VOV4.Jarai- Amăng mông jơnum Jơnum min apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar pơphun amăng rơwang hrơi tơjuh rơgao, [ing khoa pơ ala pioh mông mă tơlơi pơgop hiăp blung a kơ Tơlơi phiăn pơgang, pơkơdong glăi tơlơi truh sat yua tơpai, [ier ngă.

{ing khoa pơ ala lăi: tơlơi ju\ sat mơng tơpai, [ier prong biă mă hăng tơlơi suaih pral kơ pô mơ`um, hăng tơlơi rơnuk rơnua [ơi jơlan glông, rơnuk rơnua amăng mông mă bruă laih anun ngă soh tơlơi phiăn.

Yua anun, kiăng pơtrut kơtang hơdră phăk khut khăt hăng pô ngă soh yua mơ`um tơpai, [ier. Laih dong kiăng pơkôl rơđah rơđông anih [u dưi s^ tơpai, [ier.

{ơi mông jơnum [ing khoa pơ ala tu\ ư kiăng hơmâo tơlơi phiăn pơgang, pơkơdong glăi tơlơi truh sat mơng tơpai, [ier, tui hăng Hră pơdah thâo mơng Kơnuk kơna, kiăng pơsit glăi tơlơi pơmin, jơlan hơdră, hăng hơdôm hră pơsit mơng Ping gah amăng bruă wai lăng tơlơi suaih pral le\ ‘’pơgang hlâo tơlơi ruă tâ|o hloh kơ pơjrao tơlơi ruă’’, lơm bruă mơ`um tơpai, [ier hơmâo Anom bruă ia jrao rong lo\n tơnah ăt kah hăng lu tơlơi kơsem min pơsit le\ sa amăng hơdôm tơhnal ngă sat kơ drơi jăn;

anai le\ sa amăng 5 mơta tơhnal ba truh tơlơi ruă, ngă [u hiam drơi hăng djai bru\ glăk hơmâo lu [ơi ro\ng lo\n tơnah, amăng anun hơmâo [ơi Việt Nam.

Do\ pơmin nao kơ 2 bơnah tơlơi pơkôl [u dưi yua tơpai, [ier kah hăng: [ing apăn bruă kơnuk kơna, mơnuih mă bruă amăng mông glăk do\ ngă bruă, pơdơi jăng jai hăng [u brơi mơ`um [ơi anih ko\m s^ tơpai, [ier, Khoa Jơnum min tơlơi phiăn mơng {irô git gai pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar ta yă Lê Thị Nga lăi:

‘’Mơ`um tơpai, [ier [ơi anih [u dưi s^ tơpai, [ier. Anih arăng [u dưi s^ tơpai, [ier ôh, samơ\ arăng ba nao mơ`um pơ anun dưi mơn? Tal dua dong, [ơi anai hơmâo lăi mơn, dưi mơn mă yua lơ\m ta c\ơkă tuai rơngiao mông mă bruă laih anun hơmâo khoa anom bruă tu\ ư.

Bơ arăng lăi ko\m [u brơi mơ`um tah [ơi anih [u brơi s^, samơ\ rơngiao mơng bruă tơdah pô khoa anom bruă anun tu\ ư yua kơ c\ơkă tuai. Tơlơi anai pơkă hro\m đôc\, [u ngă brăng ôh. Yua hơget ăt brơi mơ`um mơn?

Lăi rơđah kơ tơlơi anai, Khoa ding jum ia jrao yă Nguyễn Thị Kim Tiến lăi, anih ko\m s^ tơpai, [ier le\ [ơi anom bruă ia jrao, anih pơtô hrăm, anom bruă wai lăng tơlơi suaih pral, anih c\em rông, ngui ngơr pioh kơ [ing c\ơđai; anom bruă bơwih [ong huă …Khoa ding jum ia jrao yă Nguyễn Thị Kim Tiên c\râo rơđah:

‘’Ră anai, tơpai hơmâo [ơi djo\p anih mơ`um [ong kơtoai jơlan laih anun s^ amăng djo\p mông. Tơdah ta amuaih mơ`um ta ba nao pơ anih ta c\i mơ`um. Tui anun, hơmâo tơpai, [ier [ơi djo\p anih, amăng sang, gah rơngiao, [ơi đang bơnga ngui ngơr, [ơi jơlan ăt hơmâo tơpai mơn, jing ngă mrô mơnuih [u anăm e` kơ tơpai lu tui, biă mă `u le\ [ơi [ing hlăk ai, c\ơđai anet lu biă mă.

Yua anun Tơlơi phiăn anai [ơi anăp le\ ko\m mơnuih mă bruă, bruă Kơnuk kơna ta hơmâo Hră pơsit ko\m khut khăt biă mă, khă hnun ăt aka [u kơtang lơi.

Amăng bruă c\ih pơkra tơlơi phiăn hơmâo lu tơlơi pơgop hiăp lăi, ko\m abih bang [u dưi ôh, yua anun kiăng pơhrua nao tơlơi pơkôl, ăt dưi yua mơn tơpai lơ\m c\ơkă tuai laih anun hơmâo khoa anom bruă anun tu\ ư brơi yua’’.

{ing khoa pơ ala rơkâo đ^ kiăng pơkôl rơđah rơđông hăng wai lăng kjăp bruă pơ[uh, ngă pơhưc\ laih anun djru tơpai, [ier, c\i ngă hơdư\ [iă arăng yua tơpai, [ier.

Rơngiao mơng anun dong, tơlơi ju\ sat mơng tơpai, [ier prong biă mă hăng tơlơi suaih pral kơ pô mơ`um, hăng tơlơi rơnuk rơnua [ơi jơlan glông, rơnuk rơnua amăng bruă mă, ngă soh tơlơi phiăn kơnuk kơna…

Yua anun, kiăng pơtrut đ^ hơdră bơtơhmal yua ngă soh tơlơi pơkôl kơ tơpai, [ier. Khoa Anom pơtô ba mơnuih [on sang {irô git gai pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar, Nguyễn Thanh Hải lăi:

‘’Kơ bruă phăk kơtang hloh, ră anai hơdôm tơlơi phiăn phăk hăng prăk, hơmâo mơn bruă phăk aka [u ngă arăng tơhmal đơi ôh, yua anun amăng Tơlơi phiăn anai [ing ta rơkâo đ^ kiăng phăk kơtang hloh.

Hơdră phăk do\ tơdu đơi hăng bruă mă yua tơpai, [ier ba truh tơlơi pơjrom nao rai, rơbuh rơbec\ [ơi jơlan glông, [udah bruă pơko\n yua tơpai, [ier ngă ta ăt pơkôl hlao amăng Tơlơi phiăn anai mơtăm’’.

{ing khoa pơ ala ăt rơkâo đ^ kơsem min tơlơi pơkôl [u brơi s^ tơpai, [ier amăng plang internet, kiăng ngă plai [iă tơpai hơmâo lui hơđăp, amu` c\i blơi.

Khă hnun hai, hơmâo mơn tơlơi pơgop hiăp, pơkôl [u brơi s^ tơpai amăng plang internet [u dưi đơi ôh, laih anun ăt [u dưm knar hăng bruă [u ko\m pôr pơhing amăng plang internet.

Hơdôm tơlơi pơgop hiăp ăt rơkâo đ^ tơlơi phiăn kho\m pơkă rơđah rơđông c\i pel e\p, wai lăng hăng jao tơlơi gơgrong bruă bơtơhmal, kiăng huăi pơkôl dưm knar, [u rơđah rơđông tui hăng tơlơi phiăn pơgang, pơgăn tơlơi truh sat mơng hot dju\p.

Siu H’Mai: Pô c\ih hăng pôr