Pox niêv Poz Ziz li cêr hluz đhâu txox fuôv txiêx
Đros thiêz lênhx hluôk nxeik nênhs Poz ziz đuz nhoz Tây Bắc, txox fuôv txiêr lok six coaz tsôngv chiê ntông đros zuk li chêr tsôngs yo mênhx cxưx, gôngr phênhv uô trâu lơưr li chêr tsôngs yo mênhx cxưx jông đuô. Hâur luz nênhx, fuôv txiêx zos lênhx nxeik nênhs Poz ziz li huv heik tơưv zuk siêz xar, txox cêr hluz. Đrâuv co fuôv txiêx tsênhv tâu zôngv chiê uô ndo niêv txir txiêx njik, uô đaz uô kruô trâu niêv teik zơưv txir, hâur mênhx cxưx Poz ziz li têx ntênhs phêv lox...Pos Hoàng Thị Mai, 71 shông zos nghệ nhân mênhx cxưx Poz ziz nhoz jos Bó, phường Chiềng An, đrôngs Sơn La puz pâuz cxaz:
“Fuôv txiêx mak lok six muôx ziz njiêz đros thiêz nênhs Poz ziz. Têx cxênhx nxeik uô ntêx thâuv mul zuôr txir tsơưs tiv zix tsuv uô tâu 30 txox fuôv txiêx chiê khơưk muôz tos pox zơưx, cưr tix nênhx iz xênhv. Txox fuôv txiêx tsi taz chiê lênhx nxeik ntông jông gâux mak tsênhv lok six muôx ziz njiêz hâur luz nênhx. 2 niêv txir thâuv muôx iz lênhx tuôs uô ntêx lơưv mak txox fuôv txiêx tsuv muôz txiêr uô 2 tos, txir iz tos, niêv iz tos chiê chox lok vor trâu tul tâu tas siv nênhx njêx muôk, tul tsênhv nhoz uô nênhx mak khơưk chiê iz tos chiê tov kaz no 2 niêv txir puôr lênhx tâu tas siv nênhx mak zuôr tror nriêr tâu lok nhoz uô cê”.
Fuôv txiêx muôx ziz njiêz li ntơưvđros thiêz hluôk nxeik nênhs poz ziz, viv li cxôngx ciês thâuv tsênhv zâu lơưr tưz tâu niêv heik kriê xơưk pax ntâuz, uô fuôv txiêx. Têx pax sâuv txox fuôv tâu xơưk cov jông, heik tơưv lênhx nxeik poz ziz li tsưr ziv uô, ntâuk gri tâu lênhx nxeik co zos lênhx nênhs gruôs lok sik tsi gruôs. Chiê uô tâu iz txox fuôv mak tsuv đhâu lok six ntâu ntu cxôngx xeir ntâuz, txos tsâus grax, xeir xor chiê xơưk pax ntâuz....Nênhs poz ziz li txox fuôv txiêx tsi xơưk pax ntâuz tas ciês txox fuôv mak tsuôk xơưk 2 tos txox fuôv. Viv li chiê uô tâu iz txox fuôv txiêx pox niêv, hluôk nênhs nênhs Poz ziz tsuz pâuz tâu tsưr ziv suôr xor chiê xơưk, uô ntâu zav pax txơưr jông gâux sâuv txox fuôv...Fuôv chiê hluôk nxeik ntông mak tâu uô iz zav, fuôv chiê khơưk muôz trâu cxênhx lâuk mak tâu uô ntâu pax jông đuô. Niêv lâuk Lù Thị Chum nhoz jos Híp, xã Chiềng Ngần, đrôngs Sơn La puz pâuz cxaz:
“Chiê xơưk pax ntâuz tsuv xeir tâu đeiv ntâuz jông, xor xơưk muôx ntâu zav liêz, njuôz, đax, xiêr...xơưk thiêx li jông. Thâuv ntêx niêv kriê cur uô lơưv, nhiv no cur xar kriê trâu cur têx mê nhuôs pâuz uô fuôv txiêx chiê tuôr tsês zuk mênhx cxưx li vênhx huôv jông”.
Luz nênhx ziv hnuz ziv huôv tsar, cxênhx hluôk nênhs poz ziz đuz nhiv no muôx ntâu lênhx tsi txơưx uô fuôv txiêx. Chiê tuôr tsês, phuôx huiz fuôv txiêx li tsiv gri hâur luz nênhx, têx shông jê ntơưv no, ntâu tiv phaz nhoz Tây Bắc tưz tsov cưv yưv pênhr huôv tsar jos uô hâux lưv chax chês, hâur co muôx hâux lưv ntok ntâuz, uô pax ntâuz, tsưr tsix thik uô fuôv txiêx...Pos Quàng Thị Vin, chủ tịch Hội pox niêv đrôngs Sơn La heik:
“Chiê tuôr tsês, phuôx huiz mênhx cxưx poz ziz li vênhx huôv jông, hâur yênhx shông, têx ntênhs phêv pax lâuk, Hội pox niêv tâu choz lov lik thiêz tsưr tsix thik uô fuôv txiêx. No zos six hơưv chiê têx pox niêv tâu cơưv shâuv chênhz zênhv, xar tơưv tsưr ziv uô fuôv jông tiv zix. Tiv zix, hâur têx jiês tsưr tsix li no fuôv txiêx tâu heik kriê txos têx cxênhx hluôk nênhs nhiv no, tov kaz no tuôr tsês tâu vênhx huôv chax chês jông mak cxênhx nênhs tov ntêx tsês chiê”./.
(Chẻo Thu-Txâur Vax cxeik nhênhv)
Phênhv chêi têz qơưs
Ntâuz ntơưr uô đuô hộ khẩu
Pos Lò Thị Mây nhoz huyện Mường La nus: Hâur jiês ntux nas chuô shông đhâu, cur chuôz zis trâus đêx nas ngaz, cuôr yôngz, cur chuôz zis đêiv ntơưr hộ khẩu tưz trâus puôk tsuôx tas. Chênhr zos li hêik ntơư, ntâuz ntơưr uô đuô hộ khảu zos li chas?
Đrav kaz no zos luật sư têx luk hêik kriê uô ntâuz ntơưr:
Trơưk li quy định ntơưv grê 24 chêi nhoz muk lok shông 2006 muôx li đrav kaz:
“Grê 24. Ntơưr hộ khẩu
1. Đêiv ntơưr hộ khẩu tâu muôz trâu chuôz zis chiê sâu cxuô lênhx hâur chuôz zis li bê, qơư nhoz.
2. Ntơưr hộ khẩu trâus puôk tsuôx, trâus pôngz, tsuv tâu uô đuô
3. Bộ Công an tso tơưv ntâuz ntơưr uô sổ hộ khẩu thiêz hêik kriê uô ntâuz ntơưr hlôngr lok sik uô đuô, sir zôngv, sêiz car ntơưr hộ khẩu thôngz têz qơưs.” Đros ntơư, viv chuôz zis fâu ntơưr hộ khẩu trâus puôk tsuôx, tsuv uô ntâuz ntơưr thor tror uô đuô hooj khẩu, trơưk li quy tênhv ntơưv ntu 2, grê 10 thông tư 35/2014/TT-Bộ công an quy định tsênhz mênhx iz cxiê grê hâur chêi sêiz qơư nhoz thiêz trơưk li nghị định số 31/2014/NĐ-CP hnuz 18 hli 4 shông 2014 ntơưv chính phủ quy định tsênhz mênhx iz cxiê grê chiê uô trơưk hâur thax tsav qơư nhoz.
Fâu ntơưr hộ khẩu trâus puôk tsuôx tsuv tâu hlôngr đuô; hộ khẩu trâus pôngz plox tsuv uô ntâuz ntơưr thor muôz đuô hộ khẩu trâu chuôz zis thiêz tsuv muôx têx ntâuz ntơưr li đrav kaz:
- Đêiv ntơưr thor tror uô đuô hộ khẩuuv tâu công an xã cir sâu bê thiêz hêik lok uô đuô fâu ntơưr hộ khẩu trâu chuôz zis.
C) Sổ hộ khẩu, zos trâus puôk tsuôx, tsuv tâu hlôngr trơưk li têx ntâuz yiêz thiêz công an tsuv tâu muôz đêiv ntơưr hộ khâu tsuv khơưk tsês.
Pos Lò Thị Mây nhoz huyện Mường La hmor yuô! Chênhr zos li hêik ntơư, chiê cox chuôz zis uô cov tâu ntơưr hộ khẩu yiêz, cox tsuv muôx têx ntâuz ntơưr li hêik sâu gra tuôx trâu công an xã, công an huyện. Đhâu 3 hnuz uô têx ntâuz ntơưr, cơ quan muôx vax huôv li tror muôz fâu ntơưr hộ khẩu yiêz trâu cox chuôz zis./.
(Tsu vưx cxêik nhênhv-Thanh Thủy- TTTB)
Viết bình luận