VOV4.Jarai-Tơdơi kơ 9 thun “Yong đ^ ple\ trun”, phrâo anai Kơ]ăo bruă man pơdong sang măi drai apui lơtrik Drang Phôk amra man pơdong amăng kual lon ]or dăo lom glai klô Yok Đôn dêh ]ar ta wai lăng [ơi tơring ]ar Daklak amra tơgu\ man pơdong yơh. Bruă mă anai, bưp h^ lu tơlơi drơ\ng glăi hơngah mơng mơnuih [on sang hăng lu mơnuih kơhnâo kơhnăk; khoa moa wai lăng lo\n glai dêh ]ar ta pơgang [ơi Yok Đôn.
Thun 2011, Jơnum min mơnuih [on sang tơring ]ar Daklak tu\ ư brơi kông ty pơ]ruh ngăn tuh pơ alin man pơdong hăng ngă tui boh thâo ia rơgơi phrâo TECCO [on prong Hồ Chí Minh dăp hơdră man pơdong sang măi drai apui lơtrik Drang Phôk [ơi kual lo\n kăng pơpha wai lăng mrô 430,431 hăng 451, gah anih wai pơgang kjăp khop glai klô dêh ]ar pơgang ]i Yôk Đôn. Tui hăng anun, 63 ektar glai tha, kyâo kơpal pơblih pioh man pơdong sang măi drai apui lơtrik jua kơtang 26 MW, rơnu] thun anai tơgu\ mă bruă. Lom tơlơi pơhing anai dưi pôr pơthâo, hơmâo lu tơlơi hơngah [u brơi pơdong mơng lu bơnah, lu mơnuih, amăng anun le\ khoa moa wai lăng lo\n glai dêh ]ar ta ]i Yok Đôn. Ơi Huỳnh Nghĩa Hiệp, Kơ-iăng Khoa wai lăng lo\n glai dêh ]ar ta pơgang Yok Đôn lăi, kual lo\n kiăng man pơdong sang măi le\ anih plung dơnung, sit ba mơnuih mơnam, măi mok mă bruă pơ anun hă `u ngă bơbe] djơ\ prong kơ lo\n glai, hlô mơnong, arong aroa] hin djuai, bơbe] djơ\ kơ phun kyâo sar, phun te, phun gơ`um, phun săn, phun kyâo yơyom pơko\n, lu djuai hlô mơnong hin laih, hơmâo ]ih pioh anăn amăng hơdrôm hră mriah dêh ]ar Việt Nam hăng ro\ng lo\n tơnah kah hăng djuai rơman kual ASIA, djrang brung, rơmung, kru\, mim….ơi Hiệp lăi:
Glai klô dêh ]ar ta pơgang amăng anih plung dơnung anai do\ hơmâo lu djuai hlô mơnong yôm. Laih dong, hlô mơnong arong aroa] kơnong amăng kual anai yơh do\ lu. Anih wai pơgang kjăp biă mă lăng kah hăng ha boh go\ yom kơ tơlơi hơdip mơnong mơnoă, samơ\ ră anai pơdong sang măi drai apui lơtrik [ơi anai amra ngă rơngiă ano\ hiam glai klô hăng hlô mơnong yom, hlô mơnong do\ amăng kơdư hang amăng ia krông hai, anih hlô mơnong juăt hơdip, do\ găn gao nao rai kual glai klô dêh ]ar ta wai lăng, boh yom `u kơ` pơgi amra [u do\ dong tah, rơngiă h^ mơtam yơh.
Hrom hăng bruă ngă rơngiă h^ anih do\ hơdip mơda hlô mơnong glai, amăng kual glai kyâo dêh ]ar ta pơgang ]i Yôn Đôn, tơdah sang măi drai apui lơtrik Drang Phôk arăng man pơdong đ^, `u bơbe] djơ\ truh kơ lu mơta tơlơi hơdip mơda mơnong mơnoă wo\t hăng tơlơi hơdip mơda mơnuih [on sang amăng kual. Biă mă `u mơnuih [on sang do\ pơ să Krông Na, tơring glông {uôn Đôn, yua lu mơnuih [on sang hơdip kơnang kơ hnoh ia krông Serepok. Bruă bư\ pơgăn hnoh ia krông, man pơdong sang măi drai apui lơtrik le\, bơbe] truh tơlơi do\ dong [ong huă mơng mơnuih [on sang, anih mă akan hơdang, mơnong mơnoă amăng ia, tơlơi anai kah hăng pơgăn h^ tơlơi hơdip mơda mơnuih [on sang. Ơi Y Thông Khăm Niê Kdăm Khoa să Krông Na hơmâo pơdah thâo ano\ pơglăi tơdah man pơdong sang măi drai apui lơtrik, kah hăng sang măi drai apui lơtrik Serepok tom ngă laih, `u lăi:
{ơi hnoh ia krông anai hơmâo 7 boh sang măi drai apui lơtrik laih, tơlơi kiăng mơng mơnuih [on sang gơmơi le\ tơdah man pơdong sang măi drai apui lơtrik kơnong ba glăi ano\ tu\ yua kơ kơnuk kơna đô] aka [u djop ôh, khom pơgang ano\ tu\ yua kơ mơnuih [on sang, kơ tơlơi hơdip mơda djop mơta mơnong mơnoă, hlô mơnong amăng glai klô, rưng kyâo hnun kah tu\, tơdah [u ba glăi ôh ano\ anun le\ lui.
{u djơ\ kơnong kơ je\ giăm hơdip mơda yua mơng đang kyâo glai dêh ]ar pơgang pioh đô] ôh, do\ bơngo\t kơ tơlơi hơdip mơda djop mơta hlô mơnong arong aroa] do\ amăng glai klô anai dong, lu wo\t laih [ing mơnuih rơgơi kơhnâo truh hiăp pơhu\i hlâo tơdah ngă rơngiă h^ tơlơi hơdip mơda hlô mơnong kmrong kyâo glai klô yua dah pơdong sang măi drai apui lơtrik [ơi kual glai dêh ]ar ta pơgang Yok Đôn anun. Nai prin tha Trần Thế Liên, Khoa anom bruă wai pơgang glai klô dêh ]ar lăi: kơnong yua kơ ano\ tu\ yua bơwih [ong huă [ơi anăp mơ\ khom pơblih mă hăng abih băng boh yom tơlơi hơdip mơda hlô mơnong arong aroa] hơmâo baih hlâo hơdôm rơtuh, rơbâo thun hăng anai mơ\ [u djơ\ [ơ\i. Hloh kơ anun dong, Daklak hơmâo laih 24 boh sang măi drai apui lơtrik anet prong, glăk mă bruă, bruă man pơdong dong sang măi drai apui lơtrik Drang Phôk le\ aka [u kiăng đơi ôh:
Amăng hră lăi pơthâo ano\ pơglăi mơng ayuh hyiăng, juăt `u [ing tuh pơ alin man pơdong sang măi hơmâo [uăn amra pơgang lo\n glai klă hiam kah hăng hơđăp đô], huăi ngă pơgun hnoh ia krông rô, ia krông ăt rô na nao kah hăng tơđar đô], ta [uh laih tơlơi lăi pơglăi kơ ia krông kah hăng hơđăp le\ [u dưi ngă ôh. Yua kơ anun, [ing gơmơi [u kiăng ôh hơmâo ring bruă man pơdong sang măi drai apui lơtrik kơsing mă lo\n glai dêh ]arta glăk pơgang. Yua dah ră anai, abih bang kyâo glai amăng dêh ]ar do\ glăi 2 klak 200 rơbâo ektar đô]. Pơ anai yơh anih djă pioh phun kơ tơlơi hơdip djop djuai mơnong hin, yom ăt kah hăng bruă ngă khom pơgang khop, hơmâo jơlan hơdră pơđ^ kyar kyâo glai hlô mơnong arong aroa].
Đang kyâo glai Yok Đôn hơmâo đơ đam lo\n glai rơbêh 115 rơbâo ektar hăng rơbêh 80 rơbâo 900 ektar gah anih pơgang khop, dăp mrô A amăng anih jar kơmar brơi pơgang ano\ lu djuai hlô mơnong arong aroa] amra đut djuai, yua ană mơnuih ngă bơbe] djơ\ kraih đơi, tơdah sang măi drai apui lơtrik Drang Phôk dưi man pơdong sit nik. Yua kơ anun, tơring ]ar Daklak hăng djop anom bruă hơmâo tơlơi dưi khom kơđiăng, pơmin dơlăm hlâo kơ ngă bruă pơblih tu\ tơlơi man pơdong sang măi hăng bruă ngă hăt he sol rơngol kah hăng anai.
Nay Jek: Pô ]ih hăng pôr
Viết bình luận