Neh bơh jŏ, rơjô neh gơs cau bơyô đềt mềr mờ ồng Điểu Nglơn, kòn cau Mnông, lài do là kwang bàng sàh Dăk Ndrung, kơnhoàl Dăk Song, càr Dăk Nông (lài do) tŭ do là sàh Đức An, càr Lâm Đồng. Gơwèt mờ ồng, geh iăt jơnau đơs kòn cau Mnông pah ngai là ală tŭ đềt mềr ngan nàng bal mờ rài kis niam chài jơi bơtiàn dê: “Añ iăt dà kòn cau Mnông tàm Rơjô neh bơh jŏ ngan, pờ rơjô iăt geh jơnau đơs kòn cau dê. Iăt geh oh mi đơs jơnau pơn đik, iăt yal yau hơ̆ sồng tus mờ jơnau gơlik geh pah ngai, jơnau lơh broă sa, jơnau mpồl bơtiàn tàm gùt tiah mờ dà kòn cau Mnông añ pơnyờ să mờ chờ hờp ngan, kơnờm mờ hơ̆ den tàng jơnau đơs kòn cau añ dê ờ gơtìp roh, ală cau kơnòm gam iăt tàm điện thoại, tàm internet. Añ kơ̆p kờñ tơnơ̆ do geh uă broă lơh nàng prăp gàr jơnau đơs kòn cau dê, lơh geh uă bơta niam chài niam bơnĕ nàng oh kòn kòn sao ờ huĭ jơnau đơs”.

Jơnau kờñ iăt dà đơs mè deh dê bơh tàm rơjô ờ mìng gơwèt mờ cau dờng sơnam bè ồng Điểu NGlơn tàm càr Lâm Đồng dê, mờ geh bal ală cau kơnòm să. Lŏ Y Đuynh, kòn cau Sơdàng là dùl nă cau iăt rơjô gam kơnòm să tàm ƀòn Hring, sàh Cư̆ Mgar, càr Dăk Lăk dê là git, jơnau đơs dà kòn cau Sơdàng ờ mìng yal jơnau tơngit jơnau gơlik geh pah ngai, mờ gam yal bè bơta chài lơh broă sa suơn sre geh kwơ màng ngan. Sùm iăt jơnau đơs tàm điện thoại at tê, lŏ Y Đuynh yal: jơnau đơs dà kòn cau Sơdàng tàm điện thoại at tê iăt loh ngan, ală cau đơs iăt ƀuơn ngan wă. Lŏ Y Đuynh kờñ ngan săp đơs bơh cau đơs A Sa Ly.

Tàm tŭ hơ̆, làng bol kis tàm thôn Jon, sàh Dục Nông, càr Quảng Ngãi den kờñ iăt jơnau đơs pơn đik kòn cau Sơdàng nàng prăp gàr bơta niam chài kòn cau dê. Ồng A Đâm, dùl nă cau iăt rơjô pà git: añ kờñ ngan iăt jơnau đơs pơn đik kòn cau Sơdàng pờ tơlik bơh Anih jơnau đơs Việt Nam tàm rơjô, tàm hơ̆ uă ngan là iăt ală cau chài đơs jơnau pơn đik ayo, rơngê, ting ting. “Añ gŏ mùl màl tŭ do là ală jơnau đơs pơn đik, jơnau đơs crih kòn cau Sơdàng dê gơwèt mờ cau kơnòm să tŭ do ờ gam uă tai. Den tàng, añ kơ̆p kờñ jơnau đơs kòn cau Sơdàng bơh Anih jơnau đơs Việt Nam dê tơnguh uă rơlao tai ală jơnau đơs pơn đik nàng mblàng yal ai rơnàng kơnòm să in iăt, wă mờ git nàng prăp gàr mờ ngui bơta niam chài ờs mờng kòn cau dê”.

Tŭ do, 6 jơnau đơs dà kòn cau Tây Nguyên là Rơđê, Bahnar, Jarai, Sơdàng, K’Ho mờ M’nông pờ tơlik sùm bơh 5 jơ drim tus 10 jơ 30 phuk mang pah ngai. Uă nam do, VOV Tây Nguyên sùm sền gròi tus broă lam lơh ală tơngume jak chài, kơlôi sơnơng mờ sền gàr dà đơs kòn cau, ờ mìng nàng drơng broă lơh in mờ gam pơgồp bơnah sền gàr bơta niam chài is ồn bơh ală jơi bơtiàn dồ êt nă cau Tây Nguyên dê, pơn rơ ngan bè “Ngui dà đơs kòn cau Bahnar tàm gah pờ tơlik jơnau đơs”, “Sră mblàng jơnau đơs dà kòn cau Jarai mờ dà yoan tàm pờ tơlik jơnau đơs”, “Broă lơh tam gơl pa jơnau pơnđik nàng sền gàr mờ bơtàu tơnguh đơs pơnđik ală jơi bơtiàn dồ êt nă cau Tây Nguyên tàm gah pờ tơlik jơnau đơs dà kòn cau” mờ “Kơlôi sơnơng, cih mờ lơh sră mblàng jơnau đơs điện tử dà yoan – dà kòn cau Bahnar”.

Bơh nam 2024 tus tŭ do, tơngume jak chài “Kơlôi sơnơng cih mờ lơh ală sră mblàng jơnau đơs sồ dà kòn cau Tây Nguyên” mờ 3 dà đơs là K’Ho, Sơdàng tơngai dơ̆ 1, dà kòn cau M’nông tơngai dơ̆ 2 cèng bơta ngui ngan ngồn uă tàm tŭ tơngai sồ geh lam lơh. Do là broă lơh pal geh ngan, di mờ bơta geh ngan, lơh pa bè kơlôi sơnơng cih, lơh sră mblàng jơnau đơs sồ tàm rài 4.0. Tơngume kơlôi sơnơng là ală sră mblàng jơnau đơs sồ mờng ngui tàm jơnau đơs dà kòn cau Tây Nguyên geh kuơ tàm sră pơ àr mờ ngan ngồn uă, pơgồp bơnah tàm broă prap gàr mờ ngui niam bơta kuơ niam chài is ồn jơi bơtiàn dồ êt nă cau tàm Tây Nguyên.

Bơh ală dơ̆ rê tàm ƀòn lơgar, bơh cih dờp ală jơnau đơs tă pơgồp bơh cau iat rơdiô, cau geh bồ tơngoh bơsram sră là cau jơi bơtiàn dồ êt nă cau dê, mpồl lơh tơngume kơlôi sơnơng sơlơ git rlau tai bè bơta kờñ gơboh dà đơs kòn cau bơh mpồl bơtiàn dê. Pơ gru H’Thủy, pơgru bơto kâp 1 Trưng Vương, sàh Trường Xuân, càr Lâm Đồng pà git, hìu bơsram neh lam lơh bơto tơrlòng lài dà M’nông ai kơnòm bơsram kâp 1 in. Broă iat jơnau đơs, website dà kòn cau bơh Anih jơnau đơs Việt Nam dê nàng sơlơ tơnguh tai jơnau git wă bè dà đơs, den broă sền sră mblàng jơnau đơs dà M’nông tàm điện thoại, vi tíñ dong kơnòm bơsram, mè bèp git mhar rlau. Bơh hơ̆, pơgru bơto dà M’nông kung ƀuơn rlau: “Kơnòm bơsram bol hi dê uă ngan neh mờng ngui điện thoại ngac ngar, dilah geh dùl sră mblàng jơnau đơs dà M’nông – dà yoan halà dà yoan – dà M’nông tàm điện thoại den ală oh gơtùi jòi git jơnau đơs khat tàm tŭ lơi, kờp bal tŭ ơm tàm hìu halà tàm ơdŭ. Dilah pơgru mờ kơnòm bơsram ngui sră mblàng jơnau đơs sồ, geh jơnau pơlam đơs, geh pơ yơu tàm jơnau đơs den broă mblàng jơnau đơs, bơta chài đơs rơp ƀuơn mờ niam rlau pơndrờm mờ broă bơto ờs mờng. Pơgru kung tơrmù ƀà tŭ jơ pal sền sră pơ àr, ai kơnòm bơsram den bơsram is uă rlau. Sră mblàng jơnau đơs sồ dong tàm tơrbŏ bal cau kơnòm să mờ dà đơs kòn cau he dê, mờ măi mok mờ ală oh gam ngui pah ngai”.

Pơgru Lơ Mu Nay Sa, cau K’Ho Cil tàm sàh Tân Hội, càr Lâm Đồng pà git, tàm ală nam do, sàh kung neh lam lơh broă bơto mờ bơsram dà kòn cau K’Ho. Mơya pơgru gơtìp kal ke bè dà đơs, bơta chài mblàng wơl kơnòm bơsram in. Kơnờm iat jơnau đơs dà K’Ho bơh Anih jơnau đơs Việt Nam dê mờ Fanpage dà K’Ho VOV Tây Nguyên, pơgru Lơ Mu Nay Sa geh tai jơnau yal tơnggit ngan ngồn: “Sền pang Fanpage dà K’Ho VOV Tây Nguyên añ sơlơ chờ hờp rlau, gŏ gơ lơh bè he neh jòi gŏ do là broă mblàng wơl mờ dà đơs kòn cau he dê dồ bă niam ngan, añ kơp kờñ ală bi kơlôi sơnơng mờ lip sră mblàng jơnau đơs sồ K’Ho, bè hơ̆ den ƀuơn ngan ai pơgru bè bol hi in kờñ pờ, bơsram mờ bơto 2 dà đơs kơnòm bơsram in”.

Là cau lơh broă bal bơh Jơnau đơs dà K’Ho dê, cau cih ƀău K’Dực, cau K’Ho Sre – Phó lam bồ cơldŭ jơi bơtiàn dồ êt nă cau - Ƀău mờ pờ tơlik jơnau đơs sơñio rùp càr Lâm Đồng đơs: “Geh git VOV Tây Nguyên gam lơh sră mblàng jơnau đơs sồ nàng prap gàr mờ sền gàr dà K’Ho, añ chờ hờp ngan. Do là dùl broă ngan ngồn mờ geh kuơ ngan. Dilah sră mblàng jơnau đơs sồ do geh lip, añ pin dờn là, kòn sau bol he dê tơnơ̆ do tŭ git sră mblàng jơnau đơs do rơp git bè akhar cih, dà đơs kòn cau he dê, mờ bơta kuơmàng rlau tai là kòn sau bol he dê rơp git tai bè bơta kuơmàng mờ mò pàng neh lời wơl. Bal mờ gơp prap gàr dà đơs mờ akhar cih kòn cau he dê bơh sră mblàng jơnau đơs sồ”.

Tiến sìh Cil Duin, cau K’Ho Lạch– Phó Củ tịc Mpồl duh broă làng bol sàh Lạc Dương, càr Lâm Đồng neh geh tŭ kơlôi sơnơng, cih sră mblàng jơnau đơs dà cau Làc mờ dà yoan ai lơh chờ hờp ngan tŭ git VOV Tây Nguyên neh lơh sră mblàng jơnau đơs sồ dà K’Ho – dà yoan mờ ồng tŭ lơi kung kờñ tam pà bal bơta mờng chài. Ồng kơp kờñ, sră mblàng jơnau đơs sồ dà K’Ho – dà yoan, dà yoan – dà K’Ho rơp là sră mblàng jơnau đơs di ngan lời ai ală sơnĕ Sre, Cil, Làc, Nộp, Kdòn, T’ring mờ mpồl bơtiàn cau Mạ in… ngui lơh dà đơs tơm boh bơr ờs mờng tàm mpồl bơtiàn cau K’Ho đơs bal: “Broă lơh sră mblàng jơnau đơs sồ dà K’Ho – dà yoa, dà yoan – dà K’Ho geh kuơ dờng ngan gơ wèt mờ broă bơsram dà K’Ho lời ai ală rơnàng tơnơ̆ do bơh mpồl bơtiàn cau K’Ho bol hi dê. Digơlan broă lơh sră mblàng jơnau đơs do ờ hềt tơrgùm wil tơl jơh jơnau đơs, mơya do là bơta pơnđơl pràn, bơta lam lài mờ geh kơnòl tàm broă prap gàr mờ sền gàr dà đơs cau K’Ho bol hi dê”.

Ồng Y Thịnh Bon Jôc Ju là cau M’nông, lài do là Phó Củ tịc Anih duh broă Làng bol càr Dăk Nông – cau tờm cih sră “Năoh Rih Sjêng Bunoong” (mblàng là Jơnau kah yau niam chài kòn cau M’nông) mờ là dùl tàm ală cau tus bal cih sră mblàng jơnau đơs dà M’nông – dà yoan, dà yoan – dà M’nông rềp ndo pà git, kòn cau M’nôn ggeh mờr 200 rbô nă cau, geh uă sơnĕ krơi is bè Preh, Gar, Rlâm, Bu Nơr, Nông, Prâng. Tàm hơ̆, N’ông Preh geh rơ wah lơh dà đơs tờm nàng cih sră mblàng jơnau đơs mờ sră nggal bơto bơtê: “Kờp tus tŭ do neh geh pơgap 2, 3 pang sră mblàng jơnau dà đơs M’nông geh lip bè Sră mblàng dà M’Nông – dà Yoan, dà yoan – dà M’nông, sră uă ngan rlau jơh geh mờr 26 rbô jơnau đơs, êt ngan rlau jơh geh 12 rbô jơnau đơs. Ală cau geh jơnau git wă jrô mờ cau kơlôi sơnơng dà đơs pơgồp bal mờ Anih duh broă Làng bol càr Dăk Nông yau neh lam lơh uă dơ̆ cribơyai nàng ring bal sac rơ wah dà đơs tờm, bơh hơ̆ gàr bơta jak chài mờ bơta ngui uă bơh sră mblàng jơnau đơs dê tàm mpồl bơtiàn cau M’Nông”.

Bơh jơnau kờñ iat rơdiô mờ dà kòn cau tus bơta kơp kờñ geh dùl phan mblàng jơnau đơs sồ pa, jơh ală ndrờm ai gŏ bơta kơp kờñ dipal ngan bơh làng bol ală jơi bơtiàn dồ êt nă cau tàm Tây Nguyên – tiah đah jum tàm gùl lơgar dê tàm broă sền gàr dà đơs mờ bơta niam chài he dê tàm tŭ tơngai mut gơ rờm bal. Ală sap mờng kwèng tàm gah pờ tơlik jơnau đơs, ală akhar mpờl tàm điện thoại ờ mìng là phan nàng tơm boh bơr, mờ gam là rbàng tơrbŏ ală rơnàng cau, tàm pơn jat tai phan lời wơl bơh kòn cau dê. Mờ bơta lơh bal bơh ală anih lơh broă mblàng yal jơnau dê bè Anih jơnau đơs Việt Nam, cau kơlôi sơnơng, pơgru mờ să tờm mpồl bơtiàn, dà kòn cau rơp ờ mìng geh prap gàr mờ gam pơn jat tai gơ rề pràn ngan tàm rài kis.