Hăm ‘năr ‘mi pru puih mak, ‘nhŏng Phạm Văn Hát, oei tơ̆ thôn Kim Đôi, xah Ngọc Kỳ, apŭng Tứ Kỳ, dêh char Hải Dương tơroi gah cham să – anih ‘măn kơmăi kơmŏk. Hăm tơpang ti hơbĕch hơbal, kơ̆l ‘ngok hơgei, dôm hlak mam jing hê̆ tơmam pơm jang vă pơm tơlĕch tôm kơmăi pruih pơgang hơdrông, kơmăi pleh kơđoh găr sen, kơmăi pơih tơlei điê̆n, kơmăi pai ƀanh trang... Tơ-‘ngla kơ dôm kơmăi kăp gĭt âu pơtơm mơ̆t jang gah tơdrong pơm tơlĕch âu lơ̆m 10 sơnăm đĕch: “Sơnăm 2007-2010, inh jing bơngai mă blŭng tơ̆ tơring Tu jang ‘nhot rơgoh, adoi ‘meh yak hơdrol hloh, mă lei iung  jang hrôih dêh hnang pơtêng hăm tơdrong kăl, noh hiong jê̆ 4 tih hlj. Đơ̆ng rŏng kơ răm ‘măng mă noh inh sơkơ̆t năm truh teh đak Isarel vă chă hơlen băt tơdrong kiơ mă kơdih po bơh ƀơm. Mă mônh noh chă jên kla hre, mă 2 noh chă hŏk hơlen đe dôm tơdrong mă po tam mă băt”

Năm truh teh đak Isarel, ‘nhŏng Phạm Văn Hát đei tơ-‘ngla pơgar jang pơjao ăn tơdrong jang tuh phŏng ăn ‘long pơtăm. Hơyuh ‘năr tŏ kơ tơring chuơh Trung Đông lơ̆m lơ năr pơm ăn kơ ‘nhŏng lao đon: “Phŏng pơm đơ̆ng ĭch iĕr đe pơtŏ lơ̆m hnam kơmăi noh tŏ dêh hnang, tŏ nhen kơ tơyông ‘nao pai đang. Tŏ phŏ tŏk truh 49-50 đô̆ C, đei năr inh nhă 8 kơchai cô ca minh lit minh puơ̆t. Lap noh krao bơngai tơm, akhan ‘meh pơm tơlĕch kơmăi âu. Hơdrol kơ noh, inh adoi jang gah hang mam âu to bơih. ‘Măng mă 3 noh pơm đei keh kong. Inh adoi ưh kơ băt chă pơma nơ̆r Anh, hăp tơtap ah kơ̆l inh akhan same same. Năr blŭng ưh kơ băt nơ̆r same same ‘noh yă kiơ, apinh dôm bơngai jang tang măt noh đe sư akhan, đe akhan đe sư hăm bơ̆n hơgei nhen băl đĕch”

Tơguăt hăm tơdrong choh jang xa hơgei kơ teh đak boăl, ah kơchĕng truh khei năr hơdrol ki, athei hơpah truh 40 bơngai jang mă ưh kơ băt chă yua kơmăi kơmŏk, trong jang ‘nao, ‘nhŏng Phạm Văn Hát tơchă tơdrong tơm pơm ăn kơ po jang xa ưh đei yua. Thoi noh, sư pơkăp chôt vih tơ̆ pơlei pơla đơ̆ng rŏng minh sơnăm jang tơ̆ teh đak đe, pơih anih pơm jang gah kơmăi kơmŏk hăm kơsô̆ hre tih tên kơtol tơ̆ kơ̆l. Sut hŭt lê̆ tơdrong đe pơchê kơ minh bơngai jang mir ‘nao hŏk đang lăm 7, hre hrông, chôt vih pơlei pơla iung pơm jang, măng năr “hăt hot” hăm kơmăi kăt, hang, ‘nhŏng Hát iŏk đơ̆ng tơdrong hŏk đei lơ̆m choh jang xa vă tơƀenh tơdrong oei kơƀah gah lăm hŏk. Mă hơtuch luch tơmam mă blŭng đei đơ̆ng rŏng 2 sơnăm hăt hot pơm jang ‘noh  “Rô-bốt rei găr” ưh đei kơdâu hăm unh hơyuh mă đei 1 mô-tơ, 1 kuat yŏ, huach unh hơyuh lơ̆m 200W mă lei rei găr hơdrĕch tenh hloh 2 ‘măng pơtêng hăm kơluăi kơmăi rei găr nai: “Tơmam rô bốt rei găr, mô tơ hăp tih hơtŏ hăm mơnhan âu đĕch. Mă lei đei năr inh athei năm truh Hà Nôi 2-3 ‘măng. Kơlih mưh răt trŏ tơmam ưh gơh yua noh inh gơh chă tơplih lơ̆m năr ‘noh hloi. Inh hao gre hon đa năm truh kơchơ đe tĕch. Hăp iĕ ioch thoi âu mă lei kăp truh 3 trĭu hloi. Vih pơlăp mă ưh kơ trŏ, noh ‘nhăk pơdreo ăn kơ đe, mă kơmăng kơmơ̆t athei năm tơplih hloi. Kơyuơ noh ƀơ̆t blŭng kon hơkăn adoi mơmơnh akhan, đei đăi minh ƀar hlak jên noh tuh pơđĭ lơ̆m kơmăi rei găr. Hăp ưh kơ yĕng noh chiu chăi đĕch, hŭt lê̆ đĕch. Chŏng mă tơpă truh khei năr âu hăp tơgăl hăm đak pơ-uh mă po hlôi tuh bơih”

Đơ̆ng rŏng kơmăi âu đei pơm tơlĕch keh kong, lơ kơmăi choh jang xa nai “đei hơnăn” “Hát pơm tơlĕch lơ kơmăi ‘măn tĕch lơ̆m tơring. Lơ̆m noh kơmăi ƀet vaccine ăn iĕr bip đei anih jang kơ teh đak Đức chih măt răt tơmơ̆t hăm tơdrong hơpơi ‘meh pơjing đei kơmăi iĕ bot. kơjă reh hloh pơtêng hăm kơmăi kơ teh đak Đức đei kơjă 35 trĭu hlj 1 pôm. Chŏng mă ah ‘nhŏng Hát pơm tơlĕch đei kơmăi le lăi thoi ăi mă tĕch hăm kơjă hloh 1 trĭu hlj đĕch noh mah pơm tôm anih jang chrĕng kơ đon hmach bơnê:

Tơdrong ư ang bang jơ̆p jang, dang ei tơmam drăm mă ‘nhŏng Hát pơm tơlĕch đei tĕch ăn 15 teh đak lơ̆m jơ̆p kơpal teh, păng 63 dêh char, pơlei tơm lơ̆m jơ̆p teh đak. Jing tơmoi juăt kơ anih tĕch, ƀok Nguyễn Văn Bạo, oei tơ̆ xah Ngọc Kỳ, apŭng Tứ Kỳ, dêh char Hải Dương tơroi: Dôm kơmăi kơmŏk păng tơmam choh jang kơyuơ ‘nhŏng Phạm Văn Hát pơm tơlĕch noh trŏ ƀlep hăm tơdrong pơm jang tơ̆ tơring: “Hơpơi đei kơmăi ƀônh ƀŏ hloh lơ̆m pơm jang noh athei năm truh tơ̆ ‘nhŏng Hát pơtơm gơh pơm tơlĕch. Đơ̆ng mă noh sư pơm tơlĕch kơmăi trŏ hăm tơdrong jang xa. Noh nhôn hơnơ̆ng năm truh tơ̆ âu”

Tong hơnê̆ khei hơdrol kơ Têt, anih pơm tơlĕch kơmăi kơmŏk kơ ‘nhŏng Hát pơdơh chih măt pơm kơmăi kơlih lơ dêh hnang. Lơ̆m jơva khuan, han rơ-ông rơ-ang, ‘nhŏng Phạm Quang Hưng, bơngai jang lơ̆m anih pơm tơlĕch kơmăi kơmŏk chơt hơ-iă kơlih tơmoi răt roi năr roi lui ngeh kơ po: “Tơdrong lăp pơm tơlĕch kơmăi kơmŏk ăn tơdrong choh jang xa noh anih ‘nhŏng Hát tơplih trŏ ƀlep hăm tơdrong kăl pơm jang kơ bơngai jang mir”

Nhem lăng dôm “tơmam drăm mă po pơm tơlĕch”, ‘nhŏng Phạm Văn Hát oei đei lơ tơdrong hơpơi ‘meh pơm jang lơ̆m sơnăm Giáp Thìn. Tơdrong hơgei, tơdrong lăp hăm pơm tơlĕch kơmăi kơmŏk choh jang xa tŏk bŏk tơtuh pơnăr ăn tơdrong hơpơi noh păr jơ̆p jang hloh.