Rơkê plĕng dêi Leh pro nôu kuăn dêi mơngế Rơđế
Chủ nhật, 05:00, 27/07/2025 H’Thi Rơya/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên H’Thi Rơya/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên
VOV.Xơ Đăng - Mơngế Rơđế a Tây Nguyên ai tơdroăng ki lĕm, púi vâ rêm ngế rêh ối lĕm ro hmâ pâ dêi rơpó, hmâ tơrŭm dêi rơpó krá khât, ngăn dêi rơpó môi tiah môi klêa môi kliâm, ai ki klâi hbru ăm dêi rơpó, kum dêi rơpó drêng trâm pá vâ mơjiâng rơpŏng hngêi, mơnhông dêi pơlê rế phâi tơtô, kro mơdrŏng.

Rôh pro ngế ki pơkuâ po leh, tơdroăng po leh pro nôu kuăn, pôa Sên a Ƀuôn Tơng Jú, bêng Ea Kao, kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi, Leh pro nôu kuăn dêi mơngế Rơđế cho khôi túa tơlá ai pơxúa hlê plĕng, cho tơdroăng ki hnê hriâm kuăn pơlê, drêng péa ngế ki tơviah chiâng nôu kuăn môi hngêi. Tơdroăng leh pro nôu kuăn kố athế hbrâ rơnáu nhên ƀă châ tơkŭm po krip.

‘Tơrŭm pro pâ kuăn, nôu kuăn dêi hdroâng kuăn ngo Rơđế mê hdrối tâ, athế ai mâ dêi hdroâng hdrê péa pâ mê kal ai mâu ngế ki hlê plĕng khât ‘na khôi túa tơlá, tơdroăng tơkŭm po vâ tơpui tối leăng ƀă pro nhên tâ ‘na ki pơklât dêi khôi túa tơlá xuân môi tiah hnoăng pôu râng dêi péa pâ klêi tơrŭm pro nôu kuăn, ai tiah mê ‘nôi nếo chiâng gum péa pâ tơrŭm krá tơniăn”.

Nôkố, túa tơrŭm pro nhŏng o, kuăn nôu dêi mơngế Rơđế xuân ối châ tơkŭm po. Mâu tơmeăm ki vâ rơkâu xối cho chu, í hmong, drôu môi xiâm ƀă péa to kế ki xâng a kŏng pro ƀă hâu vâ pro kế chôu vế ăm péa pâ. Tâng ngế ki tơrŭm pro mê xơpá, la xuân ối vâ troh ƀă dêi rơpó ƀă hiâm mơno lĕm mê xuân ối châ po leh tơrŭm pro, bu kal krếo thế tâi tâng hdroâng hdrê péa pâ troh ôu drôu ƀă ai ngế ki hlo, ôh ti kal tơmeăm vâ ăm dêi péa pâ.

Drêng pôa Sên teăng mâ ăm hdroâng hdrê tơbleăng: “leh tơrŭm pro nôu kuăn hiăng châ pro tung tơdroăng châ hlo dêi péa pâ rơpŏng”, ngế kuăn tơrŭm pro xông tâng xo mŏng drôu xiâm sap ing ngế ki teăng mâ vâ thế ngế kơdrâi ki gá xo pro nôu “nôu roăng”, mơhno tơdroăng nhuô̆m. Pơtối mê, ngế kuăn ăm drôu mâu ngế ki pơtối tung hdroâng hdrê.

Tiô khôi túa dêi mơngế Rơđế, ngế ki châ xo cho kuăn roăng kô châ pơxúa mâu hnoăng ki pơxúa ‘na hiâm mơno ƀă tơmeăm khoăng. Tơdrêng amê, ngế kuăn ki tơrŭm pro mê kô ai hnoăng pôu râng khât ƀă nôu pâ ki roăng, lơ nhŏng o roăng dêi tơná. Ngế nôu athế ai hnoăng hnê tối, pâ nhuô̆m ƀă tơmâng ngăn troh ngế kuăn. Tơvêh amê, ngế kuăn xuân athế ‘nâi loi nhuô̆m, rak ngăn nôu.

Jâ H’Ưóc, a ƀuôn Tơng Jú, bêng Ea Kao, kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi:

“Drêng pin xo pro kuăn roăng mê pin ngăn nôu pâ xuân môi tiah nôu pâ ki mơjiâng pin há. Mâu tơdroăng khéa, ro, hơniâp, xơpá tung rêh ối pơrá athế tơpui tối ăm dêi rơpó. Nôu pâ châi tamo mê kuăn ‘nĕng athế rak ngăn, păn roăng, tung rơpŏng tâng ai tơdroăng ki klâi ‘lo mê xuân athế rơtế ƀă dêi rơpó veăng pôu râng môi tiah dêi rơpó tâi. Xua mê, drêng péa pâ tơrŭm pro kuăn nôu pơrá ai ngế ki teăng mâ dêi hdroâng hdrê châ hlo, xuân môi tiah ngế ki pơkâ tơdrêng mâu tơdroăng tơkêa dêi péa pâ vâ châ môi tuăn ƀă dêi rơpó, mê cho tơdroăng ki kal má môi”.

Tiô khôi hmâ dêi mơngế Rơđế, ngế ki châ xo pro kuăn roăng chiâng ngế ki rơtế môi mơheăm chhá, môi tiah nôu kuăn môi kliâm, hlâ rêh ai dêi rơpó, hơniâp ro xuân rơtế ƀă dêi rơpó, pâ nhuô̆m, tŏng gum dêi rơpó drêng pá. Vâ rak tơniăn tơdroăng kố, kal ai hnoăng dêi ngế ki pơkuâ po leh. Pôa Sên a bêng Ea Kao, kong pơlê Dak Lak ăm ‘nâi.

“Klêi kơ’nâi hiăng klêi tơdroăng ki po leh pro nôu kuăn mê cho môi tung péa pâ ôh ti kal vâ tơdroăng pơklât ƀă dêi rơpó xếo, xuân môi tiah vâ pơtê lôi tơdroăng ki pro nôu kuăn mê peăng ki lâi xôi peăng ki mê athế pôu râng dêi hnoăng chêl thiê̆n ăm peăng ki tá. Rôh kố ngế ki pơkuâ po môi tiah ngin athế tối nhên vâ péa pâ hlê ‘na mâu tơdroăng phâk, pakĭng mâu tơdroăng hiăng tơhrâ dêi péa pâ mê tâng peăng ki lâi pro xôi mê athế hrâu môi to chu vâ ăm mâu ngế ki châ veăng châ hlo, malối cho mâu ngế ki pơkuâ po leh môi tiah ngin kố”.

Túa pro nôu kuăn dêi mơngế Rơđế cho kơxái tơdjêp pơlê pơla, tơdjêp krá hiâm mơno dêi mâu ngế ki ôh ti ‘nâi dêi rơpó chiâng môi klêa kliâm, môi rơpŏng hngêi. Tung rêh ối nôkố, maluâ leh pro nôu kuăn gá tơ’lêi tâ ‘na túa pơkâ, la ki pơxúa ‘na hiâm mơno, hnoăng pôu râng bă tơdroăng pơklât xuân ối châ rak vế ƀă mơnhông, chiâng môi khôi túa lĕm tro kal châ rak vế ƀă nhuô̆m.

H’Thi Rơya/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC