Kiăng djru brơi hdôm công ty, dưi ]ang prăk kak, laih anu\n pơtrut ktang tơlơi ]an prăk kơnuk kơna, thu\n blan laih rơgao, hdôm Sang mak ksai s^ mdrô [ơi tring ]ar Dak Nông, hơmâp pơhro\ h^ laih kơmlai prăk mơit, laih anu\n prăk kmlai tơlơi ]an prăk, tui ha\ng tơlơi pơs^t mơng Sang mak ksưai kơnuk kơna ta. Khă anu\n hai, yua kơ lu tơlơi, hdôm công ty [ơi anai, aka dưi ]an ôh prăk kak anai. Tơlơi Sang mak ksai rơbeh prăk, Công ty le\ kơ [ah prăk aka pơsir abih ôh tơlơi anai, hdôm công ty [u djơ\ kiăng hơja\n pơhro\ kmlai đô] ôh.

Tui ha\ng lu boh công ty lăi tui anai; hasa tơlơi tơnăp pro\ng hloh le\, bruă hdôm sang mak ksai be\ beng tơlơi [u bưng ba\i, aka lăi s^t ôh, djơ\ kơ hdôm gơnam tam mơng công ty hơmâo, kiăng djru brơi hdôm công ty anai dưi ]an prăk, djơ\ tui ha\ng tơlơi kiăng. Tơlơi lăi pơs^t gơnam tam nua `u [ia\, Sang mak ksai kơ nong brơi ]an prăk lu hloh le\ 70% nua gơnam tam công ty. Ơi Nguyễn Chí Kỷ, kơ iăng khua g^t gai Công ty trách nhiệm hữu hạn ma\ bruă, s^ mdrô Tấn Tài, [ơi să Quảng Tín, tring glông Dak R’Lâp, tring ]ar Dak Nông lăi tui anai; Djơh ha\ng hdôm công ty bơvih [o\ng huă tu\ yua, hmư\ hing, sang mak ksai khom djru brơi gơ`u ]an lu hloh kơ gơnam Công ty hmâo, kiăng song ma\ mơng gơnam tam, bôh nik `u ama\ng hdôm bơyan yua\ hơpua\, pe\ boh troh mơng hmua pơdai, kiăng pơ plông ha\ng hdôm công ty dêh ]ar ta] rơngiao hơmâo prăk lu hloh kơ ta:

“ }ang rơmang lu hloh, sang mak ksai khom djru brơi hdôm công ty, anih s^ mdrô anet, dưi ]an prăk song ma\ ha\ng gơnam tam , ama\ng rơnu] thu\n. Hdôm rơnoh prăk ]an anai, [u dưi rơgao h^ gơnam tam song ma\ gơ`u anu\n ôh, kiăng be\ be\ng tơlơi đom hơnưh sat. Bơhơmutu, sa boh sang s^ mdrô hơmâo gơnam tam nua `u gah rơngiao ră anai le\ 2 klai prăk, hlăk anai sang mak ksai brơi ]an truh 70% đô], tơdah hdôm hrơi blan rơnu] thu\n nao ]an pơala brơi gơnam tam anu\n le\, dưi ]an 600 klăk prăk đô] , pioh hơ ^n brơi 2 klai prăk anu\n, amra hơmâo rơnuk rơnua, huăi hmâo hnưh đom sat ôh. Tui anu\n yơh, gah rơngiao ră anai, dưi s^ abih gơnam tam, tơdah gah rơngiao pơ go\ đơi pơjua\ nua, ama\ng rơnu] thu\n”.

Bơ kơ ơi Nguyễn Văn Hùng, khua g^t gai công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại, man pơdơng Yên Định, [ôn pro\ng Gia Nghĩa, tring ]ar Dak Nông lăi; Công ty dưi ako\ pơdơng glăi laih, găn gao h^ tơlơi tơnăp tăp, ră anai kiăng bia\ ma\ tơlơi gum djru mơng gah sang mak ksai. Gah bruă ma\ kmlai, dưi hmâo mơng abih ba\ng sang mak ksai pơhro\ laih tơlơi ma\ kmlai mơng 7- 8%/thu\n, djơh ha\ng tơlơi ]an pơka\ [ia\ thu\n. Tui anu\n yơh, ăt do\ lu tơlơi pơgun, hlăk anai sang mak ksai aka nga\ hro\m ôh hăng hdôm công ty:

“Tơlơi tơnăp kơ hdôm công ty, ăt kah ha\ng công ty kâo, hmâo hdôm rơbâo m2 lon sang do\ , hdôm rơbâo m2 lon ngă hmua, ama\ng to\ng krah [ôn pro\ng pơguai hro\m. Ama\ng lon anu\n, hơmâo sang kho, sang măi, hmâo anih pioh gơnam tam...samơ\ dưi ]an tui ha\ng gơnam tam pơ ala lo\n đô], [u dưi pơ ala sang [ơi lo\n anu\n ôh, tui anu\n tơnăp bia\ ]an prăk”.

Bơhơmutu hăng ring bruă [ing gơmơi hmâo pơs^t jao prăk laih glăi pơ\ sang kho, Sang mak ksai khom djru yơh, hdôm tơlơi k^ pơkol abih ba\ng gơnam tam,  kiăng [ing gơmơi ]an pơ ala brơi gơnam tam, pơsir brơi pơjua\ nua. Tui anu\n yơh hdôm tơlơi anai, kâo ]ang rơmang ngă hiưm pă kplah wah sang mak ksai hăng go\ng gai knuk kna hơmâo jơlan hdră pơsir djru brơi hdôm công ty [ing gơmơi găn gao h^ tơlơi tơnăp tăp anai, tui anu\n yơh jơlan hdră djru brơi [ing gơmơi găn gao h^”

Pơblang glăi hdôm tơlơi pơgun anai, jing công ty [ing gơmơi glăk bưp nao ]an prăk, ơi Đình Văn Công. Kơ iăng khua g^t gai Sang mak ksai Agribank Dak Nông, anih ba ako\ brơi ]an prăk lu hloh ama\ng tring ]ar lăi tui anai; Kơnuk kơna hơmâo jơlan hdra\ laih, pơhro\ tơlơi kmlai, yua tui hdôm công ty ]an. Samơ\ hlăk anai nua gah lon , sang do\ [u hơđo\ng ôh, sang mak ksai anai, kho\m ngă kơja\p ten hloh, kiăng be\ beng tơlơi [u bưng ôh:

 “Lo\n sang do\  nua gah rơngiao. Khă anu\n tơlơi pơka\ mơng sang mak ksai gah hmua pơdai, kho\m djơ\ tui ha\ng nua gah rơngiao. Kiăng lăi hmâo nua s^ mdrô gơnam tam, lon, sang do\, ama\ng tơlơi s^ mdrô, samơ\ bia\ `u tơlơi s^ mdrô kơ mơnuih [ôn sang ta, ara\ng ma\ nua `u [ia\ hloh. Rơngiao kơ anu\n hơmâo nua mơng [irô jơnum min mơnuih [ôn sang tring ]ar [ia\ hloh. Samơ\ djơh ha\ng sang mak ksai Agribank, [ing gơmơi hơmâo pơkă nua gia\m nua gah rơngiao, tơlơi [u bưng le\ ta pơs^t tui nua gah rơngiao le\ pro\ng hloh”.

Kiăng pơsir lui h^ hdôm tơlơi tơnăp tăp brơi hdôm công ty, pơtrut ktang tơlơi brơi ]an, mă bruă, bơvih [o\ng huă, phrâo anai, Sang mak ksai kơnuk kơna tring ]ar Dak Nông, hơmâo ako\ pơjing tơlơi bơkơtuai nao rai kpah wah sang mak ksai ha\ng công ty. Khă anu\n hai, ama\ng tơlơi bơkơtuai nao rai kpah wah sang mak ksai ha\ng công ty, aka tu\ ư nao rai ôh ama\ng tơlơi brơi ]an prăk. Tui ha\ng ơi Nguyễn Hồ Hữu, kơ iăng khua g^t gai sang mak ksai kơnuk kơna tring ]ar Dak Nông lăi:

“ Kho\m lăi tui anai, [ing gơmơi hlăk tơ`a bla lăng. Yua hge\t hlâo dih tơlơi kmlai sang mak ksai lu đơi, samơ\ hdôm công ty ăt do\ nao ]an ket tơkeng đô]. Bơ ră anai, kmlai `u tru\n bia\ ma\, samơ\ hdôm công ty [u kh^n nao ]an ôh? Yua kơ anu\n yơh hdôm sang mak ksai knuk kna tơgu\ ngă go\ng jơlan brơi ha\ng hdôm sang mak ksai s^ mdrô. {ing gơmơi kiăng brơi hdôm công ty ăt kah ha\ng hdôm sang mak ksai pơ bư\p nao rai, ]rông lô nao rai, kiăng tu\ ư nao rai, ngă hiưm pă kiăng sang mak ksai brơi brơi prăk kăk kơ hdôm công ty ]an, pioh bơvih [o\ng huă, pok pro\ng tơlơi pơ plông bơvih [ong huă” ./.

              }ih pơblang hăng pôr : Rơluch Xuân