VOV4.Jarai - Amăng jơlan hơdră jơnum tal 37, Jơnum min apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar pơgôp hiăp kơ Tơlơi phiăn Hlăk ai (pơplih pơkra).

{ơi mông jơnum c\rông sai, khoa moa rơkâo kiăng ngă rơđah tơlơi gơgrong bruă mơng hlăk ai, hơdôm tơlơi pơhlôm brơi kiăng hlăk ai tơdăm dra tu\ mă tơlơi dưi hăng gơgrong bruă hăng mơnuih tơpuôl tui Hră phiah phiăn dêh ]ar.

Hơdôm tơlơi pơgôp hiăp ha amăng ple\ kiăng pơplih pơkra ming Tơlơi phiăn Hlăk ai tơdăm dra. Khă hnun, kiăng kah phara tơlơi dưi hăng bruă kiăng ngă mơng hlăk ai.

Kơ jơlan hơdră djru hlăk ai pơphun bơwih [ong, hơmâo tơlơi pơgôp hiăp lăi, anai le\ jơlan hơdră phrâo, pơlir hăng bruă pơphun bơwih [ong rơgơi mơng hlăk ai.

Ră anai, tơlơi anai aka [u hơmâo tơlơi phiăn pơkôl brơi ôh yua anun bruă pơmut amăng Tơlơi phiăn c\ih pơkra hlâo jing kiăng biă mă.

Khă hnun, rơkâo đ^ Anom bruă c\ih pơkra tơlơi phiăn kiăng kơsem min rơđah hơdôm tơlơi bơdjơ\ nao bruă pơphun bơwih [ong c\i pơsur, pơtrut đ^ bruă hlăk ai pơphun bơwih [ong.

Kơ hơdôm jơlan hơdră pơko\n mơng Kơnuk kơna hăng hlăk ai. Khoa moa lăi: hăng hlăk ai tơdăm dra mơng 16 truh yu\ kơ 18 thun:

Anai le\ grup hlăk ai tơdăm dra giăm hơmâo tơlơi pơmin kjăp laih, glăk pơplih kơ drơi jăn, tơlơi pơmin, amu` hơmâo tơlơi [u mơ-ak, yua anun, kiăng hơmâo hơdră wai lăng, pơgang ba djơ\ lăp.

Khă hnun, hơdôm jơlan hơdră hơmâo pơkôl [ơi Tơlơi phiăn pơkra hlâo hơmâo jơlan hơdră djru hro\m pioh rim c\ô hlăk ai. Rơkâo kiăng kơsem min kiăng hơmâo hơdră djru phara kơ hơdôm grup anai.

Khoa Jơnum min c\ih pơkra Tơlơi phiăn mơng {irô khoa pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar yă Lê thị Nga lăi:

Tơdah kơc\ăo bruă Tơlơi phiăn hlăk ai (pơplih pơkra) pơkôl jơlan hơdră djru phara kơ hlăk ai le\ [u djơ\ tơlơi phiăn.

Yua dah [ing anai le\ pô kjăp pran hloh, hloh kơ anun dong amra bơrơkua kơ tơlơi phiăn pơko\n.

Khoa Jơnum min Tơlơi phiăn mơng {irô khoa pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar Nguyễn Khắc Định lăi: hlăk ai ră anai do\ hơmâo lu tơlơi aka [u klă kơ mă bruă tui tơlơi pơkă pơkôl, tơlơi phiăn anai amra pơsir h^ hơdôm tơlơi phiăn anun.

Laih dong, rơkâo đ^ kiăng lăng glăi dong tơlơi ba jơlan hlâo, ngă gru hlâo mơng hlăk ai:

‘’Phrâo anai [ing ta phrâo pơsit laih Tơlơi phiăn pơgang tơlơi ngă sat mơng tơpai [ier.

Amăng anun, mơnuih [on sang lơ\m đ^ rơdêh [ơi jơlan [u dưi mơ`um tơpai yơh, mơ\ [ơi anai kơnong pơkôl ‘’Hlăk ai [u dưi mơ`um lu đơi tơpai [ier.

Tui anun, tơlơi klă hiam, ba jơlan hlâo mơng [ing hlăk ai aka [u hơmâo ôh.

Mơnuih đôc\ đac\ baih arăng pơkôl [u dưi mơ`um lơi, tơlơi anai kho\m lăng glăi tơlơi gơgrong bruă ba jơlan hlâo mơng hlăk ai amăng tơlơi phiăn anai’’.

{ơi mông jơnum, Khoa git gai pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar yă Nguyễn Thị Kim Ngân lăi:

hơdôm jơlan hơdră mơ\ kơnuk kơna pioh kơ grup hlăk ai kơnar kơnar đôc\, luk puk hăng lu tơlơi phiăn pơko\n kah hăng tơlơi phiăn:

Mă bruă, pơtô pơjuăt, boh thâo gru grua pơkjăp drơi jăn, boh thâo ia rơgơi, wai pơgang lo\n ia…

Rơkâo kiăng pơkôl rơđah kơ tơlơi dưi, bruă kiăng ngă mơng [ing hlăk ai, biă mă `u ngă rơđah tơlơi pơkôl mơng Phiah phiăn dêh ]ar thun 2013 kơ hơdôm tơlơi pơhlôm brơi [ing hlăk ai hră hrăm, mă bruă, kjăp drơi jăn, tơlơi rơgơi, djă pioh gru grua boh thâo mơng djuai ania hăng tơlơi pơmin ngă mơnuih klă:

‘’Bruă anai [u kơnong [ơi hlăk ai hơmâo tơlơi dưi hơget, gơgrong ngă bruă hơget ôh mơ\ hlăk ai kiăng hơmâo tơlơi pơhlôm hơget kiăng hlăk ai ngă tui tơlơi dưi hăng gơgrong bruă hăng mơnuih tơpuôl tui Phiah phiăn dêh ]ar pơkôl.

Biă mă `u, pơtô kjăp tơlơi pơmin, gru grua djuai ania, thâo hluh kơ hơdôm tơlơi hơmâo ră anai.

Amăng bruă mơnuih [on sang ngui plang internet pơđok tơlơi pơhing, lăi glăi, lăi hyu c\a c\ot…lui abih gru grua djuai ania, tơlơi pơmin klă [ơi anăp mơnuih mơnam, kơnuk kơna.

Rơnuk anai phara hăng hơdôm pluh thun hlâo adih. Anai le\ tơlơi tơnap mơng bruă git gai hlăk ai ră anai’’.

Kơ Jơnum min dêh ]ar kơ Hlăk ai, Jơnum min apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar tu\ ư hăng tơlơi pơkôl mơng Ding jum bruă ]ar gơgrong bruă [ơi anăp Kơnuk kơna ngă bruă wai lăng bruă dêh ]ar kơ hlăk ai;

laih dong rơkâo pơhrua nao tơlơi c\ih jing anih pơtruh nao rai djru Kơnuk kơna wai lăng bruă gah hlăk ai.

Siu H’Mai: Pơblang hăng pôr