Hơdôm thun jê̆ hăng anai, Ƀirô Gong phun jua pơhiăp ƀơi kual Dap Kơdư – Gong phun jua pơhiăp dêh čar Việt Nam ngă tui lu akô̆ bruă kơsem min, amăng anun, bruă lăi kơ anăn pơblang bôh pơhiăp mrô 3 tơlơi pơhiăp K’ho, Hơdang, Bơnông jing laih bruă hơduah ĕp tŭ yua, gêh gal hăng bôh pơhiăp djuai ania pô, djru rơnuk hlăk ai amuñ ngă juăt, hrŏm hăng anun djru djă pioh hăng ngă tui gru grua bôh pơhiăp djuai ania pô.

Hor hăng bôh pơhiăp djuai ania pô mơ̆ng jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi djuai ania ƀiă

Hmâo mơ̆ng sui laih, radio jing juăt laih hăng tha plơi Điểu Nglơn (djuai ania Bơnông) – mơnuih apăn bruă hơđăp ƀơi să Dăk N’drung, tơring glông Dăk Song, tơring čar Dăk Nông hơđăp, ră anai lĕ să Đức An, tơring čar Lâm Đồng. Hăng ñu, dưi hmư̆ jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp hăng tơlơi djuai ania Bơnông rim hrơi lĕ hơdôm mông jê̆ giăm hloh pioh mut amăng tơlơi hơdip bôh thâo đưm djuai ania pô:

“Kâo hmư̆ tơlơi Bơnông tui jua pôr Gong phun jua pơhiăp dêh čar Việt Nam sui laih, pok brô̆ hmư̆ tơlơi pơhiăp djuai ania pô. Dưi hmư̆ neh wa adôh tơlơi adôh đưm, hmư̆ tơlơi akhan laih anun truh tơlơi pơhing, tơlơi ruai bơwih ƀong huă, tơlơi mơnuih mơnam ƀơi djop anih hăng tơlơi Bơnông kâo ư-ang biă hăng mơ-ak pran jua, kơnang kơ anun mơ̆ bôh pơhiăp pô ƀu rơngiă hĭ, ƀing čơđai ñu dô̆ hmư̆ brô̆ amăng telephone, amăng plăng face book. Kâo čang rơmang tơdơi anai hmâo lu hơdră ngă pioh djă pioh bôh pơhiăp mơ̆ng pô, bang hyu bôh thâo đưm klă hiam pioh ană bă ñu huăi wor bit”.

Tơlơi kiăng hmư̆ bôh pơhiăp djuai ania pô tui radio ƀu kơnong kơ hăng ƀing tha rơma kah hăng tha plơi Điểu Nglơn ƀơi Lâm Đồng ôh mơ̆, wot hăng ƀing rơnuk hlăk ai dong. Amai Y Đuynh (djuai ania Hơdang) lĕ sa čô mơnuih hlăk ai juăt hmư̆ brô̆ ƀơi buôn Hring, să Čư̆ Mgar, tơring čar Dăk Lak, brơi thâo, jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp hăng tơlơi Hơdang ƀu kơnong kơ lăi pơhing phrâo ôh mơ̆, ñu dô̆ prăp brơi bôh thâo kơ mơnuih ngă đang hmua tŭ yua biă. Juăt hmư̆ jơlan hơdră mơ̆ng Gong phun jua pơhiăp dêh čar Việt Nam hăng telephone djă hyu, Y Đuynh lăi pơthâo: jua pôr jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp hăng tơlơi Hơdang ƀơi plơi kâo hmư̆ rơđah biă, ƀing pơhiăp pôr amăng brô̆ hmư̆ tañ thâo hluh. Y Đuynh hor biă đok pơhiăp mơ̆ng A Sa Ly.

Lơm anun, mơnuih ƀôn sang ƀơi plơi Long Jon, să Dục Nông, tơring čar Quảng Ngãi lĕ hmâo tơlơi kiăng hmư̆ tơlơi adôh đưm djuai ania Hơdang pioh djă pioh anô̆ yôm bôh thâo đưm mơ̆ng djuai ania pô. Ơi A Đâm, sa čô mơnuih juăt hmư̆ brô̆ lăi pơthâo: Kâo hor biă hmư̆ jơlan hơdră pơtui jua tơlơi adôh đưm djuai ania Hơdang pơtui amăng brô̆ mơ̆ng Gong phun jua pơhiăp dêh čar Việt Nam, biă ñu lĕ hmư̆ ƀing thâo adôh tơlơi adôh đưm kơ er adôh ayo, rơngê, ting ting.

“Kâo ƀuh tơlơi ră anai lĕ hơdôm er adôh đưm, bôh pia mơ̆ng djuai ania Hơdang pioh kơ ƀing hlăk ai ră anai ƀu hor lu ôh. Yua anun, kâo čang rơmang jơlan hơdră tơlơi adôh đưm Hơdang mơ̆ng Gong phun jua pơhiăp dêh čar Việt Nam kơtưn pôr lu hloh dong hơdôm jơlan hơdră tơlơi adôh đưm pioh lăi pơhing kơ ƀing hlăk ai hmư̆, thâo hluh hăng thâo djă pioh hăng ngă gru grua bôh thâo đưm mơ̆ng djuai ania pô”.

            Pơblang bôh pơhiăp – bang hyu bôh pơhiăp djuai ania ƀiă truh plơi pla.

Ră anai, 6 jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp hăng tơlơi djuai ania ƀiă Dap Kơdư lĕ Êđê, Jarai, Bahnar, Hơdang, K’ho, Bơnông pơtui na nao mơ̆ng 5h mơguah truh 20h30’ rim hrơi. Lu thun rơgao, VOV Dap Kơdư đing nao ngă tui hơdôm akô̆ bruă kơsem min hăng djă pioh bôh pơhiăp djuai ania ƀiă kiăng yua kơ bruă mă hăng djru djă pioh bôh thâo đưm phara ha jăn mơ̆ng djop djuai ania ƀiă Dap Kơdư, rơđah biă ñu kah hăng: “Mă yua bôh pơhiăp Bahnar ƀơi plơi pla pơtui jua pơhiăp”, “Pơblang bôh pơhiăp Jarai – Yuan amăng pơtui jua pơhiăp”; “Jơlan pơplih hơdră tơlơi adôh đưm kiăng djă pioh hăng pơlar tơlơi adôh đưm djop djuai ania ƀiă Dap Kơdư tui jua pôr pơhiăp djuai ania ƀiă” hăng “Kơsem min, dăp hơdră hăng pơjing Pơblang bôh pơhiăp Yuan – Bahnar”...

Mơ̆ng thun 2024 truh ră anai, akô̆ bruă kơsem min “Kơsem min dăp hơdră hăng pơjing jơlan pơblang bôh pơhiăp tơlơi djuai ania ƀiă Dap Kơdư” hăng 3 bôh pơhiăp K’ho, Hơdang rơwang sa, tơlơi Bơnông rơwang 2 hmâo tơhnal mă yua lu amăng rơnuk mrô dưi pok pơhai ngă tui. Anai lĕ bruă mă kiăng biă, djơ̆ hăng bôh nik, ngă phrâo kơ kơsem min dăp hơdră, pơjing bruă pơblang bôh pơhiăp mrô amăng rơwang 4.0. Akô̆ bruă kơsem min pơblang bôh pơhiăp mrô juăt mă yua amăng jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi djuai ania Dap Kơdư hmâo bôh tŭ yua pơblang hăng mă yua prong; djru amăng bruă pơgang hăng ngă tui nua yôm bôh thâo đưm phara ha jăn djuai ania ƀiă ƀơi Dap Kơdư.

Mơ̆ng hơdôm bruă pơhrua, rơgao tơlơi čih djă pioh hơdôm tơlơi gum pơhiăp mơ̆ng ƀing hmư̆ brô̆, mơnuih thâo hră djuai ania ƀiă, Grŭp ngă tui akô̆ bruă kơsem min jai thâo hluh hloh tơlơi kiăng khăp kơ bôh pơhiăp djuai ania ƀiă mơ̆ng plơi pla. Nai H’ Thủy, pơtô ƀơi Sang hră gưl sa Trưng Vương să Trường Xuân, tơring čar Lâm Đồng brơi thâo, sang hră glăk gum hrŏm lông lăng pơtô tơlơi djuai ania Bơnông kơ čơđai sang hră gưl sa. Bruă hmư̆ tui jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp, website tơlơi djuai ania ƀiă mơ̆ng Gong phun jua pơhiăp dêh čar Việt Nam tŭ mă bôh pơhiăp lĕ, bruă hơduah ĕp bôh pơhiăp tơlơi Bơnông amăng telephone, măi kompiutơr djru čơđai sang hră, amĭ ama čơđai sang hră tŭ mă tañ hloh. Mơ̆ng anun, nai pơtô tơlơi Bơnông ăt amuñ hloh mơn.

 “Čơđai sang hră ƀing gơmơi lu ñu juăt yua telephone hơdeč hmar, tơdah hmâo anăn mă yua pơblang bôh pơhiăp Bơnông – Yuan ƀudah Yuan – Bơnông amăng telephone, ƀing čơđai amra hơduah ĕp bôh pơhiăp pơ̆ hơpă, hơbin, yap wot ƀơi sang ƀudah pơ anih hrăm. Tơdah nai pơtô hăng čơdai sang hră mă yua hrŏm hră pơblang bôh pơhiăp mrô, hmâo jua pơhiăp ngă gru, hmâo bơhmutu ñu amăng tơlơi pơhiăp thơ, bruă pơblang bôh pơhiăp, hơdră mă yua bôh pơhiăp amra amuñ hăng lu mơta hloh bơhmu hăng hơdră pơtô tui hơđăp. Nai pơtô ăt plai ƀiă mơn hyu hơduah ĕp hơdrôm hră pơ-ar, bơ̆ čơđai sang hră lĕ dưi hrăm mă pô lu hloh. Mơ̆ng hră pơblang bôh pơhiăp mrô djru pơkĕ hrŏm rơnuk hlăk ai hăng bôh pơhiăp djuai ania pô, hăng mơ̆ng măi mok mơ̆ ƀing čơđai glăk mă yua rim hrơi”.

Nai Lơ Mu Nay Sa (K’ho Čil) ƀơi să Tân Hội, tơring čar Lâm Đồng brơi thâo, amăng hơdôm thun rơgao, plơi pla ăt ngă laih bruă pơtô hăng pơhrăm tơlơi K’ho. Khă hnun hai nai pơtô tơnap biă kơ bôh pia, hơdôm anô̆ pơdah. Kơnang kơ hmư̆ jơlan hơdră pơtui jua pơhiăp tơlơi K’ho mơ̆ng Gong phun jua pơhiăp dêh čar Việt Nam hăng fanpage tơlơi K’ho VOV Tây Nguyên, nai Lơ Mu Nay Sa hmâo dong jơlan pioh hơduah ĕp.

“Lăng fanpage tơlơi K’ho VOV Tây Nguyên kâo jai mơ-ak dong, mưn ƀuh kah hăng pô ĕp ƀuh anai lĕ tơlơi pơdah hăng bôh pơhiăp djuai ania pô sit nik ƀuh mơ-ak, kâo čang rơmang ƀing adơi amai kơsem min hăng in tơglit hră čih tơlơi pơblang bôh pia mrô K’ho, yua kơ tui anun amra gêh gal kơ nai pơtô kah hăng ƀing gơmơi kiăng pok, hrăm hăng pơtô tơlơi djuai ania pô hăng tơlơi Yuan kơ čơđai sang hră”.

Hăng sa čô ƀing gŏp mơ̆ng Jơlan hơdră tơlơi K’ho, pô čih tơlơi pơhing K’Dực (djuai ania K’ho Sre) – Kơ-iăng Khua Anom bruă djuai ania ƀiă – Hră pơhing hăng pôr pơhing hăng pơdah rup tơring čar Lâm Đồng pơdah pran jua.

  “Dưi thâo VOV Tây Nguyên glăk pơjing hră pơblang bôh pia mrô pioh pơgang hăng djă pioh bôh pơhiăp djuai ania K’ho, kâo mơ-ak biă. Anai lĕ sa bruă mă sit nik hăng djơ̆ hăng anăn ñu. Tơdah bôh pia mrô anai dưi in tơglit, kâo pơmin sit ñu ană bă ƀing ta tơdơi anai lơm dưi ĕp amăng bôh pia mrô anai amra thâo kơ bôh hră čih, tơlơi pơhiăp mơ̆ng djuai ania pô, hăng tơlơi yôm phăn hloh dong lĕ ană bă ƀing gơmơi thâo dong kơ anô̆ yôm mơ̆ng ơi yă ta pioh glăi. Gum hrŏm pơdah bôh pơhiăp hăng bôh hră čih mơ̆ng djuai ania pô hluai tui bôh pia mrô”.

Nai prin tha Čil Duin (djuai ania K’ho Lạch) – Kơ-iăng Khua Khul khua pơ ala mơnuih ƀôn sang să Lạc Dương, tơring čar Lâm Đồng hmâo kơsem min, čih bôh pia Lạch – Yuan pơdah pran jua mơ-ak biă lơm thâo VOV Tây Nguyên hmâo čih laih bôh pia mrô K’ho – Yuan, hăng amra lăi pơthâo tơlơi găn rơgao. Ñu čang rơmang, bôh pia mrô K’ho – Yuan, Yuan – K’ho amra jing bôh pia mrô djơ̆ pioh kơ hơdôm djuai: Sre, Čil, Lạch, Nộp, Kdòn, T’ring hăng djuai ania Mă... yua ngă bôh pơhiăp bơkơtuai rôk ruai amăng djuai ania K’ho lăi hrŏm.

“Bruă čih pơblang bôh pia mrô K’ho – Yuan, Yuan – K’ho tŭ yua biă hăng bruă hrăm tơlơi djuai ania pô pioh kơ hơdôm rơnuk pơgi kơdih anai mơ̆ng plơi pla djuai ania K’ho ƀing gơmơi. Bruă čih pơblang bôh pia mrô anai khă akă djop tum abih bôh pơhiăp, samơ̆ anai lĕ tơlơi gir run, tơlơi ba gru hlâo hăng bruă gơgrong amăng pơgang hăng djă pioh bôh pơhiăp djuai ania K’ho ƀing gơmơi”.

Ơi Y Thịnh Bon Jôc Ju lĕ djuai ania Bơnông, Kơ-iăng Khua hơđăp Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Dăk Nông – pô hơdrôm hră “Gru grua bôh thâo đưm Bơnông, hăng jing sa amăng hơdôm mơnuih gum hrŏm dăp hơdră bôh pơhiăp Bơnông – Yuan, Yuan – Bơnông jê̆ hăng anai brơi thâo: Djuai ania Bơnông ră anai hmâo năng ai ñu giăm truh 200.000 čô mơnuih, amăng anun hmâo lu djuai phara, kah hăng: Preh, Gar, Rlâm, Bu Nơr, Nông, Prâng. Amăng anun, Bơnông Preh dưi ruah ngă bôh pơhiăp mă yua hrŏm pioh čih dăp hơdră bôh pia hăng hră pơ-ar pioh pơtô pơhrăm.

“Yap truh ră anai, hmâo laih năng ai ñu mơ̆ng 2-3 per hră čih bôh pơhiăp Bơnông dưi in tơglit kah hăng Hră čih bôh pơhiăp Bơnông – Yuan, Yuan – Bơnông, per lu hloh năng ai ñu 26 rơkâo bôh pơhiăp, ƀiă biă mă ñu 12 rơbâo bôh pơhiăp. Ƀing juăt bruă hăng kơsem bôh pơhiăp gum hrŏm hăng Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Dăk Nông hơđăp hmâo pơphun lu bruă bơkơtuai, črông sai pioh tŭ ư hrŏm ruah bôh pơhiăp plơi pla hơpă dưi yua hrŏm pơhlôm hmâo bôh thâo djơ̆ hrŏm lu hăng lu mơnuih thâo hluh mơ̆ng hră čih pơhiăp amăng djuai ania Bơnông”.

Mơ̆ng tơlơi kiăng hmư̆ brô̆ hăng tơlơi djuai ania pô truh tơlơi čang rơmang hmâo sa gơnam mă yua bôh pơhiăp mrô rơnuk anai, abih bang leng kơ brơi ƀuh tơlơi čang rơmang lăp djơ̆ mơ̆ng neh wa djuai ania ƀiă ƀơi Dap Kơdư - kual Dơnung dêh čar amăng bruă djă pioh bôh pơhiăp hăng gru grua bôh thâo đưm mơ̆ng drơi pô amăng jơlan mut hrŏm. Hơdôm jua pơhiăp juăt hmư̆ ƀơi glông pôr pơhiăp, hơdôm glông bôh hră pơdah amăng măi telephone ƀu kơnong kơ măi mok lăi pơthâo nao rai ôh mơ̆, ñu dô̆ jing tal tô nao rai hơdôm rơnuk, tô̆ tui gru grua mơ̆ng djuai ania. Hăng tơlơi gum tơngan hrŏm mơ̆ng hơdôm ƀirô pôr pơhing kah hăng Gong phun jua pơhiăp dêh čar Việt Nam, mơnuih kơsem min, ƀing nai pơtô hăng plơi pla pô, tơlơi pơhiăp djuai ania pô amra ƀu kơnong kơ dưi pơgang ôh mơ̆, ñu dô̆ tô̆ tui bang hyu kơtang amăng tơlơi hơdip mơda./.