Hăng 100 ha đang boh kruăi hrĕ, thun 2022, Anom ngă hrom bruă hmua hăng bơwih bơwang Hùng Thơm, să Đak Tơlei, tơring glông Mang Yang, Gia Lai hơmâo ngă giong hră pơar čih anăn mrô 7 kual pla pơjing. Yă Đỗ Thị Thơm-Khua anom Ngă hrom brơi thâo, tơ tă anai gơnam gơñu hơmâo ba sĭ mơdrô tui jơlan phun laih nao pơ dêh čar Khač. Biă mă ñu, boh kruăi hrĕ asăt hnong hiam mrô 1 dưi ba sĭ pơ dêh čar Prang hăng Thụy Sĩ:

“Anom ngă hrom gơmơi hơmâo ngă hăng mơnuih ngă hmua laih anun anom ngă hrom pơkŏn pioh akŏ pơjing hơdră ngă hmua djơ̆ lăp tui tơhnal pơkă mơ̆ng anih blơi hăng tuai mă yua gơnam tam ta sĭ pơ dêh čar tač rơngiao hăng amăng dêh čar ta pô. Tơ tă anai, tui hăng mrô hơduah ĕp phun ƀơi anih mơtam lĕ, kiăng thâo phun tơdŭ mơ̆ng rĭm sang anŏ ngă hmua, kiăng djru hrom pơđĭ kyar. Ră anai, mrô boh čroh pla pơjing hơmâo đĭ lu dua wơ̆t pơkă hăng hơdôm thun hlâo”.

Kah hăng anun mơ̆n, Kông ty pơčruh ngăn Ngă hmua ba yua boh thâo ia rơgơi phrâo Hưng Sơn ăt ngă giong laih hră pơar hăng dưi pơsit brơi mrô 7 kual pla pơtơi, 3 boh anih pioh črô̆ amăng kơdung brơi 400 ha đang pơtơi gơñu ƀơi tơring glông Đak Đoa, tơring čar Gia Lai. Ơi Lê Hoàng Linh-Khua anom bruă đang hmua blôk pla pơtơi mơ̆ng kông ty anai brơi thâo, anai ƀu kơnong kah hăng sa pok wĕ dưi mut tơbiă amuñ amĕ đôč ôh, jing hră dưi ba sĭ mơdrô gơnam amuñ hloh, tui jơlan phun, yua kơ anun yơh lu anom bruă sĭ mơdrô mơ̆ng dêh čar tač rơngiao rai rơkâo blơi. Thun hlâo, kông ty sĭ mơdrô giăm 20.000 tơn pơtơi, akŏ bruă thun 2023 lĕ năng ai ñu 24.000 tơn. Ơi Lê Hoàng Linh brơi thâo:

“Mơ̆ng phrâo pla, anom bruă gơmơi hơmâo rơkâo čih anăn mrô kual pla mơtam. Yua kơ anun, mơ̆ng phun pla, kông ty pơdưm amăng hruh kơdung kơsu, hlong ba nao sĭ mơdrô pơ dêh čar tač rơngiao, ƀu tơguan kơnang kơ ƀing ngă gong jơlan dơ̆ng tah, pơhrŏ ƀiă rơnoh prăk apah bruă mă. Tơhnal pơkă mơ̆ng kông ty pơ anăp anai amra pok prong anih anom sĭ mơdrô phrâo samơ̆ gleng nao amăng bruă pơkra ming gơnam sĭ mơdrô hiam, kiăng huăi rơngiă soh sel amăng bruă sĭ mơdrô”.

Truh rơnuč thun 2022, đơ đam tơring čar Gia Lai hơmâo ngă brơi hră pơsit mrô 99 boh kual pla pơjing brơi 6.700 ha phun pla, lu biă mă ñu pơtơi, boh kruăi hrĕ, pơhăng, tơmun mơkai, boh kuga ta juâ̆t lăi thanh long....Hrom hăng anun lĕ 24 gru mrô pơsit anih anom pơdưm amăng anung, hruh kơsu, abih bang gơnam ba tơbiă rĭm hrơi 700 tơn. Ơi Lê Tấn Hùng-Kơ-iăng khua anom bruă ngă hmua hăng pơđĭ kyar plơi pla tơring glông Đak Đoa, sa amăng hơdôm boh tơring glông hơmâo lu mrô pơkă kual pla pơjing hloh ƀơi Gia Lai brơi thâo, hơdră gơñu pok pơhai ƀơi plơi pla:

“Anom bruă ngă hmua ngă hrom anom bruă wai lăng bruă pla pơjing hăng pơgang phun pla mơ̆ng Gơnong bruă ngă hmua hăng pơđĭ kyar plơi pla pơtruh djop anom bruă sĭ mơdrô čih anăn mrô kual brơi kơ mơnuih ƀôn sang. Pơ anăp anai, Đak Đoa, hơmâo 20 kual čih mrô đang hmua pla pơjing hăng sang bruă pơdưm hruh boh čroh đang hmua, lu biă mă ñu boh kruăi hrĕ, pơtơi hăng boh sầu riêng. Tŏ tui dơ̆ng, ƀing gơmơi amra čih anăn pơjeh boh čroh pơkŏn, biă mă ñu đing nao kơ boh čroh yơh phun; pơtrut ngă hrom pơkra ming, sĭ mơdrô hơđong, pơđĭ tui tơlơi hơdip mơda kơ mơnuih ƀôn sang amăng tơring glông hơdôm thun tơdơi anai”.

Hơdôm thun rơgao, rơnoh boh čroh đang hmua mơ̆ng tơring čar Gia Lai đĭ na nao. Thun 2022, rơnoh prăk sĭ mơdrô hăng tač rơngiao hơmâo 660 klăk USD, amăng anun giăm 80% lĕ gơnam đang hmua. Dưi hơmâo kah hăng anai, hrom hăng bruă ngă beč bal hmar tañ mơ̆ng lu sang bruă sĭ mơdrô, dŏ hơmâo bruă pok pơhai ngă tui hră pơkôl sĭ mơdrô tơpă, jơlan hơdră djru mơ̆ng kơnuk kơna kơ bruă sĭ mơdrô hăng dêh čar tač rơngiao, laih anun akŏ pơjing anih anom pla pơjing hơmâo anăn gru mrô tong ten, čih pơkôl rơđah rơđong pơdưm amăng hruh, kơdung sit nik....Ơi Lưu Trung Nghĩa-Khua Gơnong bruă Ngă hmua hăng pơđĭ kyar plơi pla Gia Lai brơi thâo, thun anai, tơring čar gir run kiăng ngă akŏ pơjing mơ̆ng 180-200 kual hmua hơmâo mrô pla hăng mơ̆ng 40-50 boh anih hơmâo mrô pơdưm amăng kơdung anung amăng kơsu pioh sĭ mơdrô:

“Amăng thun hlâo, bruă ngă hmua hur har biă mă pơthâo tơlơi pơhing, djru kơ sang bruă sĭ mơdrô čih mrô kual pla boh čroh mơ̆ng đang hmua, kiăng kơ gơnam sĭ mơdrô mơ̆ng ta hơmâo anih rơđah tong ten, pơhaih ba mơtam sĭ mơdrô arăng hơđong hloh. Tơring čar hơmâo hơdră iâu pơthưr djop sang bruă sĭ mơdrô ngă hmua pla pơjing tui hăng tơhnal pơkă djơ̆ lăp, khom sem lăng rơđah, ngă tơpă mơ̆ng bruă pĕ boh truh pơ ba sĭ mơdrô, djơ̆ hăng anŏ rơgoh hơdjă mơ̆ng mơnuih yua či kiăng”.

Hrom hăng bruă lir hơbit mă bruă sa ruăi, bruă ngă hur har pơtrut hmar čih anăn mrô kual pla pơjing sa yak bruă yôm biă mă mơ̆ng Gia Lai anăp nao kơ anih anom sĭ mơdrô pơ dêh čar tač rơngiao pơđĭ rơnoh gơnam tam boh čroh đang hmua amăng plơi pla, ƀơƀrư̆ akŏ pơjing atur ngă hmua pla pơjing hơđong kjăp.