VOV4.Jarai - Ngă hiưm hơpă kiăng dlai klô huăi hmâo ara\ng phă dong, lom anun 345.000 ektar lo\n pơkă ngă đang kyâu hmâo mă yua ngă hmua yua kơ 150.000 bôh sang ano# mơnuih [ôn sang, hăng tơlơi mơnuih đuăi hyu do# hơdơ\ ]i hor akă pơdơi glăi, ngă tơnap prong truh kơ dlai klô hăng lo\n dlai.

Anai le\ hơdôm tơlơi [uh rơđah dưi lăi đ^ amăng mông Jơnum “Pơđ^ kyar bruă đang hmua, pơđ^ tui prăk pơhrui glăi, tơlơi hơd^p mơda mơnuih [ôn sang ngă đang hmua [ơi lo\n ngă đang kyâu kual Dăp Kơdư”, yua kơ Gru\p bơwih [ong dêh ]ar ta gum hrom hăng Ding jum đang hmua hăng pơđ^ kyar [ôn lan dêh ]ar ta pơphun rơnu] rơwang hrơi tơjuh rơgao [ơi plơi prong Đà Lạt, tơring ]ar Lâm Đồng.

Tui hăng tơlơi lăi pơthâo glăi mơng 5 bôh tơring ]ar kual Dăp Kơdư, yap truh rơnu] thun 2019, abih bang lo\n ngă  hmua [ơi kual lo\n ngă đang kyâu le\ giăm truh 345.000 ektar, dưm dưm hăng 11,3% mrô lo\n pơkă ngă đang kyâu.

Hơdôm kual ngă đang hmua hmâo 3 mơta lo\n gah kual pơkă ngă đang kyâu mă yua lu mơta, kyâu pơgang hlôm hlâo hăng kyâu yua kơ bruă bơwih [ong. Mrô lo\n anai biă `u le\ pla kơ phê, tiu, phun bôh troh [ia\ hrơi, kơtor hăng djop mơta phun pla pơkon.

Ơi Phạm S, Kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih [ôn sang tơring ]ar Lâm Đồng brơi thâo, bruă pơgo#, pơsir lo\n mă yua, pơhrui glăi lo\n dlai hmâo ara\ng sua mă ngă đang hmua le\ tơnap biă.

Mơng anun, tơring ]ar Lâm Đồng ba tơbiă jơlan pơsir pla, hơkru\ glăi kyâu pơtâo hluai tui bruă đang hmua pơke\ hrom, hăng tơlơi pơkă “Tu\ ư gru grua, djơ\ hrom ră anai hăng pơsit pran amăng pơgi kơdih anai”:

“Bôh than gru grua 52.000 ektar tui anun mơnuih [ôn sang do# sui laih, ngă đang hmua sui laih mơn, tu\ ư pioh ba abih bang lo\n dlai hmâo sua mă pioh pla kyâu pơtâo [ơi lo\n anai pioh jao [udah pơsit hră dưi mă yua lon đang kyâu.

Bôh than ră anai le\ mơng thun 2015-2020 Lâm Đồng kơnong kơ hmâo 334 ektar hmâo ara\ng ro# mă, abih bang khom pơsir kiăng pla kyâu pơtâo.

Bơ\ pơgi kơdih anai, mơng thun 2020 pơ\ anăp, khom pơsir sit lăi hmâo tơlơi ro# mă lo\n, pơsir lo\n pla kyâu pơtâo. Yua kơ, rơngiă dlai mơ\ [u pla glăi kyâu pơtâo amra rơngiă hlao lo\n anun”.

Kual Dăp Kơdư ră anai hmâo 345.000 ektar lo\n ngă đang kyâu hmâo ara\ng ro# mă pioh ngă đang hmua

Hom hăng tơring ]ar Lâm Đồng, hơdôm bôh tơring ]ar kual Dăp Kơdư ăt ha amăng ple\ ba tơbiă mă bruă đang hmua pơke\ hrom ngă jơlan pơsir kiăng đ^ rah rơnoh pơgang dlai klô, ba glăi rah bruă bơwih [ong kơ hơdôm bôh sang ano# mơnuih [ôn sang glăk ngă đang hmua [ơi kual lo\n đang kyâu.

Ơi Trương Thanh Tùng, Kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih [ôn sang tơring ]ar Daknông brơi thâo, tơring ]ar hmâo rơbêh kơ 67.000 ektar amăng kual anai lu thun rơgao [u dưi pơsir.

Daknông rơkâo Ding jum đang hmua hăng pơđ^ kyar [ôn lan dêh ]ar pel e\p, tu\ yap hơdôm djuai phun pla bôh troh le\ phun pla hmâo lu bôh than, yua pioh pla [ơi kual lo\n ngă đang kyâu hmâo ara\ng ro# mă.

Hrom hăng anun, Ding jum khom mă yua tơlơi pơkă bôh thâo pla phun pla pơke\ hăng kơsem min, pơsit ano# tu\ yua pơgang hlôm hlâo mơng djop djuai phun pla bôh troh pioh pơmin nao rơnoh gôm lo\n:

“Rơkâo Ding jum đang hmua hăng pơđ^ kyar [ôn lan tu\ yap djop djuai phun pla hmâo tơ-ui prong kah hăng phun [ơr, sầu riêng, bôh mit, măng cụt, bôh jrang jrư\p [udah bôh [rô yuan, bôh pơ-o\ le\ phun pla lu bôh than. Yua kơ `u hmâo bơdjơ\ nao prong, hloh kơ phun kơ su, kơ su do# hmâo bơyan hlung hla dong.

Tơdah dưi ngă tơlơi anai, hmâo glông hơdră, pơkă pơđ^ kyar đang hmua pơke\ hrom [udah mă yua hơdôm hơdră bruă pioh pok pơhai bruă đang hmua pơke\ hrom kâo pơmin ba glăi bôh tơhnal biă. Yua kơ hơdră anai pơhlôm rah lo\n mơnai, pơhlôm rah bruă bơwih [ong.” 

Ơi Cao Đức Phát lăi rơđah [u ngă pơplih kiăng djơ\ phiăn ôh dlai hmâo phă lui, hmâo ara\ng ro# mă anun

Klah ]un bruă Jơnum, Ding kơna Ping gah dêh ]ar, Kơ-iăng Khua Gru\p apăn bruă bơwih [ong dêh ]ar ơi Cao Đức Phát rơkâo Ding jum đang hmua hăng pơđ^ kyar [ôn lan hrom hăng hơdôm bôh tơring ]ar kual Dăp Kơdư khom lăng anai le\ tơlơi prong, [u djơ\ kơnong kơ bơdjơ\ nao truh 345.000 ektar lo\n đang kyâu ôh mơ\ bơdjơ\ nao bruă bơwih [ong, tơlơi hơd^p mơda, bôh thâo mơng năng ai `u 150.000 bôh sang ano# mơnuih [ôn sang.

Bôh nik `u, hơdôm mrô gah lo\n dlai hăng sang ano# mơnuih [ôn sang amra do# lu hloh kơ tơlơi lăi pơthâo glăi mơng Ding jum đang hmua hăng hơdôm bôh tơring ]ar dong.

Mơta pơkon, tơlơi lăi pơthâo glăi ăt kơnong kơ đing nao kơ dlai klô, lo\n dlai, akă đing nao kơ ană mơnuih.

Tơdah yua kơ bơngot kơ tơlơi gơgrong, lăi pơthâo glăi [u djơ\ hăng bôh nik `u ôh, hơdôm bôh tơring ]ar glăk ngă tơnap kơ pô amăng bruă wai lăng, pơgang dlai klô.

Ơi Cao Đức Phát rơkâo, khom ba tơbiă hơdôm mrô ju\ yap djơ\, pơsit kiăng pơphô djơ\ kơ Ding jum kơđi ]ar, Gru\p apăn Ping gah ba tơbiă hơdôm jơlan pơsir ba glăi bôh tơhnal kơ kual Dăp Kơdư:

“Kiăng lăng tơpă kơ bôh nik pioh pơphô kơ Ping gah, Kơnuk kơna hmâo hơdôm bruă mă, biă `u hơdră bruă djơ\ kiăng pơsir tơlơi anai”.

Ta#o hloh anăm pioh tơyơl tui anun sui hrơi ôh. Tơhnal pơkă le\ rơđah rơđông ngă hiưm hơpă pơgăn phă dlai klô, samơ\ hrom hăng anun khom e\p hơdră pioh pơtô brơi mơnuih [ôn sang mă yua hmâo bôh tơhnal hloh kual prong gah đang kyâu samơ\ ngă đang hmua tơju\ pla.

Ơi Cao Đức Phát ăt lăi rơđah mơn, bruă jơnum anai [u djơ\ pioh pơplih jing djơ\ phiăn kual lo\n hmâo phă h^, ro# mă ôh.

Anai le\ bruă jơnum kiăng bơkơtuai, e\p jơlan pơsir pioh lăi pơthâo kơ Ding jum kơđi ]ar, Gru\p apăn bruă Ping gah.

Hrom hăng anun, Kơ-iăng Khua Gru\p apăn bruă bơwih [ong dêh ]ar ta ăt rơkâo mơn hơdôm bôh tơring ]ar kual Dăp Kơdư khom pơsit pơgang dlai klô hmâo ră anai, [u dưi kơdun glăi hơdôm mrô lo\n, rơnoh gôm lo\n dlai.

Hăng hơdôm tơlơi rơkâo mơng hơdôm tơring ]ar, Gru\p apăn bruă bơwih [ong dêh ]ar ta amra pel e\p hăng rơkâo kiăng dưi pơplih pơkra djơ\ hăng bôh nik `u.

Amăng anun, hơdră pơkă, hơdră bruă kiăng pơđ^ kyar bruă đang hmua pơke\ hrom lo\n đang kyâu hmâo ara\ng ro\ mă le\ jơlan hlâo djơ\ samơ\ kiăng kơsem min rơđah pioh djơ\ hăng rim tơring ]ar, mơnuih.

Ngă hiưm hơpă khom djơ\ gah bôh thâo, klă gah lo\n mơnai, ba glăi bôh tơhnal bơwih [ong hăng djơ\ nao hrom gah mơnuih mơnam dong./.

            Công Bắc pô ]ih – Siu H’ Prăk pô pơblang