VOV4.Jarai - Ngă tui tơlơi pơs^t mrô 132 ha\ng mrô 134/2002/QĐ-TTg mơng khoa dêh ]ar ta, bruă pơsir brơi lon pơdong sang do\, lon ngă hơmoa brơi mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\ [ơi plơi pla, thun 2005, tơring ]ar Gialai  hơmâo ngă brơi rơbêh 1.300 pok hră yua lon, djơh ha\ng đơđam lon truh rơbêh 60 ha brơi mơnuih [ôn sang. Rơgao 10 thun ngă tui, yua kơ mơnuih [ôn sang [u thâo yua tui ôh lon, pung ba s^ h^ lon kơ ara\ng ]a ]ot, [irô jơnum min mơnuih [ôn sang [ôn prong, ma\ pơhrui glăi abih ba\ng lon anai, pioh pok prong pơdong koal sang măi. Khă anun bruă mă pơhrui glăi lon bưp lu tơlơi dleh tơnăp bia\ mă.

Thun 2005, rơbêh kơ 190 boh sang ano\ plơi Mơnu\, să }ư\ Ă, plơi prong Pleiku, pe\ pha lon tui ha\ng tơlơi pơs^t mrô 132, 134 mơng kơnuk kơna ta, hdôm koal lon `u, mơng 300 m2 truh pơ\ 900 m2 lon. Khă anun, tơdơi [ơk brơi laih hră yua lon kơ neh met wa. {irô jơnum min mơnuih [ôn sang să, ]rông lô ha\ng neh met wa, jao brơi hdôm kông ty tu\ guăn lon,  mă apah prăk hdôm lon anai  truh 2 thun. Pơ blih glăi sang sa\ mă 2 klăk prăk brơi keh prăk wai lăng tơlơi rơnuk rơnoa, [ơi hdôm plơi pla. Gio\ng 2 thun truh ră anai, khul mơnuih mă bruă gah lon tơnah [u jao glăi ôh lon ôh.

Dja\ pơkong hră yua lon, samơ\ [u thâo ôh lon do\ [ơi hpă, hơmâo lu mơnuih [ôn sang amu` le\ luh ara\ng, hlong s^ h^ hră yua lon anun, blơi rơmô, blơi rơdêh thut đ^, laih anun yua prăk brơi tơlơi hd^p mda hrim hrơi. Bơ kơ sa dua ]ô mơnuih [ôn sang gir run ăt djă pioh, ha\ng tơlơi pơmin pioh glăi ana\ ]ô tơdơi anai, man pơdong sang do\, tơdang mă laih tơlơi pơs^t anai, pioh mă pơhrui glăi lon, ama\ng pran jua hil na] bia\ ma\. Ơi A Khit, khoa plơi Mơnu\ lăi tui anai: “ Bia\ mă lon anai le\ sang să [u jao brơi truh pơ tơngan mơnuih [ôn sang ôh, mơnuih [ôn sang [u thâo lon pioh ngă hơget ôh. Mơnuih [ôn sang tơguăn, tơguăn truh hrơi anai. Mơnuih [ôn sang [ơi anai kiăng lăi kơ [ah lon ngă hơmoa. Samơ\ hdôm mơnuih hmư\ tui ara\ng plư lăi kơnuk kơna mă glăi lon, tui anun ba s^ laih [u lăi ôh, samơ\ hdôm mơnuih [ôn sang ăt dja\ pioh, hiư\m kơnuk kna pơmin brơi kơ mơnuih [ôn sang. Tui ha\ng tơlơi kia\ng mơng mơnuih [ôn sang [ơi anai, sa le\ pe\ pha glăi mơnuih [ôn sang lon pơ kon dong, dua le\ djru brơi mrô prăk anun”

Djơh ha\ng hdôm sang ano\ hơmâo jao brơi laih lon, hơmâo j^ ngă hơmoa laih, [u dưi be\ tah kơnuk kơna mă pơhrui glăi. Yă Siu Hiêp, [ơi plơi Têng 1, să Tân Sơn brơi thâo, hơmâo jao brơi 500 m2 lon, tơdơi hmâo hjan le\ rah tal blung, sang ano\ yă hăng neh met wa ama\ng plơi pla nao pla laih hơbơi plum. Khă anun yua lon sat đơi, ia yua ataih, hơbơi plum [u ana\m ]a\t đ^ ôh. Tơdơi kơ anun yă hdai pla phun bơr ăt [u jing lơi. “ Lon sat đơi, kâo hơmâo pla hơbơi plum, tal blung ]a\t đ^ hiam, mơtah bia\ ma\. Samơ\ tơdơi kơ 1 blan, 2 blan, sat tui laih anun djai tui abih ba\ng. sang ano\ kâo pơgiang nao hdôm tơmeh kyâo, pioh wa\r jum dar pla phun bơr, ara\ng suă abih h^ rơgong kâo. Mơnuih [ôn sang [uh kah ha\ng anun, gơ`u wa\r rơgong dong tah. Dong mơng anun [ing gơmơi lui raih h^ lon do\ soh”

Ơi Phạm Phụng, khoa g^t gai hđăp [irô jơnum min mơnuih [ôn sang să Biển Hồ brơi thâo, koal lon rơbêh 60 ha kơ plơi prong Pleiku pe\ brơi mơnuih [ôn sang tui ha\ng ring bruă  mrô 132, 134, hlâo đưm le\ ara\ng pla kyâo Tràm, kyâo keo hdôm pluh thun ha\ng anai laih, lon [u hiam, tơba abih, [u hơmâo kơmơk, apui lơtrik aka truh pơ\ anun ôh, ia le\ ataih, bruă tơju\ pla [ơi anai tơnăp bia\ ma\. Thun 2015, gong gai să Biển Hồ djru prăk kak, blơi  10 rơbâo phun anah kyâo Tang, laih anun phung kyâo glai pơgăn glăi phang khôt ktang, [ơk pha mơnuih [ôn sang ăt nao pla  [u jing dong mơn.

Yap truh blan 3/2015, tơdơi plơi prong Pleiku pơs^t mă pơhrui glăi lon 60 ha, tui ha\ng tơlơi pơs^t mrô 132, 134, hơmâo rơbêh kơ 700 boh sang ano\ lơm kơ 1.300 boh sang ano\ ba s^ h^ lon anai. Tơlơi  pơs^t  pơs^t anai, mă pơhrui glăi hră yua lon [ơi plơi pla anai bưp lu tơlơi dleh tơnăp bia\ ma\ yơh. Djơh ha\ng sang ano\ djă pioh hră yua lon, tơring ]ar hơngah h^ tơlơi djru prăk kak, ngă brơi bruă ma\ pơhrui glăi hră yua lon [ơi hdôm să tơnăp tăp bia\ ma\. Ơi Phạm Phụng, khoa g^t gai [irô jơnum min mơnuih [ôn sang să Tân Sơn brơi thâo tui anai:“ Kiăng lăi gah jơlan hdră gơ`u hmư\ tui. Tơdơi anai tơring ]ar hơmâo hdră [u djru tah, [u duh brơi prăk kak brơi mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\. Kâo [uh anai le\ hasa tơlơi dleh tơnap biă ma\ kơ plơi pla [ing gơmơi. Tơlơi pơmin kơ mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\, ara\ng pơmin lon ara\ng hơmâo, ara\ng [u mă bruă le\, pioh brơi ana\ tơ]ô tơdơi anai. Mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\, rơkâo djru brơi sa drơi rơmô, noa mơng 20 – 25 klăk prăk. Rơkâo plơi prong rơkâo đ^ tơring ]ar gleng nao, djru brơi neh met wa”

Tơlơi pơs^t mrô 132, 134 mơng khoa kơnuk kơna ta, pe\ pha lon pơdong sang do\, lon nga\ hơmoa brơi mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\ [ơi plơi pla, hasa tơlơi pơs^t yôm bia\ mă brơi ana\ mơnuih ta. Khă anun yua gong gai plơi pla, ama\ng bruă jao brơi lon, tơlơi ju\ yăp bruă jao lon tu\ yua ha [u! Ngă hrơi lu mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\ ama\ng plơi prong Pleiku lup la] bia\ ma\. Kiăng kơ jơlan hdră  mơng kơnuk kơna mut nao ama\ng tơlơi hd^p s^t nik, ba glăi tơlơi tu\ yua brơi mơnuih [ôn sang, năng ai plơi prong Pleiku, tơring ]ar Gialai, hmâo jơlan hdră djơ\ hloh, klă hloh, ama\ng bruă mă pơhrui glăi lon anai.

Rơluch Xuân: pô ]ih ha\ng pôr