Hơdor pioh tơlơi pơtô mơ̆ng rơgŏm Khua git gai ping gah, djuai ania ƀiă kual Dap kơdư gum pơgôp, djă pioh gru ama grua amĭ djuai ania pô
Thứ bảy, 07:18, 03/08/2024 H Xíu/VOV Tây Nguyên/Nay Jek pơblang H Xíu/VOV Tây Nguyên/Nay Jek pơblang
VOV4.Jarai-Pơhiăp ƀơi Mông jơnum kơ gru grua hiam đơ đam dêh čar ta thun 2021, Khua git gai ping gah dêh čar ta rơgŏm ơi Nguyễn Phú Trọng lăi pơtong “Gru grua hiam dŏ lĕ djuai ania ăt dŏ”. Yua hơmâo tơlơi pơtă pơtăn anun, mơnuih ƀôn sang djop djuai ania amăng kual Dap Kơdư ăt hlăk gir run dŏ djă pioh tŏ tui pơlar lu hloh gru grua đưm, tơlơi phiăn juăt hiam klă mơ̆ng rim djuai ania, kiăng pơdah thâo rup rap anŏ hiam lu mơta ia iom amăng gru grua hiam djop djuai ania amăng kual Dap Kơdư.

Dŏ djă pioh ƀu eng leng ôh rup hơmâo čơphil hrŏm khua git gai ping gah rơgŏm ơi Nguyễn Phú Trọng, yă H’Yam Ƀuôn Krông, dŏ ƀơi ƀuôn Tơ̆ng Jŭ, să Ea Kao, plơi prong Ƀuôn Ma Thuôt, tơring čar Dak Lak ol kơdol pran jua ră ruai glăi, ñu lăi hing ang biă mă dua wơ̆t dưi bưp hĭ Khua git gai ping gah. Biă mă ñu thun 2011, ñu hăng ƀing adơi amai mơñam ao gru đưm djuai ania Êđê hiam biă mă pioh pơyơr brơi kơ Khua git gai ping gah, lơ̆m Khua git gai ping gah glăi čuă plơi pla:

“Lơ̆m hmư̆ hing lăi či rai čuă, ƀing adơi amai hlong rơngaih mrai, mơñam ao gru đưm pioh brơi kơ Wa, mơ-it ba tơlơi khăp pơpŭ bơni, tơlơi khăp ƀu eng mơ̆ng pran jua ta pioh kơ Wa. Tal dua dưi bưp Wa lĕ, lơ̆m nao jơnum hrŏm pơpŭ bơni kơ ƀing mơnuih rơgơi kơhnâo, mơnuih ngă bruă mơdrô ba gru hlâo hăng mơnuih arăng đăo kơnang amăng kual Dap Kơdư či Hà Nội. Kâo ƀuh khăp pơpŭ biă mă hơdôm tơlơi Wa pơtô lăi, pơtă pơtăn mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă lăi pha amăng dêh čar ta hnun mơ̆n, brơi akŏ pơjing atur gru grua hiam thâo gum pơgôp, thâo gum pơgôp kah mơ̆ng tŭ yua”.

Djă pioh kjăp tơlơi pơtă pơtăn mơ̆ng rơgŏm ơi Khua git gai ping gah, hơdôm thun rơgao yă H’Yam hăng 45 čô adơi amai amăng khul ngă ƀong hrŏm mơñam mrai đưm Tơ̆ng Bông lêng kơ adơi amai djuai ania Êđê soh amăng să Ea Kao, ƀu pơdơi ôh ngă tui bruă thâo gum pơgôp hrưn đĭ, tŭ añ tơlơi tơnap hơduah ĕp, pơblih na nao hơbô̆ mơñam rai eng ao, gơnam tam sĭ mơdrô hăng bruă mơñam mrai đưm, lir hơbit hrŏm bruă djăpioh gru grua hiam đưm kiăng akŏ pơdong plơi pla pioh tuai nao čuă ngui dŏ glăi amăng plơi pla.

Hăng mơnuih kơhnâo kơhnăk ơi A Biu plơi Klêč, să Ngok Ƀai, plơi prong Kon Tum, tơring čar Kon Tum, mah thun lu, pran jua tha pơ-ai buai, arăng pô tha mơta mơmŏt hot hla hyŭ baih, tơkai tơngan tơtư̆, samơ̆ ñu ăt greh gruñ pioh abih pran jua kơ bruă djă pioh jing čêng, hơgor, gông brô̆, pơkra ming laih anun pơtô glăi kơ čơđai muai rơnuk tơdơi. Ñu pơkra ming hăng gơnam hơmâo amăng plơi pla, kah hăng gông brô̆ pơkra hăng djrao de ale pơ-ô, ngă gơ̆k hăng kyâo pơjing rup trah amăng plơi pla djuai ania Bahnar, ba glăi pơ sang ñu pô hăng dưm pơdă ngă anih tuai nao ĕp lăng, hyu ngui dŏ glăi amăng sang anŏ. Ơi A Biu brơi thâo:

“Kiăng pơlar tui gru grua hiam djuai ania kual Dap Kơdư lĕ mah thun tha mơta mơmŏt laih samơ̆ ƀơi sang gơmơi hơmâo pơjing anih tuai mut rai ĕp lăng, kâo hyu ĕp ba glăi giăm 30 ring čêng (čing). Ră anai, kâo hyu pơtô ba, pơlar tui gru grua ta lu anih, pơtô brơi kơ ƀing ană amôn čơđai sang hră, čơđai muai amăng plơi pla. Phrâo anai dơ̆ng, kâo nao pơtô bruă atông čing djuai ania Bahnar. Kiăng hơmâo tơlơi djru mơ̆ng kơnuk kơna, ngă hiư̆m pă bruă anai tong ten hơđong tui, mơnuih ƀôn sang ƀuh kah hăng tơlơi thâo gum pơgôp kjăp amăng kual plơi pla ta pô, hrŏm hăng bruă rŭ glăi atông čing ring hơgor”.

Bruă djă pioh gru grua hiam đưm kual Dap Kơdư lĕ dŏ hơmâo lu tơlơi đing nao mơ̆ng ƀing hlăk ai. Rčom Tư̆, plơi Mrông Yô̆ 1, să Ia Ka, tơring glông Čư̆ Pah, tơring čar Gia Lai kiah 15 thun đôč samơ̆ ñu hor hăng akhan lu tơlơi akhan hri Jarai. Ñu lăi, ñu bưng băi mơ̆n hơmâo ơi ñu lĕ, ơi Ña, tha rơma laih samơ̆ pơtô glăi, akhan, hri brơi kơ ñu hmư̆ hăng djă pioh.

"Hrăm tui lu hloh klă hloh, tơdah ta ƀu djă pioh lĕ, ơi tha đuăi nao djă ba abih yơh tơlơi hri, tơlơi akhan Jarai, gru grua djuai ania ta khom djă pioh, pơtô glăi, hla tui. Mah ƀu thâo lu hrup ơi ôh, ăt kiăng djă pioh ƀơƀiă tơdơi anai”.

Djă pioh hăng pơlar tui gru grua hiam đưm djuai ania, mơnuih kơhnâo hơhnăk adoh suang ơi A Đuh, plơi Trang, să Đak La, tơring glông Đak Hà, tơring čar Kon Tum juăt glăi pơ djop plơipla pioh djă pioh tơlơi adoh đưm, kơsem min er tơlơi adoh đưm. Laih anun ñu ăt hơduah ĕp kơsem min hơdôm mơta tơlơi adoh, gông brô̆ đưm, čing hơgor, tơrưng, đing dek đing pơng hăng pơčeh lu tơlơi adoh phrâo hăng tơlơi Bahnar.

“Er tơlơi adoh ăt dŏ djă pioh hnơ̆ng tui anun, kơnang nao er tơlơi adoh pioh pơđĭ kyar tui dơ̆ng. Hneč mă er tơlơi adoh hơđăp hơmâo laih pơčeh tui brơi ñu lu er hăng pơđĭ trun yŭ mơak hloh kiăng tơdơi anai, hơdôm tơlơi adoh ta pơčeh bơwih brơi kơ ană plơi pla ta hmư̆ mơak hloh”.

Gru grua hiam lĕ bơngăt jua kơ djuai ania, gru grua dŏ lĕ djuai ania ăt dŏ, anun lĕ tơlơi pơtă pơtăn mơ̆ng Khua git gai ping gah, rơgŏm ơi Nguyễn Phú Trọng pơhiăp ƀơi mông jơnum gru grua hiam dêh čar thun 2021 dŏ hnơ̆ng rơnoh yôm phun ñu. Hơdor glăi kơ Khua git gai ping gah, mơnuih ƀôn sng djop djuai ania amăng kual Dap Kơdư ăt gir run djă pioh, pơđĭ tui gru grua hiam đưm djuai ania, ăt kiăng djă pioh bơngăt jua kơ djuai ania tơdơi anai.

 

 

H Xíu/VOV Tây Nguyên/Nay Jek pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC