VOV4.Jarai- Pơhư]  40 kơ]ăo bruă tuh pơ alin rơbêh 31 rơbâo klai prak samơ\ boh tơhnal tu\ yua amăng bruă tuh pơplai aka lu ôh. Tơlơi anai [ơi tơring ]ar Daknông hơmâo phun tơdu\ `u yua mơng jơlan hơdră djru kơ bruă tuh pơ alin do\ tơnap tap đơi.

            Rơnu] thun 2013, Grup anom bruă boh thâo ia rơgơi phrâo uă pơkra hơnăl hăn kyâo pơtâo Trường Thành, rơkâo kơ khoa tơring ]ar Daknông djru kơ]ăo bruă rông rơmô pioh djet ia tơsâo hăng man pơdong sang măi djet ia tơsâo laih anun pơkra ming ia tơsâo rơmô, rơnoh prak tuh pơ alin truh kơ 500 klak đô lar Mi. Kơ]ăo bruă anai, kiăng hơmâo 2 rơbâo ektar lo\n, đang pioh rông  127  rơbâo drơi rơmô ania djet mă ia tơsâo, pơsir bruă mă kơ 5 rơbâo ]ô mơnuih. Khă hnun, truh ră anai kơ]ăo bruă phrâo ngă hră tu\ ư brơi tuh pơ alin [ơi 500 ektar lo\n, đang. Ơi Võ Trường Thành, Khoa grup mă bruă boh thâo ia rơgơi pơkra pơjing gơnam uă kyâo Trường Thành brơi thâo:  Amăng thun blan pơtong lăng hăng pơs^t kơ]ăo bruă anai do\ ngă lu mơta hră pơar, rơngiă lu hrơi mông, bruă ngă tui djru rơnoh prak apah yua lo\n, prak apah pơko\n aka ngă tui djơ,\ tui hăng Hră pơtrun mrô 210 mơng Kơnuk kơna pơkă ôh:

            Anom bruă gơmơi [u hơmâo tơlơi ]ang hơmang lu mơng tơring ]ar djru ôh, rơngiao kơ hơdôm tơlơi phiăn kơnuk kơna pơtrun. {ing ngă bruă mơdrô kah hăng gơmơi ăt thâo laih mơn, hơget tơlơi mơng Gơnong dlông pơtrun, pok brơi jơlan khom ngă tui djơ\, bơhmutu Hră pơtrun mơng Kơnuk kơna mrô 210, k^ rơgao sa thun laih, lu tơring ]ar pơko\n hơmâo ngă tui laih hơdră bruă tui anun, samơ\ tơring ]ar anai aka [u hơmâo hră pơtrun pơpă ôh ngă tui tơlơi djru kah hăng Hră pơtrun mrô 210. {ing gơmơi kiăng ngă tui djơ\ đu] [u hơmâo tơlơi kiăng djru pơpă dong tah, tơdah hră pơtrun hơmâo dua mơta tơlơi thâo hluh le\, ngă hiư\m pă e\p mă tơlơi thâo hluh ngă pơ amu` kơ [ing bơwih [ong s^ mơdrô klă hloh, tơdah thâo hluh tui hăng ano\ [u gêh gal hă, kơnong rơngiă mông kơ [ing ngă bruă mơdrô đu].

            Tui hăng tơlơi pơtong mơng lu anom bruă mơdrô, tơring ]ar Daknông hơmâo gir  run ngă tui laih mơn, lu jơlan hơdră djru, kiăng pơhư] anom bruă mơdrô nao tuh pơ alin. Hơdôm jơlan hơdră, tơlơi phiăn pơkă kơ bruă pơplih tơlơi ngă hră pơar kiăng ta` hloh hơmâo ngă tui djơ\ Hră pơtrun mơng Ping gah tơring ]ar, khoa moa pơ ala mơnuih [on sang, khoa moa tơring ]ar pơtrun. Samơ\ tơlơi ngă tui hră pơtrun anun, lu ano\m bruă do\ pơjang nao rai, ngă tơnap kơ lu anom bruă mơdrô. Ơi Nguyễn Đức Vượng, Khoa git gai kông ty Phú Gia Phát ([ôn prong Hồ Chí Minh), anom bruă tuh pơalin kual ngui ngor, ]ua\ dlăng, ming pơkra asuk ruk hăng tuh pơjing đang hmua [ơi tơring glông Krông Nô, tơring ]ar Daknông lăi le\: Rim ]ô mơnuih apan bruă, mă bruă [ơi djop [irô gơnong bruă khom pơđ^ pran joa thâo grong thơ bruă bơblih phrâo mơng dưi ngă hrom sa pran hăng hơmâo bôh than: ~u lăi:

            Samơ\ tơlơi kiang lăi le\ [ing apan bruă aka săn hơtai ôh. Bơ amăng hră pơ-ar pioh pơhư] [ing tuh pơalin, juăt `u amăng 3 – 6 blan blung đu] mă bruă abih pran joa. Tơdơi kơ 6 blan tơdah tơnap gah hră pơ-ar thơ, tah hơtai yơh [u hor kơ bruă, ngă [u săn htai dơng tah, anun dah tuh pơalin mơn hă hơnong ano# truh kih ăt [u hơmâo hơdôm lơi”.

            Sa tơlơi tơnap pơko\n dong mơng ano\m bruă mơdrô le\, ngă hră ]an prak. Tui hăng ơi Nguyễn Văn Hùng, Khoa  kông ty TNHH ngă bruă mơdrô hăng man pơdong  Yên Định, plơi prong Gia Nghĩa, Daknông le\: Ano\m bruă mơdrô gơ`u glăk ru\ glăi bruă mă, găn rơgao laih mông tơnap tap, kiăng biă mă tơlơi gum djru mơng sang  bruă prak kơnuk kơna. Tơlơi tơnap  kơmlai ]an  prak lu đơi ăt hơmâo pơsir laih [iă, lơm lu sang makơsai pơtrun rơnoh prak kơmlai mơng 7-8% ha thun tơdah ]an [iă thun. Khă tui anun, ăt do\ hơmâo lu tơlơi gun lơm sang makơsai aka [u ngă hrom hăng anom mơdrô:

            Bơhmutu kơ]ăo bruă [ing gơmơi hơmâo hră pơs^t brơi prak ]an truh pơ sang bruă hơjai prak kơnuk kơna laih, sang makơsai ngă gêh gal brơi gơmơi dưi ]an, pơsir rơnoh prak juă noa amăng bruă mă blung hlâo, gơ grong brơi anăn kiăng dưi ]an. Tơlơi anun, kâo ]ang rơmang ngă hiư\m pă kơplah wah sang makơsai hăng gong gai kơnuk kơna hơmâo hơdră mă bruă, jơlan hơdră pơsir h^ tơlơi tơnap kơ [ing ngă bruă mơdrô, boh nik `u anom bruă gơmơi phrâo găn rơgao laih ]răn  lông lăng tơnap tap, kiăng gơmơi hrưn đ^ amăng bruă mă kjăp hloh.

            Kiăng pơsir h^ tơlơi gun anai, tơring ]ar Daknông hơmâo pơphun  lu mông jơnum bưp nao rai kơplah wah sang bruă prak, anom bruă kơnuk kơna hăng djo\p sang bruă mơdrô samơ\ ăt aka [u hơmâo jơlan hơdră pơsir, biă mă `u tơlơi ]an prak gơ grong brơi anăn. Ơi Nguyễn Hồ Hữu, Kơ-iăng Khoa  sang makơsai Kơnuk kơna tơring ]ar Daknông pơdah pran jua do\ bơngo\t lơm hơmâo lu anom bruă mơdrô aka [u dưi ]an prak djru:

            {uh rơđah, yua hơge\t tơl ră anai, kơmlai trun laih samơ\ lu anom bruă mơdrô aka [u dưi ]an rơnoh prak djru anai? Yua kơ anun, sang makơsai kơnuk kơna pô ngă gong jơlan pơtruh brơi kơ djo\p sang makơsai gah bruă s^ mơdrô, kiăng kơ khoa moa pơ ala gah sang makơsai hăng ano\m bruă mơdrô bưp nao rai  e\p hơdră pơsir tơlơi tơnap tap, djru kơ djo\p ano\m bruă mơdrô dưi ]an prak laih anun mă yua prak tuh pơ alin kơ bruă bơwih [ong huă s^ mơdrô hăng pơđ^ tui hơnong pơhno tơlơi s^ mơdrô.

            Kơ]ăo bruă kiăng pơhư] lu sang bruă mơdrô nao tuh pơ alin [ơi tơring ]ar Daknông mơng thun 2013 truh ră anai laih anun anăp nao truh kơ thun 2020 hơmâo ngă hră pơtrun djo\p mơta: Kah hăng  kơtưn pơphun jơnum bưp nao rai kơplah wah ano\m bruă mơdrô hăng gong gai kơnuk kơna; pơtrut hơdră ngă hră pơar ta`, hmar [iă, lăi pơthâo anăn ring bruă kiăng man pơdong, tuh pơ alin….Samơ\ lu ano\m bruă mơdrô kiăng biă mă, gong gai kơnuk kơna pơsir ta` bruă ngă tui jơlan hơdră kơnuk kơna djru laih anun pơkă rơđah bruă ngă tui amăng tơlơi anai kiăng ba glăi boh tu\ yua sit nik./.

                                                                                      Nay Jek : Pô ]ih   hăng pôr