Cựu chiến binh khòng bản mương                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     

          Pi 1983, lung Lo Văn Hiến ók bộ đội táo ma địa phương cánh tẳng cốc sáư vịa dệt dượn mả khày kinh tế hươn dảo. Hák va cọ chau lo chơ đin pu púk co kin mák hák va báu cựt đảy lang đì, kinh tế hươn dảo chơ nặn cọ pọ lài dạk cha. Dom lài dan chơ pày lài bón nghiên cứu sáo luông dệt kin, pi 1984 lung xô cắp lụk mia củ lịnh 10 triệu mằn té ngơn cốc khòng ngân hang ma sự tô ngua me nưng, 7 tô bẻ cánh tẳng cọ bâng tảnh liệng. Tênh toi chựa tênh tọp hom kinh nghiệm, pi đàư ngua me cọ ók tô lụk nưng, cư xương nặn họt khạy, pưng ngua khòng chua hươn lung pe ók họt 40 tô. Chơ pưng ngua pe ók lài tô lung khài ók chợ lạt vạy mi ngơn dom sáư vịa dệt dượn tảnh liệng cánh sảng xôm puông kin luông dú. Vạy nhẳn pao mi nhả hảu ngua, quai kin cuôi pì, lung dom ók 150 triệu mằn xự hụa lếch ma lọm hay xuân khòng chảu quảng dáo 15 héc ta, lọm ỏm phổng púk măn, púk nhả. Chơ măn púk đảy 2 pi lung chắng pói pưng ngua, quai khòng chảu mưa kin nhả, kin măn co. Cư xương nặn păn piến căn 2 pi púk, pi nưng pói sắt sính, pưng ngua quai khòng lung chơ đàư cọ mi nhả, mi măn đíp hảu kin. Lung Lo Văn Hiến tô:

           “ Khỏi păn pên 3 phổng púk măn co, púk măn báu chư vạy khài, púk đảy 3 pi ló pói pưng ngua, quai khảu mưa kin, cá tô mù, tô cáy, pưa tô ngua, tô quai kin nhả lạk báu pi, mi măn cò hảu kin máư chắng pi, chắng mả pe.”

          Toi lung Hiến, vạy tảnh liệng pưng sắt sính cựt đảy lang đi kinh tế, hạng pi đảy pông chàư tiêm phong toi dan hảu pưng ngua, quai vạy chự phong dịch bệnh, lưn xưa lỏ pưng tàng bệnh lâng cướt sinh ók xương nhiệt thán, tụ huyết trùng, xốp pưới, kíp tin con…Mua nao cưm lung àu phải bạt pảy lọm báu hảu lôm tỏng, báu pói ngua, quai mưa kin nhả chơ phạ phôn, phạ nao cưm lài, chơ phạ hượng chắng pói ngua quai ma kin nhả. Mỏi tuận 2 tưa, lung táng nặm té nặm bó ún dú tin pu khửn mưa hảu ngua quai kin xương nặn pưng ngua, quai khòng chua hươn lung po lê báu chếp tọng, chếp pùm, mả pe nháư văn.

           “ Mua nao cưm hư xum khỏi tắt nhả hảu ngua quai kin, phạ đét hượng chắng pói mưa kin nhả, căm ma lỏ àu ma hươn báu hảu non cá pá. Nẳng cuông bâng lỏ àu phải bạt ma pảy lọm báu hảu lôm tỏng, cuông bâng chơ đàư cọ đảy sáng bàng”.

          Chôm hặp há phong púk mạy pảy pá, pi 1991 lung Hiến cọ púk 3 héc ta co sồ cồ, họt khạy cọ pên khài. Pọm cắp vịa nặn lung nhăng khút nong pói pà, mỏi pi thu ma dáo 6 tạ pà. Chua hươn lung nhăng tí thàng đảy cài héc ta nưng na căn hon háy 2 mua, mỏi pi kiếu nhăm đảy dáo 16 tấn khảu cák, thu đảy chi áo họt 120 triệu mằn. Té vịa tảnh liệng sắt sính, tảnh liệng tô pà, púk đăm khảu 2 mua, xị xìa ngơn dom sáư mỏi pi chua hươn lung thu ma dáo 500 triệu măn, dệt đảy làng hươn hạn 2 thản quảng sáng mi chương xủ khòng sáư chuông hong puông kin luông dú…

          Khảm khói xìa đảy cặt cung, hựt khửn dệt hăng, lung lâng khâng chàư choi dừa pưng chua hươn hươn dảo pọ lài dạk cha, báu mi ngơn cốc dom sáư vịa dệt dượn xương hảu chảng tảnh liệng tô ngua, tô quai, chơ đàư pe ók lỏ păn căn. Xương chua hươn lung Ca Văn Hoán, chua hươn ưởi Lo Thị Chiến, ai Lo Văn Diên, Lò Văn Liên nẳng bản Mương Pia, xã Chiêng Hoa đảy lung Hiến choi chựa phăn, ngơn cốc cánh kinh nghiệm tảnh liệng khạy cọ khảm khói xìa đảy cặt cung. Ai Ca Văn Sành dú bản Chồng hảu hụ:

 “ Phua mia lung Hiến chang dệt kinh tế té vịa tảnh liệng sắt sính, lụk lan, pi nọng bản khuống chơ pọ dạk cha cọ đảy lung hảu củ lịnh ngơn, mi côn hư lung hảu chảng tảnh liệng ngua, quai, pe ók lỏ păn căn. Lai chua hươn đảy lung choi khạy cọ hựt khửn mi puông kin luông dú tẹt tiêng. Luông tảnh liệng sắt sính khòng lung xôm đáng đảy po me pi nọng cuông bản, cuông xã ép năm dệt toi.”

          Lung Lo văn Hiến xôm đáng cắp chư tên quý panh khòng pi nọng cuông phổng, cuông lô púk hảu: lung Cựu chiến binh khòng bản mương.

          Ngon tô “ Po hay me na cận hụ” mự nị họt nỉ lỏ mết, ngon tô đảy Đài quam pák Việt Nam dú phổng Tây Bắc chấp năm. Ngon tô mi luông choi dừa khòng Trung tâm khuyến nông phén mương./.

                                                Lường Huyền BT – Lường Hạnh dịch