Gam sền gàr mè 94 sơnam gơtìp kòp Kovid-19 tàm Khoa Truyền ñiễm, Hìu sơnơm dờng tiah Tây Nguyên, ồng Đặng Ngọc Lân, kis tàm thôn 8, xã Hoà Thắng, ƀòn dờng Buôn Ma Thuột pà git, pơgăp mờ do 1 poh, mè ồng dê geh tơngŏ duh să, gar tàm să, sào sa kal ke, cau tàm hìu jàng lah mò gơtìp kòp nggù bè ờs den tàng lòt blơi sơnơm duh să kòp nggù nàng ai mò in hùc. Gŏ dơ̆ duh să jŏ ờ gơmù hơ̆ sồng cau tàm hìu cèng mò tus piam kòp tàm hìu sơnơm. Tŭ git mè gơtìp kòp Kovid-19, ồng Lân ờ sŭk tài mò ờ hềt cit sơnơm vaccine ding lơi. “Ală wa, ală mlŏ sồr lời mò ơm tàm hìu, cit cau gam kơnòm in lài, hơ̆ sồng mò lời cit tơnơ̆, tam cah is mò hơ̆ sồng ờ geh ai cau lơi tìp mờ mò kung ờ gơtìp tus tŭ do tơn. Pa do gơtìp duh să den kung mìng kơlôi là klờm soh mơ, ờ kơlôi tus bơta gơtìp kòp Kovid ờ, cèng tus tàm do xét nghiệm hơ̆ sồng git gơtìp kòp Kovid. Ờ git ngan, ală oh kòn tàm hìu lòt bơsram, gam añ kung neh cit sơnơm vaccine bloh, mìng gam mò ờ geh lòt tàm tiah lơi”.

Gam sơm kòp Kovid-19 tàm Hìu sơnơm dờng tiah Tây Nguyên, bi Hoàng Văn Hân, kis tàm thôn Ana, xã Dray Sáp, kơnhoàl Krông Ana pà git, hìu bi kă bro dềt, pah ngai tìp mờ uă cau den tàng bi ờ git să tờm gơtờp kòp Kovid-19 bơh cau lơi. Tŭ gŏ jê rơnồng dờ, duh să uă den hơ̆ sồng bi tus hờ hìu sơnơm: “Đơs bal kung geh cit sơnơm vaccine 3 ding den tàng kung ờ hoan gơtìp jroă, đơs ngan kòp kung ờ gơtìp jroă ngan sơl, duh să di mơ, dơ̆ bàr tai là kung ờ glar ngan sơl, mìng rơnồng dờ jê, sa ờ gơtùi den tàng să jan pràn wơl ờ mhar”.

Jăt ƀák sĩ Phạm Hồng Lâm, kwang atbồ Khoa Truyền ñiễm, Hìu sơnơm dờng tiah Tây Nguyên yal, tàm dùl nhai pa do, khà cau mŭt piam kòp tài bơh kòp Kovid-19 gơguh uă. Ală cau kòp mŭt piam ndrờm tàm bơta neh sơm is dùl tơngai tàm hìu mờ mờng geh kòp lài. Tŭ do Khoa gam sơm 25 nă cau kòp Kovid-19. “Tàm 25 nă cau geh di pơgăp 5% pal dong kờl tă nhơm mờ oxy, tus tŭ do den ờ hềt geh cau lơi gơtìp jroă ngan, mơya bơta gơtìp kòp kung gam gơtìp kal ke. Nàng yal lài mờ rơcang sơndră mờ chơ̆t jê den cau gơtìp jơh ală bơta kòp bè gùng tă nhơm, tàm hơ̆ uă ngan là tàm cau neh geh kòp lài den pal tus kham mờ sền nàng git kòp mờ geh sơm kòp di jăt tơl nă cau dê. Mờ geh dùl bơta tai, làng bol iang nùs là ală cau gơtìp kòp ờ jroă ndrờm ai sơm kòp tàm hìu, mìng mŭt piam kòp gơwèt mờ ală cau di mơ mờ jroă, mờ ală cau do geh uă ngan là cau neh geh kòp lài bal”.

Bơh bồ nam 2023 tus ngai 16 nhai 5, gùt càr Dăk Lăk geh gŏ 570 nă cau gơtìp kòp Kovid-19. Mìng kờp is 7 ngai do, càr Dăk Lăk neh gŏ 252 nă cau mờ 1 nă cau neh gơtìp chơ̆t. Jăt ồng Hoàng Hải Phúc, Phó kwang atbồ drơng broă Anih tờm sền gròi kòp tê jê să càr Dăk Lăk yal, khà cau gơtìp kòp Kovid-19 gơguh mhar tơnơ̆ mờ dơ̆ ơm rơlô ngai 30 nhai 4 mờ ngai 01 nhai 5 lài do. Tŭ do, jơh ală làng bol neh sơbì bơta mờng pơn chèo mờ lơh kloh vi khuẩn tàm tiah mpồl bơtiàn, den tàng broă di gơlan gơtờp kung gam uă rơlao. “Bol añ neh dan mờ Sở Y tế kung bè UɃÑZ càr in geh jơnau đơng lam, tàm hơ̆ uă ngan là tơnguh broă yal mblàng, yal tơngit nàng làng bol in wă mờ lơh jăt broă lơh 2K, yal mblàng nàng làng bol in git tus bal cit sơnơm vaccine mờ bol añ gam lơh. Tŭ do jơh ală kơnoàl geh cau gơtìp kòp Kovid-19 kung gam geh tiah tam cah is, gam geh sùm broă rơcang lài mờ rơcang sơndră mờ kòp gơtờp. Tŭ kòp jroă den hơ̆ sồng cèng tus Hìu sơnơm dờng là hìu sơnơm dŭ ndơl, gam ală hìu sơnơm gam rơcang sơm kòp ală cau gơtìp kòp Kovid-19 ờ jroă”.

Kung jăt jơnau yal bơh Anih tờm sền gròi kòp tê jê să càr Dăk Lăk yal, tàm càr pa geh gŏ dùl nă cau gơtìp chơ̆t tài kòp Kovid-19. Cau kòp 56 sơnam, kis tàm mpồl ƀòn 4, thị trấn Buôn Trấp, kơnhoàl Krông Ana, càr Dăk Lăk. Cau kòp gơtìp bơh ngai 12 nhai 5, tàm bơta geh kòp lài ờ pràn uă bơta tàm să, ờ pràn leh, ờ pràn klờm mờ gơtìp kòp đồm sơdàng.

Lài mờ hơ̆, tàm nhai poan lài do, tơnơ̆ mờ tŭ gŏ 8 nă kơnòm bơsram geh gŏ mờ Sars-KoV-2, gah lơh sơnơm càr Dăk Lăk neh xét nghiệm kòp Kovid-19 ai ală kơnòm bơsram tàm Hìu bơsram kấp 2 Trưng Vương, sơnah ƀòn Thành Công, ƀòn dờng Buôn Ma Thuột. Cồng nha geh gŏ tai 7 nă cau geh gŏ mờ virus Sars-KoV-2. Tềng đăp mờ bơta kal ke bơh kòp Kovid-19 tŭ khà cau kòp geh tơngŏ gơguh, gah lơh sơnơm ƀòn dờng Buôn Ma Thuột, càr Dăk Lăk neh dan mờ gơnoar atbồ ală kấp bè broă rơndăp lơh rơcang sơndră mờ kòp Kovid-19. Mờ tơnguh broă yal mblàng tus làng bol in nàng tơnguh uă jơnau git wă sền gàr bơta pràn kơl dang să jan ai să tờm mờ mpồl bơtiàn in.