Rim pơgê, kon pơlei dôm plei Vơng Chép, Keo, Tung Ke găh xăh Ayun, apŭng Chư Sê ‘noh hơdai băl puh rơmo lĕch tơ̆ hơnih rong hơchăng. Drơ̆m kơsơ̆, đe sư akŏm rơmo puh brŏk tơ̆ hơdrong atŭm vă vei lăng. Kiơ̆ kơ ‘nhŏng Đinh Suyn - Kơdră grŭp rong rơmo yŏng plei Keo, xăh Ayun, kon pơlei hơdrol sơ̆ kŭm hlôi đei tơgŭm rơmo yŏng, mă lei ‘noh jĭ tơgŭm rim ŭnh hnam rong hơdrô̆. 2 sơnăm kơ âu kon pơlei mă đei tơgŭm vă rong hơdai. Đinh Suyn roi tơbăt trong tơgŭm păng pơgơ̆r vei rong ‘nao hlôi pơm tơdrong hiôk vă kon pơlei tơroi băl tơdrong hlôh vao, tơdrong chơt hơoă păng trong tơlĕch trong jang sa:

“Iŏk đơ̆ng Teh đak tơgŭm rơmo kơdih kâu ĭnh kŭm mơnơh pơm pơdrŏng, brŏk tơ̆ hnam yuă ‘nhĕt ăn rơmo sa. Yua kơ rơmo yŏng tŏk bŏk kiĕo păng hơtuch hơdrol sư kŭm tuh kơna ĭnh ƀôh chhôh ‘nă. Rơmo tuh ĭnh rong, đơ̆ng rŏng âu tơdăh tuh lơ ‘noh tĕch vă hơtŏk tơiung mŭk drăm nhen răt bơ̆n phŏng, pơgang, ‘long pơtăm”.

Hăm ‘nhŏng Kpui Đe - Kơdră grŭp rong tơmo yŏng, plei H’Vawk, xăh Ayun kŭm thoi noh. ‘Nhŏng roi tơbăt, đơ̆ng bơngơ̆t ƀơ̆t ‘nao tơlĕch jang, dang ei kon pơlei đĭ tôch kơ lăp đon:

“Lơ̆m jơhngơ̆m kơdih ĭnh chhôk dêh, sơ̆ mĕ ƀă ưh kơ đei kiơ, truh dang ei Teh đak tơgŭm ăn kơ nhôn rơmo ‘noh truh dang ei hnam nhôn rơmo đĭ tuh bơih ‘noh nhôn hơdrin rong păng vei lăng thoi yơ vă kơ ‘lơ̆ng hloh. Yuă ƀa đang ‘noh iŏk hơnong vă vei sơđơ̆ng tơmam hiĕm ăn kơ rơmo pơyan tŏ, kŭm vang tơroi hăm mih ma duch nă hơnong bơ̆n iŏk pơđĭ, ưh kơ soh nhen sơ̆ dơ̆ng bơih”.

Xăh Ayun đei hloh 95% kơsô̆ kon pơlei ‘noh bơngai kon kông, tơdrong hơrih sa mŭk drăm tơƀơ̆p lơ pơmat tat yua đơ̆ng teh kơ nê̆ păng tŏ ‘mi kial ưh kơ sơđơ̆ng, tơdrong jang rong rơmo yŏng hlôi hơnhăk ăn tơdrong hơmĕng ‘nao. Lơ̆m 2 sơnăm âu ki, tơdrong jang hlôi tơgŭm 65 ŭnh hnam dơnuh hin păng vă jê̆ dơnuh hin lơ̆m akŏm kơsô̆ 327 ŭnh hnam pơmat tat tơ̆ xăh Ayun. Truh dang ei, dôm rơmo đei tơgŭm đơ̆ng sơnăm 2023 hlôi pơtơm tuh, hơnhăk ăn iŏk yua ‘nao, pơm hơtŏk đon lui păng tưk tơiung jơhngơ̆m jang ăn kon pơlei.

Ƀok Phạm Ngọc Tuấn - Phŏ Kơdră Anih vei lăng kon pơlei xăh Ayun, apŭng Chư Sê, Gia Lai hơlen lăng: Tơdrong jang ưh khan lăp pơdơh tơ̆ tơdrong tơgŭm tơdrong jang sa mă oei tơiung tơdrong hơpơi ‘meh klăih đơ̆ng dơnuh hin, hơtŏk đon hlôh vao păng jơhngơ̆m đon tơnăp đơ̆ng kon pơlei. Dôm rơmo tih pran, dôm tơdrong chơt hơiă đơ̆ng rơmo kon mă blŭng tuh hlôi tơƀôh hơdăh trong jang trŏ ƀlep.

“Hloh 2 sơnăm jang kiơ̆ tơdrong jang 3 tơgŭm vei rong kon tơrong, pơm tơlĕch, tơgŭm rơmo yŏng hlôi ƀrư̆ ƀrư̆ đei iŏk yua. Hlôi vei rong kiơ̆ grŭp ‘noh băt đon kơdih, hlôh vao đơ̆ng kon pơlei đei hơtŏk ‘lơ̆ng, pơjei băl vei rong păng dăr lăng dih băl, đơ̆ng noh iŏk đei dôm jơnei ‘lơ̆ng hloh pơting hăm dôm sơnăm hơdrol sơ̆ rong kiơ̆ ŭnh hnam, tơdrong jang vei rong kon tơrong ưh kơ đei vei sơđơ̆ng hơnhăk truh iŏk yua ưh kơ đei lơ. Hloh 2 sơnăm bơ̆jang kiơ̆ tơdrong jang hlôi tơgŭm kon pơlei mă hơdrol ‘noh jĭ hơtŏk ‘lơ̆ng đon hlôh vao, hơnăp jang đơ̆ng kon pơlei ‘noh rong rơmo yŏng vă tơ jur dơnuh hin kơjăp.”

Tơgŭm rơmo yŏng vă kon pơlei kon kông hơtŏk tơiung vei rong kon tơrong, hơtŏk iŏk yua, jing tơdrong jang hlôi đei bơ̆jang kiơ̆ lơ sơnăm tơ̆ dêh char Gia Lai păng hlôi tơƀôh đei iŏk yua. ‘Ngoăih kơ rơmo yŏng đei răt đơ̆ng jên tơdrong jang tơm teh đak, lơ anih jang lơ̆m dêh char kŭm asong rơmo yŏng, tơgŭm dơ̆ng jên ăn tơdrong jang tơ jur dơnuh hin. Dôm tơplih ‘nao găh trong jang păng jơnei đơ̆ng xăh Ayun, apŭng Chư Sê ăn ƀôh, tơdrong jang âu đơ̆ng Gia Lai tŏk bŏk hơnơ̆ng đei jang pơkeh. Dôm rơmo tih pran, dôm rơmo kon ‘nao tuh, ưh khan lăp hơnhăk ăn iŏk yua lơ mă oei tơiung đon hơdrin yak tŏk tơ̆ rim ŭnh hnam. ‘Nâu jing tơdrong ‘lơ̆ng gĭt kăl vă rim kơdră dêh char Gia Lai hơnơ̆ng pơih să tơdrong jang, tơgop hơtŏk hrĕnh tơ jur dơnuh hin tơ̆ rim tơring.