Khôi luơ̆t Groi teh (hơmet ming): Kon pơlei đei iŏk yua sa hơpăh ‘lơ̆ng hloh
Thứ hai, 14:29, 05/02/2024 Lại Hoa/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r Lại Hoa/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r
VOV4.Bahnar -  Khôi luơ̆t Groi teh (hơmet ming) ‘nao đei Kuô̆k hô̆i pơdrơ̆ng kiơ̆ tơ̆ ‘măng hop akŏm hăt hot gô đei jang kiơ̆ đơ̆ng năr 1/1/2025. Lơ̆m ‘măng hơmet ming au, Khôi luơ̆t đei lơ păng hơmet ming kiơ̆ trong vei lăng năng tông đei iŏk yau ‘lơ̆ng hơ iă ăn kon pơlei.

 

 

Khôi luơ̆t Groi teh (hơmet ming) tơchơ̆t hơdăh rim tơdrong teh đak iŏk tơvih teh vă atŏk tơ iung mŭk drăm-tơpôl kơ yuơ đei iŏk yua ăn teh đak, tơpôl hăm lơ trong hle, sơđơ̆ng hơtŏ hơnơ̆ng, tơpăt păng ƀlep hăm tơdrong tơchơ̆t kơ khôi luơ̆t. Atŭm hăm ‘noh, rim trong iung jang hrŭ ăn, tơgŭm djru, pơjing hơnih oei hle, iŏk tơvih teh trŏ lăp hăm tơdrong pơkăp đei vang iung jang đơ̆ng kon pơlei lơ̆m rim ‘măng pơgơ̆r, sơđơ̆ng lơ̆m tơdrong hrŭ ăn dôm bơngai đei teh mă teh đak iŏk tơvih, gơ̆h sơng iŏk hơnih teh oei ‘nao hơdrol iŏk tơvih teh.

Hăm iŏk tơvih teh vă tơ iung pơjing hnam oei mơdro sa, Khôi luơ̆t tơchơ̆t Teh đak lăp iŏk tơvih teh vă atŏk tơ iung ming man hnam oei mơdro sa, Khôi luơ̆t tơchơ̆t teh đak gơ̆h iŏk tơvih teh vă jang tơdrong vă jang pơm hnam oei mơdro sa, tơdrong vă jang hnam oei păng mơdro sa, tĕch mơdro mă lei lăp lơ̆m “tơdrong vă jang tơmơ̆t jên jang tơ iung pơjing tơring kơdrơ̆m". Mưh jang kiơ̆ iŏk tơvih teh lei kăl trŏ lăp hăm rim tơdrong pơkăp tơchơ̆t. Tơdrong tơchơ̆t au tôch gĭt kăl, vă sơđơ̆ng đei iŏk yua kơ kon pơlei păng veh ver tơdrong pơgơ̆m iŏk tơvih teh. Bơngai tăh hla Trần Nhung, oei tơ̆ Long Biên, Hà Nội akhan:"Nhôn tôch bơnê Kuô̆k hô̆i hlôi tơtom tơplih ‘nao, tơmơ̆t dơ̆ng Khôi luơ̆t groi teh hlôi pơjing păng đei lơ trong ‘lơ̆ng hơ iă kơ yuơ đei iŏk yua ăn kon pơlei. Tôch hơmŏ Khôi luơ̆t Groi teh ‘nao đei jang kiơ̆. Tơdăh Teh đak iung jang rim hơnih jang pơyua ăn kon pơlei pơla, sơđơ̆ng teh đak nhôn tơgŭm djru hloi. Tơdăh hơnih teh đei hrŭ ăn vă pơm hnam oei mơdro sa nhôn jei tơgŭm djru, mă lei jang mơdro sa lei kăl xek tơlang kiơ̆ kơ jă tĕch mơdro".

Khôi luơ̆t groi teh (hơmet ming) đei lơ tơdrong hơ iă, trong hơmet kiơ̆ đei iŏk yua ăn kon pơlei. Kiơ̆ kơ ‘noh, dôm bơngai tơ-‘ngla teh găh lơ̆m iŏk tơvih gô đei hrŭ ăn trŏ lăp hăm kơjă tĕch mơdro. Bơngai tang măt Hoàng Văn Cường, khul pơlei tơm Hà Nội hơlen:"Khôi luơ̆t Groi teh (hơmet ming) lăng truh găh tơdrong vei lăng năng tông đei iŏk yua ăn kon pơlei ‘lơ̆ng hloh. Mă hơdăh mưh iŏk tơvih teh ‘noh kơjă teh hrŭ ăn đei sơkơ̆t hơdăh hơtŏ, dăh mă lăp tŏ sĕt ƀiơ̆ pơtêng hăm kơjă tĕch mơdro păng mă tŏ sĕt hloh ‘nŏh hơtŏ hăm kơjă teh đak hlôi pơkăp ăn. Kơjă ‘noh trŏ lăp hăm kơjă hlôi tơbăt hơdăh rim sơnăm, đei hơmet ming kiơ̆ sơnăm păng kăl lăng kiơ̆ kơjă tĕch mơdro. Lơ loh gô pă đei tơdrong kơjă hrŭ ăn tŏ sĕt hlŏh pơtêng hăm kơjă tĕch mơdro nhen hơdrol au ki".

          Kiơ̆ khôi luơ̆t hle, tơdrong, tĕch răt teh gô đei hơmet pơ ‘lơ̆ng kiơ̆ trong tơbăt hơdăh, rơhăo, hơtŏ hơnơ̆ng ăn rim bơngai. ‘Moi kiơ̆ pơgơ̆r tơchă rơ̆ih kơjă, tơchă bơngai răt iŏk ăn rim hơnih mơdro sa tơm, ‘lơ̆ng păng khei năr iŏk yua hơgăt teh jơnei ‘lơ̆ng liĕm. Trong jang hle gô pơm dă ƀiơ̆ đei tơdrong rim pang apĭnh-ăn. Ƀok Lê Hoàng Châu, Kơdră chĕp pơgơ̆r Khul tĕch răt hnam teh pơlei tơm Hồ Chí Minh hơlen:"Nhôn tôch bơnê kơ trong bơ̆ jang au. Tơdăh đei jang kiơ̆ tôm tong, trŏ ƀlep lei pơjing đei drơ̆ng lăp đon kơtang lơ̆m tơpôl păng vei lăng kĕ tơdrong pơm tơm păng đei iŏk yua trŏ lăp. Mă blŭng ‘noh bơngai đei teh mă teh đak tơvih iŏk. Mă ƀar ‘noh vei lăng năng tông găh tơdrong gơ̆h jang păng đei iok yua trŏ lăp hăm bơngai tơmơ̆t jên jang. Mă pêng, teh đak iŏk đei thuê̆ tĕch răt păng tơgŭm ăn tơdrong bơ̆ jang ăn tơpôl".

Khôi luơ̆t groi teh (hơmet ming) đei pơdrơ̆ng kiơ̆ gô sơđơ̆ng ăn tơdrong pơlăp kơjă groi teh kiơ̆ trŏ lăp hăm tơdrong tĕch mơdro; sơđơ̆ng gơ̆h đei răt iŏk trŏ lăp, hơtŏ hơnơ̆ng, adoi nhen rim tơdrong mŭk drăm găh teh kơ kon pơlei, hơnih mơdro sa đei vei lăng năng tông ‘lơ̆ng. Đơ̆ng noh, pơjing đei groi teh ăn atŏk tơ iung kơ teh đak.

 

 

Lại Hoa/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC