Tơ’noăng pâ nhuô̆m tơnêi têa cho ivá ăm tơnêi têa tơtêk hên tâ
Thứ năm, 06:00, 15/06/2023 Nguyên Nhung/Tơplôu: Katarina Nga/VOV Nguyên Nhung/Tơplôu: Katarina Nga/VOV
VOV4.Xơ Đăng - Klăng châ 75 hơnăm hâi Pôa Hồ krếo thế Tơ’noăng pêi pro mâu hnoăng cheăng pâ nhoăm tơnêi têa (11/06/1948 – 11/06/2023), rak vế, pêi pro rơkong krếo thế dêi Pôa Hồ, tơdroăng tơ’noăng pêi pro mơjo pâ tơnêi têa hiăng lân rơdâ kân kĕng, mơjiâng chiâng mâu tơmeăm, hiâm tuăn ki kân ăm tơdroăng hơ’lêh nếo, mơjiâng ƀă mơnhông kring vế tơnêi

Mot tung hneăng cheăng hơ’lêh nếo 4.0 dế nôkố, luâ tâ roh ki ê, thăm kal athế ai hên mâu ngế, mâu khu ki djâ troăng, hloh hlê, rơkê plĕng, kơhnâ khât tung rêm tơdroăng cheăng, rak vế, pêi pro tiô rơkong Pôa Hồ hnê “Rế pá puât thăm rế tơ’noăng cheăng mơjo pâ dêi tơnêi têa”.

Mâu hơnăm achê akố, tơdroăng tơ’noăng pâ nhuô̆m tơnêi têa châ tơbleăng troh lâp lu tung mâu kơvâ cheăng, tơdroăng cheăng, sap ing tơnêi têa troh kong pơlê, sap ing kơ koan, khu râ, troh mâu hngêi trung hriâm. Hên tơdroăng hiăng hlo tơƀrê môi tiah tơ’noăng “Lâp tơnêi têa tơdjuôm ivá mơjiâng thôn pơlê nếo”.

Bu tung 10 hơnăm pêi pro troăng hơlâ pơkâ kân dêi Đảng, tơnêi têa, hiăng ai lối rơtuh rơpŏng mơhnŏng pleăng vâ chê 45 rơtuh met karê tơnêi, veăng tơlo lối chât rơtal liăn ƀă vâ chê 60 rơtuh hâi pêi cheăng vâ bro mâu kế tơmeăm xúa tơdjuôm, kế tơmeăm xúa a kong pơlê. Ivá rơdêi dêi tâi tâng kuăn pơlê hiăng châ mơhnhôk tung hiâm mơno mơhnŏng pleăng tơnêi, pleăng hnoăng, pleăng liăn ngân dêi rêm ngế.

Hên túa pơkâ môi tiah “Rêm to cheăm môi to kế tơmeăm” pro kuăn pơlê tơ’noăng, mơ’no mâu kế tơmeăm, mâu kơvâ cheăng tiô khôi hmâ dêi kong pơlê, pro kro mơdrŏng a tơnêi xiâm dêi tơná. Kơnôm ti mê, thôn pơlê nôkố hiăng ai ngiâ méa nếo, chiâng tíu ki rêh ối tơtro khât, tơdroăng ki hâk tơngăm, môi tiah tơdroăng ki tơpui tối dêi ngê̆ nhân bro kơđo hlá Tạ Thu Hương, Thanh Oai, Hà Nội:

“Sap ing kơđo hlá dêi khôi hmâ dêi pơlê ki á ‘nâi bro chiâng kơđo kân, kơđo xo a ko, mê nếo kơđo kĭng têa kơxĭ, kơđo decor. Á bro kơđo hlá a kơpêng che luă vâ tê ăm tơmối ôm hyô ƀă tê ngi kong têa ê. Mâu kơđo kố ai tơviah krê gá kơnâ ‘na liăn ngân, ăm pơlê, ăm kuăn pơlê ai cheăng pêi tơniăn”.

Tối troh tơ’noăng “Lâp tơnêi têa tơdjuôm ivá xua mâu kơtiê, ôh tá lôi kơbố pá rŏng”, mâu hơnăm hdrối nah hiăng mơhnhôk tơlo châ lối chât rơtal liăn; kum bro hngêi ƀă rơnêu lối hrĭng rơpâu toăng hngêi tơrŭm ăm mâu kơtiê, ngế ki ai tơdroăng rêh ối xơpá; tŏng kum lối rơtuh ngế kơtiê khăm pơlât ƀă hên ki ê.

Pakĭng mê, mâu tơdroăng tơ’noăng dêi mâu khu xiâm, kơvâ cheăng xuân châ pơkâ rơdêi, môi tiah tơdroăng tơ’noăng khŏm ƀlêi trâng tung khu lêng hiăng bro ivá kal khât vâ khu lêng pêi pro tro hnoăng cheăng “Khu lêng tơplâ, khu lêng pêi hnoăng cheăng ƀă khu lêng pêi cheăng kâ”.

Lơ tung plâ 23 hơnăm hdrối tơdroăng tơ’noăng Hơnăm ối nếo tơmiât rơkê tung Khu lêng hiăng chêh xo mâu tơdroăng ki tơƀrê ƀă vâ chê 6.200 to kế tơmeăm dêi lối 10 rơpâu ngế droh rơtăm tung khu lêng. Tung 3 rơpâu to kế tơmeăm châ kâ pri hiăng xúa tung tơdroăng ki ai khât châ tơƀrê khât, veăng kum pêi klêi hnoăng cheăng kal kí, pro pơxúa ăm mâu kơ koan, tíu pêi cheăng ƀă khu lêng rêm hơnăm lối hrĭng rơtal liăn, veăng kum mơ’no ivá hơnăm ối nếo tung khu lêng tung pêi pro pơkâ mơjiâng khu lêng kăch măng, chính quy, ƀĕng ƀeăn rơkê.

Môi tiah tơdroăng ki tối dêi kăn teăng mâ dêi khu hriăn ngăn châ kâ pri, Vũ Quang Vinh Grup pơkuâ Viettel:

“Sap ing ƀlêi chiâng dêi pri kố, ngin kô pơtối mơ-eăm, hriăn ngăn mơjiâng bro mâu kế tơmeăm ki nếo, kum bro rơkê tơ’nôm ăm khu lêng ƀă mơ-eăm pleăng ivá hơnăm ối nếo dêi tơná ăm khu lêng”.

Lối chât hơnăm hdrối, mâu tơdroăng tơ’noăng hiăng pơtroh troh lâp lu troh tíu tơkăng kong, tơrêm khu râ chiâng vâ riân troh tơdroăng “Khu mơdró kâ Việt Nam mot tơrŭm ƀă mơnhông” xua Ngế pro xiâm hnê ngăn Chin phuh tơbleăng; 3 tơdroăng tơ’noăng kân ‘Hơnăm ối nếo tơmiât rơkê”, “Droh rơtăm pleăng dêi hnoăng”, “djâ troăng ahdrối rak vế Tơnêi têa” dêi Khu xiâm Đoân Droh rơtăm Kŏng san Hồ Chí Minh.

Tơdroăng “Kuăn pơlê pêi chiâk tơ’noăng pêi cheăng tê mơdró rơkê, tơrŭm kum dêi rơpó bro kro mơdrŏng ƀă kơdroh kơtiê krá ton” dêi Tíu xiâm Khu ngăn kuăn pơlê pêi chiâk; ‘Hơnăm hiăng krâ, djâ troăng ahdrối” dêi khu ngăn mâu ngế hơnăm hiăng krâ. Tơdroăng tơ’noăng “Vâi kơdrâi kơhnâ hriâm tâp, pêi cheăng tơmiât rơkê, pêi cheăng kâ, mơjiâng rơpŏng hngêi hơniâp ro” dêi  Tíu xiâm Khu ngăn vâi kơdrâi ƀă hên ki ê.

Hmâ ƀă mâu tơdroăng tơ’noăng cho mâu kế tơmeăm châ ô eăng môi tiah phái kơhiâm má môi lâp plâi tơnêi; hên khu mơdró kâ, khu tê mơdró mơnhên ki dâi lĕm, tơƀrê khât tung pêi cheăng, pêt mơjiâng, tê mơdró; hên kế tơmeăm ki xiâm dêi tơnêi têa châ pêi klêi rak vế tơniăn ki dâi lĕm, tro lơ tơkâ luâ tơdroăng pơkâ; hên kong chưk, viên chưk, lêng kŏng an kơhnâ ƀă tơdroăng cheăng kum kuăn pơlê; cho lối hrĭng ngế khu ki kro a mâu kơpong; cho hnoăng dêi vâi kơdrâi châ mơnhông ƀă hên ki ê.

Lối rơtuh ngế ki djâ troăng ahdrối châ ô eăng mê, ai ivá tơdjâk rơdêi, cho tơdroăng ki bro hâk vâ ôh tá la lâi pơtê tung pơxiâm ‘no ivá mơ-eăm, tơmiât rơkê tơkâ luâ mâu tơdroăng pơloăng mơnúa, xơpá. Ing mê hiăng kum kân kĭn ‘mâi mơnhông ivá, tíu cheăng dêi tơnêi têa. Rơtế ƀă tơdroăng ki rơhêng vâ mơ-eăm, tơdroăng tơ’noăng pâ nhuô̆m tơnêi têa rế kal châ mơdêk rơdêi, pôa Thạch Phước Bình, ngế cheăng tung Hô̆i đong hdroâng kuăn ngo dêi Kuô̆k hô̆i tối tiah kố:

“Pin xuân ối ai hên tơdroăng xơpá, pơloăng mơnúa vâ pơtối mơnhông cheăng kâ rêh ối pơlê pơla, rak vế tơniăn pơlê pơla, cheăm, bêng, gâk kring, tơbleăng mâu tơdroăng tơ’noăng mâu tơdroăng tŏng kum hơ’lêh nếo. Ki khât ‘na tơdroăng ki pin pơtối tơbleăng mâu tơdroăng tơ’noăng ƀă rơkong krếo thế tơ’noăng pâ nhuô̆m tơnêi têa dêi Pôa đi đo hlo tơƀrê, môi tiah ivá vâ mơdêk ăm rêm ngế pin mơ-eăm mơdêk tâi ivá dêi tơná, rơtế tơdjuôm môi tơdroăng pêi ki kân cho mơjiâng tơnêi têa rế hía rế kro mơdrŏng lĕm tâ nếo”.

Ôh tá kâi tối tâi mâu tơdroăng tơ’noăng, bu ‘nâi tiah kố tơ’noăng pâ nhuô̆m tơnêi têa hiăng chiâng môi hnoăng cheăng dêi rêm kơ koan, khu pú hên, cho môi tíu ôh ti chiâng lôi tung pêi cheăng kâ ƀă pêi hnoăng cheăng ƀă hên ki ê. Rế tung pơla tơnêi têa pêi cheăng ƀă kơmăi kơmok, rơkê plĕng, rế kal mơdêk hiâm mơno tơ’noăng hriâm ƀối, châ xúa mâu tuăn ngoâ rơkê, pơkuâ mâu kế tơmeăm khoa hok rơkê plĕng nôkố hnê tối khoa hok kong ngê̆ kum tung pêi cheăng kâ; rế kal mơdêk hiâm mơno rơkê plĕng vâ mơnhông bro mâu kế tơmeăm, mơdêk ivá tơbriât dêi tơdroăng cheăng kâ.

Laga vâ tơdroăng tơ’noăng kơhnâ, tơƀrê, hnoăng cheăng ô eăng mâu ngế ki rơkê plĕng, hnoăng cheăng khĕn kơdeăn kal châ pêi pro tro pơkâ, teăm pêi tơdrêng. Vêh tối rơkong hnê dêi Tiê̆n sih Chu Đức Tính, kăn pơkuâ Tíu ‘măn rak tơmeăm Hồ Chí Minh hneăng hdrối ăm ‘nâi:

“Rơhêng vâ ƀlêi chiâng mê athế tơbleăng tơ’noăng. Tơ’noăng khât cho tơdroăng pâ nhuô̆m tơnêi têa. Tơ’noăng athế châ mơnhên tối athế châ mơgêi klêi rêm hneăng tơ’noăng, vâ hlê tơdroăng, tơdah xo mâu tơdroăng tơbrê vâ mơdêk ƀă mơhno mâu tơdroăng pêi pro ki ối ‘ro vâ ‘mâi rơnêu. Pôa Hồ tối tro khât, tơkéa vâ tối tơ’noăng athế tơtro ƀă khĕn kơdeăn, tơ’noăng cho ivá ăm mơnhông ƀă khĕn kơdeăn xuân cho ivá dêi tơ’noăng”.

Chiâng vâ tối rế xơpá pơloăng mơnúa rế kal mơdêk rơdêi mâu tơdroăng tơ’noăng. Xua tơ’noăng kô pơxiâm ăm hiâm mơno tơmiât rơkê, kum rêm ngế tơkâ luâ dêi tơná vâ pleăng, veăng kum mơjiâng tơnêi têa mơ-eăm xêh, xua mâu tơdroăng ki hlê plĕng, lĕm tro.

 

Nguyên Nhung/Tơplôu: Katarina Nga/VOV

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC