Tàm ù tiah lơh kah wơl rài yau bal mờ uă phan lời kir mờ lŭ tàm tiah tềl kah yau dà lơgar kuơmàng Gành Đá Đĩa tàm sàh Tuy An Đông, càr Dăk Lăk, bơh ngài, nac lòt nhơl neh sơn đờm klo sap ntas đờng lŭ gam bơrlŭ bal mờ uă bơta đờng goòng krơi is. Ală jơnau đơs crih ờs mờng kac màng bè Ùr ơruh kồih tà nsồñ, Sap đờng Ta Lư, Ùr ơruh Pa kô.. halà ală jơnau đơs crih pa tŭ do geh ală ùr ơruh teh dồ bă chài ngan. Sap ntas đờng lŭ bơrlŭ bal mờ sap gùng đơs crih pa lơh cau iat kờñ ngan. Bi Nguyễn Văn Sơn, nac lòt nhơl bơh ƀòn dờng Hà Nội kờñ ngan: “Tŭ añ mut tàm do den añ neh klo sap ntas bơh ngài, mờ añ kung đơs mờ kòn añ dê là hơ̆ là sap đờng lŭ, kòn añ dê kung neh klo uă dơ̆. Añ gŏ đờng lŭ là dùl bơta đờng goòng is ồn ngan tus bơh rài kis pah ngai bơh làng bol tàm ală tiah dê. Do kung là dùl bơta đờng goòng tus bơh broă lơh sa pah ngai khi dê tàm lŏ sre”.

Chài ngan ngui 2 nơm mut dơm chi teh tàm ală nrăng lŭ jòng, lơyah krơi is, lơh gơs ală sap ntas mờng kwèng, gơ kờñ ngan, bi Mai Thị Hàng, cau lơh broă tàm, anih lòt nhơl Hồn Xưa, tàm tiah tềl kah yau Gành Đá Đĩa yal, sùm tàm 4 nam do, bi geh uă nac lòt nhơl git tus mờ mat sơnđan “cau chài teh đờng lŭ”. Bơh bơta jòi git bơh chờm, tus tŭ do, bi neh kờñ ngan mờ lời uă tŭ jơ pah ngai nàng tàp mờ jòi git bè bơta đờng goòng is ồn dê: “Bol hi bơsram ndang mờ geh pơgru bơto is tai, bol hi gơtùi teh uă ngan jơnau đơs crih, jơnau đơs crih Tây Nguyên kung geh, jơnau đơs crih pa kung geh sơl, bolero kung geh sơl. Sùm den bol hi teh uă jơnau đơs crih Tây Nguyên mơya tŭ do bol hi tàp uă jơnau đơs crih pa geh uă cau kờñ nàng nac in git tus. Ƀùi drim den bol hi lơh broă, ai ƀuì mho den geh tŭ jo tàp tê mờ tàp sap gơguh gơmù nàng teh, bol hi sền is sap mờ teh jat”.

Ờ mìng tàm Gành Đá Đĩa, tàm tiah tềl kah yau Tháp Nhạn, sơnah ƀòn Tuy Hòa, càr Dăk Lăk, ală cau chài kơnòm să – jơh ală ndrờm là cau ùr, kung gam pơgồp bơnah ai đờng lŭ tus rềp rlau mờ làng bol. Bi Phạm Thị Mỹ Linh ơm tàm sàh Tuy An Đông, càr Dăk Lăk yal: “Nàng teh gơtùi dùl jơnau đơs crih mờ đờng lŭ den pal roh bơh 5 tus 6 nhai, tàm pơgap bơh 5 tus 6 nhai hơ̆ den 2 nhai sơn rờp rơp tàp tê uă ngan. Lơh kwèng mờ mut là bơta kuơmàng ngan rlau jơh tŭ sơn đờm teh đờng lŭ, dùl nau tê èt mờ dùl nau tê me nàng he ià nrăng mut, ai ală nau tê ngkời den he lời lơbơn mờ he đơng kơ̆ tềng ngkời bè do nàng tŭ teh den rơp geh bơta gơ chul nàng lơh mut guh jơnhua den sap đờng lŭ rơp jơnhua mờ niam”.

 Jat ală cau kơlôi sơnơng jak chài pà git, đờng lŭ là bơta đờng goòng teh yau ngan rlau jơh lơgar Việt Nam dê, gơ wèt bơta đờng goòng bơh rài yau, mờ sap gơ mpong ntas jơnhua ngan. Tàm Anih prap ơn phan kuơ Phú Yên, bòr đờng lŭ Tuy An git gŏ nam 1992, tŭ do gam geh prap gàr mờ ràng tơlik bè dùl tàm ală phan yau kuơmàng. Bòr đờng lŭ do geh sơnam pơgap mờ do bơh 2 rbô 500 tus 3 rbô nam, niam rlau mờ ală đờng lŭ ndai bè sap ntas tài gơ gam tơl bòr, gam bè ờs mờ geh sap ntas wil tơl. Mò Ly Ca, cau lơh broă Anih prap ơn phan kuơ yal: “Bòr đờng lŭ Tuy An geh git gŏ tàm càr Phú Yên nam 1992, geh mòn bơh lŭ riolit pocia, geh 8 nrăng mờ ală nrăng do jòng, lơyah krơi is, bè hơ̆ den tàng neh lơh gơs ală sap ntas is ồn bơh ală nrăng lŭ dê”.

Bơh bòr đờng lŭ bơh chờm mìng geh 8 nrăng, ală cau chài tàm do neh lơh gơs uă bòr dờng rlau, geh bòr đờng gơguh tus 35 nrăng, nàng gơtùi teh jơh bal ală jơnau đơs crih jòng, sap gơguh gơmù kal ke. Ồng Nguyễn Minh Nghiệp, cau tờm anih lòt nhơl Hồn Xưa là cau lam lài mòn mờ bơceh lơh tai uă phan lŭ Tuy An. Ồng Nghiệp yal, bơh nam 2013, ồng sơn đờm jòi git bè đờng lŭ yau Tuy An hơ̆ sồng jòi tơrgùm mờ mòn ală bòr đờng lŭ pa: “Jòi git bè lŭ, hơ̆ sồng añ kơlôi sơnơng bè bòr đờng lŭ yau Tuy An, jòi phan lŭ bơh đờng lŭ Tuy An dê nàng mòn ală bòr đờng lŭ di mờ sap đơs crih pa tŭ do. Añ jòi geh pơnai lŭ den rê geh trah mòn, lơh bè lơi nàng gơ in dềt wơl bè đờng lŭ Tuy An mìng geh jơt nđờ nrăng mờ he tơnguh uă, tŭ do neh geh bàr jơt nđờ nrang halà pe jơt nđờ nrăng. Tŭ do, bòr đờng lŭ mờ añ mòn uă ngan rlau jơh là 35 nrăng. Nrăng lŭ dồ êt den sap lơyah ờ geh, đờng lŭ sơlơ geh uă nrăng den hơ̆ sồng geh sap gơmù jòng”.

Ờ mìng là đờng goòng yau, đờng lŭ Tuy An tŭ do neh gơ gơs là dùl bơnah bơh phan lòt nhơl niam chài is ồn tiah đah mat tơngai lik dà lơgar dê. Ală pơnai lŭ bơh mpàng tê kòn bơnus dê neh gơ gơs phan ntas pa mờ sap jơnhua, ờ mìng lơh gơ kờn nac lòt nhơl mờ gam đềt mềr mờ rài kis, niam chài mờ bơta niam is ồn bơh ù tiah Tuy An, càr Dăk Lăk dê tŭ do.