Dak Lak hơdrin hơtŏk tơiung kơjăp tơơdrong jang tơmam sầu riêng
Thứ năm, 16:13, 11/04/2024  Dương Đình Tuấn/Thuem tơblơ̆ Dương Đình Tuấn/Thuem tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Anih vei lăng kon pơlei dêh char Dak Lak ‘nao pơgơ̆r Hop akŏm pơtôch sơnăm bơ̆ jang 2023, tơlĕch trong jang lơ̆m sơnăm 2024 tơ̆ anih jang sâu riêng. Jang tŏk tôch hrĕnh, đei kơjă tôch kăp, mă lei kŭm đei lơ tơdrong ưh kơlăp, tam mă pran ‘lơ̆ng kăl đei hơmet ming vă gơ̆h jang tŏk pran ‘lơ̆ng, ‘nŏh jĭ đon tơchĕng atŭm tơ̆ hop akŏm găh Anih jang đei lơ tơdrong hơmĕng âu tơ̆ dêh char.

 

 

Truh hơtuch sơnăm 2023, dêh char Dak Lak đei vă jê̆ 32.800 ha sầu riêng, lơ̆m noh đei 15.852 ha ‘long đei plei, plei sâu riêng đei hlŏh 281 rơbâu tân, tŏk hlŏh 90 rơbâu tân pơting hăm sơnăm 2022, hơtŏ hăm tŏk vă jê̆ 50%. Jô̆ akŏm lơ̆m teh đak, Dak Lak oei dơ̆ng hơdrol găh teh pơtăm păng tơdrong jang tŏk hrĕnh, dơ̆ng mă 2 găh plei sầu riêng. Kŭm hăm đei kơjă, anih jang sầu riêng oei hơnhăk ăn Dak Lak lơ kơjă kăp gĭt nai găh jơhngâm đon, mưh pơgơ̆r đang ‘lơ̆ng Lêh sầu riêng ‘măng mă 1 tơ̆ apŭng Krông Pach păng oei vă pơgơ̆r Lêh sầu riêng ‘măng mă 2 dơ̆ng.

Dơ̆ng tang ăn Anih vei lăng choh jang xa păng atŏk tơiung tơring tơrang Dak Lak tơroi găh anih jang sầu riêng kơ dêh char, ƀok Nguyễn Hắc Hiển, Phŏ Kơdră Anih vei lăng rei pơtăm păng ‘long pơtăm Dak Lak ăn tơbăt, hơdai hăm dôm tơdrong jang, trong jang hơdoi roi đunh roi đei yoa đơ̆ng kon pơlei, anih tĕch mơdro, dôm anih tơchĕng hơlen păng anih vei lăng teh đak, vă atŏk tơiung anih jang sầu riêng pran kơjăp, Dak Lak pơgơ̆r ăn lơ khul năm hŏk pơhrăm tơ̆ teh đak đe, lơ̆m nŏh đei Thái Lan, teh đak tĕch sầu riêng tơ̆ teh đak đe lơ hlŏh lơ̆m apŭng plenh teh. Kiơ̆ ƀok Nguyễn Hắc Hiển, lơ̆m dôm tơdrong kăl đei chih răk vă jang kiơ̆ tơ̆ tơring, Dak Lak vă năng kăl truh tơdrong vei lăng ‘lơ̆ng ăn tơmam drăm:

Hrei ‘nâu Thái Lan đĭ hơtŏk tơdrong hơgăt ‘lơ̆ng hăm plei sâu riêng sơ̆k kro đơ̆ng 32% truh 35%. Mât lơ̆m pơyan phĕ ‘nŏh vă đĭ đăng tơring pơtăm, tơ ‘ngla pơgar pơgơ̆r hơlen năng tơdrong ‘lơ̆ng đơ̆ng plei ‘long ngăl. Găh noh dơ̆ng, dôm anih vei lăng teh đak kŭm pơgơ̆r iŏk set hơlen ưh ê hăm rim plei ‘long sầu riêng tơ̆ dôm tơring pơtăm păng anih tăh lơ̆m tơpu, vă lăng năng sầu riêng hăm ‘lơ̆ng dăh ưh. ‘Nâu jĭ tơdrong jang tôch gĭt kăl, đei anih răt iŏk ‘nŏh jĭ Trung Quốc tôch lăp đon, răt tơmam.

Mă đơ̆ng Sầu riêng đĭ jing 1 lơ̆m dôm ‘long pơtăm tơm tôch kơ jơnei, sơng đei jên tơmơ̆t jang lơ đơ̆ng kon pơlei jang chŭn mir păng tơdrong bơngơ̆t truh đơ̆ng khŭl kơdră rim tơring, mă lei ‘nâu kŭm jing tơdrong jang tơmam oei lơ tơdrong ưh kơ kĕ jang, nhen ki thuơ̆t pơtăm, phĕ iŏk oei tam mă ‘lơ̆ng; tơdrong vei lăng kơsô̆ tơring pơtăm, kơsô̆ hơnih tăh hơmet oei lơ ưh kơ ‘lơ̆ng; tơdrong tơgar răt, tơgar tĕch, ngơ̆r hla ar răt oei đei ƀôh tơ̆ dôm tơring sầu riêng kơ dêh char mưh rim pơyan phĕ tĕch. Sơnăm 2023, sầu riêng Dak Lak đei kơjă pơm tơlĕch dang 16 rơbâu ti hlak jên, hơtŏ dang 660 triệu Đô-la Mi, mă lei Anih vei lăng găh kơmăy kơmŏk mơdro sa Dak Lak lăp chih iŏk kơsô̆ jên tĕch tơ̆ teh đak đe hloh 100 triệu Đô-la Mi. Tơdrong ‘nâu ăn ƀôh dôm tơdrong hiôk vă tĕch tơ̆ teh đak đe kơtă sầu riêng đơ̆ng Dak Lak ‘noh tam mă hiôk.

Tơ̆ hơnăp tơdrong tŏk bŏk jing tơdrong pơgăn đơ̆ng tơdrong jang tơmam ƀĕnh tơdrong hơmĕng, ƀok Nguyễn Thiên Văn, Phŏ kơdră Anih vei lăng kon pơlei dêh char Dak Lak tơbăt, dêh char gô hơmet pơ ‘lơ̆ng dar deh, pơtơm đơ̆ng tơdrong băt kơchăng kơdih păng joăt jang đơ̆ng kon pơlei jang sầu riêng:

Mă hơdrol ‘noh tơroi tơbăt ăn kon pơlei, mă loi ‘noh jĭ lơ̆m tơring tơm sầu riêng, găh tơdrong hlôh vao vei lăng ‘long pơtăm păng tơdrong hlôh vao găh sơđơ̆ng rơgoh tơmam sa hăm plei sầu riêng. Mă 2 ‘noh jĭ pơjing đei kơsô̆ tơring pơtăm păng dăr hơlen đei tơdrong jang sầu riêng tơ̆ tơring pơtăm. Hăm dôm hơnih tăh hơmet, ‘noh athei akŏm pơjing đei tơdrong jang hơdai đơ̆ng pơm tơlĕch, phĕ iŏk, vei lăng păng tĕch tơmam. Hăm đon pơ hnŏng đơ̆ng dêh char Dak Lak păng tơdrong tơgŭm đơ̆ng Anih tơm vei lăng găh choh jang sa păng hơtŏk tơiung tơring tơrang ‘noh dôm tơdrong ‘nâu gô ƀrư̆ ƀrư̆ đei hơmet ‘lơ̆ng tơ̆ hơnăp kơnh.

         

Dương Đình Tuấn/Thuem tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC