Hìu bơnhă mò Ngô Thị Khải, làng bol ơm tàm thôn Phú Mỹ, xã Đình Tổ, thị xã Thuận Thành, càr Bắc Ninh là dùl tàm ală hìu bơnhă geh sac rơwah lơh tơrlòng lài lam lơh broă lơh tam cah is sồ siă tàm hìu bơnhă jat broă jàu broă lơh bơt bơtàu ƀòn lơgar pa lam lài. Tàm hìu bơnhă, sồ siă geh tam pà gơs 3 thùng krơi is- thùng ơn ală bơta sồ siă lơh gơlik wơl, tàm hơ̆ geh khàr, khàr đù, sră, lòs... thùng ơn ală sồ siă vô kơ mờ thùng ơn sồ siă hữu kơ. Mìng is ală bơta sồ siă hữu kơ hìu bơnhă rơ̆p lơh is mờ sồ siă siñ họk EMO nàng lơh gơlik gơs phơng sih ai phan tam in. Mò Ngô Thị Khải đơs, broă lơh do geh làng bol kờñ ngan tài bơh pơgồp bơnah sền gàr tiah ơm kis sùm sàng goh, niam bơnĕ, tơrmù tơn khà sồ siă tuh bơdìh tàm tiah ơm kis: “Añ là dùl nă Đảng viên sùm lòt lài bè broă lơh sền gàr niam ù tiah ơm kis. Ngan là tàm hìu bơnhă, oh mi, cau rềp bal lơh jat broă lơh tam cah is sồ siă tàm hìu bơnhă. Tàm hìu bơnhă añ, den añ tam cah is sồ siă gơ gơs 3 bơta. Ală sồ siă bè biăp, phan sa jơng kah wơl den añ lời is dùl gah mờ añ rơ̆p ngui gơ nàng lơh sồ siă EMO nàng ngui lơh phơng tuh tàm suơn biăp dilah uă den añ sih bal ai tờm kòi in sơl”.

Xã Đình Tổ, thị xã Thuận Thành, càr Bắc Ninh neh lơh sir broă lơh ƀòn lơgar pa tơnguh uă tàm nam 2021. Bơsong ală broă bơ̆ bơl tiah ơm kis tài bơh sồ siă, phan tuh bơh hìu bơnhă ròng phan, ală mpồl lơh sa là broă lơh tờm tàm xã Đình Tổ dê lơh nàng bơsong bơta bơ̆ bơl tiah ơm kis gơlik geh tàm gùt ù tiah do dê. Mơya, jat ală broă jàu tàm tơngai bơh nam 2021-2025, jơnau kờñ sồ 17 bè tiah ơm kis mờ sàng goh phan ngui sa geh uă jơnau sồr uă rlau tai mờ kal ke ngan lơh jăt. Ală kal ke do gam geh xã tơrgùm tă bơsong. Ồng Nguyễn Văn Thành, Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Đình Tổ, đơs: “Tŭ do, bol añ kal ke ngan rlau jơh là bơsong dà bơ̆ tuh bơdìh tơrgùm tàm tiah làng bol ơm kis. Bơta tai là kal ke bè broă jàu bơta niam tiah ơm kis. Tŭ do jat broă jàu pa, pal geh rlau 65% khà hìu bơnhă pal geh ngui dà sàng goh bơh ală anih lơh dà tơrgùm bal. Jat bơta yau den mìng geh ală hìu bơnhă ngui dà sàng goh là di lơm”.

Lài do, gơwèt mờ broă jàu tiah ơm kis bơh xã ƀòn lơgar pa dê, mìng geh làng bol geh broă lơh bơsong, tơrgùm sồ siă là tơl rao. Mơya jat ală broă jàu xã ƀòn lơgar pa tơngai bơh nam 2021-2025, sồr pal geh ết ngan rlau jơh là bơh 30% hìu bơnhă làng bol tàm xã pal lơh jat broă tàm cah is sồ siă tàm hìu, khà sồ siă đù geh khòm tơrgùm, ngui wơl, lơh gơlik wơl, bơsong jat jơnau sồr pal lơh geh bơh 50%. Do là bơta ờ gŏ ƀuơn dùl ết lơi gơwèt mờ tiah ƀòn lơgar tài bơh bơta gĭt wă bơh làng bol tàm bàr pe tiah dê gam ờ hềt uă. Mò Hoàng Thanh Bình, Phó Củ tịc Ủy ƀan Ñân zân xã Cao Đại, kơnhoàl Vĩnh Tường, càr Vĩnh Phúc pà gĭt: nàng tă bơsong ai broă jàu tiah ơm kis tàm broă bơt bơtàu ƀòn lơgar pa, Đảng ủy, Ủy ƀan Ñân zân xã sơlơ ai kwang ƀàng geh bơta mờng chài lơh broă lòt tus tàm ƀòn lơgar pơgồp bal mờ ală tiah bơto pơlam, tă bơsong bơta kal ke kòl yan tàm tŭ lam lơh jăt. Mơkung lam lơh uă broă lơh geh ngan pơgồp bal mờ dơ̆ hòi jà “bơt bơtàu hìu bơnhă 5 ờ, 3 sàng goh”- ai Đảng viên mờ cau lam bồ ală kấp mpồl là cau tờm tàm broă lơh mblàng yal, lam lài lơh jăt in:“Đảng uỷ Ủy ƀan bol añ kung jàu ai ală mpồl cau ùr, mpồl cau lơh broă sa, ală ồng mò lam bồ mpồl ală hìu bơnhă, ală oh mi Đảng viên tàm Ci ƀộ là ală cau lam lai lòt lài tàm broă lơh mblàng yal nàng bol añ in lơh tơrlòng lài. Tơnơ̆ hơ̆ hơ̆ sồng lơh làm uă tiah. Tus tŭ do làng bol neh lơh geh bơta mờng kwèng tam cah is sồ siă tàm hìu nàng lơh phơng compot”.

Geh đơs là jơnau kờñ “ƀuơn ngan” ờ duh pal geh uă priă jền bơcri priă bơh Dà lơgar dê, mơya broă jàu tiah ơm kis gam wơl là broă lơh kal ke gơwèt mờ uă tiah dê. Jat ồng Phùng Xuân Tiến, Phó Cáñ Văn phòng pơgồp bal đơng pơlam broă lơh Bơt bơtàu ƀòn lơgar càr Vĩnh Phúc dê pà gĭt, nàng bơsong geh broă kal ke do, gơnoar atbồ pal lam lơh lài, geh tŭ khin bơtàu tơnguh mhar den ală broă jàu hơ̆ sồng gờñ lơh jơh mờ lơh sir. Bơdìh hơ̆, pal hòi jà tă pơgồp bal priă jền, lơh pràn mpồl bơtiàn lơh bal, geh bơta tus bal bơh ală mpồl lơh sa bơcri priă ai broă lơh sền gàr tiah ơm kis in. Ồng Phùng Xuân Tiến, đơs:“Broă gơ hòi gơ jà bơta tus bal bơh làng bol, mpồl lơh sa kă bro là kwơ màng ngan. Dilah bol he lơh niam broă lơh mpồl bơtiàn lơh bal, hòi jà bơta tă pơgồp bal bơh mpồl lơh sa kă bro, mpồl cau, cau dùl nă să dê; Hòi jà geh bơta tus bal bơh làng bol dê den ală broă jàu bè niam chài, ù tiah ơm kis, dà sàng goh... rơ̆p geh lam lơh geh cồng nha....”

Bơcri priă jền, ai tơlik broă jàu mờ bơto pơlam ngan ngồn lơh jat broă jàu tiah ơm kis tàm broă bơt bơtàu ƀòn lơgar pa, do rơ̆p là broă lơh tă bơsong kal ke dong ai ù tiah kis tàm ală tiah ƀòn lơgar dê ngai sơlơ geh lơh niam wơl.