Tsuv sir jos uô viv côngv thôngx truôx đrênhk, huv đros trâu ntux têz ruôr hiêv

Thik tưr “phax tar ntux têz ruôr hiêv, thik cok đuôz “lok ntux têz ruôr hiêv”, đros huôx tôngv ngoại khóa cok đuôz trâu ntơưv têx faz nja cxiv tsa “phax tar jông ntux têz ruôr hiêv thiêz qiv hơưv txơưr txar” tưz paz trâu sơưr đơưk nriêr pâuz tâu têx tsiv gri jông, paz gra siêz sir jos phax tar ntux têz ruôr hiêv hâur tsêr cơưv ntơưr thiêz côngv thôngx. Xin Thiện Văn, shux xênhz lớp 11A, Tsêr cơưv Phôv thôngz Mênhx cxưx Nội trú Cxênhx oz thiêz Cxênhx pêz huyện Bảo Thắng hêik pâuz:“Uô ntêx mak cur tsuv cơưv ntơưr cov txơưx, nriêr pâuz jông lok têx kror ntux têz ruôr hiêv chiê muôx tâu têx tsưr ziv huv đros. Li ntơưv tsêr cơưv ntơưr mak hêik trâu Ban Giám hiệu tsưr tsix chor huôx tôngv ngoại khóa paz trâu pêz pâuz cov ntâu đuô. Hok thâuv lok tsêr mak zuôr sik thav lok têx zuk pâuz đros niêv xir, pos zơưs thiêz sơưr đơưk”.

Đros tsênhv njiêz “Côngv thôngx truôx đrênhk-huv đros ntux têz ruôr hiêv”, Ntênhk ciêz Têz qơưk shông no tưz tsik zos hêik pâuz têx thôngz mông mak tsênhv xar cov no zos iz kror paz trâu têx huôx tôngv tsênhv tsênhz. Iz côngv thôngx truôx đrênhk tsuv muôx tâu têx por vêv jông thiêz sik côngv siêz. Tiv zix, shux xênhz zos chor nênhs paz txuôk đros jông, paz gôngr côngv đas jos thiêz têx tsưr ziv chiê cxiv tsa ntu nênhx zuôr txos no ngaz tuk, huv đros trâu ntux têz ruôr hiêv. Zơưv Nguyễn Văn Tiến-Phưv Cục trưởng Cục Sêiz car đê điều thiêz phax tar ntux têz ruôr hiêv hêik pâuz:“Côngv thôngx truôx đrênhk-huv đros ntux têz ruôr hiêv cux zos chiê hêik mênhx txos pêx xênhv, côngv thôngx li pưk txux hâur phax tar, đơưk kho têx trâus ntux têz uô ruôr hiêv. Thâuv côngv thôngx muôx cxix cxuô jênhv pâuz lok ntux têz ruôr hiêv đros muôx txux chi jông chiê por vêv ngaz tuk trâu zuk côngv thôngx, đros co zos paz trâu huôv tsar kinh têr-xar hôiv”.

Dưv jiês mít tinh Ntênhk ciêz, zơưv Nguyễn Hoàng Hiệp, Thứ trưởng Bôv Kôngz nuv thiêz Tênhv qơư hêik, shông 2024, ntux têz ruôr hiêv ntơưv Việt Nam txơưr txar ntâu, uô ruôr hiêv ntâu đros muôx 519 lênhx nênhs tuôs, trâus plox mông thiêz trâus pôngz plox kinh têr muôx 89.000 tiv đêiv ntâu, tiv zix zos coz chuô sôr 3 Yagi. Têx trâus ruôr hiêv hêik co zos kror cxơưz cxiz tas nro côngv thôngx sir jos uô tsưr ziv “4 ntơưv qơư”.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp cux hêik txos ntux nas chuô, đêx ngaz cuôr uô ruôr hiêv txos ntơưv Lào Cai hâur coz chuô sôr 3; đhâu co, ntâuk gri siêz txos cấp ủy, chinhr quuyền li têx sir jos thiêz cxuô mênhx cxưx nhoz Lào Cai li sik côngv siêz côngv thôngx hâur trâus ntux nas chuô uô ruôr hiêv txos:“Chênhr viv muôx têx sir jos viv li txos nhiv no đrâuv iz cxiê kror tsuv tror tâu đơưk kho, mak Lào Cai tưz paz trâu luz nênhx tror jông xưk li kuz. Tiv oz, đros chor nhiêx txiêx trung ương paz trâu Lào Cai xav tas nro nhiêx txiêx thiêz têx phênhv paz txơưr, txos nhiv no Lào Cai zos iz hâur têx thax tsav qơư sir zôngv tâu lok six jông. Tsuv khav tênhv txos tas shông 2025 mak tỉnh zuôr muôz sir zôngv tâu cxix cxuô, huv lênhx nênhs thiêz tiv zix zos uô tâu jông têx hâux lưv no”.

Đhâu jiês mít tinh ntơưv Lào Cai, ntâu huôx tôngv txơưr hâur ntênhk ciêz zuôr tâu tsưr tsix txos tas hnuz 22/5./.

An Kiên-Lik Thox cxêik nhênhv

Taz por zav nox thiêz phax tar trâus tsơưr tưx zav nox tiv têx tưx zênhx muôx hâur têx tsiêx thiêz ndêz, jâuz kok, tsoz chos

          Zav nox muôx zos zos têx zav nox co zênhx muôx tsơưr tưx hâur co. Khênhr muôx hâur njês nóc, bạch tuộc njuôz, kar cơưk, tsiz njês, têx zav caz lok sik muôx hâur ndêz, kok, njuôs, tâuv, lôngx xôngz....

          Têx moz yưv thâuv trâus tưx zav nox

          Xav lơưr yênhx zav nox thiêz nox ntâu lok tsơưs, tsưr ziv tsiv uô mak lênhx nênhs trâus tưx thiêz muôx têx moz yưv tsi xưk iz zav:

          - Trâus siz mak pov moz plaz, ntuôr, tơưv trôngx

          - Trâus tưx hnhar: uô lênhx nênhs co iz chêr tsi muôx jos, uô lênhx nênhs trâus lôngx thiêz zôngx ziv uô tuôs lênhx nênhs.

          - Thâuv pov trâus tưx zav nox tsuv ciêr chênhr chox ciês lênhx nênhs co muk ciês ntơưv qơư y tế jê tiv zix chiê ciêr chênhr tâu chơưv kho.

          Chiê phax tar trâus tưx zav nox tiv ndêz muôx tưx, tsôngv box tsuv tsưv ziv:

          - Tsuôk nox têx ndê pâuz tsênhz tsi muôx tưx thiêz nox tâu

          - Tsi nox têx ndê zuk tsi pâuz muôx lok sik tsi muôx tưx tuôx pêv têx har jôngr.

          - Tsi nox siv ndêz thiêz tsuv muôz por tsês zos xar tiêk chor ndêz co muôx tưx.

          - Tsi đêx ndêz thâuv tsênhv mê lok uô nox, tsuôk têx lênhx nênhs tưz muôx chênhz zênhv thiêz pâuz tsênhz zos zav ndêz nox tâu thiêx li đê lok nox. Tsi chiê mê nhuôk thiêz têx lênhx nênhs tsi pâuz muk đê ndêz pêv har jôngr lok uô nox.

          Iz cxiê canhv pov chiê phax tar trâus tưx zav nox tưv têx tưx zênhx muôx hâur zav nox.

          - Amatoxin thiêz Muscarin zos tsơưr tưx muôx hâur ndêz. No zos zav tưx riêz nênhs, uô tuôs lênhx nênhs ntâu tiv zix nhoz iz cxiê tỉnh tox siêz faz Bắc Việt Nam, tsuôk nox iz luz ndê txơưv uô tuôs lênhx nênhs. Tưx no uô hiêv txos siêz, zos niêv nox trâus cux zuôr lok đhâu cuô mis uô mê nhuôk tsênhv nox mis cux zuôr trâus tưx.

          - Xyannua zos tsơưr tưx muôx hâur njuôs shôngz, viv li thâuv nox njuôs nhôngs tsuv tâu tsâu đêx, nzuôr hur hâur ntâu six hơưv thiêz hâu đêx ntâu jiês uô ntêx thâuv uô nox.

          - Tsi nox têx zav jâuz, kok, txir ntông tsi pâuz.

          - Tsi zôngv têx yuôx đrox njuôz, kok, caz tsi pâuz tsênhz zos tul tsi chiê tsâu chơưr hâuk...

          - Canhv pov tsôngv box đros têx zav caz, chiê taz por thâuv uô nox, tsôngv box tsuv uô cov siêr jông. Têx lênhx nênhs khênhr uô xuô mak tsuv tsưv ziv thâuv nox têx zav caz, lok sik tsi cxoz nox têx zav caz zuk tsik pâuz tsênhz./.

Hồng Việt-Txâur Vax cxeik nhênhv