VOV4.Jarai - Hăng tơring ]ar ba jơlan hlâo đơ đam dêh ]ar ta kơ đ^ kyar bruă đang hmua tui hơdră phrâo, anun lom Kơnuk kơna hmâo hơdră pơtrun djă pioh 100.000 klai prăk brơi ]an mă kơmlai [ia\, m[s hăng anom bơwih [ong mơng tơring ]ar Lâm Đồng mơ-ak biă.

Khă hnun hai, yua kơ hơdôm tơhnal ba tơbiă hăng tơlơi pơkă brơi ]an prăk tơnap biă, bruă ngă hră pơ-ar lu mơta, anun m[s hăng anom bơwih [ong tơnap ]an ngăn drăp anai.

Hơdôm blan hăng anai, ơi Võ Quốc Khoa, pô sa blah đang ngă tui hơdră phrâo pla djop mơta bơnga yôm [ơi să Dă Ròn, tơring glông Đơn Dương, tơring ]ar Lâm Đồng đuăi hyu djop anih anom pioh e\p ngăn rơnoh tuh pơ plai pơhư prong hơdră pơkă ngă đang bơnga pơhlôm ako# tlôn [ơi kual lon 10 ektar.

Khă hmâo lăi pơthâo laih hăng lu sang prăk samơ\ ơi Khoa ăt [u dưi mơn ]an prăk mă kơmlai [ia\ mơng anung  prăk 100.000 klai prăk mơng Kơnuk kơna, bôh than yua kơ hơdôm tơhnal ba tơbiă hăng tơlơi pơkă ]an prăk mơ\ sang prăk ba tơbiă ngă tơnap.

“Ră anai [ing gơmơi ăt glăk gir run ]an mơn samơ\ akă dưi ôh. Bôh than ba truh le\ yua gơ`u kiăng ]an prăk khom hmâo kông ngăn gơgrong mơ\, tơdah pô mă yua hră mă yua lon ngă đang hmua thơ gơ`u yap tui noa mơng kơnuk kơna anun ]an amra [u hmâo lu ôh.

Tui anun mơn, bôh nik `u lon anun tơdah yap tui noa s^ pơkă hrom ta blơi thơ lu prăk biă. 10 ektar lon kâo [ơi Đơn Dương, tơdah blơi ră anai năng ai `u 30 klai prăk”.

Lâm Đồng hmâo lu hơdră pla a`ăm yôm hmâo 500 klăk prăk sa ektar amăng sa thun

Tui hăng Tơlơi pơsit 318, lơ 14/3/2017 mơng {irô ding jum wai lăng bruă đang hmua hăng pơđ^ kyar [ôn lan dêh ]ar ta, kiăng dưi ]an prăk mơng anung prăk 100.000 klai prăk, hơdôm bôh anom bơwih [ong ngă đang hmua tui hơdră phrâo khom hmâo sa amăng hơdôm tơhnal ba tơbiă, kah hăng: rơwang bruă tuh pơ plai ngă tui amăng Kual, anih ngă đang hmua mă yua bôh thâo phrâo dưi hmâo hơdôm gưl hmâo tơlơi dưi pơsit pơdo\ng, hơdôm anom bơwih [ong dưi hmâo {irô ding jum wai lăng bruă đang hmua hăng pơđ^ kyar [ôn lan dêh ]ar ta pơsit hră pơ-ar tu\ yap le\ anom bơwih [ong gah đang hmua mă yua bôh thâo phrâo, hơdôm rơwang bruă đang hmua hơdjă…

Tơring ]ar Lâm Đồng ră anai hmâo năng ai `u 50.000 ektar lon ngă đang hmua tui hơdră phrâo, dưm dưm hăng 17% kual lon ngă đang hmua mơng tơring ]ar.

Amăng anun, hmâo lu hơdră pla a`ăm yôm hmâo 500 klăk prăk amăng sa ektar, biă `u hmâo đang pla a`ăm hăng dlông ia hmâo mơng 8-9 klai prăk sa ektar amăng sa thun, bơnga hmâo truh kơ 1 klai 200 klăk prăk,… djru pơđ^ tui noa gơnam mă mơng đang hmua hơnong `u mơng tơring ]ar hmâo 150 klăk prăk sa ektar amăng sa thun, lu hloh lu biă bơhmu hăng hơnong pơkă hrom mơng đơ đam dêh ]ar.

Khă hnun hai, tui hăng ơi Phạm S, Kơ-iăng Khoa Jơnum min m[s tơring ]ar Lâm Đồng, tơdah  hluai tui hơdôm tơhnal ba tơbiă ]an mơng anung prăk 100.000 klai prăk le\, đơ đam tơring ]ar ăt kơnong kơ hmâo 8 bôh anom bơwih [ong mơn djop tơhnal pơkă ]an prăk.

Yua anun, gong gai tơring ]ar glăk gum hrom hăng sang prăk e\p jơlan pơsir pơtlaih tơlơi tơnap anai.

 “Hmâo anung prăk ]an 100 rơbâo klai prăk kơ bruă đang hmua tui hơdră phrâo, [ing gơmơi pơmin, anai le\ pran pơtrut prong hăng klă biă kơ ngăn rơnoh pioh hơdôm anom bơwih [ong ngă đang hmua tui hơdră phrâo  ]an hăng đ^ kyar.

Samơ\ tui hăng tơlơi lăi glăi mơng hơdôm bôh anom [ing gơmơi pơmin le\ bruă ngă hră pơ-ar, tơhnal ba tơbiă hăng mă yua prăk ]an tơnap biă anun bôh nik `u hơdôm anom bơwih [ong mơng tơring ]ar Lâm Đồng bưp tơnap tap, akă dưi ]an prăk anai.

Tơring ]ar Lâm Đồng [ing gơmơi ăt hmâo mă bruă laih hăng hơdôm sang prăk, sang prăk Kơnuk kơna pioh pơjing hơdôm glông hơdră ]an prăk hiưm hơpă kiăng kơ gal”.

Lâm Đồng ră anai hmâo năng ai `u 50.000 ektar lon ngă đang hmua tui hơdră phrâo.

Ơi Trương Quốc Thụ, Kơ-iăng Khoa Sang prăk Kơnuk kơna Việt Nam pơdo\ng [ơi Lâm Đồng brơi thâo, yua kơ lu anom bơwih [ong ngă đang hmua tui hơdră phrâo [ơi tơring ]ar Lâm Đồng [u pơhlôm hơdôm tơhnal ba tơbiă hăng tơlơi pơkă ]an prăk, anun bruă pơsir prăk ]an mơng anung prăk 100.000 klai prăk anai, ră anai kơnong kơ hmâo 150 klai prăk.

Kiăng ngă hluh gah prăk ]an ngă đang hmua tui hơdră phrâo, sang prăk hăng hơdôm bôh anom, gơnong bruă glăk kơsem min brơi ]an hmâo kông ngăn gơgrong [ơi lon ala.

“{ơi tơring ]ar Lâm Đồng le\ anom bơwih [ong leng kơ [ơi rơnoh anet, găp [rô, anet aneo hăng hơdôm bôh sang ano# m[s đo#]. Samơ\ tơhnal ba tơbiă kiăng dưi ]an tui anung prăk 100.000 klai prăk anai le\ [u amu` ôh.

Ră anai Gơnong bruă kông ngăn lon mơnai hăng dlai klô jing pô phun, gum hrom hăng Sang prăk kơnuk kơna, hơdôm anom bơwih [ong s^ mdrô, Gơnong bruă wai lăng tơlơi phiăn, Gơnong bruă s^ mdrô kiăng pơ phô brơi Jơnum min m[s tơring ]ar k^ mă yua kông ngăn pơhlôm le\ sang mơnil.

Tơdah bruă anai giong, lom sang prăk nao pel e\p kông ngăn noa, rơngiao kơ bruă pel e\p pơsit lon le\ pel e\p pơsit tom noa sang mơnil mơtam, kông ngăn đ^ lu prăk pô dưi ]an ăt amra đ^ tui mơn”.

Samơ\ tơnap biă ]an prăk mơng anung prăk mă kơmlai [ia\ 100.000 klai prăk mơng Kơnuk kơna 

Amăng mông jơnum pok pơhai djru ngăn rơnoh ]an mơng Keh prăk đ^ kyar anom bơwih  [ong anet hăng găp [rô dưi pơ phun amăng blan 4 phrâo rơgao, ơi Đặng Hyu Thông, Kơ-iăng Khoa {irô ding jum wai lăng Kơ]a\o bruă hăng tuh pơ plai dêh ]ar ta, Khoa Khul wai lăng Keh prăk  đ^ kyar anom bơwih  [ong anet hăng găp [rô dêh ]ar ta ăt lăi mơn, bruă pơsit noa kông ngăn [ơi lon anun pioh ngă gal kơ hơdôm bôh anom bơwih [ong ngă  ano# gơgrong ]an prăk jing sa bruă ngă kiăng biă hăng djơ\ phiăn dong, Keh prăk đ^ kyar anom bơwih  [ong anet hăng găp [rô amra ]rông lô kiăng ta` pok pơhai brơi ]an tui tơlơi pơkă anai:

“{ing gơmơi amra gum hrom hăng sang prăk  kơnuk kơna pioh pơtlaih, lui h^ tơlơi ]an hmâo kông ngăn gơgrong.

Hơdôm blah đang hmua anun arăng tuh pơ plai giăm truh pluh klai prăk lom sa ektar mơ\ [u dưi lăng anun le\ kông ngăn gơgrong thơ kâo [uh [u gal ôh, yua anun khom pơplih glăi tơlơi pơmin anun.

Hăng hơdră ]an anai kâo pơmin lu anom bơwih [ong mơng Đà Lạt dưi hmâo djop tơhnal ba tơbiă mơng keh prăk anai, jing pô hmâo tơlơi gal mơng keh prăk”.

Dong mơng ră anai truh kơ thun 2020 hăng pơsit jơlan gah truh thun 2025, tơring

]ar Lâm Đồng pơsit đ^ kyar bruă đang hmua tui hơdră phrâo tui jơlan gah pơhlôm abih bang, kơja\p phik hăng phrâo rơnuk anai.

Hrưn đ^ truh thun 2020, pơđ^ tui noa ngă rai gơnam tam hơnong `u amăng sa kual lon hmâo 170 klăk prăk sa ektar amăng sa thun, hăng noa gơnam tam ngă rai mơng đang hmua mă yua bôh thâo phrâo hmâo mơng 35 truh kơ 40% noa gơnam ngă rai mơng gơnong bruă đang hmua.

Yua anun, sit lăi hơdôm ano# ngă đôm gah prăk ]an brơi kơ đ^ kyar bruă đang hmua tui hơdră phrâo dưi hluh gah, amra ta` hmâo tơlơi pơplih prong gah bruă ngă đang hmua, pơđ^ tui noa hăng ano# klă gơnam tam, djơ\ hăng tơlơi kiăng đ^ kyar bơwih [ong – mơnuih mơnam hrom mơng tơring ]ar Lâm Đồng lom mut hrom.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr