Dang ei lăp hơdrô̆ plei Quý Đức, xăh Ia Trôk, (apŭng Ia Pa, dêh char Gia Lai) đĭ đei 10 ha teh oei păng teh choh jang xa hơlih. 1 puăt hnam chuơ kŭm hăm lơ jăl trong păng jrăng unh điên tơ̆ plei Quý Đức đei đak krong Pa xa, teh hơlih. Ưh lăp hơdrô̆ ƀok Nguyễn Xuân Hoà, mă vă rim bơngai tơ̆ plei Quý Đức tơtă pơngơ̆t ngăl: “Pơyan ‘mi ‘nŏh đak tih truh, teh hơlih prăt măng, prăt năr. Mĭnh ‘măng đak tŏk ‘nŏh đak xa, teh hơlih truh 3, 4m teh. Tơter teh kiơ̆ âu xă truh dôm ha, mă lei lăp 1 ‘măng teh hơlih đĕch đĭ truh tơ̆ chuơ, truh tơ̆ hnam hloi”.

15 unh hnam tơ̆ plei Đăk Trá, xăh Ia Mrơn, apŭng Ia Pa, dêh char Gia Lai kŭm hơnhôi sơ ‘ngon kơbăt pơm thoi yơ mưh dôm jĭt ha teh choh jang xa đe sư hơlih đĭ tơ̆ đak. Pơngơ̆t hlŏh jĭ 8 unh hnam hăm 33 ‘nu bơngai đei hnam tơter đak krong mă đơ̆ng đei măt lơ̆m hơnăn vă hơmet ming anih oei xa ‘nao đơ̆ng 2011-2025 kơ apŭng Ia Pa bơih ră, mă lei truh dang ei, oei tam mă pôk hnam lĕch oei tơ̆ nai. Ƀok Võ Văn Công- Bí thư Đảng xăh Ia Mrơn, apŭng Ia Pa ăn tơbăt: “Sơnăm 2003 truh dang ei, teh hơlih hlŏh 50m đơ̆ng bơnơ̆ đak krong mât tơ̆ lăm, ƀơm ưh ‘lơ̆ng truh tơ̆ lơ unh hnam kon pơlei oei xa tơter 2 păh đak krong. Kon pơlei tôch pơngơ̆t mưh pơyan ‘mi truh, đak tih tŏk. Hơpơi ‘mĕh dôm khul kơdră tơring, kơdră chĕp kơ̆l tơrek truh, vang tơgŭm vă pơm sơđơ̆ng tơdrong arih xa ăn kon pơlei.”

Lăp hơdrô̆ apŭng Ia Pa, hrei ‘nâu đei 19 anih teh hơlih tơ̆ 16km teh tơter 2 păh đak krong Pa. Akŏm đĭ đăng teh choh jang xa păng teh oei hơlih tŏk truh dôm jĭt ha. Lơ̆m noh, 3 tơring dêh hlŏh jĭ dôm pơlei Quý Đức (xăh Ia Trôk), gơng Ia Kdăm (xăh Ia Mrơn) păng hnam kơmăy ƀôm đak Chư Răng 2 (xăh Chư Răng).

Ƀok Huỳnh Văn Trường- Kơdră vei lăng kon pơlei apŭng Ia Pa ăn tơbăt: Tơ̆ dôm ‘măng tơƀâp bơngai tang măt Jơnŭm pơgơ̆r kon pơlei jơ̆p tơring, bơngai tăh hla hơnơ̆ng tơlĕch nơ̆r pơma apinh, tơƀôh đon hơpơi ‘mĕh đei trong hơmet pơ ‘lơ̆ng. Mă lei Anih vei lăng kon pơlei apŭng oei tơhlăk tăk yoa tam mă đei jên vă jang: “’Ngoăih kơ teh oei kơ kon pơlei, oei đei hloi teh choh jang xa. Rim sơnăm teh hơlih tôch dêh. Adrol ki, kon pơlei chă pơtăm pơlong năng bơ̆n ‘long ră mă lei ưh kơ gơ̆h, teh oei hơlih đĕch. Kon pơlei lơ ‘măng pơma tơlĕch nơ̆r, athei man bơnơ̆ găn đak. Mă lei jên man tôch lơ apŭng ưh đei jên”.

Ƀât blŭng khei 4/2024, apŭng Ia Pa păng Anih vei lăng choh jang xa păng atŏk tơiung tơring tơrang dêh char đei hla ar gơih ăn Anih vei lăng kon pơlei dêh char Gia Lai tơroi găh teh hơlih tôch dêh tơ̆ tơring. Tŏk bŏk khei 4/2024, ƀok Trương Hải Long- Kơdră vei lăng kon pơlei dêh char Gia Lai kŭm hăm khul jang đơ̆ng dêh char truh hơlen năng tơ̆ dôm anih teh hơlih găh dôm xăh Ia Trôk, Ia Mrơn kơ apŭng Ia Pa. Ƀok Trương Hải Long akhan: tơdrong teh hơlih tơ̆ đak krong Pa đĭ tôch dêh bơih, ƀơm ưh ‘lơ̆ng truh tơmam drăm, tơdrong arih kơ kon pơlei. Yoa thoi noh, dêh char vă tơlĕch tơdrong tơchơ̆t hrôih, lăp ‘lơ̆ng vă tơlĕch dôm trong jang kăl tang găn teh hơlih tơ̆ đak krong Pa ning mônh kơnh:

“Đơ̆ng rŏng kơ tơlĕch nơ̆r athei kăl ‘nŏh apŭng jăh chĕng hơmet tơring đei teh hơlih vă đei trong jang vei lăng sơđơ̆ng ‘lơ̆ng tơdrong arih ăn kon pơlei. Apŭng kơchăng tơlĕch trong bơ̆ hơmet, vă găn tôch ai teh hơlih; athei tơchĕng truh trong jang man bơnơ̆ găn đak vă gơ̆h vei lăng sơđơ̆ng ‘lơ̆ng đunh đai. Lơ̆m noh athei năng kăl truh tơdrong chông tơlĕch kon pơlei oei xa tơter anih đei teh hơlih. Anih vei lăng choh jang xa dêh char pơgơ̆r, jang hơdoi hăm dôm anih jang kơpal, anih jang đei ƀơm truh păng tơring vă jăh tơchĕng hơlen, tơlĕch dôm trong tang găn, hơmet pơ ‘lơ̆ng teh hơlih.”

Tây Nguyên oei tơjră hăm tŏ phang pơđang tôch krưp krĕnh, đak tơ̆ đak krong Pa oei vă hrơ̆ đĭ. Mă lei pơyan ‘mi đĭ vă truh bơih. Pơgar ‘long, teh pơtăm, hnam oei păng tơdrong arih kơ lơ unh hnam oei xa jê̆ đak krong Pa oei dơ̆ng ƀât hơnăp tơdrong krê hơmơt.