Ý nghĩa khẳng pók khen tong cuông puông kin

luông dú côn Ê đê

          Đối cắp côn Ê đê, pọm cắp lảu xá cánh pưng tàng tô dệt hịt xương tô mù, tô cáy, tô ngua, tô quai, khẳng pók khen tong lỏ tàng chương khòng báu đút thiếu cánh mi ý nghịa xút ty cuông vịa dệt hịt khong. Khẳng pók khen tong báu xuấn to lỏ chương khong mài nghịa khòng phua mia, nọng pi, lẹo nhăng lỏ bùn mày, hảo hanh hảu phủ côn. Ặn lỏ khòng tang hảu quam chao hẹn khong côn đảy dệt hịt tó phạ đin, thánh thân cánh bản khuống cắp chu côn cuông bản khuổng. Toi lung Y Le Niê, dú buôn Ea Bông, xã Cư Ê bur, thanh phố Buôn Ma Thuột: “ Toi lang ngắm khong chựa côn chảu, cuông chua côn mỏi côn hư té ók ma, đảy chim mók mươi, đảy dệt hịt púk chư lẹo tạu họt chơ nháư khửn hụ chan hụ nhang hư chơ nặn tắng cốc đẩy dệt hịt tư pók khen tong, cắp chương khòng vạy dệt hịt lỏ 3 hay lảu cánh tô mù tòn nưng vạy giao hảu phủ tỏn hặp e nọi cắp mong cong chi pảy chự hảu e nọi. Tạu họt chơ nháư khửn àu mia tánh hươn là dảo, mi lụk tảu cọ dệt hịt  cắp tô mù tòn nưng cánh 5 hay lảu xá, biên mai vịa mả nháư khòng chảu té chơ dú nẳng ải êm vạy nhại pày tư pók khen tong tang hươn mia. Đối cắp phái hươn lụk mia hư po tay đảy tẳng cốc cắp hịt té tồ mù nưng cánh 5 hay lảu xá, khiên 5 khiên sáư khẳng pók khen tong.”

          Lẹo toi pả Hoàng Ngọc Lan Byă, dú nẳng buôn Sut Mđưng, xã Cư Suê, huyện Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk, vịa tư pók khen tong hảu côn đảy dệt hịt lỏ quam xỏng chúc phúc dưn bùn mả hảo khặn mẳn dưn hảu côn đảy dệt hịt, lằng nị ải mo tam dệt hịt cánh tư pók khen tong hảu chảu dệt hịt, pưng côn cuông hươn, ải nọng họ xong cánh côn ma chôm muôn cọ khắm sáư khẳng pók khen tong vạy tư sáư khen hảu côn đảy dệt hịt kem toi chương khong ma hảu báu cọ mi quam chúc chôm “ Nhôm xỏng pók khen hảu côn đảy xên lỏ vạy côn ni lâng hảo hanh, Nọk côn đảy xên nhăng mi cá mia cánh nọng pi tang mia pọm chôm hặp hư cọ đảy ải mo tam hảu côn nặn mi pặc hanh, dệt dượn ók đảy lài chương khòng.”

          Cuông hịt khong tong chặn khòng côn Êđê, khẳng pók khen tong nhăng lỏ quam chao hẹn khòng báo xao tạu họt chơ àu phùa au mia. Cài nặn, chơ xôm chàư lẹo hư phủ xao chi tô cắp tay hươn tang phủ báo dệt hịt khá pók khen chao hẹn. Chương khòng àu pày tam toi lang áo khòng hươn trai, hák va đảy mi 8 khẳng pók khen tong cánh khẳng là xía nưng, vạu khửn luông chứ ơn khòng phủ xao cắp phủ chi pên me da pưa liệng chung chung nháư phủ báo chi pên phua chảu mả nháư pên côn. Cuông dan dệt hịt, khẳng pók khen tong mi ý nghịa xương khẳng ven mư đảy phủ tàng nả 2 phái nhôm xỏng hảu đôi báo xao cắp quam sắng xon ma luông hặc phua mia. Chơ pọm khắm sáư pók khen tong, 2 côn chơ nặn chắng pên phua, pên mia. Đôi pók khen đảy tư sáư khen phua mua chứng mài hảu 2 côn pên phua mia kin dú tạu sút chạt mạt đơi.

          Lung Y Hơ Ê ban, nẳng buôn Knia 4, xã Ear, huyện Buôn Đôn hảu hụ, côn Êđê cọ đù đù quam chao hẹn, lưn xưa lỏ quam chao hẹn tó nả phạ đin, phi hươn phi dảo cánh pi nọng bản khuống. Pưa xương nặn, chơ hê dệt đảy toi quam chao, tam toi hươn dảo chảu mi, va báu pi nọng chi dệt hịt xo pók khen họt chơ đaư mi lỏ dệt “ Khẳng pók khen tong cọ đảy khiên cánh đảy tư sáư khen hák nhăng hê họt mự họt bươn báu cọ hê hươn dảo hê mi ma tang kinh tế vạy chấp năm xương quam chao hẹn hư mi xương chảu chao té cón, xương té chạu va chao hịa dệt hịt chi mi tô quai thấc nưng cánh 7 hay lảu xá vạy sơ pảu pú mưa lang hák va chao họt mua kháư khô vạy chu côn bang vịa ma choi, lẹo pọm căn tặp cọng, kin lảu xá, kin lảu kin khảu cắp tay hươn”.

          Cón nị, khẳng pók khen tong khạy cọ hên ók lài cuông pưng nả vịa cận hà khòng côn Ê đê cắp ý nghịa xút ty cận hà. Khạy, chăm va pưng hịt khong báu lài xương cón hák va nẳng Đắk Lắk, khẳng pók khen tong nhăng đảy chự hiêm đi chăn xương tàng chương khòng quý panh. Chơ hên nẳng pưng pàng dệt hịt, măn pên tàng chương khòng quý đảy chu côn nhôm xỏng hảu căn xương hịt khòng tòng chặn khặn chăn đảy chự hiêm.

                                                          TTTN - Hạnh dịch