Vâi krâ-nhŏng o ƀă pú hmâ dế tơmâng ƀai ki rêi prôa, tôu tơrưng dó inâi “Vọng ngàn”, xua Nhạc sĩ A Lâm chêh bro ƀă pơtâ, tơ’mot mâu tơdrá dêi mâu chêng koăng, tơrưng, hơkâ. Ƀai ki kố hiăng châ tơdah pri, cho Mê dai Mêa a Hneăng mơđah “Đàn, Hát dân ca 3 miền”, lâp tơnêi têa năm 2023, tơdrêng amê hiăng châ tơdah xo Mê dai Mêa a roh tơ’noăng pơtâng tối, hnê tơdjâ ‘na hneăng tâ phĭu rah xo Kuô̆k hô̆i hneăng 15 rêm râ hneăng hơnăm 2021-2026.

-Ô nhạc sĩ A Lâm, ing troăng hơlâ ki lâi khoh pro ngoh chiâng rơhêng vâ tiô ‘na kơvâ âm nhạc ƀă hiăng chiâng nhạc sĩ ki păng ‘nâng?

Nhak sih A Lâm: “Ing tơxĭn nah, tơná á hiăng hâk git ƀă âm nhạc. Klêi kơ’nâi hriâm kêi lâm môi chât péa, á hiăng mơhnŏng chêh pro hô sơ lăm tơ’noăng, ƀă xuân mơhúa á hiăng châ mot tung hngêi trung.

Klêi kơ’nâi 4 hơnăm hriâm Hệ trung cấp-Nhạc viện Pơlê kong kân Hồ Chí Minh, á pơtối hriâm 4 hơnăm Hngê trung Đại học Văn hóa Pơlê kong kân Hồ Chí Minh. Á châ mot tung Khu Nhạc sĩ Việt Nam a hâi lơ 4/8/2022. Nốkố, á dế cheăng a Khu ngăn ‘na Túa lĕm tro-Tơ’noăng ivá ƀă Ôm hyô kong pơlê Quảng Ngãi (hdrối nah cho kong pơlê Kon Tum).

-Sap ing ahdrối nah, ngoh hiăng mơnhên păng ‘nâng kô vâ “hriâm ƀă pêi cheăng pơtối rak idrâp-tơdrá dêi kuăn ngo”. Ti mê, ngoh hiăng xúa mâu tơdroăng ki hlê plĕng dêi tơná trối lâi vâ ‘mot tung idrâp tơdrá dêi kuăn ngo vâ ga rế chhâk hơngế tâ?

Nhak sih A Lâm: “Klêi kơ’nâi mơgêi mơhriâm, lo ing hngêi trung, ƀă hiăng châ kơ koan ngăn ‘na túa lĕm tro dêi kong pơlê Kon Tum (ton) nôkố cho Quảng Ngãi tơdah xo, ing mê, á păng ‘nâng toh chôu phut vâ ti tăng tơmâng, chêh xo, thâo hrik, hriăn plĕng ƀă hiăng chêh bro hên mâu tơdrá ăm mâu ƀai hơdruê chal nếo, lơ ƀai ki mơđah to khu prôa tiô tơdrá Rơteăng tối krê, Tây Nguyên tối tơdjuôm.

Á hiăng xúa mâu tơdroăng ki á mơhriâm ing hngêi trung vâ mơnhông tơdrá dêi kuăn ngo, ki rơhêng vâ tối, cho tơdrá dêi chêng koăng, tơdrá rơngê ting ting dêi hdroâng kuăn ngo Rơteăng. Á ngăn a mâu trang măng xah hô̆i hlo vâi krâ, mâu ki rơkê dêi Tây Nguyên tơkŭm po mâu leh mơdĭng hơniâp ro ó khât, klêi mê châ ngăn mâu vâi krâ mơđah, tôu chêng tôu koăng, rơngê, ting ting, kơhnhon xuăng tung mâu hâi leh mơdĭng. Kơnôm ai trang măng xah hô̆i tâ chôu ‘măn mâu tơmeăm khoăng dêi kuăn ngo pin mê á hlo chêng koăng, tơrưng, têng nêng dêi kuăn ngo Tây Nguyên thăm rế kơnía khât ‘nâng”.

-Drêng hiăng prếo vêh a Tây Nguyên, tíu ki hiăng păn roăng, rak ngăn, chĕm mơ’drêh ‘na hiâm mơno ƀă tơdroăng mơjo pâ kơ idrâp-tơdrá kuăn ngo, mê ngoh hiăng mơnhông ‘na tơdroăng ki hmâ, ki rơkê dêi tơná ga trối lâi?

Nhak sih A Lâm:“Dế nôkố, á xuân hmâ chêh bro tơdrá ăm hên mâu ƀai rơngê ting ting, mâu ƀai ki ai tơdjâk troh idrâp-tơdrá dêi kuăn ngo Rơteăng. Tiô á, ƀă mâu tơdrá dêi kuăn ngo pin mê pin athế pơtối hriăn plĕng vâ mơ’no tơdrá ki mê ăm ga tơtro. Dế nôkố, á dế thâo hrik, chêh xo, hriăn plĕng ‘na mâu túa tơdrá dêi hên kuăn ngo Rơteăng, rêm kơpong pơrá ai xêh mâu rơkong tơpui, tơdrá pơrá phá iâ dêi pó, á kô rah xo tâi tâng ing mâu ki mê vâ pro idrâp - tơdrá ki lĕm ro păng ‘nâng dêi Rơteăng, klêi mê, xuân vâ ai tơdrá chiâng pơtâ, pơtro ăm mâu tơdrá chal nếo nôkố há”.

-Tâng tiah mê, ngoh búa tối ăm vâi krâ-nhŏng o ki tơmâng Rơ’jíu môi ƀai ki ngoh hiăng chêh ƀă ki ro hơniâp má môi?

Nhak sih A Lâm:“Vọng ngàn” cho ƀai ki hiăng hmâ mơđah, ai tôu chêng koăng, tôu tơrưng ƀă mâu prôa, hơkâ dêi kuăn ngo, la ki xiâm á chêh ăm tơdroăng ki mơđah prôa tơrưng. Ƀai ki kố á hiăng hriăn tơmiât ing roh á mơhriâm nah, á kơnôm môi ngế thái ai hnê kơ á. Ƀai ki kố á djâ lăm tơ’noăng văn hoá quần chúng châ kâ pri Mê dai Mêa, kơ’nâi mê, tơ’noăng pêa pa Cục Văn hoá cơ sở, ối tung Khu xiâm ngăn ‘na Túa lĕm tro, Tơ’noăng Ivá ƀă Ôm hyô) mê châ Mê dái Mêa.

-Ô nhạc sĩ A Lâm, tung tơdroăng rêh ối chal nếo nôkố mê tơdroăng ki vâ hmâng tơdrá hơdruê, mâu tơdrá prôa, ki malối ƀă chal nếo nôkố xuân hiăng pơhlêh. Mê, ngoh hiăng ai pêi pro tiah lâi vâ vêh mơnhông thăm nếo tơdrá vâi krâ nah ăm ga rế i tơtro, i ro ƀă chal nếo?

“Vâ chêh bro tơdrá ăm ƀai nếo, mê ki ahdrối tâ á athế hriăn ngăn ‘na ki prôk, kơtâu dêi tơdrá, á kô bro ăm ga chiâng tiô khu nhạc Pop, tơdrá Rock… Nôkố, á pơtâ bro tơdrá ngăn tiô kơ mâu kơ koan, khu cheăng, mâu ngế krê xua vâi tơngah thế á pro nhạc beat vâ vâi ai tơdrá, cho tơdrá ki pơtro, pơtâ ăm tơdroăng hơdruê, klêi mê, vâi lăm mơđah, lăm tơ’noăng Drêng á chêh bro ăm ƀai chal nếo nôkố á xuân xúa idrâp chêng koăng dêi kuăn ngo. Ki apoăng mê á chêh bro tiô tơdrá dêi Tây Nguyên, troh a tơdế, cho to tơdrá khu prôa tê, á athế tơ’mot pơchuâm ƀă idrâp, tơdrá dêi chêng koăng. Á chêh bro ta mâu tơmeăm nhạc cụ điê̆n tưh ƀă mâu idrâp  chêng koăng, vâ ing mê, mơnhông ăm rơkong hơdruê, ƀai hơdruê mê thăm rế kơneăng, tơ-eăng ro tâ, pro ti lâi ti lâ pin ôh tá tối kơklâi, la pro ăm ga thăm rế i tro, tơ’ló la xuân ối rak vế dêi idrâp, tơdrá dêi kuăn ngo. Pakĭng tơdroăng ki chêh bro, kơtâu tiô tơdrá hơdruê, mê á  ối chêh bro tơ’nôm, thăm mơdêk rơ-rêk (tempo) ăm ga tơtro ƀă rơ-rêk ki hơdruê ƀă xuân ta rơ-rêk vâ kơhnhon xuăng. Ƀai ki á chêh bro ƀă mơđah mê, Khu ki châm ƀă kuăn pơlê hâk nâ ‘nâng, vâi têa kŏng vâ môi tuăn, xua ga tơtro ƀă tuăn i hiâm tơmâng dêi vâi rơxông nếo nôkố”.

-Tơdrêng ƀă tơdroăng ki chêh bro, pơtâ, tơ’mot mâu tơdrá ăm khu prôa, mâu chêng koăng, tơrưng, têng nêng, hơkâ, tiô ngin châ ‘nâi, nhạc sĩ A Lâm ối tí tăng chêh xo, thâo hrik, hriăn plĕng ‘na tơdrá vâi krâ, tơdrá hdroâng kuăn ngo. Mê ngoh búa tối ‘na tơdroăng ki mê ăm vâi krâ-nhŏng o i ‘nâi há hôu?

Nhak sih A Lâm: “Tung mâu hâi prếo vêh a pơlê á hmâ trâm ngoh á cho nghệ nhân A Mâ, xuân vâ môi tuăn ƀă á tung tơdroăng ki tí tăng hmâng, chêh xo thâo hrik, hriăn plĕng ‘na tơdrá dêi kuăn ngo. Dế nôkố, má hmâ tơrŭm dêi pó vâ tí tăng thâo hrik, chêh xo vâ pơtối rak vế ƀă mơnhông idrâp, tơdrá chêng koăng, tơdrá rơngê ting ting. Ngin đi đo hmâ prếo vêh a pơlê vâ tí tăng vâi krâ-mâu ngê̆ nhân ki rơkê rơngê ting ting, tôu chêng koăng, klêi mê, ngin ai krếo tơkŭm vâi, á thâo hrik, koai um vâ la ngiâ ah á kô mơnhông ing mâu tơdrá ki mê chiâng ƀai hơdruê chal nếo, chêh pơtâ tiô tơdrá rơxông nôkố”.

-Tung pơla cheăng a kong pơlê ƀă hmâ lăm troh a pơlê cheăm vâ tí tăng chêh xo, thâo hrik tơdrá, tơmeăm khoăng dêi kuăn ngo, ai tơdroăng ki lâi ki êh ngoh ối tơmiât tôu tuăn?

Nhak sih A Lâm:“Á nhăng prếo vêh a thôn pơlê, á vêh xuân chía hên. Ai mâu tơdrá rơngê ting ting dêi mơngế Rơteăng a hên pơlê hiăng ôh pá tâng, ôh pá hlo xếo, preăng ai mơngế ki chiâng rơngê ting ting. Mâu vâi pú chal nếo nôkố hên ngế hmâ hơdruê to mâu ƀai ki nếo, tơdrá chal nếo, vâi hơdruê ga ro ‘nâng, la ga ‘nâi rơkê rơngê ting ting tiô khôi hmâ dêi Rơteăng pin ki păng ‘nâng mê ga ối iâ. Xua ti mê, xuân u ối ai mâu tơdroăng ki pá puih khât tung tơdroăng chêh xo, thâo hrik, hriăn plĕng ƀă mơnhông idrâp, mơnhông tơdrá dêi kuăn ngo tơná pin. Xua mê, rêm xoh prếo vêh a pơlê, á tơ-uân thâo hrik, chêh xo… Tâng hiăng ‘nâi pơlê ki lâi ai vâi krâ chiâng rơngê, chiâng hơ’muăn á pơrá thâ lăm troh amê vâ chêh xo, thâo hrik”.

-Troh tơpui ƀă mâu tơdroăng hâi kố, nhạc sĩ A Lâm hôm ai tối pơchân ki klâi ƀă mâu pú vâi rơxông nếo ki hâk git kơ idrâp-tơdrá kuăn ngo?

Nhak sih A Lâm:“Á tối pơchân ăm pó vâi pú vâi o, vâi muăn chal nếo nôkố mâ ta “kơxiâp, lim” drêng tí tăng hlê, tơmâng, mơhriâm ‘na idrâp, tơdrá dêi tiô khôi hmâ dêi vâi krâ pin roh nah. Khôi túa, tơlá lĕm tro dêi pâ pôa pin ga ai hên mâu tơdroăng trối rơngê, ting ting, tơdrá chêng koăng, mâu tơmeăm xah hêi ki pro ƀă phêa, kơlá...  maluâ ga ôh tá ai krip ki klâi, la tơxâng athế koh mơnê nhoăm. Pơtih, môi ngế vâi krâ râng 1 to chêng rơngê, ting ting ting, dâi kơpĕn, ếo kuăn ngo, mê pin koai, xup tâ tung măng xah hô̆i mê kô ai hên ngế rơhêng vâ ngăn, vâ hmâng. Tiô á, tâng pin chiâng vâ mơnhông tơdrá kuăn ngo ƀă mơdêk tơdroăng ki mơđah tơbleăng, mơhno hên tung măng xah hô̆i mê ga kô tơ’mot hên mâu ngế rơhêng vâ châ ngăn, châ hlo, châ tơmâng xua ga cho kế tơmeăm, cho tơdroăng ki kơnía krê dêi hdroâng kuăn ngo, ôh ta trối tơdroăng ki vâi, ga kâi vâ lân rơdâ troh hên kơpong, hên tíu ki ê tung lâp plâi tơnêi”.

-Hôm, mơnê kơ nhak sih hên!