VOV4.Jarai-Tơlơi pơdo\ rơkơi mơng muai bơnai, mơng anet hơmâo soh [ơi abih bang 63 boh tơring ]ar amăng dêh ]ar ta.
Tơlơi pơdo\ rơkơi bơnai mơng anet hăng tơlơi pơdo\ nao rai je\ giăm sa kơnung djuai amăng sa yă, jing do\ ană anong rông ană wa ba truh tơlơi [u klă hiam kơ pơjeh djuai ană tơ]ô, kơ sang ano\, jing ano\ kơtra#o kơ bruă mơnuih tơpul, anun mơn ba truh kơ tơlơi [un rin hin tơnap laih anun tơlơi bơkơnar plah wah đah kơmơi hăng đah rơkơi.
Pơsir tơlơi anai, jing sa hơdră kiăng lui rơmon ako\n rin, pơtrut tui bruă bơkơnar đah kơkơi hăng đah kơmơi laih anun tơlơi dưi ană mơnuih, ăt kah hăng djru hrom djă hơnong tơlơi hơđong kjăp mơng bruă pơđ^ kyar bơwih [ong huă mơnuih mơnam plơi pla hăng lo\n ia.
Nao pơ plơi Hạnh Phúc, să Lang Thíp, tơring glông Văn Yên, tơring ]ar Yên Bái, tui hăng tơlơi lăi pơthâo mơng mơnuih [on sang amăng plơi, gơmơi nao bưp Tẩn Thị Thiệu, sa ]ô đah kơmơi aka truh 20 thun ôh samơ\ ngă bơnai arăng sui thun laih. Thiệu do\ rơkơi dong mơng `u 14 thun.
Ră anai, thun glăk hiam hloh mơ\, Thiệu khom đuăi hyu yu\ ngo\ bơwih [ong huă ]em ană bă, sang ano\. Tẩn Thị Thiệu lăi: “Hlâo adih aka [u thâo hluh ôh anun yơh do\ rơkơi ta`, aka truh thun, ră anai tơlơi hơdip mơda rơkơi bơnai tơnap tap biă mă, kơnang kơ am^ ama, sang ano\ đô], bơbe] djơ\ prong biă mă kơ tơlơi hơdip mơda”.
Tẩn Thị Thiệu sa amăng hơdôm ]ô mơnuih, mrô rơtuh, rơbâo pơdo\ rơkơi bơnai aka truh thun djơh hăng anun, mơng mơnuih [on sang djuai [iă ta. Tui hăng mrô rơnoh hơduah tơ`a ju\ yap mơng Jơnum min wai lăng mơnuih djuai [iă dêh ]ar le\, mrô mơnuih pơdo\ rơkơi bơnai mơng anet amăng kual plơi pla mơnuih djuai [iă truh kơ 27%.
Hơmâo djuai ania đơ đa, tơlơi pơdo\ rơkơi mơng muai bơnai mơng anet truh kơ 70%. Tơlơi pơdo\ rơkơi bơnai mơng anet aka [u truh thun, bơbe] djơ\ prong biă mă kơ tơlơi suaih pral mơng [ing dra ngek, ngă rơngiă h^ tơlơi bru\ prong rơmong ple\m, buă drơi jăn kơ gơ`u d^ da gla kơ`.
Ơi Nguyễn Văn Tân-Kơ-iăng khoa anom bruă wai lăng gah mrô mơnuih, tơlơi [ă ană hơmâo hơdră, mơng Ding jum ia jrao brơi thâo: Rơngiao kơ tơlơi bơbe] djơ\ [u hiam klă kơ drơi jăn, tơlơi suaih pral yua pơdo\ rơkơi bơnai mơng anet ngă rai, [ing ]ơđai muai am^ ama gơ`u pơdo\ rơkơi bơnai ta` ăt dong [ơi anăp kơ tơlơi pơ-ai buai mơn.
Mrô ]ơđai nge djai mơng [ing am^ ama gơ`u pơdo\ rơkơi bơnai aka [u truh le\ lu biă mă: “Tơlơi pơdo\ rơkơi mơng anet bơbe] truh kơ tơlơi suaih pral mơng am^ `u hăng ană bă `u, bơbe] truh kơ ană tơ]ô tơdơi anai dong. Lu mrô rơnoh e\p lăng brơi [uh, mrô đah kơmơi pơdo\ rơkơi mơng anet djai lơ\m tơkeng ană, yua aka [u truh thun ăt lu mơn pơkă hăng [ing đah kơmơi truh thun laih. Bơhmutu mơng 15-19 thun [ing đah kơmơi pi kian tơkeng ană djai lu hloh kơ [ing đah kơmơi mơng 20-24 thun tơkeng ană. Laih dong ană nge phrâo tơkeng djai ăt tui anun mơn”.
Tui hăng yă Nguyễn Thị Tư, Khoa anom bruă wai lăng gah djuai ania [iă, Jơnum min wai lăng gah djuai ania [iă dêh ]ar lăi, mrô mơnuih pơdo\ rơkơi mơng muai bơnai mơng anet djuai ania Ơ Đu le\ 73%; djuai ania Hmông le\ 59%; Xinh Mun 56%; La Ha 52%; Rơmăm 50%; Brâu 50%, anai le\ mrô rơnoh lăp gleng biă mă.
Yua kơ anun, pioh pơgăn tơlơi anai, yă Nguyễn Thị Tư lăi: “Amăng mơta tơlơi 165 mơng Hơdrôm hră tơlơi phiăn pơkă kơđi tơlơi soh hơmâo ba tơlơi anai pơanăn ngă soh glăi tơlơi bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi. Puang E, glông 1, mơta tơlơi 2 Tơlơi phiăn pơgăn taih ]om amăng sang ano\ hơmâo pơkă tui anai: “pơdo\ rơkơi bơnai aka truh thun kah hăng tơlơi soh taih ]om amăng sang ano\ mơn pơkă hăng ano\ bơkơnar rơkơi hăng bơnai”. Yua kơ anun yơh, pơ anăp anai, [ing pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar ta sem lăng bơblih hơdôm mơta tơlơi pơtrun amăng Hơdrôm hră tơlơi phiăn kơđi pơkă tơlơi soh “Bộ luật Hình sự” thun 2015, gơmơi amra mơit đ^ hăng [ing pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar e\p glăi tơlơi pơdo\ rơkơi mơng muai bơnai mơng anet, [ing mơnuih pơtrut kơ tơlơi pơdo\ rơkơi bơnai aka [u truh thun, tư\ ư hăng tơlơi pơdo\ rơkơi bơnai mơng anet amra tu\ tơlơi phat kơđi bơtơhmal mơn”.
Tui hăng lu mơnuih rơgơi kơhnâo lăi, pioh e\p lăng pơsir tơlơi pơdo\ rơkơi mơng muai bơnai mơng anet [ơi Việt Nam, Kơnuk kơna khom lăi pơthâo kơ djop anom bruă kơsem min, djop anom bruă mơng Sang gum hơbit djop dêh ]ar do\ [ơi Việt Nam, djop anom bruă jar kơmar, djop anom bruă mơnuih tơpul, bruă kơđi ]ar gah mơnuih [on sang gum hrom, amăng anun gleng nao kơ hơdră pơkă hơnong tơlơi tơpă, djơ\ hơnong amăng mơnuih mơnam, kiăng pơtrut tơlơi pơkă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi.
Laih dong, kiăng hơmâo hơdră pơgăn tơlơi [ing ]ơđai muai pơdơi hrăm hră, ngă gêh gal kơ [ing adơi đeh ană amôn laih hrăm giong, khom dăp brơi, pơsir bruă mă hơđong.
Nay Jek: ]ih hăng pôr
Tơdah kiăng hmư\ jua pơhiăp gư\ e\p [ơi glông boh hră anai:
Viết bình luận