VOV4.Jarai - Ră anai tơring ]ar Gialai hơmâo 22 anom wai lăng glai pơgang pơhlôm, hơmâo jao wai lăng hăng abih tih `u giăm 330 rơbâo ektar glai rưng hăng lo\n glai.

Khă hnun, phrâo anai, kơnong hyu sem lăng [ơi 4 anom wai lăng đôc\, {ing hyu pel e\p kơđi tơring ]ar Gialai hơmâo [uh hơdôm rơtuh ektar glai rưng arăng mă ngă hmua, hơdôm rơtuh ektar glai pơgang pơhlôm ayuh hyiăng apui [ong, arăng phă [ơhiao.

Lu pô wai lăng glai [u thâo pơgăn h^ ôh, [u lăi pơthâo kơ anom bruă gơgrong bruă, tap năng [u thâo bơmơtăm yơh glai rơngiă.

Ayong Ksor Thẹo le\ sa amăng lu ako\ sang ano\ amăng plơi Bi, să Ia O, tơring glông Ia Grai, Gialai gô| mă lo\n glai pơgang pơhlôm yua Anom wai lăng glai pơgang ayuh hyiăng Ia Grai wai lăng, c\i ngă hmua.

Ayong Thẹo brơi thâo, `u pơdâ|o h^ lơm drôm kyâo, jah rok. Bơ lơm pla phun `ông giong, `u [u bơngơt arăng mă glăi dong tah:

‘’Kâo drôm kyâo hăng tho\ng, drôm mă hơdôm [e\ phun đơ anet đôc\, [u hơmâo phun kyâo prong ôh. Arăng c\ông jah hlâo kơ anun yơh, [u pla hơget ôh, ta nao jah glăi, giong anun ngă pơdai. 

Mlăm le\ koh drôm kyâo, tơhrơi anun c\uh. Ngă pơdai amăng bơyan blung a, giong anun pla boh `ông. {ing apăn bruă kơnuk kơna mut rai le\ ta pơhiăp hăng [ing gơ\. {ing `u hil tu\ mơn tui hloai kơ [ing gơ`u yơh’’.

Mơnuih djuai ania [iă mă glai ngă hmua, pơdong plơi hơdip hơdôm pluh thun anai [ơi kơc\ong c\ư\ Cheng Leng, tiểu khu 1064, glai yua Anom wai lăng glai pơgang ayuh hyiăng Ayun Pa wai lăng

Bruă arăng phă glai pơgang pơhlôm ayuh hyiăng ngă lo\n ngă hmua ăt hơmâo lu mơn [ơi sa, dua anih gah Anom wai lăng  glai pơhlôm pơgang ayuh hyiăng Ayunpa.

Amăng anun, 39 ako\ sang ano\ hăng hơdôm rơtuh c\ô mơnuih, pơdong plơi, do\ hơdip hơđong [ơi kơc\ong c\ư\ Cheng Leng, tiểu khu 1064.

Hro\m hăng anun, lu sang ano\ djuai ania Yuăn mơng tơring kual Phú Thiện ăt ba nao măi uă kyâo, drôm kyâo, pruih jrao rok, c\i pok prong hơdôm pluh ektar đang pla tơbâo, hơbơi plum, kơtơr.

Jơlan pơtă nao pơ c\ư\ Cheng Leng rơhaih năng ai `u 4 met thơ, [rô lăp rơdêh pơgiăng gơnam nao rai rim bơyan. Khă hnun, tui hăng ơi Rmah Jem, khoa wai lăng glai pơgang pơhlôm ayuh hyiăng Ayunpa, anom bruă [u thâo ôh bruă anai, yua anun, ăt tla prăk wai lăng glai amăng lu thun [ơi hơdôm blah glai rưng rơngiă anun:

‘’Dơng mơng thun 2015 truh thun 2017 le\ 35 ektar đang glai arăng gô| mă. Hơdôm blah đang glai jao kơ arăng wai lăng lêng kơ plah hăng hơdôm blah đang hmua hơđăp.

Mơnuih [on sang gô| mă, pok prong tui. Amăng mông lăng su\ bruă jao wai lăng, ta [u hmao thâo ôh. Rơbêh 30 ektar pơ[ut [ơi lu anih, pơ anai aset, pơ adih aset’’.

Tiểu khu 1064, glai gah Anom wai lăng glai pơgang ayuh hyiăng Ayun Pa arăng mă ngă hơdôm pluh ektar ngă hmua

Dong mơng sem lăng bruă wai lăng, mă yua lo\n glai mơng thun 2014 truh ha mơkrah thun 2018, [ơi 4 anom wai lăng glai pơgang ayuh hyiăng Pơngo\ An Khê, Ya Hội, Pơngo\ Biển Hồ hăng Ia Grai, Anom pel e\p kơđi tơring ]ar Gialai [uh 4 anih anai lêng ngă rơngiă glai, rơngiă lo\n, aih tih lo\n glai rơngiă rơbêh 5000 ektar.

Anom pel e\p kơđi tơring ]ar ăt c\râo rơđah, Anom wai lăng glai pơgang ayuh hyiăng Pơngo\ An Khê le\ anom bruă ngă rơngiă lu hloh, truh 1.266,6 ektar lo\n hăng glai, dưm dưm hăng 86,3% đơ đam lo\n glai jao wai lăng.

Anom wai lăng glai pơgang pơhlôm ayuh hyiăng Ya Hội pioh ană plơi mă 882 ektar ngă hmua amăng mrô giăm 1.300 ektar glai, dưm dưm hăng 68% lo\n glai arăng jao.

Abih tih đang glai anai jing lo\n ngă hmua pla phun sui thun laih. Tap năng, đơ đam lo\n [u [iă ôh hơmâo arăng ngă hră yua lo\n, man pơdong sang do\, anih anom.

Anom bruă pel e\p kơđi Kông ang Gialai pơphun hơduah e\p kơđi laih. Khă hnun hai, ơi Kpă Thuyên, Kơ-iăng khoa Jơnum min mơnuih [on sang tơring ]ar brơi thâo, bruă pel e\p kơđi ngă rơngiă lo\n, rơngiă glai [ơi hơdôm anom bruă anai bưp lu tơlơi tơnap tap:

‘’Bruă anai ta kho\m lăi tui anai, rơgao lu rơnuk wai lăng yơh, arăng gô| mă lo\n mơ\ [u pơsir hlao mơtăm ôh. 6 anom bruă anai ră anai glăk jao kơ Kông ang tơring ]ar pel e\p hơduah kơđi ngă rơđah bruă kah mơng thâo pơsir.

Bơ ră anai [u rơđah ôh, aka [u thâo pơsit bruă jing tơring ]ar pơsir tơnap mơn. Yua `u tơnap pơsir, dong mơng lu thun wai lăng mơng pô wai lăng, bơtơhmal ăt tơnap hloh. Samơ\ [ing gơmơi glăk git gai pơsir ta` bruă anai’’.

5000 ektar lo\n glai rơngiă, hro\m hăng hơdôm rơtuh ektar glai rơngiă [u djơ\ mrô dơ\ anun đôc\ ôh lơm 18 anom wai lăng glai pơgang pơhlôm ayuh hyiăng do\ glăi mơng tơring ]ar aka [u nao pel e\p. Laih anun mrô anai kho\m kiăng tơring ]ar Gialai hơmâo hơdră pơsir kơtang hloh.

                                                                           Siu H’Mai: Pô c\ih hăng pôr