VOV4.Jarai-Truh mông anai, hơdôm anom bruă Ping gah tơring ]ar amăng đơ đam dêh ]ar ta pơphun giong laih jơnum ruah khua ping gah rơwang bruă thun 2020-2025.
{ơi kual Dap Kơdư, lăng nao kơ hơdôm jơlan hơdră pơ anăp, bruă ]i ngă, hơdră pơsir hơmâo lăi pơthâo amăng hră pơtrun lơ\m jơnum ruah khua ping gah, dưi [uh 5 thun pơ anăp, kual Dap Kơdư amra hơmâo lu tơlơi bơblih kơtang [uh nao pơ anăp bơwih [ong huă mơnuih mơnam, wơ\t hăng bruă tuh tia pơkra ming hăng ngă hmua pla pơjing, boh nik `u bruă pơkra apui lơtrik mơ\ng ano\ yua glăi.
Tơlơi bơblih ]ang rơmang, hơdôm ping gah tơring ]ar pơtum nao kơ bruă ako\ pơdong kjăp ping gah, bơblih phrâo hơdră git gai tui bruă mă khut khăt hloh, khin pơmin, khin ngă djơ\ hăng tơlơi glăm ba.
Apui lơtrik pơkra mơ\ng ano\ pơkra glăi năng lượng táo tạo ta thâo amu` le\ apui lơtrik pơkra mơ\ng măi pơke\ apui lơtrik dar hăng jua angin, rơbu\, apui lơtrik hrip pơ-iă yang hrơi amăng bruă bơblih phrâo kơtang, hơmâo lăi pơthâo amăng hră pơtrun jơnum ruah khua ping gah, rơwang bruă thun 2020-2025 mơ\ng 3 boh amăng 5 boh tơring ]ar kual Dap Kơdư: Gia Lai, Dak Lak hăng Dak Nông.
Rơbêh 150 kơ]ăo bruă apui lơtrik pơ-iă yang hrơi hăng hăng jua angin [ơi hơdôm tơring ]ar anai, arăng hyu e\p lăng anih man pơdong, brơi [uh, apui lơtrik hăng jua angin kual Dap Kơdư amra dưi pơke\ apui lơtrik jua kơtang truh 40 rơbâo megawatt, kơtang hloh 3 wơ\t pơkă hăng apui lơtrik drai ia amăng dêh ]ar ta.
Sa ring bruă pơkra apui lơtrik hăng pil pơ-iă yang hrơi [ơi tơring glông Ea Sup, Dak Lak glăk pơkra [iă giong ]răn 1 laih
Amăng hơdôm boh tơring ]ar anai, Gia Lai yơh gleng nao lu hloh kơ bruă ngă anai.
Tui hăng ơi Hồ Phước Thành, Khua Gơnong bruă Man pơphô hăng Tuh pơ alin, tơring ]ar [u kơnong gêh gal kơ bruă pơkra ring bruă apui lơtrik hăng jua angin đô] ôh, do\ hơmâo lu tơlơi gêh gal pơkra apui lơtrik pơko\n kiăng pơhư] [ing ngă bruă tuh pơ alin.
Truh ră anai, 15 kơ]ăo bruă amăng mrô 100 kơ]ăo bruă tơring ]ar k^ hră mă bruă, abih bang jua kơtang 1.294 Mw.
Ơi Hồ Phước Thành lăi le\, anăp ngă anai amra djru tơring ]ar Gia Lai bơwih [ong huă tu\ yua hloh hăng pơgang anih hơdip jum dar:
‘’Boh tu\ yua ba glăi lơ\m sa megawatt r^m thun djru hrom rơnoh prăk kơnuk kơna truh 300 klăk prăk, prăk duh jia hăng prăp pơ]ruh pơko\n.
Kơ tơlơi bơwih [ong huă tui anun [uh tu\ yua biă mă mơ\n. Rơngiao kơ anun, hơdôm kơ]ăo bruă anai jing ring bruă rơgoh’’.
Hrom hăng tơlơi gêh gal phrâo anun, hơdôm boh tơring ]ar kual Dap Kơdư hơmâo dơ\ng tơlơi gêh gal pơđ^ tui nua mă bruă gah đang hmua.
Kual pla tiu, pla kơphê tu\ yua pơkă hing ang [ơi ro\ng lo\n tơnah, hlăk mut hrom yua kơ tui Hră pơkôl EVFTA dưi ngă tui laih.
Tơdah ngă bruă djơ\ hnong pơkă, djơ\ tơlơi pơtrun tong ten hloh pơkă ano\ tu\ yua, ano\ hiam gơnam s^ mơdrô hăng tơlơi tơpă mơ\ng kual Mi ko# pơtrun, bruă ngă hmua kual Dap Kơdư hơmâo tơlơi gêh gal prongbiă mă.
Bruă mă prong hloh kiăng tơlơi gir run prong mơ\n, pơsir tơlơi mă bruă rơnang blang hăng aka [u tơpă.
Kiăng dưi ngă djơ\ bruă pơtrun rơnuk phrâo, abih rơwang bruă thun 2015-2020, djop anom bruă ping ga amăng tơring ]ar kual Dap Kơdư ngă tui khut khăt bruă dăp glăi, [ư\ pơkra amăng ping gah tui hăng Hră pơtrun jơnum lok 4 tal 12.
Giăm 5 rơbâo ]ô khua mua, mơnuih ping gah hăng [u [iă ôh anom bruă ping gah [ơi 5 boh tơring ]ar arăng jăm [uah yua ngă soh glăi [udah mă bruă [u kơđiăng tơpă.
Dưi ako\ pơphun amăng anih hơmâo tơlơi gêh gal amăng bruă [ư\ pơkra ping gah, dăp bruă ping gah, jơnum ruah khua ping gah djop tơring ]ar kual Tong krah rơwang bruă phrâo thun 2020-2025 ăt pơdah rai tơlơi pơmin hăng pran jua tơlơi glăm ba amăng bruă mă, tơlơi đăo kơnang ruah mơnuih lăp hăng tơpă.
Kah hăng [ơi Gia Lai, wơ\t hăng khua apăn bruă phun amăng ping gah, Khua anom pơphun bruă mă mơ\ng ping gah tơring ]ar hơmâo anăn ruah glăi ngă bruă, samơ\ mông jơnum ruah khua le\ arăng [u ple\ ruah ôh `u, yua dah hlâo kơ anun, ngă soh glăi, ping gah gơnong dlông jăm [uah.
Hăng lu mơnuih ping gah laih anun mơnuih [ôn sang, anai le\ sa tơlơi ngă tơpă amăng rơwang bruă phrâo, samơ\ gơ`u ăt ]ang rơmang amăng bruă ako\ pơdong ping gah, ruah mơnuih ping gah khom tong ten hloh. Mơnuih ping gah A Lưng, do\ pơ tơring glông Đak Đoa brơi thâo:
‘’Bruă mă dăp bruă ruah mơnuih, hlơi pô arăng jăm [uah laih yua ngă soh glăi ră anai djop gưl bruă ping gah hơmâo ngă djơ\ soh tui tơlơi pơtrun mơ\ng gơnong dlông.
Samơ\ tui hăng kâo pơmin, kâo [uh tơdah ngă khut khăt hloh mơ\ng blung a mơtam anăm ]ih ôh anăn pioh ruah đ^ hơdôm mơnuih [u lăp.
Samơ\ tơlơi anun ăt tơnap mơ\n, yua dah ngă bruă hrom, adơi ayong do\ hrom mă bruă sui laih, lo\m h^ anăn mơtam tơnap mơ\n’’.
Ako\ pơjing [ư\ pơkra ping gah khom ngă khăt tơlơi anun pơjing rai sa tơlơi bơblih phrâo [ơi hơdôm tơring ]ar amăng kual Dap Kơdư, samơ\ ăt ngă kơ lu mơnuih do\ sư\ rơbư\, hu\i kơ soh, hu\i kơ arăng jăm, anun yơh lu mơnuih ping gah, mơnuih ngă khua ngă bruă aka tu\ yua đơi ôh.
{uh rơđah tơlơi ngă kaih pơdu\ đuăi mơnuih [ôn sang, pơdong plơi pla phrâo [ơi bơnư\ pơkong ia Krông Pa] gah hlao tơring ]ar Dak Lak.
Sa ]ô khua lăi, amăng lu tơlơi yơh do\ gun, tơl 10 thun, ia pơkong đ^ mơ\ng kơ]ăo bruă man pơdong abih 4.400 klai prăk, ăt aka ngă giong mơ\n bruă pơdu\ đuăi mơnuih [ôn sang yua do\ hu\i ngă soh glăi, hu\i jăm [uah:
‘’Hơdôm jơlan hơdră duh glăi, jao lo\n anih man pơkra do\ ngă soh lu biă mă. Anom bruă pô ju\ yap, pơsir kơ]ăo bruă, kâo pô k^ hơdră djru mơ\ng 40 klai truh 50 klai prăk kâo tơtư\ tơngan biă mă.
Tui biă mă, yua hơge\t e\p mơ\ng phun tơdu\ `u aka [u sit nik, tơdah [u pơsir ôh ta`, djơ\ hrơi blan, kơnong k^ hră le\ soh mơtam yơh, pô glăm ba le\ ta yơh arăng jăm’’.
Hăng bruă [uh sit nik tui anun [ơi kual Dap Kơdư hăng [ơi dêh ]ar ta hai, nao jơnum khua mua ping gah Gia Lai, ơi Trần Quốc Vượng, ding kơna ding jum kơđi ]ar, khua gum bruă git gai ping gah dêh ]ar lăi pơtong, amăng bruă ako\ pơdong ping gah hăng glông bruă kơđi ]ar.
Amăng anun kiăng pơđ^ tui boh tu\ yua, pel e\p, krăo lăng, pơhlôm, pơgang tơlơi soh sat [ong prăk la, [ong kông ngăn, ngă hua] prăk kăk; khom e\p lăng hlâo hăng ngă khut khăt, pơtrut bruă ngă tui djru hrom abih bang sa tơlơi pơmin, pơtrut bruă glăm ba, tơlơi ba jơlan hlâo mơ\ng mơnuih ping gah, mơnuih ngă khua, tal blung le\ mơnuih ngă khua kơ sa boh anom bruă.
Ping gah ta lăi pơtong: mơnuih ngă khua yơh jing phun kơ bruă mă. Bruă ako\ pơdong ping gah amăng đơ đam bruă kơđi ]ar jing phun hloh ba glăi boh tu\ yua.
Tơlơi anun yơh, jơlan phun khom pơsir bruă hơde] [iă, kual Dap Kơdư amra pơđ^ tui tơlơi tơlơi gêh gal, pok phrâo jơlan gêh gal nao pơ anăp.
Dương Đình Tuấn pô ]ih-Nay Jek : Pơblang
Viết bình luận