
Pòr tơngời là phan sa barah barài, là bơta tơrgùm wơl bơh gĭt nđờ dà kơl hề mờ nùs nhơm kờñ lơh broă bơh kòn cau K’Ho dê. Nàng geh ală gar tơngời bơkah ngan, làng bol pal rơwah sơntìl tơngời mbar lơbơn halà tơngời bơtờp ờs mờng, geh sơng ka sền gàr tàm jơh kàl tơnhào dê tơn. Mò K’ Bri ơm tàm sàh Đinh Văn Lâm Hà, càr Lâm Đồng pà gĭt:“Tŭ tơngời neh dum, he pĭc cèng brê tàm hìu, pơr ro ngan tềng bơnhă ồs halà tàm blàng hìu dê, tơnơ̆ hơ̆ lềs tơngời, mờ cèng lòt măi den he neh geh phe tơngời bơkah ngan rao”.
Ală gar tơngời tơnơ̆ tŭ geh măi ờ gơlik ƀòk bè ƀòk tơngời lơh mờ mai mok dê ờ, mờ mìng bơcah gơ gơs ală gar dềt, lơh geh bơta mờ he hòi là “phe tơngời”. Phe tơngời kung gam gàr geh rùp bè ờs, ờ gơtìp roh tĕ ngkàr bè ờs, kơnờm bơh hơ̆ mờ tŭ gơm, ờ mìng lơbơn bơkah lơm mờ gam lơh gơ rề uă bơta ƀô bơkah is ồn barah barài bơh gar tơngời dê.
Broă gơm pòr bơh “gar tơngời” kung sồr pal geh ală jơh nùs mờ nền nòn. Nàng phe tơngời in mhar sin mờ lơbơn rlau, kòn cau K’Ho sùm tram phe tơngời tàm dà uă jiơ, niam ngan rlau jơh là lời mang àng tơn. Tơnơ̆ tram, phe geh rơpao goh den hơ̆ sồng ơn tàm glah, trơng tàm bơnhă ồs hơng di mơ tàm uă jiơ sùm. Tàm tŭ gơm, pal xoài ring tê nàng pòr in sin ndrờm bal mờ ờ gơ bàn tơr ồ tềng tơr è glah. Bi Ha Zu Na, ơm tàm sàh Đinh Văn Lâm Hà, càr Lâm Đồng, pà gĭt: “Pòr tơngời bơh he dê gơm ƀuơn ngan, ờ gŏ ngui phe ờ, kung ờ gơm bal mờ poăc ntìng lời ờ. Tơngời neh bơcah geh ơn tàm glah, rơ pao mờ dà mờ ơn tàm glah trờng tàm bơnhă ồs sing mờ lòng tus di tŭ pòr kơ̆t wơl, gar tơngời lơbơn ngan. Kòn cau K’Ho kờñ bè hơ̆ tài bơh rơ̆p lời wơl bơta bơkah geh is bơh tơngời dê”.

Pòr tơngời sùm sa bal mờ ka ro ƀŏ, ka hồl, ka dà croh buh ƀô bơkah ngan bal mờ biăp brê hồl halà chàng bal mờ tơngi, sa cĭk mờ boh mrĕ. Ală bơta biăp bal mờ pòr tơngời tàm bơrlŭ bal, lơh geh bơta bơkah barah barài is ồn bơh brê bơnơm dê mơya gơ kờñ ngan. Bi K’ Huyền, ơm tàm sàh Đinh Văn Lâm Hà, càr Lâm Đồng, pà gĭt: ală bơta biăp mờ phan tĕ sa bal ờ mìng pơgồp bơnah lơh tàm pơn ring bơta bơkah lơm ờ mờ gam lơh tơngŏ bơta mùl gŏ ngan tàm phan sa kòn cau K’Ho dê: “Tŭ añ sa pòr tơngời do, bơta sền gĭt sơn rờp là bơta lơbơn mờ lơngồt bơh tơngời dê. Pòr kơ̆t, gar tơngời lơbơn mờ ƀuơn ngan sa. Loh làng là, ờ gŏ gơm mờ poăc ntìng lơi mờ pòr kung gam lơngồt mờ bơkah uă ngan mìng kơnờm bơh gar tơngời dê lơm.”
Pòr tơngời barah barài do ờ mìng yal bè rài kis ƀuơn ngan bơh làng bol dê lơm mờ gam tơngŏ loh làng bơta chài gơ dờp bơh kòn cau K’Ho dê “geh phan lơi sa phan hơ̆” ngui jơh ală bơta lơi bơh brê bơnơm dê pà gời. Pòr sùm geh sa tơnơ̆ dơ̆ lơh broă bòl glar, dong khi in hờm ndul, lơh pràn wơl să jan mờ cèng wơl bơta nggờc tàm să jan kung bè tàm nùs nhơm bè dùl phan sa kwơ ngan bơh ù tiah, trồ tiah dê ală tŭ lơh broă bòl glar.
Tàm pơn jat rài kis gơ jal ngan bơh rài pa dê, tŭ ală phan sa pa ngan tŭ do dê sùm lơh gơ kờñ tàm ƀòn lơgar, “pòr tơngời” phan sa barah barài bơh kòn cau K’Ho dê kung gam ngềt ngơ̆t gàr ai he in dùl tiah ơm is tàm nùs nhơm gĭt nđờ rài. Tàm tơl mơngàn pòr tơngời, ờ mìng geh bơta lơngồt bơh gar tơngời, bơta hang dồ ết bơh boh dê lơm mờ gam geh bal ală bơta sền gĭt gam wơl bơh tŭ tơngai mờ kir sơn rai tàm nùs nhơm dê. Mơngàn pòr tơngời ờ mìng lơh pràn wơl să jan tơnơ̆ dùl ngai lơh broă bòl glar tàm sre tàm mìr lơm mờ gam lơh cau in kah wơl bè ƀòn lơgar, kah nhŭ bơh hìu bềp, kah rùp hin cau mè, cau mò kờñ gơboh ngan.
Viết bình luận