Mâu hâi kố, drêng plâi sầu riêng, plâi măng kut, plâi treăng tum a chiâk deăng, Khánh Sơn cho kơpong kong ngo peăng mâ hâi Luô kong pơlê Khánh Hòa pơtối kơdrâm phiu ro tơdah tơmối. Rêm khu ngế tăng troh Khánh Sơn vâ châ tâ tơdroăng rơnguôt lĕm, châ kâ plâi a kơdrum ƀă xah hêi tíu kơpong kân rơdâ. Tơmối ôh tá xê to châ kâ plâi mê ối châ kâ tơxông prông a hơpiêp on, châ hum ngăn têa plông Tà Gụ hnăng lĕm, lơ lăm a troăng kân Tà Giang to inôa.

Mâu homestay lĕm a kĭng ngo, idrâp chêng koăng, idrâp kế xah ƀă hmố chuôt troh hơhngế tung kơmăng xah hêi djâ dêi pó tâ tá on ki chôu koh vok vok, djâ tơmối vêh ƀă kong kế ki ai sap ing nah ƀă tơdroăng rêh ối kuăn pơlê pêng păm khôi túa lĕm. Ngoh Nguyễn Thế Cường, ing cheăm Như Quỳnh, kong pơlê Hưng Yên roh apoăng troh Khánh Sơn tối:

‘’To a kố cho kong prâi lĕm. Kơhâi dế kong tô laga ôh tá pơ-oh, troh kơxê mê pơtối rơnguôt, cho rơnguôt ‘nâng. A kố, kong prâi lĕm, ôh tá ai nhôi kơmăi kơmok. Plâi kâ mê rơpâ liăn, kơhiêm, ki rơhêng vâ tối cho plâi sầu riêng, yă rơpâ hên xôh tâng pơchông ƀă Hà Nội, on veăng á rôe mê kâ tâ ngeăm ‘nâng’’.

Ôh tá xê to Khánh Sơn, hên kơpong dêi Khánh Hòa xuân dế mơnhông ôm hyô pơlê pơla tiô troăng krá tơniăn. A kơpong tơnêi tơring Khánh Vĩnh (ton), kuăn pơlê hiăng tơkŭm po mâu tour ti tăng lăm ngăn xí Yang Bay, kong Giang Ly, ti tăng plĕng khôi túa lĕm Raglay, pro tơmeăm ƀă kŏng, teăn ếo pơtâk. Mâu tơdroăng châ tâ kŭn laga khât, pro tâ achê ƀă tơmối. Mơnhông pêi chiâk deăng ƀă rak vế kong prâi; mơnhông mâu troăng pêi ôm hyô pơlê pơla ƀă rak vế khôi túa lĕm hdroâng kuăn ngo cho mâu troăng prôk dế châ Đảng ƀô̆ mâu cheăm kong ngo djâ mot tung mơ-éa chêh hdrối tơbleăng kal kí tơbleăng hneăng hôp đảng ƀô̆ roh má I.

Jâ Cao Thị Ngọc Thanh, Kăn hnê ngăn Viƀan cheăm Trung Khánh Vĩnh tối ăm ‘nâi, hneăng la ngiâ kô tơkŭm tăng cheăng kâ ăm kuăn pơlê, kô tơtrŏng hnê mơjiâng cheăng pêi ƀă tŏng gum mâu troăng tăng cheăng pêi môi tiah păn mơnăn mơnôa, tê mơdró ăm mâu ngế ki kal vâ rôe, ƀă ki má lối cho mơnhông ôm hyô pơlê pơla ƀă khôi túa lĕm pơlê:

‘’Cheăm đi đo tơmiêt troh tơdroăng tŏng gum kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo krá tơniăn. Nôkố ai troăng pêi mơnhông ôm hyô pơlê pơla ƀă rak vế khôi túa lĕm, mơnhông pêi chiâk deăng krá tơniăn. Kố xuân cho troăng pêi kâ vâ pơhlêh troăng pêi cheăng kâ rơpŏng, pơkâ xiâm tŏng gum kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo hlŭn ing kơtiê krá tơniăn’’.

Vâ ôm hyô pơlê pơla kơpong kong ngo păng ‘nâng ‘’ngiêt’’ ƀă krá tơniăn, kal pơxiâm ing mâu troăng pêt mơjiâng tơmeăm – xúa tơmeăm lĕm ƀă kong prâi. Mâu cheăm, bêng a kơpong kong ngo kong pơlê Khánh Hòa hnê mơhno kuăn pơlê pêt plâi kâ tiô troăng hưh cơ, kơdroh xúa pơkeăng hŏa hok, tơdrêng amê mơhnhôk rah klâ khu xok a kơdrum, ôh tá xúa kiliá ni-lông. Phŏ yăo sư, Tiên sih Lê Chí Công, Kăn pơkuâ khoa Ôm hyô – Hngêi trung Đăi hok Nha Trang tối: Mâu troăng pêi ôm hyô pơlê pơla tiô troăng krá tơniăn hiăng châ mơjiâng, pơkâ pêi pơtê chêng, vêh bro tíu khôi túa lĕm pơlê vâ râng chêng tơmối.

‘’Mơnhông pêi chiâk deăng krúa lĕm kong prâi, tơmeăm hưh cơ. Kố cho mâu tơdroăng ki chiâng môi tơmeăm ôm hyô krá tơniăn. Vâ pêi ôm hyô ngiêt lĕm mê thế mơjiâng mâu tơmeăm krúa lĕm, pơlê pơla xuân thế hlê plĕng krúa lĕm, ing kơdroh xúa chá, kiliá troh kơdroh xúa pơkeăng rak vế hdrê kơchâi plâi pôm. Mê cho mâu tơdroăng pêi ki nhên vâ mơjiâng troăng pêi chiâk deăng krúa lĕm, tơmiêt troh tơmeăm ôm hyô lĕm ƀă kong prâi’’.

Klêi kơ’nâi tơmot chiâng môi Khánh Hòa ƀă Ninh Thuận, kong pơlê Khánh Hòa nếo ai tíu mơnhông ôm hyô pơlê pơla châ po rơdâ. Tơdroăng tơdjêp pơla mâu cheăm kơpong kong ngo môi tiah Khánh Sơn – Bác Ái mơjiâng tíu troh ki má môi, djâ mơhno ki lĕm a pơlê. Ing mâu chiâk deăng pêt plâi sầu riêng a Khánh Sơn, tơmối kô vêh a Bác Ái vâ châ hlo châ tâ khôi túa lĕm mơngế Chăm, mot a pơlê Bàu Trúc, pơlê teăn ếo pơtâk Mỹ Nghiệp lơ châ krí plâi hơ-mu, krí táo a Ninh Hải, xup um ƀă khu triu a tơbăng nhâ a Ninh Phước. Kố ôh tá xê to mâu tíu troh ôm hyô mê ối cho um ‘na troăng rak kong kế ƀă khôi túa lĕm tung tơdroăng mơnhông. Pôa Lê Văn Hoa, Phŏ Kăn pơkuâ Khu pơkuâ khôi túa lĕm – Tơ’noăng ivá ƀă Ôm hyô kong pơlê Khánh Hòa mơnhên:

‘’Kal mơdêk pơtâng tối, tơbleăng ki kơnâ khôi túa lĕm hdroâng kuăn ngo ƀă mơnhông ôm hyô. Tâng tơdjêp  pơla Khánh Sơn ƀă Bác Ai vâ rơtế tơrŭm tơkŭm po tơ’nôm hên tơdroăng pêi. Pin xuân chiâng hriâm tâp Ninh Thuận(ton), vâi pêi cho lĕm tro tơdjêp pêi chiâk deăng ƀă ôm hyo ƀă khôi túa lĕm hdroâng kuăn ngo. Tiô troăng pêi mê, pin kô chiâng troh lâp lu troăng pêi lo mâu kơpong kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo, kơpong kong ngo ki ê dêi kong pơlê Khánh Hòa nếo’’.

Ôm hyô ngiêt lĕm a kong ngo Khánh Hòa dế chiâng troăng rêh ăm kuăn pơlê, cho tíu tơdjêp pơla rak vế khôi túa lĕm, rak vế kong prâi, mơnhông cheăng kâ. Mê xuân cho troăng vâ mâu kơpong tơnêi kong ngo Nam Trung ƀô̆ xông troh tíu ôm hyô kân, ƀă tơdroăng ki phá tơ-ê, khôi túa lĕm ƀă hiêm mơno hâk vâ tơmối./.