VOV4.Jarai - Amăng 8 thun rơgao, biă `u amăng rơwang bruă Jơnum 12 mơng Ping gah, bruă hrưn đ^ pơgang, pơgăn hưp [ong kông ngăn dưi ngă tui hăng pran pơsit bruă kơđi ]ar prong biă, gir run prong [u hmâo kual anih kom, [u hmâo tơhnal pơkă gah rơngiao hơpă, [u hmâo pơdơi pơdă…

Hưp [ong kông ngăn hmâo blung a hmâo pơgăn laih, djru djă pioh Ping gah klă hiam hăng hơkru\ pran đăo gơnang mơng mơnuih [ôn sang hăng Ping gah hăng Kơnuk kơna.

Khă hnun hai, pơ\ hơpă “ăt do# mơn tơlơi anai”, ăt do# mơn tơlơi djưng djư tơdah kơdo\ng hưp [ong kông ngăn amra bơdjơ\ nao tơlơi pơđ^ kyar bơwih [ong – mơnuih mơnam mơng plơi pla pô.

Kiăng ngă tui truh kih bruă pơgang, pơgăn hưp [ong kông ngăn kiăng ngă lu bruă ha amăng ple\, samơ\ blung hlâo le\ khul pơplih pran pơsit ngă tui mơng rim mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah hăng mơnuih [ôn sang.

131 rơbâo ]ô ping gah hmâo pơsir kơđi tơlơi amăng 8 thun rơgao, kơnong kơ ako# rơwang bruă Jơnum tal 12 truh ră anai hmâo pơsir laih kơđi hăng 87 rơbâo ]ô mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah amăng anun, hmâo rơbêh kơ 3 rơbâo 200 ]ô mơnuih ping gah hmâo pơsir bơdjơ\ nao tơlơi hưp [ong kông ngăn; 110 ]ô mơnuih apăn bruă gah Kơnuk kơna wai lăng…

Bôh tơhnal anai brơi [uh bruă ngă tui tơpă tơlơi pơmin ]râo ba, tơlơi pơmin: “Lăi nao hrom hăng bruă mă, [u hmâo gơgrong ba hơdôm tơlơi pơgo# hơpă mơng mơnuih, khul gru\p hơpă ôh”. Khua hơđăp git gai Ping gah tơring ]ar Bình Thuận Nguyễn Mạnh Hùng pơsit:

“Gru pơđom hmư\ hing hloh [ing ta hmâo pơphun ha amăng ple\ hơdôm jơlan gah pơsir. Hơdôm tơlơi hơpă thâo [uh dưi pơsir gah phun `u tơpă, hmao tlôn tui djơ\ tơlơi pơkă mơng tơlơi phiăn.

Bơhmu hăng hlâo adih, hơdôm kơđi tơlơi pơsir [u do# “hơgom” dong tah mơ\, lăi pơthâo rơđah kơ djop mơnuih [ôn sang thâo kiăng krăp lăng, lăng tui. Djru ngă kơtuă, pơhu^ [ing hmâo tơlơi pơmin [udah amra ]i ngă soh”.

Hrom hăng anun, hơdôm bôh [irô pơphun [om kiơng hmâo gum hrom kơja\p laih, pơsir ta`, pơđut lu kơđi tơlơi hưp [ong kông ngăn, bơwih [ong prong, dleh tơnap dưi hmâo mơnuih [ôn sang tu\ ư hrom do\ng yua.

Hơdôm anăn Trịnh Xuân Thanh, Đinh La Thăng; Lê Nam Trà; Châu Thị Thu Nga; Phan Văn Anh Vũ; Đinh Ngọc Hệ… amăng [rư\ gơgrong ba tơlơi bơtơhmal mơng tơlơi phiăn.

Jơlan gah “[u hmâo kual kom, [u hmâo tơhnal pơkă pơkon, khă pô anun hlơi hai” hmâo bơdjơ\ nao pơhu^, pơsir pơđut, tơpă lu mơta kơđi tơlơi hưp [ong kông ngăn prong.

Kơ-iăng nai tha prin, Nai prin tha Nguyễn Trọng Phúc, Anom bruă pơtô bruă kơđi ]ar lo\n ia Hồ Chí Minh pơsit:

“Hruă kơja\p tơlơi pơsir Ping gah, hruă kơja\p Tơlơi phiăn mơng kơnuk kơna tui pran jua Tơlơi pơtrun pơsit mrô 4, tal 12 kiăng lăi pơtă hlâo djop mơnuih apăn bruă Ping gah khă [ơi gưl hơpă leng kơ gơgrong ba hơdôm tơlơi phiăn Ping gah, tơlơi phiăn kơnuk kơna, [u djơ\ “[u hmâo kom ôh” hăng [u hmâo tơlơi “brơi pơdơi h^ ayet kret ôh”.

Hmâo gru nam ngă soh tơlơi phiăn Ping gah hăng tơlơi phiăn mơng kơnuk kơna le\ pơsir dong hăng anun le\ pơtô juăt hăng abih bang [ing mơnuih glăk apăn bruă ră anai”.

Khă hnun hai ăt do# mơn tơlơi “Gah dlông pơ-iă gah yu\ rơ-o\t” tơlơi mơ\ dưi hmâo pô apăn ako# Kơnuk kơna Khua git gai Ping gah, Khua mir sir dêh ]ar ta ơi Nguyễn Phú Trọng, Khua Gru\p ]râo ba bruă pơgang pơgăn hưp [ong kông ngăn dêh ]ar ta lu wot lăi pơtă.

Sa bôh nik ră anai ăt do# [u [ia\ mơn [ing apăn bruă [ơi plơi pla do# djưng djư [u khin, bơngot tơdah khut khăt kơdo\ng hưp [ong kông ngăn amra bơdjơ\ nao tơlơi pơđ^ kyar bơwih [ong – mơnuih mơnam mơng plơi pla.

Ơi Lê Bá Hùng, Kơ-iăng Khua Anom pel e\p kơđi tơlơi mơnuih [ôn sang tơring ]ar Bến Tre lăi đ^ bôh nik `u:

“{ơi anai akă lăi dơlăm kơ tơlơi ngă kiăng hmâo bôh than bơni samơ\ lom pơsir tơlơi ngă soh pô anai, pô pơkon, bruă anai bruă adih hmao bơdjơ\ nao hrom plơi pla. Lu `u do# djưng djư, akă [u khin pioh pơsir kho\p ôh.

Bôh nik ăt brơi [uh mơn hơdôm gru\p hyu mă bruă dêh ]ar ta nao pơ\ plơi pla pel e\p hră pơ-ar laih anun khom ]râo ba pơsir tơpă, lom anun hơdôm bôh [irô [om kiơng mơng pel e\p kơđi tơlơi, lom anun mơng pơphun ngă kơđi phăt kơđi”.

Khua mir sir Hồ Chí Minh hmâo pơtô laih: “Amu` hơdôm hơpă [u hmâo mơnuih [ôn sang ăt tlaih lui mơn, tơnap hơdôm hơpă hmâo mơnuih [ôn sang leng kơ giong soh”.

Bruă gơgrong kơdo\ng hưp [ong kông ngăn le\ bruă tơnap tap biă, dưi bơhmu nao kah hăng bruă kơdo\ng blah ayăt amăng [ing ta, jing ta blah ta pô.

Kiăng ngă truh kih bruă anai pơ\ anăp kiăng biă hơdôm Ding jum, gơnong bruă, tơring ]ar, [ôn prong ngă tui ha amăng ple\ lu jơlan gah pơsir.

Tơlơi yôm phăn hloh le\ kiăng ta` ngă giong hơdôm hơdră pơkă, sa mơta kiăng ngă tui kơtang hloh dong bruă mă mơng mơnuih [ôn sang, mơta pơkon pơgang mơnuih [ôn sang amăng tơlơi lăi pơthâo hơdôm bruă ngă hưp [ong ngăn, kiăng bruă kơdo\ng hưp [ong kông ngăn sit nik jing bruă lar hyu kơtang amăng mơnuih [ôn sang.

Ơi Nguyễn Đăng Dung, Khul lăi pơthâo tơlơi tơpă, tơlơi phiăn, Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam dêh ]ar Việt Nam lăi le\:

“Bruă kơdo\ng hưp [ong kông ngăn hmâo bruă mă mơng mơnuih [ôn sang prong biă, blung hlâo mơnuih [ôn sang hăng hră ple\ mơng pô amra pơ ala mơnuih hmâo hmư\ hing hưp [ong kông ngăn, hmâo bruă ngă hưp [ong kông ngăn, gru than ba truh hưp [ong kông ngăn, hmâo tơlơi pơmin hưp [ong kông ngan le\ [u ple\ hră kơ gơ`u ôh. Tơngia mơta mơnuih [ôn sang lu biă.

Ara\ng amra [uh tơlơi anai, tơlơi adih. Ping gah kơnuk kơna hăng hơdôm gưl gong gai khom lăng yôm tơlơi gum pơhiăp mơng mơnuih [ôn sang”.

Bruă pơgang, pơgăn hưp [ong kông ngăn jing bruă yôm phăn, na nao, je] rah, tơnap rah, sui hrơi blan rah, khom pơphun khop, na nao, [u pơdơi [ơi abih bang hơdôm gưl, gơnong bruă, bruă mă.

Ngă klă bruă pơgang, pơgăn hưp [ong kông ngăn khom pơsit pran jua kơđi ]ar prong biă, hrom hăng anun pơsit pran jua anun jing bruă ngă hăng khom dưi pơdo\ng sa hơdră pơgang hlôm hlâo kơja\p pioh [u dưi hưp [ong kông ngăn, sa hơdră pơhu^ bơtơhmal khop pioh huăi khin hưp [ong kông ngăn, sa hơdră pơhlôm pioh [u kiăng hưp [ong kông ngăn.

Biă `u, mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah, blung hlâo le\ mơnuih git gai khom thâo tơlơi klă tơpă, thâo kơnuih pô, thâo mlâo lom drơi pô hăng mơnuih amăng sang ano# hưp [ong kông ngăn, prai prăk khưi khai./.

Lại Hoa: Pô ]ih – Siu H’ Prăk: Pô pơblang