Tui hăng anom bruă kơnuk kơna wai lăng gah bruă hmuam pơtrut pla lu đơi, ƀu hơmâo pơkă hnong tui tơlơi kiăo tui gơ̆p ta đôč hŭi biă hơmâo tơlơi ƀu klă tơdơi anai, boh lu ƀu hơmâo pô blơi. Hloh kơ anun kơ dơ̆ng, tui hăng tơlơi juâ̆t ƀuh mơ̆ng anai pơ klôn, lu pô đang hmua pơprong, boh sầu riêng lĕ pơjeh phun pla kiăng tơlơi thâo wai lăng tong ten biă mă, rơnoh prăk tuh pơ alin lu mơ̆n.
Tomlui ruh laih yua ƀu thâo tong ten hơdră pla pơjing, pơblih hĭ 1 ha đang hmua sang anŏ, brơi pla boh sầu riêng soh, ơi Phạm Như Anh, mơnuih ngă hmua pơ să Ia Blang, tơring glông Čư̆ Sê, Gia Lai lăi, thun blan blung a phrâo pla, ƀuh phun boh sầu riêng đĭ hiam mơ̆n samơ̆ tơdơi kơ anun peñ hla hyŭ tui ƀu thâo yua hơgĕt ôh. Tui hăng ơi Phạm Như Anh, ñu ƀu thâo hơdră wai lăng samơ̆ hmư̆ lăi pơjeh phun pla anai sĭ boh ñu pơmă anun yơh kiăo tui arăng lông pla lăng, tơlơi anun ngă kơ ñu lui ruh soh sel đôč;
“Pla boh sầu riêng khom thâo hơdră wai lăng răk rem djơ̆, ƀu lăi tŭ kơ pla ôh. Ta khom lăng ten kơ phun pla kah thâo răk rem tơdah kơnong ngă tui tŭ kơ hơmâo hă lui ruh soh đôč".
Jing sa čô mơnuih juâ̆t thâo bruă ngă hmua pla boh sầu riêng sui thun, ơi Nguyễn Duy Khánh, dŏ pơ plơi Hoàng Tiên, să Ia Phin, tơring glông Čư̆ Prong, Gia Lai brơi thâo:
"Phun sầu riêng ta khom hơmâo hơdră pla pơjing djơ̆ kah, ƀu hrup hăng phun pla pơkŏn ôh ñu. Dua dơ̆ng lĕ tơdah hơmâo boh laih ƀu thâo ĕp anih sĭ mơdrô, kơñ plĕ glăi kơ mơnuih ngă hmua ăt ta pô mơ̆n glăm ba".
Ơi Đặng Ngọc Nam, Kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang să Ia Blang, tơring glông Čư̆ Sê, Gia Lai brơi thâo, să gơñu hlăk pơtă pơtăn kơ mơnuih ƀôn sang sem glăi, khom pơblih tui ƀơ ƀrư̆ hơdră ngă hmua, koh drôm lui phun hơgĕt, pla glăi phun hơgĕt pơkŏn dơ̆ng djơ̆ lăp, anăm ôh koh drôm lui phun pla pơkŏn, luh nao pla boh sầu riêng soh sel:
“Phun pla phun lĕ kơphê, đơ đam dŏ glăi pla plah hromg boh sầu riêng. Phun boh sầu riêng pla hrom amăng đang kơphê djơ̆ hnong pơkă mơ̆ng 69-70 phun lơ̆m sa ha”.
Ră anai, đơ đam pla boh sầu riêng amăng kual Dap Kơdư đĭ hmar biă mă, truh kơ 40 rơbâo ha. Hăng đơ đam lŏn hmua anai, boh čroh hăng rơnoh sầu riêng amăng kual Dap Kơdư lêng kơ rơbêh hnong pơkă soh. Tơlơi či hơmâo boh čroh lu đơi, anih blơi ƀu djop lĕ pơ anăp anai amra ngă kơ bruă sĭ mơdrô trun nua. Tui hăng ơi Lưu Trung Nghĩa, Khua Gơnong bruă Ngă hmua hăng Pơđĭ kyar plơi pla tơring čar Gia Lai, pơhrua nao kơ bruă pơđĭ đơ đam phun pla boh sầu riêng lĕ, kiăng pơtum nao kơ bruă dăp glăi ngă hmua pla pơjing, lir hơbit, ngă hmua pla pơjing djơ̆ hnong pơkă mơ̆ng bruă pla, truh wai lăng răk rem hăng pĕ boh ba sĭ mơdrô, pơdŭ pơgiăng hyu:
“Tơlơi pơmin mơ̆ng bruă ngă hmua. Lơ̆m pla ƀu ngă tui sa hnong, pơjing rai gơnam sĭ mơdrô lu hloh kơ anŏ kiăng blơi, ƀu hơmâo pô blơi, kơñ tơlơi răm ƀăm ăt mơnuih ngă hmua pô gui. Kâo ƀuh laih mơ̆ng anai pơ klôn, lu sang anŏ koh drôm, pơblih pơjeh phun pla. Pơphun glăi bruă ngă hmua, anăp nao ngă hiư̆m pă pioh kơ anom bruă sĭ mơdrô hăng mơnuih ngă hmua, kơnang kơ Khul ngă ƀong hrom hnun kah dưi pơsir, akŏ pơjing ruăi ngă bruă pơlir hơbit”.
Tui hăng tơlơi pơhing mơ̆ng Ding jum bruă hmua hăng Pơđĭ kyar plơi pla, ră anai lu anih pok pơhư prong đơ đam pla boh sầu riêng ƀơi kual hơmâo lŏn mơnai glai klô, ayuh hyiăng gêh găl; hơmâo anih đơ đa koh drôm phun kơphê, rŭ abih, wơ̆t phun tiu pioh pla boh sầu riêng; pơblih lŏn ngă hmua pla pơdai pioh pla boh sầu riêng....Pơđĭ tui đơ đam pla sầu riêng djơh hăng anai, ƀu dưi sem lăng tong ten, ngă tui kiăng lu, ƀu hơmâo anŏ pơkă hnong, lăi hlâo amra hơmâo tơlơi ƀu klă ôh, yua dah boh lu hloh kơ arăng blơi, rơbêh đơi. Biă mă ñu ƀơi hơdôm anih ia bring ngă, djơ̆ ia mơsin, anih ƀu djop ia bruih, amra ngă tơnap kơ bruă pla pơjing hăng boh tŭ yua kơ bruă pưk hmua tơdơi anai boh sầu riêng Việt Nam ƀing ta.
Phrâo anai đôč, Anom bruă wai lăng ngă hmua pla pơjing gah Ding jum ngă hmua hăng pơđĭ kyar plơi pla, ăt hơmâo laih hră pơtrun hiăp mơ-it djop tơring čar, ƀôn prong gah Dơnung kơ bruă pla boh sầu riêng hơđong kjăp. Hră mơ-it anun hơmâo mơ-it kơ djop tơring čar kual ia krông Cửu Long, kual Ngŏ dơnung hăng kual Dap Kơdư, phun boh sầu riêng hlăk pơđĭ kyar kơtang đơi. Tơdah boh sầu riêng lĕ trun amăng bruă ngă djơ̆ bơyan trun nua, lơ̆m anun, mơnuih ƀôn sang ngă hmua yơh tŭ tơlơi răm ƀăm kơtang hloh.
Viết bình luận