Plah wah amăng čư̆ siăng kriăng pơtâo glai klô Đak Tô, tơring čar Quảng Ngãi, grup tuai hyu ngui mơ̆ng dêh čar tač rơngiao hơ̆k mơak biă mă lơ̆m mut hrŏm dŏ ngui, ĕp lăng arăng pah pơng atông ngui gông klông put, hmư̆ jua mơñi phara biă mă mơ̆ng đing ale djrao djuai ania Hơdang ( Sedang). Lăng plă tơngan arăng pah, tŏ giăm bah đing pơng, angin pưh nao ngă rai hơmâo jua mơñi hmư̆ mut tơma amăng pran jua, er jua mơñi tơlơi adoh mơak biă mă, kah hăng râo pơdưh tơlơi pơmin dlô akŏm brơi mơnuih hmư̆ kah hăng rơbat hyu amăng jua gông brô̆ amăng tơlơi bơrơpơi, hyu amăng glai klô čư̆ siăng hăng ană mơnuih ƀu tơtlaih hĭ ôh.

Hăng djuai ania Hơdang, đing pơng lĕ ƀu kơnong sa mơta djuai gông brô̆ đôč ôh, ñu dŏ jing sa tơlơi đăo kơnang hơmâo mơ̆ng đưm đă gru grua hiam djuai ania, lir hơbit hăng bruă ngă hmua pla pơjing, dŏ amăng mlam blan bơrơmi, bang rơđah krah hmua pơdai hlăk tơsă. Tui hăng tơlơi phiăn juăt pơmin mơ̆ng đưm djuai ania Hơdang, đing djrao pơ-ô pioh pơkra rai gông, đing pơng jing anih mơ̆ng yang pơdai, bơngăt yang hri dŏ, juăt lăi “Amĭ pơdai”. Mơnuih pơčeh tơlơi adoh, kơhnâo kơhnăk A Đuh-khua hơđăp sang bruă khul adoh suang tơring čar Kon Tum hơđăp brơi thâo, hơdôm đing djrao pơ-ô pơkra rai jing đing pah pơng juăt lăi Klông put djă ba er tơlơi adoh bơni kơ bơngăt bơnguai mơ̆ng lŏn mơnai glai klô.

“Tơlơi phiăn juăt mơ̆ng đưm djuai ania Hơdang, đing ale djrao, pơ-ô hơmâo bơngăt amĭ pơdai dŏ amăng anun. Lơ̆m ba yua, hơmâo anŏ hơgĕt yom kông ngăn, drăm gơnam arăng dưm amăng đing djrao pơ-ô soh. Đing djrao hơmâo pơjeh pơdai, kơtor, pơjeh phun pla  rơtă rơbai. Arăng pơkra đing tơjŭ pơdai, laih anun dưm pơjeh pơdai amăng anun. Dưm pơjeh pơdai amăng anun, yua arăng pơpŭ biă mă kơ pơjeh pơdai. Phun đing ƀudah tơkai đing dưm amăng lŏn, pơjeh amăng đing anun amra čăt đĭ. Pơjeh pơdai hăng đing djrao mut tơma hrŏm. Mơnuih ƀôn sang pơpŭ biă mă đing djrao, đing tơjŭ. Sit tơjŭ pơdai, pruai pơjeh abih pơjeh amăng đing, hmư̆ dơnai mơñi khung, khung, khung amăng hmua. Ñu hơmâo jua mơñi, kah hăng er tơlơi adoh đok tai. Mơ̆ng anun, arăng trơ̆i trel dlông ber phara kiăng hmư̆ jua mơñi lu hnơ̆ng tai djăl, jing hĭ đing pah pơng, gông brô̆ mơñi tui ta či kiăng”.

Đing pah pơng amăng gru grua hiam djuai ania Hơdang dŏ hơmâo lu tơlơi pơhưč pran jua phara pơkŏn. Ƀing ta hmư̆ hrŏm mơnuih kơhnăk gru đưm A Blôih, ƀôn hring, să Čư̆ Mgar, tơring čar Dak Lak dơ̆ng lăi kơ tơlơi hiam mơak mơ̆ng đing pơng tui anai:

“Ơi yă mơ̆ng đưm hlâo ră ruai glăi lĕ: Hơmâo mơ̆ng đưm sô laih, sa boh sang anŏ anun djuai ania Hơdang, lơ̆m nao hơpuă pơdai, amĭ ama pơtă pơtăn laih dua čô ană bă gơñu, brơi dŏ wai sang kiăng amĭ ama nao pơ hmua, bơyan hơpuă yuă ăt kiă wai hŭi hlô mơnong pơrai hmua đang. Lơ̆m rơkut amĭ ama, dua adơi amai hyiăl amăl đơi hia tui. Truh mlam jai kraih amăng pran jua dua adơi amai bơn anun hning tui kơ amĭ ama. Amai ñu mă sa ƀĕ đing trơ̆i trel hĭ atŭt dua bơnah, dưm đing djrao anun gah rơngiao pơnăng sang. Truh mlam, adai hơmâo angin pưh ƀhưt, tŭ tơ anô̆ dua adơi amai gơñu hmư̆ jua mơñi mơ̆ng đing djrao anun. Dua adơi amai ƀuh hling hlang biă mă, anun nao mă đing djrao pơpoh ƀơi bah đing hmư̆ jua mơñi mơak. Mơ̆ng anun, dua adơi amai koh pơhrua nao dơ̆ng đing djrao, trel hĭ dua bơnah lui atŭt, dlông ber phara, anet prong phara mơ̆n, pah tơngan ƀơi bah đing hmư̆ jua mơñi tai djăl, anet prong mơak biă mă. Yua mơ̆ng anun yơh, hmư̆ dơnai phut phut, put put pơng pơng, bơn dua adơi amai hlong pơ anăn kơ đing anun đing pơng ƀudah đing klông put. Tơlơi hơdang Klông lĕ đing, put lĕ jua mơñi phut phut, put put pơng pơng tơbiă rai mơ̆ng đing anun.

Tui hăng mơnuih pơčeh tơlơi adoh ơi A Đuh lĕ, tơlơi yom phara ñu mơ̆ng hlâo adih, gông brô̆ ƀudah đing klông put, đing pơng kơnong kơ ƀing đah kơmơi đôč pah pơng, yua ñu jĕ giăm hăng pah h’ôn bơngăt pơdai, yang hri mơ̆ng đah kơmơi djuai ania Hơdang. Jua mơñi mơ̆ng Klông Put dưi lăi djru pơtrut tui, h’ôn bơngăt pơdai, kiăng pơdai jor kơtor lu. Đah kơmơi pah đing pơng amăng bơyan blan bơrơmi ria amăng mông ngă yang ngui ngor amăng plơi, ngă yang huă asơi hle, ngă yang pơpŭ tơnang ia laih anun tlam mơguah ăt pah ngui mơ̆n kiăng mơak. Ơi A Đuh pơblang brơi dơ̆ng:

“Djuai ania Hơdang juăt pơmin gơnam hơgĕt dŏ amăng đing anun yom biă mă, kơnong ƀing đah kơmơi, ƀing dra đôč pah, gơnam amăng anun dưi dŏ djă pioh sui amăng đing. Tơdah lui kơ ƀing đah rơkơi pah lĕ bơngăt pơdai, yang hri amra por đuăi, rơngiă hĭ. Yua kơ anun, ƀing đah rơkơi ƀu pah ôh đing pơng. Kơnong ƀing đah kơmơi, ƀing dra đôč pah bơngăt pơdai yang hri amra hmư̆ hăng kiăng dŏ glăi na nao amăng đing anun.Tơlơi đăo mơ̆ng ơi yă ta đưm tui anun lah”.

Jua mơñi mơ̆ng đing pơng ƀu kơnong ngă tui jua mơñi mơ̆ng đing hmư̆ phara đôč ôh, kah hăng jua gông brô̆ lu mơnuih pĕ, ayup, taih ngui mơak, ba jua pơhiăp amăng lŏn mơnai glai klô hing ang kual Dap Kơdư đôč ôh, dŏ pơhưč pran jua thâo pơčeh er tơlơi adoh phrâo kơ lu mơnuih kơhnăk pơčeh tơlơi adoh suang, ƀing mơnuih rơgơi kơhnâo kơsem min, pơđĭ kyar gru grua tơlơi adoh kiăng čih glăi, pơčeh rai tơlơi adoh bơni kơ kual lŏn čư̆ siăng kriăng pơtâo, kiăo tui er jua mơñi đing pơng. Mơnuih kơhnăk adoh suang ơi Vũ Lân-Khua hơđăp grup adoh suang tơring čar Dak Lak ăt mơnuih kơsem min sui thun, hyu ĕp djop mơta čing hơgor gông brô̆ djop djuai ania kual Dap Kơdư ăt pơ-ư ang biă mă, Klông Put jing đing pơng lĕ sa amăng hơdôm mơta djuai gông brô̆ mơak phara hloh ƀơi rŏng lŏn tơnah.

“Hrŏm hăng er jua mơñi, jing dơnai mơñi mơak tui er yŭ đĭ trun mơ̆ng dlông truh pơ gŭ, hơmâo đok dua, đok klâo pơmut hrŏm jing sa jua mơñi er tơlơi adoh mơak lu yŭ đĭ trun anet prong. Đing pơng ăt kah hăng sa mơta gông brô̆ mơ̆n, yua pah, tơbiă jua mơñi, pơjing rai lu jua, lu er. Hơdôm mơta jua mơñi amăng anun ñu phara soh, tui hăng tơlơi kiăng lăi, er tơlơi adoh mơ̆ng pô pah đing pơng, tai ƀudah djăl, rơnang ƀudah hmar lĕ tui hluai pô pah ñu, sa tơlơi adoh gah djuai ania ƀiă. Yua kơ anun yơh, lu tuai dêh čar tač rơngiao mah pơdah ƀơi Việt Nam ƀudah pơ dêh čar tač rơngiao hai, pah pơng gơñu lăi djuai gông brô̆ phara biă mă ƀơi rŏng lŏn tơnah, laih anun anŏ phara ñu ƀing pah đing pơng, klông put ƀu hơmâo pơpoh tơngan djơ̆ đing ôh, anŏ anun yơh yom pơphăn ñu”.

Đing pơng ƀu kơnong jing goong brô̆ đôč ôh ăt jing tơlơi pơhiăp amăng pran jua djuai ania Sêdang. Yŭ mơñi ñu djă ba tơlơi hơdip mơda jik bruă ngă hmua, kar hăng hrĕ pơčuai brơi kiăng abih bang plơi pla gum pơgôp. Mơnuih kơhnâo gru đưm Y Sinh - đah kơmơi ping gah rơgơi mơbruă djuai ania Sêdang ƀơi să Đăk Tô, tơring čar Quảng Ngãi pioh pran či pơtô goong brô̆ đưm, amăng anun hơmâo đing pơng kơ hlăk ai. Mut hrŏm hrơi ngui ngor mơ̆ng plơi pla kah hăng: huă asơi hle, pơtrum kơbao, ngă yang pin ia..., hơdôm tơlơi adoh đưm, jua čing hơgor hăng yŭ đing pơng mut hram amăng drah kơtăk čơđeh asar yă Y Sinh laih. Ñu ră ruai:

“Đưm hlâo, năng glăk dŏ anet, kâo hrŏm hăng ƀing amai kiăo tui amĭ ama nao pơ hmua. Amăng mông pơdơi pơdă, đih pơdơi pơ tông, kâo hmư̆ ƀing amai pơtô pơpoh đing pơng. Thâo pĕ atông goong brô̆ đưm jing tơlơi pơ-ư pơ-ang biă mă, ăt yua hơmâo yŭ mơñi mơ̆ng kram ale anai mơn či puh pơđuăi tơkuih prŏ hlô glai ƀong pơdai kơtor. Kâo jing mơnuih hrăm tañ thâo mơn anun jing thâo pĕ atông mơn goong brô̆ mơ̆ng djuai ania gơmơi”.

Mơnuih kơhnâo gru đưm Y Sinh dưi pĕ atông lu djuai goong brô̆ phara, samơ̆ ñu ăt hor biă ñu lĕ đing pơng mơn, yua anun yơh anih “yang pơdai” dŏ, ba glăi tơlơi hơdip trơi pơđao, yâo mơ-ak, rơnuk rơnua, hyôk hyak. Tui hăng ñu, kiăng hơmâo yŭ mơñi mơ-ak, kar hăng pơngui, jing pô pơpoh khŏm hrăm kah mơ̆ng thâo, ta ding dong tơkui blung rŏng ƀơ ƀiă, dua plah tơngan pơpoh, hơmâo angin kơtang kah yŭ mơñi mơ̆ng mơ-ak.

“Tui hăng tơlơi phiăn djuai ania Sêdang lĕ kâo khŏm gir pơtô, pơsur ană tơčô hrăm. Tơdah ană tơčô ƀing ta hor kơ djuai goong brô̆ pơpă lĕ ta pơtô brơi, kiăng djă pioh bơngăt jua mơ̆ng goong brô̆ đưm. Pô kâo, hơmâo nao pĕ atông pơ lu anih lĕ, arăng hmư̆ ư mơn anăn kâo, gơñu rai rơkâo kiăng kâo pơtô brơi. Yua hnun mơn ƀing ta mơ̆ng dưi djă pioh goong brô̆ đưm mơ̆ng djuai ania ƀing ta”.

Hơmâo ngă lu bruă, mơ̆ng ngă nai, truh kơ ngă khua amăng Khul đah kơmơi tơring glông Đăk Tô, tơring čar Kon Tum hơđăp, samơ̆ yă Y Sinh leng pioh pran jua djă pioh, pơtrut tui gru hiam mơ̆ng yŭ mơñi tơlơi adoh đưm, amăng anun hơmâo đing pơng. Ơi A Ken - Khua anom bruă gru grua tơlơi pơhing mơnuih mơnam să Đăk Tô, tơring čar Quảng Ngãi brơi thâo: mah pơdơi thun tha laih, samơ̆ yă Y Sinh ăt gir nao pơ djŏp plơi pla, ĕp “pơjeh djuai” phrâo či pơjing tơlơi khăp kơ yŭ mơñĭ goong brô̆, tơlơi adoh đưm.

“Gơmơi pơpŭ biă mă kơ mơnuih rơgơi kơhnâo Y Sinh. Yua dah ñu jing mơnuih hur har pran jua hor goong brô̆ đưm, pơpoh đing pơng rơgơi biă. Kâo juăt nao bưp, pơhiăp tom hăng prăp rơmet djŏp tơlơi adoh suang, ba grup nao pĕ atông adoh suang ƀơi lu anih amăng tơring glông, amăng tơring čar, đah gah tơring čar pơkŏn dong, kâo lăng yă Y Sinh pioh pran jua tŭ ư biă. Yua dah tơlơi adoh suang hơmâo hơđăp amăng pran ñu, biă ñu lĕ bruă ngui đing pơng mơ̆ng ñu mơ-ak kơtang biă”.

Hăng hơdôm tơlơi gum pơgôp rơgơi amăng bruă adoh suang pĕ goong atông brô̆, 10 thun hlâo adih, yă Y Sinh hơmâo Kơnuk kơna brơi hră pơpŭ Mơnuih kơhnâo gru đưm. Bang hyu gru hiam mơ̆ng djuai ania pô, ƀơi Plơi gru grua - tuai hyu ngui djŏp djuai ania Việt Nam (plơi prong jưh jom Hà Nội), yă Y Sinh ƀu kơnong pĕ atông goong brô̆ đưm, pơƀuh gru hiam djuai ania Sêdang hăng gơyut gơyâo amăng čar wơ̆t hăng čar rơngiao đôč ôh. Ñu ăt pơtô pơpoh đing pơng, ră ruai “ngă hơđong bơngăt pơdai” hăng gru grua hiam mơ̆ng djuai ania Sêdang.