Năng dơ̆ng tơdrong iŏk đei đơ̆ng hlŏh 2ha cheh phe, tiu jing ‘lơ̆ng, hăm lơ kơloăi ‘long pơtăm hơlam pơm yơ̆p đơ̆ng ƀok Trần Cao Thiện, tơ̆ plei Ea Ngai, xăh Dleya, apŭng Krông Năng, dêh char Đắk Lắk tŏk bŏk ‘năr tŏ hlơ hlĕng kơ pơyan phang Tây Nguyên, hui bơngai băt 4 sơnăm adrol sơ̆ ƀok hŭt lê̆ đon tơchĕng ‘mĕh kŏh phă lê̆ vă pơtăm dơ̆ng ‘long nai, mă hŭt jơhngâm jên tơmam adrin vei rong ‘lơ̆ng pơgar ‘long. Yoa plăh ƀât dŏh sơ̆, yă tiu păng chĕh phe tôch lăp dang 40.000 mĭnh kĭ, roi jang roi lôh. Kơplăh ‘nŏh yă sầu riêng đei khei ‘năr tŏk truh 80.000 - 90.000 mĭnh kĭ.

Dôm bơngai jang pơgar jŭm dăr pơjei băl kŏh chĕh phe, tiu pơtăm ‘long sầu riêng, ƀok Trần Cao Thiện oei adrin vei rong pơgar chĕh phe kơdih, ƀok akhan: “Chĕh phe oei hơnơ̆ng jĭ ‘long pơtăm tơm đĕch. Jô̆ hloi ‘long sầu riêng kŭm ưh băt ning mônh kơnh yă thoi yơ mă lei ‘long sơđơ̆ng ‘lơ̆ng hlŏh ‘nŏh jĭ cheh phe. Yă chĕh phe mă đơ̆ng jur dang yơ, ba tĕch chĕh phe ‘lơ̆ng ‘nŏh yă oei măk đĕch, ưh đei reh dêh ôh”.

Tơplih ăn tơdrong mơ̆ng đơng anih tĕch mơdro, ‘long kiơ, tơmam kiơ đei yă ‘nŏh tơgar băl pơtăm ‘long ‘nŏh, ƀlă đơ̆ng noh mưh yă jur ‘nŏh kŏh hut dơ̆ng, hrei ‘nâu lơ bơngai jang chŭn mir tơ̆ Đắk Lắk rơih iŏk trong pơtăm lơ kơloăi ‘long lơ̆m 1 hơgăt teh. Ƀok Cao Văn Thắng, tơ̆ xăh Ea Kiết, apŭng Cư Mgar, dêh char Đắk Lắk tơroi, unh hnam ƀok đei vă jê̆ 2ha, adrol sơ̆ kŭm hơnơ̆ng đei tơdrong “pơtăm - kŏh”, “kŏh - pơtăm”, mŭk drăm lơ̆m hnam kơƀăh kơƀôch hơnơ̆ng. Đơ̆ng chă pơtăm hơlam tiu, sầu riêng, 1,2 kơloăi ‘long xa plei lơ̆m pơgar chĕh phe tơdrong jang xa đơ̆ng unh ƀok đei iŏk yoa roi sơđơ̆ng. Mă đơ̆ng yă chĕh phe jur tôch reh 'nŏh iŏk yoa đơ̆ng dôm kơloăi 'long nai kŭm đei truh 300 triu 1 sơnăm:

“Blŭng a pơtăm cheh phe, đơ̆ng rŏng kơ ‘nŏh ƀôh đe pơtăm tiu, đei yă măk ‘nŏh kŏh phă vă đĭ, lê̆ pă dôm sao đĕch. Pơtăm ƀar rơbâu dôm hrĕng tŏ jrăng tiu mă ưh đei xa. Dang ei pơtăm dơ̆ng chĕh phe, pơtăm hơlam tŏ sĕt ‘long sầu riêng, tŏ sĕt ‘long mắc ca hai. Dang ei ba băt bơih. Sơ̆ yoa jang kiơ̆ yă tơ̆ mam, pŭn huei kơ lôh dêh. Hrei 'nâu đe ưh pă đei pơtăm 1 kơloăi 'long bơih, đe pơtăm lơ kơloăi 'long vă gơ̆h đei xa prăt sơnăm”.

Ưh lăp pơtăm lơ kơloăi ‘long đĕch, kon pơlei jang chŭn mir tơ̆ Đắk Lắk oei tơrek truh tơdrong choh jang xa kơjăp ‘lơ̆ng dơ̆ng. Dôm trong jang pơm hơtŏk plei ‘long ‘lơ̆ng, vei lăng cham char, vei lăng jơhngâm pran tơpôl đei kon pơlei jang kiơ̆ roi ‘lơ̆ng. Ƀok Lê Đình Tư, tơ̆ xăh Ea Kao, plt Buôn Ma Thuột, dêh char Đắk Lắk đei hlŏh 4ha ‘long cheh phe. Hăm pơgar cheh phe ‘nao vă teh ‘nŏh ƀok pơtăm hơlam bơ̆n tơ̆h, ƀum ngô, plăng, ‘long pơgang… Tơdrong pơtăm hơlam tơgŭm ăn ƀok Tư đei iŏk yoa hơnơ̆ng, tơjur ƀiơ̆ jên jang; 1,2 kơloăi ‘long gơ̆h pơm tơlĕch mơ̆r tơgŭm ăn ‘long pơtăm nai blŭng jing ‘lơ̆ng: “Pơtăm lơ kơloăi lơ̆m pơgar, đei hloi ‘long bri, đei hloi ‘long xa plei, cheh phe, đei hloi ‘ngiĕt sư pơjing đei tơdrong ‘lơ̆ng lơ̆m pơgar. Mă 2, sư pơm ăn hơyuh tŏ ‘mi kial tôch ‘lơ̆ng, tôch rơgŏh đei ƀĕnh ô xy pơm ăn pơgar ‘long roi ‘lơ̆ng, ưh lăp đei yoa ăn jơhngâm pran kơdih đĕch mă oei đei yoa ăn đĭ đăng tơpôl hai”.

Dêh char Đắk Lắk dang ei đei dang 213.000ha cheh phe, plei chĕh phe rim sơnăm đơ̆ng 550.000 tân găr tŏk tơ̆ kơpal. Kiơ̆ tơdrong tơchĕng đơ̆ng Anih vei lăng choh jang xa păng atŏk tơiung tơring tơrang dêh char Đắk Lắk, tơdrong pơtăm lơ kơloăi ‘long lơ̆m dôm pơgar chĕh phe ‘nao đei dang hlŏh 40% teh pơtăm đĕch. Dêh char Đắk Lắk hơnơ̆ng pơlung, pơjing tơdrong ‘lơ̆ng vă rim unh hnam jang chŭn mir, anih tĕch mơdro, anih jang chĕh phe pơtăm lơ kơloăi 'long lơ̆m pơgar chĕh phe. 'Nâu đei năng jĭ 1 lơ̆m dôm trong jang hơnhăk ăn đei yoa lơ găh mŭk drăm păng cham char, năm truh tơdrong choh jang xa kơjăp 'lơ̆ng 'moi kiơ̆ tŏ 'mi kial tơplih.