{rô djơ\ hrơi Tơlơi dưi ană mơnuih ]arkơmar lơ 10/12, [ơi Hà Nội, Jơnum min bơkơtoai bruă gah khoa pơ ala mơnuih [on sang hăng Hơdră bruă Pơđi\ kyar Sang gum hbi\t deh ]ar ( UNDP) hơdai gum pơphun bơ jơnum hong ako# bruă “ Dôm tơlơi kôl kơnôl ]arkơmar hăng phian Việt Nam kơ tơlơi dưi ană mơnuih “. {ing apan bruă pơ]rông lô kơ dôm tơlơi kôl kơnôl ]arkơmar gah tơlơi dưi ană mơnuih mơ\ Việt Nam le\ ding kơna, ăt djơh bruă mơng Khoa gi\t gai wai lăng pơala mơnuih [on sang mơn amăng bruă pơpu\, wai pơgang hăng pơtru\t tơlơi dưi ană mơnuih.
{ơi tal bơjơnum, [ing apan bruă hmư\ lăi pơthâo kơ hơdôm boh yôm phrâo mơng Phiah phian thun 2013, kơ tơlơi ană mơnuih tơlơi dưi mơnuih [on sang; boh yôm phun gah glông dôm tơlơi kôl kơnôl ]arkơmar gah tơlơi dưi ană mơnuih Việt Nam jing ding kơna; bruă pel e\p rim rơ wang pơ kă pơthâo abih tih (UPR); boh than pel e\p ano# pơtôm plah wah dôm tơlơi pơkă phian Việt Nam mă yoa ră anai hong Phiah phian thun 2013 hăng dôm tơlơi kôl kơnôl ]arkơmar găh tơlơi dưi ană mơnuih mơ\ Việt Nam le\ ding kơna.
Tơdơi bơ]rông nao rai, [ing apan bruă lăng yôm kơ bruă Khoa pơala mơnuih [on sang Việt Nam pơ hmư\ Phiah phian thun 2013, le\ jing ano# gal tơlơi phian yôm phan, pơxi\t glăi, pơđi\ tui hăng pơkă tơlơi dưi ană mơnuih brơi đu tum, djơ\ hlôh yoa tơlơi đi\ kyar kjăp hlâo ]i lon ia. Biă `u, [ơi htal jơnum tal 8 phrâo rơgao, Khoa pơala mơnuih [on sang hơmâo e\p glăi hăng ki\ hră kơ 2 tơlơi pơkôl phun anun le\ Kôl kơnôl tơlơi dưi ană mơnuih gah mơnuih [u klă drơi jan hăng kol kơnôl găh tơlơi kơdong glăi ano# pơxăng taih amăng phiang tơnuh ană mơnuih. Tơlơi anai brơi [uh ano# [uan kho\p mơng Việt Nam amăng bruă wai pơgang tơlơi dưi ană mơnuih. Ơi Hòang Văn Nghĩa, kơ-iang khoa sang bruă ksem min tơlơi dưi ană mơnuih, gah Sang hră ksem min kơđi ]ar Hồ Chí Minh lăi le\: Khoa pơala mơnuih [on sang hơmâo bruă yôm phan amăng tơlơi pơpu\, wai pơgang hăng pơtru\t đi\ tơlơi dưi ană mơnuih:
+ Bruă khoa pơala mơnuih [on sang yôm tloh noh amăng bruă, [u djơ\ kơnong ngă rai tơlơi phian, lăng su\ tui bruă ngă đo] ôh mơ\ tơlơi yôm hlôh ]i anai lăi pơthâo mơna], ngă tui mơna] anun gơnăng [ơi tơlơi dưi lơm glăk đi\ kyar, lơm pơhmư\ dôm hdră bruă, tơlơi phian man pơphô ăt djơh hăng bruă ngă tui `u anai mơn. Yoa anun `u yôm biă mă hong [ing apan bruă pơala mơnuih [on sang [ơi anai, [ing ta khom hluh tong ten dôm tơlơi pơkă mơng glông phian tơlơi dưi ană mơnuih ]arkơmar ăt djơh thâo hluh kơ ano# lăng su\ tui, ngă tui mơng dôm tơlơi kôl kơnôl ]arkơmar anun.
Ăt [ơi tal bơjơnum anai mơn, yă Pratibha Mehta, khoa gum bruă kơ sang gum hbi\t djo\p deh ]ar [ơi Việt Nam brơi thâo: Amăng tơlơi pơthâo ano# pel e\p bruă ngă tui ( UPR) thun 2014, Việt Nam tu\ ư laih hong lu tơlơi gơwưh wo\t kơ mu\t tôm hăng dôm ano# pơkă tơlơi dưi ană mơnuih mơng ]arkơmar; wai pơgang hăng grong tơlơi dưi thâo djo\p tơlơi pơhing hăng khul tơpuôl, pơtrun mrô mơnuih hơmâo tơlơi sôh săt ]iu kơđi ba pơdjai, bơblih tơlơi phian hăng tơlơi ngă tui. Yoa anun Khoa pơala mơnuih [on sang khom ngă tôm hong kơnuk kơna amăng hrơi blan ako# pơjing ako# bruă tơlơi ngă pioh ngă tui dôm ano# gơwưh anai. Yă Pratibha Mehta lăi tui anai:
+ Blung hlâo le\ bruă ako# pơjing rai tơlơi phian mơng [ing Khoa gi\t gai wai lăng mơnuih [on sang [ơi dôm gưl, anun yơh yôm hlôh amăng bruă ako# pơjing hăng pơhmư\ dôm tơlơi phian phrâo, bơkơjap tui tơlơi dưi ană mơnuih. Tơlơi dưi ană mơnuih ăt kiang bơghe\p mơn amăng bruă pơala hăng lăng tui mơng [ing apan bruă pơala ăt djơh hăng amăng thun blan đăo lăng hlâo ngan drăp hăng tơlơi grong le\ kơnuk kơna dưi hơmâo đu tum ano# ngă tui tơlơi phian. Ako# bruă ngă mơng kơnuk kơna kơ bruă ngă tui tơdơi UPR si\t mơn jing ano# mă yoa gum [ing pơala kơ mơhuih [on sang ngă bruă lăng tui mơng pô.
Dôm [ing apan bruă pơala mơnuih [on
sang gơwưh kiang bơblih, pơ hroa dôm tơlơi pơkă mơng phian glăk ngă tui ră anai
gah tơlơi ană mơnuih, tơlơi dưi mơnuih [on sang gơnăng [ơi dôm tơlơi pơkă mơng
Phiah phian thun 2013 hăng dôm tơlơi kôl kơnôl ]arkơmar gah tơlơi dưi ană mơnuih
mơ\ Việt Nam le\ ding kơna; Laih dơng ngă tui klă hlôh dơng bruă mơng [ing apan
bruă pơala mơnuih [on sang, dôm [irômơng [ing apan bruă pơala mơnuih [on sang
amăng tơlơi lăng tui bruă ngă. Lăi pơthâo pel e\p abih bruă jao mơng UPR, biă
`u le\ ngă tui dôm tơlơi gơwưh, rơkâu đi\ mơng djo\p djang ]ar kơmar kơ tơlơi
dưi ană mơnuih./.
}ih pơblang hăng pôr : R]om H'Ly
Viết bình luận