Rông rơsa uă tơki mơda, hơdră bơwih ƀong phrâo mơ̆ng Kơtu ƀơi Nam Giang
Thứ năm, 14:12, 24/04/2025 VOV Miền Trung/Nay Jek pơblang VOV Miền Trung/Nay Jek pơblang
VOV4.Jarai-Rông rơsa pioh uă tơki mơda hlăk pơđĭ kyar ƀơi tơring glông kual čư̆ siăng Nam Giang, tơring čar Quảng Nam. Hơbô̆ bruă anai hơmâo ba glăi lu boh tơhnal bơwih ƀong huă sĭ mơdrô kơ mơnuih ƀôn sang djuai ania Kơtu pơblih phrâo tơlơi hơdip mơda. Mơ̆ng anun, lu sang anŏ dưi pơklaih ƀun rin hơđong kơjăp.

Bruă pơblih phrâo pơjeh phun pla djuai hlô mơnong rông sa tơlơi gơgrong prong biă mă pơtrut bơwih ƀong huă ngă hmua pơđĭ kyar. Anai lĕ sa amăng hơdôm hơdră djru ba mơnuih ƀôn sang ngă tui hơbô̆ phrâo, pơhrui glăi lu prăk kăk hloh. Giăm 2 thun hăng anai, hơbô̆ bruă rông rơsa uă tơki mơda pơđĭ kyar biă mă ƀơi tơring glông kual čư̆ siăng Nam Giang, tơring čar Quảng Nam.

Thun hlâo, amai La Thị Sâm hrŏm hăng grup gơñu hơmâo 5 boh sang anŏ plơi Mực, tơring kual Thạnh Mỹ, tơring glông Nam Giang, tơring čar Quảng Nam dưi djru 20 drơi ană rơsa pioh rông tui hơbô̆ ngă khul amăng hơdôm sang anŏ pơpha nao rai wai lăng čem rông. Rơgao 6 blan, rơsa gơñu hơmâo tơki pioh uă sĭ yơh. Amai La Thị Sâm brơi thâo, rim thun, rơsa arăng uă tơki mơda dua wơ̆t, rơnoh sĭ lơ̆m sa kg 10 klăk prăk.

Rông rơsa amuñ mơ̆n wai lăng pơkă hăng rông hlô mơnong pơkŏn. Ha bơnah dơ̆ng rơ̆k pioh čem lĕ hơmâo laih, amăng đang, amăng glai klô, hla pơtơi mơtah. Truh hrơi rơsa tơki mơda čăt laih arăng pơčem pơhrua hăng mơnong ƀong kah hăng tơpung kơtor, hơbơi kiăng tơki rơsa hiam klă hloh. Mơ̆ng sa boh sang anŏ ƀun rin đôč, ră anai tơlơi hơdip sang anŏ amai La Thị Sâm hơđong ƀiă laih, ñu brơi thâo:

“Yua hơmâo gong gai kơnuk kơna djru ba, pơpha djuai rơsa brơi rông laih anun gơnam mă bruă, ngă gêh găl kơ sang anŏ hơđong tơlơi hơdip mơda bơwih ƀong huă amăng khul rông rơsa dưi pơblih tui soh pơkă hăng hlâo. Hlâo adih, sang anŏ kơnong ngă hmua hang, hyu mă bruă apah tơnap biă mă. Ƀing gơmơi phrâo rông rơsa ƀuh hơmâo boh tŭ yua mơ̆n pơkă hăng hơdră bơwih ƀong huă pơkŏn. Ta kơnong rông đôč anih ba sĭ mơdrô lĕ hơmâo laih, djuai rơsa brơi rông lĕ arăng djru mơ̆n anun hơđong đôč. Tơdah wai lăng klă hơmâo tơki hiam mơ̆n”.

Lăi nao kơ bruă rông rơsa ƀơi plơi pla, ơi Pơ Long AÊ, dŏ ƀơi să Tà Bhing, tơring glông Nam Giang lăi, anai lĕ jơlan hơdră djơ̆ lăp. Mah rông rơsa lĕ hlô mơnong glai samơ̆ rông sui ăt ƀlum mơ̆n, gêh găl hăng lŏn mơnai glai klô, adai ayuh hyiăng kual čư̆ siăng; mơnuih ngă hmua dưi mă yua djah djâo hla phun pla hăng adrăng pơdai pioh čem, anun huăi huač đơi ôh prăk blơi gơnam čem rơsa. Ơi Pơ Long AÊ brơi thâo dơ̆ng: rông rơsa hyuk mơ̆n huăi hơmâo klin kheng đơi ôh, tơlơi bơwih ƀong huă pơhrui glăi lu hloh pơkă hăng rông bui, rông mơnŭ hăng rông rơmô.

"Prăk pơhrui glăi năng ai 2 truh 3 blan rơsa čăt tơki pioh uă laih, mơnuih ƀôn sang mơak biă yua rơnoh sĭ tơki rơsa pơmă. Ƀing gơmơi hơmâo 5 boh sang anŏ, rông 20 drơi rơsa, amăng anun 15 drơi rơsa tơnô hơmâo tơki soh, yap hơmâo mơ̆n 100 klăk prăk sĭ tơki mơda”.

Ƀơi tơring glông Nam Giang, tơring čar Quảng Nam ră anai hơmâ 200 boh sang anŏ djuai ania Kơtu rông rơsa pioh uă tơki, lu biă mă ñu pơ să Tà Pơ, Cà Dy, Tà Bhing hăng tơring kual Thạnh Mỹ. Tui hăng ơi A Rât Bhen, Kơ-iăng khua anom bruă ngă hmua hăng pơgang ayuh hyiăng tơring glông Nam Giang, tơring čar Quảng Nam lăi, rông rơsa pioh uă tơki lĕ hơmâo boh tŭ yua biă mă hăng bruă mă pơkŏn amăng tơlơi bơwih ƀong huă. Mơ̆ng rơnoh prăk kơnuk kơna, jơlan hơdră dêh čar pơkă kiăng pơhrŏ tơlơi ƀun rin hơđong kơjăp, jơlan hơdră pơtrut tơlơi bơwih ƀong huă mơnuih mơnam amăng kual djuai ƀiă....rim thun, tơring glông Nam Giang hơmâo pioh lui 100 klai prăk, pơpha brơi kơ djop să kiăng djru ană plơi pla ƀun rin hrưn đĭ bơwih ƀong huă....Ơi A Rât Bhen brơi thâo:

“Bruă lông ngă lăng rông rơsa, blung hlâo ƀuh hơmâo ba glăi boh tŭ yua. Lu sang anŏ hăng khul grup pơlir lu sang anŏ uă tơki ba sĭ mơdrô hơmâo pơhrui glăi lu prăk kăk. Thun blan pơ anăp, tơring glông Nam Giang ăt kơsem min pioh pơtong glăi hơdră rông rơsa pioh pơlar tui lu hloh. Lu sang anŏ ngă hrŏm bruă rông rơsa mơ̆ng sang anŏ ƀun rin đôč ră anai dưi pơklaih mơ̆ng ƀun rin laih anun hơđong tơlơi hơdip mơda. Anom bruă ngă hmua hăng pơgang ayuh hyiăng ăt lăi pơthâo hăng jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông hơdră brơi rông rơsa kiăng pơđĭ kyar, lir hơbit hăng djop sang bruă, anom bruă amăng bruă ngă hmua pla pơjing hăng sĭ mơdrô gơnam brơi sang anŏ mơnuih ƀôn sang sĭ”.

Hơdôm thun hăng anau, lu sang anŏ mơnuih ƀôn sang djuai ania Kơtu pơ kual čư̆ siăng Quảng Nam hmar biă mă, pơblih tơlơi pơmin bruă mă, hơduah ĕp, lông ngă tui pơblih phrâo pơjeh djuai phun pla, hlô mơnong rông ba glăi boh tŭ yua bơwih ƀong huă. Hrŏm hăng rơnoh prăk dêh čar djru, tơring čar Quảng Nam hơmâo pơpha rơnoh prăk djru kơ kual plơi pla mơnuih djuai ƀiă, kual ataih, pơsir brơi bruă mă, tơlơi bơwih ƀong huă, phun pla, djuai hlô mơnong rông pioh pơtrut tơlơi bơwih ƀong huă. Khul mơnuih ngă hmua tơring čar Quảng Nam djru mơnuih ƀôn sang prăk blơi ană bui jŭ, djuai rơmô tuh ană, hrŏm hăng lu djuai mơnong pơkŏn pioh rông, kiăng pơtô brơi hơdră bơwih ƀong huă phrâo...yua kơ anun, tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang đĭ đăi ƀiă, lu sang anŏ pơklaih mơ̆ng tơlơi ƀun rin hơđong. Ơi Nguyễn Út, Kơ-iăng Khua Khul mơnuih ngă hmua tơring čar Quảng Nam brơi thâo:

“Hăng tơring glông kual čư̆ siăng Nam Giang, Đông Giang, Phước Sơn mơnuih ƀôn sang mă yua prăk čan mơ̆ng sang bruă prăk kah hăng kơnang kơ Khul mơnuih ngă hmua gơgrong brơi čan, tuh pơ alin kơ bruă bơwih ƀong huă tŭ yua biă mă. Ƀuh rơđah kah hăng bruă rông un, bui jŭ, bui plơi pla juăt rông, rông mơnŭ prưh lui, rông rơsa.....Anai lĕ hơdră čem rông ba glăi boh tŭ yua sit nik hăng rơnoh pơhrui glăi lu kơ mơnuih ƀôn sang. Hơdôm hơbô̆ bruă anai ƀu kơnong pơklaih mơ̆ng ƀun rin đôč ôh dŏ djru kơ lu sang anŏ mơnuih ngă hmua pơdrong tui hăng pơgôp prong amăng bruă mă ƀơi tơring čar Quảng Nam pơjing rai gơnam sĭ mơdrô OCOP, biă mă ñu hăng tơring glông kual čư̆ siăng tŭ yua biă mă. Mơ̆ng anun ngă gêh găl brơi kơ mơnuih ƀôn sang ngă hmua thâo pơkra ming gơnam sĭ mơdrô, mă bruă pơkra rai gơnam ƀong huă sĭ mơdrô hơdjă rơgoh, ngă hmua pla pơjing rơgoh hơdjă mơ̆n.

 

VOV Miền Trung/Nay Jek pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

Klêi mtă mtăn kơ jih jang
Ŏ buôi krô
29/07/2024
Tơgŭm ƀô đô̆i tơblăh ayăt
13/07/2024
Việt Nam ngời sáng tương lai
11/07/2024