Ƀơi tơngan ñu djă măi telephôn rơgơi, kơnong gư̆, kơtit sa, dua bit mrô amăng phôn anun amuñ amĕ đôč, kah hăng čơphil rup, čih anăn gơnam, lăi pơthâo phun tơdŭ mơ̆ng pơpă hơmâo, rơnoh sĭ mơdrô, hơdră pơsur sĭ mơdrô pơtrun nua, ơi Đồng Xuân Liền, Khua anom ngă ƀong hrŏm să Nam Bình, tơring glông Dak Song, tơring čar Dak Nông hơmâo pơdah thâo asar tiu jŭ gơñu amăng glông plang tơlơi pơhing điện tử kah hăng anăn Buudien.vn, Shoppee.vn hăng Ocop.vn. Ơi Liền brơi thâo, grup ngă hrŏm gơñu dưi hơmâo Khul mơnuih ngă hmua hăng Sang dăng kông tơring čar pơphun pơtô brơi pioh pơdah thâo anăn gơnam sĭ mơdrô boh troh mơ̆ng đang hmua lăi pơthâo amăng plang sĭ mơdrô điện tử. Hnang blung ñu hăng ƀing ding kơna amăng grup ngă hrŏm ăt dŏ sư̆ rơbư̆ đôč, samơ̆ kơnong ƀiă hrơi, pơdah thâo anăn gơnam sĭ amăng Online gơñu gêh găl biă mă:

“Giong hrăm, ĕp lăng čih pioh tơlơi pơtô laih anun kơnang ƀing ană amôn pơtô glăi dơ̆ng kâo thâo yơh ba yua anăn gơnam ngă hrŏm ba sĭ mơdrô amăng plang điện tử. Tơdơi sa rơwư̆ đôč hơmâo hră arăng rơkâo blơi, pơsit tŭ ư rơnoh blơi tiu mơ̆ng grup ngă hrŏm, anai lĕ sa tơlơi mơak hloh”.

Dơ̆ng mơ̆ng pơblih yuâ mrô sĭ mơdrô gơnam tui plang điện tử, yă Nguyễn Thị Ngọc Sen dŏ ƀơi Phường Nghĩa Đức, plơi prong Gia Nghĩa huăi đuăi hyu yŭ ngŏ sĭ gơnam hrup hlâo dơ̆ng tah. Ñu brơi thâo, hlâo adih, gơnam ñu sĭ mơdrô kah hăng tơmun sreh, ba nao dưm amăng anih juăt blơi ƀudah dưm ƀơi anih kơnang kơ arăng sĭ brơi, mơnuihh ta juăt laih. Dơ̆ng mơ̆ng pơdah thâo gơnam sĭ amăng plang điện tử sang anŏ kơnong pĕ, anung hĭ klă amra hơmâo mơnuih mă bruă pơ sang dăng kông nao tŭ mă tơl sang, arăng pơgiăng nao yơh pơ ƀing blơi, ba nao tơl sang. Tơlơi pơhing sĭ mơdrô nao rai  yă Sen brơi thâo, djop mơta gơnam sĭ mơdrô tơmun sreh pơ anăn kah hăng : Kim Long, Hoàng Long, Kim Hoàng Hậu....dưi pla amăng sang mơnil ƀudah đang dăng sreh jum dar ngă djơ̆ tơhnal pơkă mơ̆ng VietGap. Hơdră wai lăng, pruih ia dưm hơbâo pruai ngă djơ̆ rơ-ua pruih ia ƀlĕ tơdjôh pơkrem ia biă mă. Găn rơgao hĭ anŏ sư̆ rơbư̆ blung a phrâo pla, ƀiă kơ anun tŭ yua mơ̆n, hơmâo tơlơi gêh găl bưp ƀing tuai blơi lu hloh:

“Dưi hơmâo khul mơnuih ngă hmua tơring čar jak iâu nao jơnum bơkơtuai laih anun thâo ba yua gơnam sĭ mơdrô tơmun sreh pơdah thâo amăng plang điện tử. Ăt bưng băi mơ̆n, mơak biă mă dưi pơtruh nao rai hăng lu anih gah rơngiao  tơring čar, lăi pơthâo anăn gơnam tam ta sĭ mơdrô, arăng rơkâo blơi jai hrơi lu tui. Ră anai sa bơyan pĕ sĭ hơmâo 1,5 tơn samơ̆ čang rơmang pơ anăp adih dưi sĭ mơ̆ng 4-5 tơn rơnoh pơhrui glăi amra lu hloh”.

Dŏ amăng hơdră bruă pơtrut brơi pơblih yua mrô amăng bruă ngă hmuâ pla pơjing, mơ̆ng thun 2022 truh ră anai, Khul ngă hmua tơring čar Dak Lak hơmâo ngă hrŏm sang dăng kông tơring čar pơphun anih pơtô hrăm brơi mơnuih ngă hmua hơdră ba gơnam sĭ mơdrô pơdah thâo amăng plang điện tử. Hơdôm wơ̆tt pok anih hrăm pơtô hơdră ba yua mrô, boh thâo ia rơgơi amăng plang mrô kơ ƀing khua mua, ding kơna, djop sang anŏ ngă hmua, grup ngă hrŏm, anom bruă bơwih ƀong sĭ mơdrô ngă hrŏm. Laiah dơ̆ng, pơtô brơi pok mrô anăn lăi pơthâo anihh sĭ mơdrô kiăng pơdah thâo djop mơta gơnam sĭ mơdrô laih anun pôr pơthâo sĭ mơdrô nao rai amăng plang tơlơi pơhing mrô anun yơh, pơtô brơi mơnuih ngă hmua djop jơlan hơdră brơi ngă tui tơpă pơdưm anăn amăng anih lăi pơthâo gơnam sĭ mơdrô hăng điện tử. Ơi Hồ Gấm, Khua khul mơnuih ngă hmua tơring čar Dak Nông brơi thâo, ră anai, mơnuih ngă hmua hăng anom ngă hrŏm, sang bruă sĭ mơdrô dŏ bưp lu tơlơi tơnap tap amăng bruă tŭ mă boh thâo ia rơgơi tơlơi pơhing phrâo, hơdră ngă hră pơar tŭ mă tơlơi pơsit gơnam sĭ mơdrô hiam klă pioh pơdah thâo amăng plang điện tử. Yua kơ anun, bruă djru mơnuih ngă hmua hăng djop sang bruă ngă hrŏm kiăng biă mă:

“Blung hlâo lĕ hơdôm mơta gơnam ngă djơ̆ tơhnal pơkă OCOP laih khom pơdah thâo amăng anih sĭ mơdrô điện tử, hơmâo tơlơi pơtong brơi sit hăng sĭ mơdrô rơnoh lu, kiăo tui atur bơwih ƀong huă hơđong....Ƀrư̆ ƀrư̆ ƀing ta khom ba abih bang anăn păn gơnam sĭ mơdrô pơdah thâo amăng plang sĭ mơdrô điện tử pioh sĭ hăng blơi, pơblih nao rai tơlơi pơhing pơhaih ba mơtam, tơpă amuñ mă ba, amuñ ba nao pơtruh kơ arăng”.

Pơdah thâo gơnam sĭ mơdrô ƀơi plang điện tử, gơnam boh troh đang hmua mơ̆ng mơnuih ngă hmua ƀơi Dak Nông hơmâo tơlơi gêh găl thâo krăn tơlơi pơhing tong ten kơ gơnam gơñu, pôr pơthâo, pơđĭ tui anŏ gêh găl pioh kơ ƀing tuai blơi yua lu, samơ̆ ăt čang rơmang hơmâo gơnam hiam hloh, lu gru pơƀuh hiam klă. Yua kơ tơlơi anai yơh mơnuih ngă hmua ăt khom pơblih gru anăn, hơdră pla hăng pơjing rai hơbô̆ gơnam sĭ mơdrô mơ̆ng ta, đing nao bruă pla pơjing hơdjă, pơđĭ tui hơnơ̆ng hiam, pơgang pioh klă laih anun pơkra ming dưm amăng hruh kơdung giong pĕ pơhrui khom pơgang klă. Ngă djơ̆ tui anun kah, bruă pơdah thâo amăng plang sĭ mơdrô điện tử amra jing tơlơi pơhing yom ba glăi tŭ yua, pioh kơ mơnuih ngă hmua akŏ pơjing mă anŏ gêh găl kơ gơñu pô ba gơnam sĭ mơdrô amăng plang tơlơi pơhing mrô amuñ hloh.

Anai lĕ hơdôm boh than dưi ngă blung a mơng jơlan hơdră ba gơnam đang hmua Dak Nông sĭ amăng plang internet. Kiăo tui anai, pô mă tơlơi pơhing amăng črăn hơdră hơmâo mông bơră ruai hăng ơi Phạm Tuấn Anh, Khua gơnong bruă ngă hmua hăng pơđĭ kyar ƀon lan tơring čar Dak Nông kơ bruă ngă hiưm pă kiăng pơtrut sĭ mơdrô gơnam đang hmua amăng plang internet, kơtưn pơplih yua boh thâo phrâo amăng ngă hmua ƀơi ƀon lan.

          - Ih dưi lăi pơthâo mơn kơ sa, dua boh than dưi ngă prong hloh mơng bruă ba gơnam đang hmua Dak Nông sĭ amăng plang internet ?

          Ơi Phạm Tuấn Anh: Hăng gơnong bruă ngă hmua, sa amăng hơdôm bruă yôm hloh mơng ƀing gơmơi anun lĕ đing nao ngă hiư, pă pơđĭ kyar, pơtrut bruă blơi pơhrui gơnam đang hmua tui jơlan gah ba glăi boh tŭ yua hloh brơi mơnuih ƀôn sang. Yua anun yơh, rơngiao kơ hơdôm plang sĭ mơdrô tui hơđăp, anun lĕ hluai tui hơdôm anih sĭ mlia, hơdôm anom bơwih ƀong sĭ mơdrô, hơdôm anom bơwih ƀong hrŏm, sa amăng hơdôm hơdră bruă anun lĕ ba sĭ mơdrô amăng plang internet. Ră anai gơnong bruă ngă hmua hăng pơđĭ kyar ƀon lan hơmâo gum hrŏm hăng gơnong bruă sĭ mơdrô hăng tuh tia pơkra ming mă bruă hăng anom bruă dăng kông tơring čar kiăng lăi pơthâo tơlơi pơhing ba anăn hơdôm boh sang anŏ ngă hmua amăng web mơng anom bruă dăng kông. Laih dong, ƀing gơmơi hơmâo ba sa, dua gơnam đang hmua, sit biă ñu lĕ hơdôm gơnam hơmâo tŭ yap OCOP sĭ amăng plang internet. Boh than ba glăi ră anai ƀing gơmơi hơmâo ba 107 wŏt gơnam hơmâo tŭ yap OCOP sĭ amăng plang internet anun lĕ shoppee, postmart, voso hăng ocop.

- Bruă ba gơnam đang hmua Dak Nông sĭ amăng plang internet ră anai glăk ƀuh hơdôm tơlơi tơnap tap hiưm ñu, ơ ơi ?

          Ơi Phạm Tuấn Anh: Mah hơdôm gơnam đang hmua lăi hrŏm, OCOP hnun mơn hơmâo ba sĭ mơdrô amăng plang điện tử samơ̆ boh than ba glăi amăng sĭ mơdrô aka ƀu djơ̆ hăng tơlơi kiăng. Hơmâo hơdôm tơlơi tui anai, blung a, gơnam sĭ aka ƀu djop tơlơi pơhing kiăng hloh kah mơng djơ̆ hăng tơlơi rơkâo mơng mơnuih blơi yua. Dua dong lĕ, gơnam tam hăng sa, dua hơnong pơkă pơkŏn aka ƀu dưi bơkơtưn kơtang. Tlâo dong lĕ, lu hloh neh met wa ngă hmua ăt aka ƀu khin hơtai pơplih. Yua mơnuih ƀôn sang aka ƀu thâo kơ bruă mă yua plang sĭ mơdrô amăng internet. Yua anun mơ̆ ƀing gơñu dŏ hŭi. Pơ anăp anai ƀing gơmơi ăt amra mă bruă hăng hơdôm anom bruă bơdjơ̆ nao, ngă hiưm pă kiăng pơtô brơi, djru brơi ƀing gơñu pơplih tơlơi pơmĭn, lăng plang sĭ mơdrô điện tử lĕ sa amăng hơdôm plang sĭ phun, kiăng plai ƀiă prăk duh. Laih dong, hluai tui plang sĭ mơdrô amăng internet pơgôp lăi pơthâo gơnam yôm mơng tơring čar Dak Nông.

- Kiăng tŏ tui ba glăi boh tŭ yua mơng sĭ mơdrô gơnam đang hmua amăng plang internet, pơtrut kơtang pơplih yua boh thâo phrâo amăng ngă hmua, tơring čar Dak Nông hơmâo hơdră bruă, jơlan gah, tơlơi črâo ba hiưm pă, ơ ơi ?

          Ơi Phạm Tuấn Anh: Ƀing gơmơi glăk hơmâo akŏ bruă sem lăng mơng hơdôm tơlơi tơnap tap, hơdôm anŏ aka ƀu klă kiăng ba tơbiă hơdôm hơdră pơsir hĭ. Blung hlâo ngă hiưm pă kiăng gơnam tam brơi djơ̆ hrŏm wŏt hiam hơdjă, pơhlôm brơi lu, djơ̆ hăng tơlơi rơkâo mơng anih anom sĭ mơdrô. Kiăng pơsir hĭ hơdôm bruă anai ƀing gơmơi pơtrut kơtang hlua tui bruă bơwih ƀong hrŏm. Yua mơng bơwih ƀong hrŏm amra pơlir hơdôm boh sang anŏ ngă hmua, hơdôm gơnam đang hmua kiăng pơƀut glăi lu, dua dong lĕ ngă hrŏm amra pơphun brơi neh met wa ngă hmua pla pơjing tui hơnong pơkă. Laih dong, ƀing gơmơi amra pơlir hăng hơdôm anom bơwih ƀong sĭ mơdrô, hơdôm plang sĭ mơdrô điện tử kiăng ngă hiưm pă hơmâo hơdră djru brơi, ngă gêh gal hloh brơi neh met wa ngă hmua lơm ba sĭ gơnam amăng plang internet. Ngă hiưm pă kiăng arăng ƀuh anai lĕ plang sĭ mơdrô ba glăi tŭ yua, hơđong, djru pơhrŏ ƀiă prăk duh, laih dong anai lĕ plang lăi pơthâo tañ hloh kơ gơnam tam mơng ƀing gơñu. Yua anun, ƀơi anai ƀing gơmơi kiăng pơplih tơlơi pơmĭn, tơlơi anai ƀu kiăng tañ đơi ôh, ƀing ta kiăng hơmâo hơdôm hơdră ha amăng plĕ, pơtô pơblang rah, črâo ba rah ngă hiưm pă kiăng arăng ƀuh boh tŭ yua mơng bruă anai.

          - Hai, bơni kơ ơi Phạm Tuấn Anh, Khua gơnong bruă ngă hmua hăng pơđĭ kyar ƀon lan tơring čar Đak Nông hơmâo pioh mông bơră ruai hrŏm hăng gơmơi.