VOV4.Jarai - {rô hrơi Jơnum abih bang Khul pơlir hơbit hlăk ai Việt Nam tal 8, rơwang thun 2019-2024 pơphun amăng rơwang hrơi tơjuh rơgao, Khua dêh ]ar ơi Nguyễn Xuân Phúc bơkơtuai hăng 1000 c\ô hlăk ai tơdăm dra, khua pơ ala kơ hlăk ai tơdăm dra amăng dêh ]ar nao pơhmư\ mông jơnum.

{ơi anai, Khua dêh ]ar git gai, hlăk ai kiăng hơmâo pran jua kơtưn đ^ djru man pơdong lo\n ia pơdrong sah, kơdrưh kơ-ang, nao hro\m mring hăng hơdôm boh dêh ]ar pơprong 5 kual lo\n. Gum hro\m “Klơi c\ư\ hăng dor ia rơs^”. Ngă pô ba jơlan nao hlâo amăng bruă man pơdong hăng wai pơgang Dêh ]ar [ing ta.

{ơi mông bơkơtuai, [ing hlăk ai hơmâo tơlơi tơ`a kơ Khua dêh ]ar ta kơ lu bruă kah hăng pơphun bơwih [ong, pơplih phrâo bruă mă, djru kơ hlăk ai drơi jăn [u klă, hlăk ai gum pơđ^ kyar bơwih [ong [ơi kual tơnap tap, pơdong rơnuk hlăk ai pơđ^ kyar abih bang, hlăk ai hăng bruă wai lăng tơlơi suaih pral kơ mơnuih [on sang, kơ boh thâo gru grua amăng [ing hlăk ai…Khua pơ ala ayong Ngô Thế Hoà, Khua git gai hlăk ai tơring ]ar, Khua Khul pơlir hơbit hlăk ai tơring ]ar Thái Nguyên hơmâo tơlơi pơgôp hiăp:

“Hlăk ai Việt Nam amăng rơwang thun 2011-2020 hơmâo lăi nao kơ bruă Hlăk ai Việt Nam kiăng pơđ^ kyar abih bang, bă blai pran jua khăp kơ lo\n ia, hơmâo tơlơi pơmin kjăp wai pơgang lo\n ia, thâo phô hăng kiăo tui jơlan xã hội chủ nghĩa. Lo\n ia ta glăk pơđ^ kyar ta`, hlăk ai ăt hmư\ hing ta` mơn tơlơi pơhing phrâo, bruă ngă phrâo hơmâo lu mơnuih hla tui.

Tơlơi anun kho\m kiăng [ing ta pơplih phrâo hơdră ngă bruă, hơmâo tơlơi pơmin djơ\ lăp laih anun kiăo tui rơnuk phrâo. Yua hnun, rơnuk hlăk ai kiăng thun blan pơ anăp, Kơnuk kơna hăng hơdôm ding jum, anom bruă hơmâo hơdră pơtrut pran kơ hlăk ai”.

Khua pơ ala ayong Nguyễn Văn Phong, Khua git gai hlăk ai tơring ]ar Gialai, pơdah pran jua đing nao kơ Kơc\ăo bruă pơđ^ kyar bơwih [ong huă – mơnuih mơnam kual djuai ania [iă hăng kual kơdư, c\ư\ siăng, kual bơwih [ong huă tơnap mơ\ Khua mua pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar phrâo lăi nao:

“Kơc\ăo bruă anai kah hăng tơlơi kơdăt đ^ pơđ^ kyar bơwih [ong huă – mơnuih mơnam [ơi kual mơnuih djuai ania [iă do\. Tui anun, hlăk ai amăng kơc\ăo bruă anai kiăng ngă bruă hơget? Hlăk ai gum hro\m mơn amăng bruă anai, laih anun hơmâo tơlơi pơkôl pơkă hơget mơn kơ [ing hlăk ai amăng Kơc\ăo bruă anai?”.

Pơhiăp hăng [ing hlăk ai, Khua dêh ]ar ơi Nguyễn Xuân Phúc brơi thâo, [ing ta juăt lăi anăm tơ`a ôh Lo\n ia ta ngă brơi hơget kơ [ing ta mơ\ ta kho\m tơ`a hlăk ai djru brơi tơlơi hơget yơh kơ Lo\n ia, Khua dêh ]ar ta lăi, hrơi bơkơtuai anai le\ c\i pơhmư\, pơklaih tơlơi ngă tơnap, ngă amu` brơi kơ [ing hlăk ai dưi pơđ^ kyar klă hloh.

Khua dêh ]ar ta c\ang rơmang hlăk ai Việt Nam kiăng hơmâo tơlơi khăp amuaih amăng pran jua, kiăng hơmâo ano\ kơtưn, hrưn đ^ ngă bruă, gum djru kơ lo\n ia. Hơdôm anom bruă bơdjơ\ nao kho\m ngă gal brơi kơ hlăk ai kiăng pơplih phrâo, hơdip klă hloh. Samơ\, kar hăng bruă grup đă boh lông đah kơmơi Việt Nam phrâo mă miđai ia mah, [ing gơ`u pơplông abih pran jua, pơyơr abih hơtai boh hăng tơlơi rơgơi mơng pran jua hlăk ai.

Pơhmư\ tơlơi pơgôp hiăp mơng [ing hlăk ai mơng mông jơnum, Khua dêh ]ar ta ơi Nguyễn Xuân Phúc lăng yôm biă mă kơ hơdôm tơlơi pơgôp hiăp pơdah pran jua amuaih ngă bruă, tơlơi rơkâo đ^ djơ\ lăp, pơdah pran jua kiăng khăp, hrưn đ^ găn rơgao tơlơi tơnap tap, gum man pơdong lo\n ia, plơi pla.

Lăi nao kơ hơdôm tơlơi lông ră anai, Khua dêh ]ar ta rơkâo đ^ Khul pơlir hơbit hlăk ai Việt Nam kho\m iâu pơthưr abih bang hlăk ai amăng dêh ]ar ta hăng hlăk ai do\ pơ dêh ]ar tac\ rơngiao, gum hro\m gum hro\m kơtưn kơ bruă, gir ngă tui tơlơi jak iâu “Hlăk ai Việt Nam khăp kơ lo\n ia, pơc\eh phrâo, hur har pran jua, mut hro\m, pơđ^ kyar”. Khua dêh ]ar ta rơkâo đ^:

“Blung hlâo, hlăk ai Việt Nam kho\m hơmâo tơlơi pơmin djơ\. Yua hnun yơh, [ing gih kho\m đăo gơnang kơ lo\n ia, Ping gah, jơlan hơdră pơđ^ kyar mơng lo\n ia ta. {u hơmâo pran đăo gơnang [u dưi ngă bruă hơget ôh. Hlăk ai kiăng hơmâo tơlơi khăp pơyơr pran jua man pơdong lo\n ia pơdrong sah, kơdrưh ang, dưi nao hro\m hăng hơdôm boh dêh ]ar pơprong [ơi 5 kual lo\n.

Abih bang gum pran “Klơi c\ư hăng dor ia rơs^”. Ngă mơnuih ba jơlan hlâo rơgơi bruă amăng bruă man pơdong hăng wai pơgang lo\n ia hiam klă mơng [ing ta. Hla tui jing Ánh Viên pô hơmâo mă 6 miđai ia mah, hơdôm asar miđai ia prăk yơh samơ\ lơ\m glăi pơ sang ăt jruh ia mơta mơn. Yua dah `u tơ`a glăi pô `u yua hơget `u [u dưi rơngao tui hăng ano\ `u dưi ngă mơng hlâo.

Yua hơget sa grup đă boh lông đah kơmơi drơi jăn anet tui anun samơ\ lơ\m đă boh lông le\ đă abih pran mơtăm. Hơdôm tơlơi anai yôm biă mă, pơdah tơlơi pơmin, pran jua hrưn đ^ mơng hlăk ai [ing ta’’.

Amăng rơwang thun ngă bruă tal 8 mơng Khul pơlir hơbit hlăk ai Việt Nam, Khua dêh ]ar ta kiăng abih bang bruă ngă mơng Khul jing tơlơi ngă bruă klă, djơ\ lăp, hơmâo arăng đăo gơnang kiăng hrăm hră, bơrơguăt bruă mơng [ing hlăk ai “Pơdjuai pơjeh phun pla” hrăm hră, “C|uh pơnga, bơadai boh”; gir ngă hơdôm hơnong pơkă; pơsit tơlơi kiăng ngă, tơlơi gơgrong bruă, pơđ^ tui pran jua mut hro\m mơng hlăk ai.

Pơsit, Kơnuk kơna hăng Khua dêh ]ar lêng djru ba, ngă gal brơi kiăng hlăk ai đ^ kyar, Khua dêh ]ar ta ơi Nguyễn Xuân Phúc pơsit:

“Kơnuk kơna hăng Khua dêh ]ar ta amra gum hro\m hăng hlăk ai Việt Nam amăng djop mơta bruă, [ơi djo\p anih, amra gum pơgop ba [ing mơnuih wai lăng kơnuk kơna ta rơnuk tơdơi anai gir ngă bruă jing mơnuih rơgơi mơbruă, hơmâo tơlơi pơmin klă, kjăp pran amăng rơnuk pơplih phrâo.

Hơdôm jơlan hơdră djru hlăk ai amra hơmâo Kơnuk kơna hăng Khua dêh ]ar git gai pơphun ngă kiăng ngă gal brơi kơ hlăk ai, khul, grup hlăk ai mă bruă klă hloh. Kơnuk kơna lêng c\ang rơmang, đăo gơnang kơ rơnuk hlăk ai khăp kơ lo\n ia hrơi anai hăng na nao truh pơgih pơdih anai”.

Siu H’Mai: Pơblang hăng pôr