Pôa Nguyễn An Vinh, kăn pơkuâ hnê ngăn cheăng Đảng kong pơlê Dak Lak, ngế hiăng ai lối 50 hơnăm pêi cheăng a kong pơlê mơnhên, troăng hơlâ tơmot péa kong pơlê cho môi troăng prôk ki tơtro ƀă tơdroăng nôkố ƀă tơdroăng pói vâ dêi kuăn pơlê:

‘’Á hlo kố cho tơdroăng pêi ki tơtro hiêm mơno kuăn pơlê tŭm péa kong pơlê. Mâu kăn ƀô̆ nah pêi cheăng tung rơxông tơplâ xâ môi tiah pơrá hlê plĕng tơrŭm cheăng păng ‘nâng, tuăn pâ pơla Dak Lak ƀă Phú Yên. Tung tơplâ xâ Mih, Phú Yên hiăng chiâng ngế ki kum parŏng krá tơniăn, xing xoăng kế kâ, po, phái ƀă tơmeăm ki kal xúa rêm hâi ăm Dak Lak. Tơrôu mê, Dak Lak xuân cho tíu hgiên ki ton xŏn dêi Phú Yên ing troăng kơpong kong ngo. Tơdroăng tơrŭm mê trâu hơhngế troh drêng kuăn pơlê ai tối ăm dêi pó tiah kố ‘’Sông Ba chảy xuống Đà Rằng/Ai yêu Đắk Lắk cho bằng Phú Yên’’.

Tung hiâm mơno ki pâ vế dêi mâu ngế lêng nah veăng tơplâ xâ pleăng mơheăm chá xua tơniăn krê hdroâng mơngế, tơrŭm cheăng pơla péa tơnêi têa ôh tá xê to tơdroăng ki tơ’nôm tơnêi tơníu, mê ối cho tơdroăng tuăn pâ khu pú. Pôa Bùi Văn Khiêm, mô đô̆i hneăng hdrối nah veăng tung tơplâ xâ tơleăng lĕm Phú Yên hơnăm 1975, nôkố rêh ối a Dak Lak, ôh tá kâi kơtôa dêi ki rơrêk tung hiêm mơno tối:

‘’Nah ai tơpui ‘nêk ƀă nhŏng o tiah kố á pói tơngah Dak Lak tơmot ƀă Phú Yên, cho ôh tá ƀĕng ê tơdroăng ki mê hiăng chiâng khât. Á pâ rơxông tơplâ xâ nah, sap ing Ƀuôn Ma Thuột á prôk chu a Dak Lak mê tuăn pâ cho lĕm ‘nâng. Nôkố pin tơmot péa kong pơlê Dak Lak ƀă Phú Yên mê cho ôh tá ai ki lâi tơ’mô ƀă tơdroăng pói vâ dêi á cho tơdroăng ki mê hiăng chiâng khât’’.

Môi ngế ki châ hlo tơdroăng roh ton nah ki ê, pôa Tô Tấn Tài, ối kheăn cho Ama H’Oanh, cho Kăn pơkuâ pơlê kong krâm Ƀuôn Ma Thuột – kot mâ a Phú Yên, laga hiăng plâ rơxông tơná ăm tơdroăng cheăng kăch măng a Dak Lak. Pôa nah pôu râng hên hnoăng cheăng ki kal klêi kơ’nâi tơnêi têa chiâng môi ƀă cho môi tung mâu kăn ƀô̆ pro xiâm kối ăm tơdroăng pêi cheăng kăch măng a kơpong Lắk sap ing hơnăm 1959. Tối ‘na rơrêk ‘na pơkâ tơmot chiâng môi péa kong pơlê, pôa tối tơdroăng phiu ro laga xuân ôh tá hiêt pơchân thế nhuô̆m tơdroăng tơrŭm môi tuăn tung khu, khu pú hên:

“Tô tuăn cho tô tuăn pro ti lâi tung khu hlâu lê̆m, kuăn pơlê hlâu lĕm, tơrŭm môi tuăn cho thế tơrŭm păng ‘nâng. Xua á ối tơmiêt hên, hdrối nah pin xuân ai drêng klâ tơ’mot mâu kong pơlê Bình Trị Thiên, klêi mê Quảng Nam Đà Nẵng, Phú Yên Khánh Hòa. Laga mơni drêng mê nah rơxông tá hâi chân tâi, má péa nếo cho tơdroăng hbrâ hiêm mơno ăm kuăn pơlê tá hâi lĕm xua mê ai tơdroăng to lâi kong pơlê pơtối ai tơdroăng tơhôu dêi pó. Nôkố loi tơngah hiêm mơno tơmiêt ăm tung khu ing mê troh lâp lu tung kuăn pơlê hlo tiah mê xuân lĕm tro tê’’.

Jâ Niê Thanh Mai, Kăn hnê ngăn Hô̆i Văn hok Ngê̆ thuât kong pơlê Dak Lak, ai pâ mơngế Phú Yên, nôu mơngế Dak Lak – tơmiêt ƀă tối trâu hơhngế tâ ‘na tơdroăng khôi túa lĕm tro. Jâ Niê Thanh Mai tối, Phú Yên ai khôi túa lĕm têa kơxĭ, Dak Lak mê ai hên mâu hdroâng kuăn ngo Tây Nguyên. Tâng chiâng xúa tơtro lĕm, kố cho môi tơdroăng ki xiâm khôi túa lĕm hên hĭn, mơjiâng ki hâk vâ tơmiêt chêh bro ngê̆ thuât, mơnhông ôm hyô ƀă trâm mâ mơhno khôi túa lĕm.

“Ngin pói tơngah khât ‘nâng ƀă pói vâ pin kô chiâng tơ’nôm ăm dêi pó ƀă tối ăm dêi pó túa ki rơkê tơtro ăm dêi pó xuân môi tiah ai hên tâ ƀai chêh ‘na 2 kơvâ. Tâng môi tiah mâu pơkâ pêi ƀă troăng pêi cheăng ton xŏn inhê mê mâu tơdroăng pêi kô hên hĭn ƀă chiâng thăm hên tâ mê nếo tung la ngiâ’’.

Ing tơdroăng hvái ngăn dêi kuăn pơlê xuân mơhno tơdroăng ki môi tuăn. Pôa Nguyễn Song Thoại, Tôh kơphô̆ 8, pơlê kong kơdrâm Quảng Phú, tơring Čư M’gar, kong pơlê Dak Lak tối:

‘’Nôkố Dak Lak ƀă Phú Yên cho tơtro, ai ngo, ai têa kơxĭ. Laga ki pá cho khôi túa vêa vong ôh tá xê cheăng kâ mê tíu lâi xuân chiâng pêi kâ tâi tâng, tơdroăng ki mê ôh tá tro klâi’’.

Tơdroăng tơmot chiâng môi pơla Dak Lak ƀă Phú Yên ôh tá xê to pơkâ pơkuâ tơnêi têa, mê ối cho tơdroăng ki ối tơmiêt hên ‘na tuăn pâ vâ dêi pó hiăng ai nah ƀă cho achê tung tơdroăng roh ton nah tung tơplâ xâ. Ƀă tơnêi tơníu tơ’nôm ăm dêi pó, khôi túa vêa vong hên ƀă tơdroăng roh ton nah tơdjêp, kong pơlê Dak Lak nếo châ pói tơngah kô cho môi tơdroăng ki tơtêk nếo a kơpong Nam Trung Bộ ƀă Tây Nguyên. Pakĭng mê, môi tiah rơkong hiăng tơpui tối, ki xiâm cho tơdroăng ki môi tuăn tung khu kăn ƀô̆ pơkuâ ƀă tơdroăng môi tuăn ing kuăn pơlê. Bu drêng mê, tơdroăng tơ’mot chiâng môi nếo mơnhông ivá kân tâi tâng, mơjiâng môi tíu mơnhông nếo, tơtro ƀă krá tơniăn./.