Troăng pêi ‘’mơdâ’’ tơdroăng rêh a Trường Sa
Thứ sáu, 08:44, 27/06/2025 Tơplôu: A Sa Ly/VOV Tây Nguyên Tơplôu: A Sa Ly/VOV Tây Nguyên
VOV.Xơ Đăng - Klêi 2 hơnăm pêi pro pơkâ dêi Đảng ủi Kơpong 4 Khu lêng têa kơxĭ ‘na “Pơhlêh chiâng drêh a Trường Sa”, hiăng ai lối 80% ƀăng tơnêi mâu cheăm ai tŭm tơdroăng tơtro vâ pêt hdrê loăng ton hơnăm. Tơnêi tíu ngiât ƀă têa rế hía rế châ pơhlêh, tơdroăng rêh ối a tíu Trường Sa rế hía rế tơtêk, ro rih. Bích Ngọc, ngế chêh hlá tơbeăng ai chêh tối ‘na tơdroăng mê, pó vâi krâ nhŏng o rơtế tăng ‘nâi ‘na tơdroăng rêh ối mê a Trường Sa.

Drêng mâ hâi hiăng pơxiâm lo a ‘ngêi apoăng koh hâi ki nếo, mâ hâi trâ eăng chôa ‘lâng a têa kơxĭ ngiât lĕm, hnăng lĕm, ngăn châ hlo san hô tung têa, mâu mô đô̆i hiăng rĕng mơgrúa dêi châ chăn ƀă têa ki mê cho vâ tôh ăm loăng plâi, tôh kơchâi drêh. Mâu hơnăm achê kố, rơlố châ mơ’no liăn rôe mâu kế ki hdoăng têa xua mê hiăng hbrâ tơniăn châ 100% tơdroăng kal vâ ‘na têa ôu hum, rôh jiếo. Trung sih Thái Phương Nam dế pêi cheăng a rơlố Đá Thị tối:

‘’Veăng gum pêi kơdrum, kơdrum loăng mơnâ mâ ngăn ƀă hlo tơdroăng ki châ tơƀrê dêi tơná ngiât lĕm, ai kơdrum pơhlêh tơdroăng rêh ối mê tâ sôk ro ‘nâng’’.

A rơlố Đá Thị ai môi kơdrum reăng kŭn cho lĕm pêt ki hên cho reăng yâ̆i, reăng mâuh đơn ƀă reăng sư̆. Mâu mô đô̆i pro bo cheăng ‘’Rơlố Đá Thị’’ ƀă kơnâng loăng xua mâu mô đô̆i pro drêng tôh chôu. Kơdrum reăng rơlố Đá Thị cho lĕm má môi xua kô chiâng ‘’djâ troh u ê’’ tiô kong prâi, troăng khía. Thươ̆ng ŭy Mai Vũ Thanh Nguyên, Kăn pơkuâ rơlố Đá Thị, tối ăm ‘nâi.

‘’Khía rơnó Đông Bắc mê ngin pro kơdrum reăng a kố vâ ví khía. Khế 5 pơhlêh chiâng khía rơnó Tây Nam ngiâ ing pá xôp kố to mê ngin kô xĕn kơdrum reăng tiô troăng ‘na tá vâ ví khía, tơniăn ăm loăng plâi’’.

 

Tung dế têa kơxĭ kong kân rơdâ, tâ po hên tung rêm roh khía, hyôh têa, kong prâi, laga prôk troh a rơlố ki lâi, mơhé rơlố đông, rơlố krăm lơ hngêi ki đông pêng têa kơxĭ DK1 – 19, mâu khu pêi cheăng xuân ôh tá ƀĕng ê ngăn mâu kơdrum kơchâi drêh lĕm, kơthung nho nhop ‘măn lĕm ƀă kơchâi huăn ngiât lĕm. Thăm nếo a kố, hlá kơchâi klŏng hối, kơchâi têa mâk pơrá kân tâ kơchâi pêt a tơnêi ‘lâng.

Rơnó tô tung rơlố ton, troh khế 8 – 9 pơxiâm ai mêi, mâu mô đô̆i chiâ klôh mâu kế ki tâ vâ hdoăng têa mêi, xúa vâ hum rôh jiếo tôh kơchâi drêh. Klêa ká ƀă trếo ki mơ’no lo pakong hưh cơ châ tâp tung tơnêi tro tiô khoa hok vâ chiâng phon rơvât kơchâi drêh. Bu ƀă 78m2 tơnêi pêt kơchâi drêh a rơlố krăm Cô Lin, mâu mô đô̆i hiăng krê châ lối 700 kilô kơchâi/hơnăm, tơniăn ki xiâm kơchâi drêh ăm roh kâ hmê dêi mô đô̆i. Đăi ŭy Nguyễn Xuân Hoàng, cheăng kal kí rơlố Cô Lin tối ăm ‘nâi, klôh têa ki chiâng kơhleăng tah po châ pro a peăng pa kong mot tung kơdrum. Têa klêi kơ’nâi kơkleăng tah po kô châ tôh ăm loăng plâi, kơchâi drêh vâ rak ki hngiâm kơchoh.

“Rêm hâi pakong chôu pêi cheăng ki xiâm dêi tíu cheăng, nhŏng o tơkŭm po pêt kơchâi drêh mơdêk pêt mơjiâng tơmeăm. Pakĭng mê, ối păn í peâp vâ kâ kế kâ ki rơlối a đông, xuân cho vâ pơhlêh tơniăn tơdroăng rêh ăm nhŏng o kăn ƀô̆ a rơlố. Rơlố xuân păn 9 to chó, djâ troh tơdroăng phiu ro klêi môi hâi pêi cheăng tơbrêi tơbrêh, păn í, păn chu ƀă peâp vâ tah tơdroăng ki tơbrêi klêi môi hâi pêi cheăng’’.

Tơkâ hluâ mâu têa têa kơxĭ rơlêa têk chu a tuk pơto khu pêi cheăng kơxô̆ 9 mot a mâu rơlố, ngin xuân troh mâu rơlố ngiât rơngiâp, xâp xua ai loăng môi tiah rơlố Sinh Tồn, rơlố Đá Tây A, rơlố Song Tử Tây ƀă rơlố Trường Sa. Akố ai tâi tâng mâu plâi kâ ngiât lĕm môi tiah plâi hung, plâi tuâk, plâi nong, kơtếo, krui kơxái, plâi hmŏn hngêi, rơtế mâu loăng ngiât ki phá krê dêi Trường Sa môi tiah loăng tróu, phong ba, tra, nhàu, klêi mê phi lao, plâi tuâk, mù u. Nâ Lê Thị Kim Thi dế rêh ối a rơlố Sinh Tồn hơ’muăn:

“Nếo apoăng á xuân tơmiât tơdroăng rêh ối a rơlố cho pá puât, laga lo a kố hlo loăng plâi cho ngiât lĕm. Khu lêng kuăn pơlê mê pâ dêi pó rêh lĕm ƀă dêi pó’’.

Tơnêi pêt kơchâi drêh châ djâ ing tơnêi, tôh ƀă têa long, têa mêi. Khế 2 troh khế 5 cho rơnó kơchâi drêh ngiât lĕm. Mơ’nui hơnăm kong mêi hên têa kơxĭ xăng po plong mot a rơlố mê kơchâi hmâ ŭm xiâm, xua mê mâu mô đô̆i ƀă kuăn pơlê thế djâ kơchâi drêh a ‘ngêi tâ vâ ví têa kơxĭ. Thái hnê chư Trương Hồng Lĩnh, a rơlố Sinh Tồn tối:

“Á pêt reăng ƀă loăng ki pro mơnâ mâ ngăn bonsai, păn chêm. Kơchâi drêh cho ôh tá xê pơkeăng mê cho kơchâi ngeăm, kơchâi hrum, kơchâi têa mâk, kơchâi xú hŏm, thì là, plăng, hăng, hơpê, kơboăng, kơchâi xăng, tối tơdjuôm cho hên’’.

Khu lêng kuăn pơlê a rơlố môi hiâm mơno ôh tá xê to mơ-eăm pêt hên kơchâi drêh, loăng plâi ngiât lâp rơlố mê ối pơhlêh ki dâi lĕm tơdroăng rêh ối cho kân ăm kuăn pơlê rêh ối a kố.

 

Tơplôu: A Sa Ly/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

Bi mni kơ Awa Hô
Đơs git oh, git bi
06/05/2025
Jreng Jrong
30/03/2024
Tanh bĕ dra hiam
22/03/2024