VOV4.Jarai - {ơi mông jơnum lok 10, khua pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar tal 14 pơphun amăng rơwang hrơi tơjuh rơgao, [ing khua mua hơmâo bơkơtuai lăng nao rai amăng tivi kơ hơdôm tơlơi do\ phara mơng tơlơi phiăn anih do\ (pơplih pơkra).

Pơgôp pơhiăp kơ tơlơi phiăn c\ih pơkra hlâo, kơ bruă ngă hră pơ-ar anih do\ jăng jai, hơmâo tơlơi pơgôp hiăp kiăng pơkôl kơ hrơi blan c\ih anăn rơkâo do\ jăng jai kah hăng tơlơi phiăn ră anai sui biă mă le\ 2 thun kiăng [uh tơlơi phara hăng bruă c\ih anăn do\ kơtă hlao.

Khă hnun, sa, dua tơlơi pơgôp hiăp lăi tơlơi phiăn [u dưi pơkă hrơi blan do\ jăng jai ôh đah mơng plai [iă glêh glar ngă hră pơ-ar, ngă glêh tơnap kơ mơnuih [on sang lơ\m nao do\ amăng plơi pla. Bruă wai lăng anih do\ ăt pơhlôm mơn kiăo tui tơlơi ană plơi nao pơhaih, c\ih pơdah amăng măi djă pioh tơlơi pơhing kơ anih do\ hăng hluai tui bruă wai lăng mơng anom bruă Kông ang.

Kơ tơlơi pơhrơ\i hrơi do\ jăng jai, sa, dua c\ô khua lăi bruă ngă hră pơ-ar ăt lu đơi mơn, tơket tơkeng hră pơ-ar ngă glêh biă. Ơi Triệu Thanh Dung, khua pơ ala grup mơng Cao Bằng lăi:

“Pơhrơ\i hrơi do\ amăng plơi pla [u pơplih anih do\ [ing ta rơkâo mơng blung a ôh mơ\ anai le\ pơhrơ\i sui [iă dong hrơi do\. Yua hnun kâo pơmin bruă pơkôl hră pơ-ar pơhrơ\i hrơi do\ jăng jai kar hăng hră pơ-ar rơkâo do\ jăng jai blung a le\ [u kiăng ôh. Kâo rơkâo [ing ta kiăng lăng glăi dong, pơkôl bruă pơhrơ\i hrơi do\ jăng jao amu` [iă kơ ngă hră pơ-ar rơkâo do\ jăng jai. Pơhmutu kơnong kiăng hră pơhrơ\i hrơi do\ [udah ngă hră rơkâo amăng telephôn, hăng glông điện tử đah mơng ta`, huăi tơnap, amu` [iă kơ mơnuih [on sang lơ\m ngă”.

Kơ tơlơi pơkă c\ih anăn rơkâo do\ hlao, lu tơlơi pơgôp hiăp tu\ ư hăng tơlơi phiăn le\ kiăng pơkă mrô đoi đo\m kơ anih do\ yua apah mă, do\ gơnang kơ sang arăng ngă tơlơi pơkôl c\i ngă hră do\ hlao. Tui anun, sa amăng hơdôm tơlơi dưi do\ kơtă hlao le\ kho\m pơhlôm djơ\ mrô lo\n pơkă đoi đo\m kho\m hơmâo yua Khul khua pơ ala mơnuih [on sang tơring ]ar pơkôl samơ\ [u dưi aset hloh lơ 8m2 anih do\/sa c\ô.

Mrô pơkă sang do\ anet biă mă `u le\ 8m2/sa c\ô ăt jing hơnong pơkă hơmâo pơsit kiăng ngă giong amăng thun 2020 hơmâo lăi nao amăng Hơdră pơđ^ kyar sang do\ thun 2020 dêh ]ar ta hăng anăp nao truh thun 2030 laih anun mrô pơkă đoi đo\m kho\m hơmâo le\ 8m2/anih do\/sa c\ô [udah lu hloh ăt jing tơlơi pơkă kiăng gir ngă mơng abih bang tơring ]ar, [on prong amăng dêh ]ar. Ơi Phạm Văn Hoà, khua pơ ala grup Đồng Tháp lăi tui anai:

“Tơlơi phiăn anih do\ hơdip ră anai pơkôl rơkâo do\ hlao pơ hơdôm boh [on prong kơjăp hloh kơ anih pơko\n, kiăng wai lăng mrô mơnuih đ^ tui [ơi hơdôm boh [on prong, samơ\ sit nik bruă wai lăng kiăo tui hră pơ-ar [u tui hăng ano\ [ing ta kiăng ôh. Bruă hơdư\ [iă nao do\ pơ hơdôm [on prong amra dưi ngă hăng lu hơdră phara, lơ\m anun, tơdah [u c\ih anăn do\ hơdip hlao pơ anih kơ [ing do\ hơdip djơ\ tơlơi phiăn [ơi hơdôm boh [on prong Hà Nội, Hồ Chí Minh le\ ăt [u wai lăng klă lơi mơnuih do\ hơdip [ơi hơdôm anih anai, yua mơnuih [on sang nao do\ yua mă bruă, hrăm hră [ơi anai. Yua hnun bruă lui h^ tơlơi pơkôl pơkă c\ih anăn do\ hlao [ơi hơdôm [on prong le\ kiăng biă mă tui tơlơi phiăn c\ih pơkra anai, pơhlôm klă tơlơi dưi tui hluai c\i nao do\ mơng mơnuih [on sang”.

Lu khua mua tu\ ư hăng bruă pơplih ming hơdră wai lăng anih do\, plih mơng wai lăng tui hơđăp hăng hră ako\ sang (sổ hộ khẩu) hơdai wai lăng hăng mrô điện tử tui boh thâo ră anai. Tui hăng [ing khua, anai le\ hơdră wai lăng klă tui rơnuk mă yua boh thâo phrâo.

Laih dong, bruă brơi mơnuih [on sang do\ yua hră ako\ sang, hră do\ jăng jai amra be\ h^ mơn bruă hơmâo lu đơi hră pơ-ar, ngă glêh tơnap kơ mơnuih [on sang, ngă glêh kơtang đơi kơ hơdôm anom bruă wai lăng, rơkâo do\ [ơi hrơi mông Tơlơi phiăn phrâo dưi mă yua. Ơi Nguyễn Mạnh Cường, khua pơ ala mơng Quảng Bình lăi:

“Kiăng be\ h^ ngă tơnap, ngă glêh hăng wai pơgang ba tơlơi dưi mơng mơnuih [on sang le\ kiăng hơmâo mông pơplih phrâo mơng hrơi tơlơi phiăn dưi mă yua truh hrơi [ing ta lui hlao hră ako\ sang, hră do\ jăng jai. Yua hnun, kâo tu\ ư hăng hơdră mrô 1 yua Khua mua apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar lăi pơthâo le\ hră ako\ sang, hră do\ jăng jai c\ih amăn hla pơ-ar le\ amra hơmâo mă yua truh lơ 31 blan 12 thun 2022”.

Tu\ ư hăng tơlơi pơmin anai, yă Trần Thị Dung khua pơ ala grup tơring ]ar Điện Biên lăi, Kơnuk kơna, Ding jum kông ang hro\m hăng djop anom bruă bơdjơ\ nao pơdah pran jua gir run prong biă, hơmâo lu hră pơ-ar git gai hăng ngă bruă khut khăt, gir ngă giong bruă c\ih pơkra hră pơ-ar pơmut amăng măi computer tơlơi pơhing anih do\, mơnuih do\ dưi mă yua mơng lơ 1/7/2021.

Khă hnun, anun kơnong ngă giong gah bruă c\ih pơmut mrô amăng măi mok đôc\, bơ pơtruh nao rai hăng hơdôm anom bruă bơdjơ\ nao kiăng dưi mă yua mrô pioh amăng măi computer anai đah mơng lui yua hră ako\ sang le\ aka [u pơto\ng glăi rơđah ôh:

“Bruă lui hră ako\ sang le\ bruă prong bơdjơ\ nao tơlơi hơdip rim hrơi mơng mơnuih [on sang hăng hơdră mă bruă mơng hơdôm anom bruă bơdjơ\ nao. Yua hnun kiăng pơto\ng glăi rơđah hu\i ngă tơnap kơ mơnuih [on sang. Khua mua pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar pơtrun hră le\ kho\m kiăo tui djơ\ Tơlơi phiăn, samơ\ lơ\m ngă tui Tơlơi phiăn bưp tơlơi tơnap le\ bruă pơplih ming [u djơ\ c\i pơplih hrơi hơbin le\ pơplih ôh, ăt kho\m kiăng tui klă tơlơi phiăn ră anai mơn”.

Siu H’Mai: Pơblang