VOV4.Jarai- Phrâo anai, [ơi Jơnum jao bruă Khul khoa moa pơ ala mơnuih [on sang hơdôm boh tơring ]ar hăng anăn `u: ‘’Pơplih phrâo, pơtrut đ^ tơlơi hiam klă mơng tal Jơnum khoa moa apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang tơring ]ar, Khoa git gai pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar ta yă Nguyễn Thị Kim Ngân lăi pơtong, tơlơi hiam klă, tu\ yua mơng tal jơnum khoa moa pơ ala mơnuih [on sang jing tơlơi yôm biă mă, pơsit tơlơi hiam klă, tu\ yua mơng anom bruă kơnuk kơna [ơi tơring ]ar.

Ngă hiư\m pă kiăng pơplih phrâo, pơtrut đ^ tơlơi hiam klă mơng tal jơnum Khul pơ ala mơnuih [on sang tơring ]ar, anai le\ tơlơi do\ bơngot mơng khoa moa kiăng amăng thun 2018 anai hơmâo tơlơi pơplih phrâo hiam hloh amăng bruă bơwih [ong huă, rơnuk rơnua, pơđ^ kyar tơlơi hơdip mơda mơng mơnuih [on sang.

Lăi nao tơlơi thâo mơbruă mơng plơi pla, ơi Lê Đình Sơn, Khoa apăn bruă ping gah, Khoa Khul apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang Hà Tĩnh lăi le\, ră anai Hà Tĩnh hơmâo 5 boh anih phrâo amăng bruă mă mơng Khul apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang anun le\: amăng bruă tơ`a bla, wơ\t tơdah hăng Khoa Jơnum min mơnuih [on sang hăng hơdôm c\ô Kơ-iăng khoa ăt lêng kơ lăi pơthâo hơdôm tơlơi [ing pơ ala tơ`a;

kiăng be\ h^ bruă hơdôm c\ô khoa pơ ala lơ\m nao pơhmư\ tơlơi pơgô|p hiăp mơng mơnuih [on sang ba lăi pơthâo pơ khul khoa moa apăn bruă, giong mơng anun lăi glăi tơlơi tơ`a samơ\ [u dưi pơsir bruă ôh.

Khul apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang tơring ]ar Hà Tĩnh hơmâo jơlan hơdră, [ing khoa pơ ala kho\m lăi pơthâo mơtăm yơh kơ mơnuih [on sang [ơi mông bưp mơnuih [on sang, bruă pơsit hơdôm bruă anai, jơlan hơdră yôm hloh kho\m lăi pơthâo pơ Khul khoa apăn bruă laih anun pơsit hăng hră pơtrun [udah lăi pơthâo tơlơi klah c\un bruă mă:

‘’Anom bruă ping gah tơring ]ar [u ngă abih ôh mơ\ git gai tui tơlơi phiăn hro\m laih anun jao kơ Jơnum min mơnuih [on sang.

Jơnum min mơnuih [on sang pre lui hơdră ngă bruă, kơc\ăo bruă amăng anun hơmâo jơlan hơdră lăi pơthâo kơ Khul khoa moa apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang.

Tui anun, tơring ]ar [u bơdjơ\ nao ôh jơlan hơdră mơng Khul pơ ala mơnuih [on sang.

Yua anun [u hơmâo ôh bruă  hmư\ tui Anom bruă ping gah tơring ]ar lăi tui [ơi le\ ngă tui anun.

Yua anun hơdôm tơlơi bơrơjah nao rai amăng tal jơnum Khul khoa moa apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang le\ dưi pơplih ming phrâo’’.

Anai le\ sa c\ô mơnuih thâo hluh hăng hơmâo lu tơlơi thâo mơbruă amăng bruă mă mơng Khul khoa apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang gưl tơring ]ar, tui hăng ơi Nguyễn Đức Dũng, Kơ-iăng khoa apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang tơring ]ar Quảng Trị, bruă mă mơng khoa moa pơ ala mơnuih [on sang djo\p gưl do\ lu tơlơi tơnap, gun găn:

‘’Hơdôm tơlơi gun găn prong hloh mơng Khul pơ ala mơnuih [on sang le\ [u dưi ngă tui hăng tơlơi c\ang rơmang mơng Ping gah, Kơnuk kơna hăng {irô git gai pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar ôh, anai le\ gơ`ăm nao mă bruă thâo rơgơi, tu\ yua.

Ră anai mrô khoa pơ ala lu biă mă samơ\ ngă bruă rơguăt le\ aset biă, laih anun ngă rah bruă pơko\n dong.

Yua anun tơlơi gơgrong sa mơta bruă aset biă, laih anun [ing gơ`u [u thâo tơlơi pơhing hơget ôh, [u hơmâo tơlơi gêh gal c\i kơsem min dlăm tơlơi phiăn, c\i ngă tui bruă arăng jao kơ [ing khoa pơ ala.’’.

Pơhiăp [ơi hrơi git gai mông Jơnum, Khoa git gai pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar ta yă Nguyễn Thị Kim Ngân lăi le\, dong mơng bruă pơhmư\ tơlơi pơgô|p hiăp mơng khoa moa pơ ala brơi [uh, bruă pơphun jơnum mơng Khul pơ ala mơnuih [on sang djo\p gưl [ơi lu tơring ]ar amăng thun blan laih rơgao hơmâo lu tơlơi pơlih phrâo, thâo pơkrem hăng tu\ yua.

Khă hnun hai, bruă pre lui mông jơnum mơng Khul khoa apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang hơdôm boh tơring ]ar ăt do\ [u [iă ôh tơlơi aka [u djơ\, aka [u rơđah rơđông.

Kiăng bruă mă mơng hơdôm tal jơnum Khul khoa moa pơ ala mơnuih [on sang hơmâo tu\ yua yôm

 Djơ\ hăng tơlơi c\ang rơmang mơng mơnuih [on sang, Khoa git gai pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar git gai Khul khoa moa apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang ngă klă 8 mơta bruă prong, amăng anun gơ`ăm nao bruă hiam klă, tu\ yua amăng bruă pơphun jơnum:

‘’Tal jơnum Khul khoa moa pơ ala mơnuih [on sang le\ bruă yôm hloh mơng anom bruă kơnuk kơna [ơi plơi pla ala [on, anai le\ anih dưi pơsit hơdôm bruă yôm hloh, bơdjơ\ nao bruă pơđ^ kyar bơwih [ong huă – mơnuih mơnam, pơhlôm rơnuk rơnua, pơđ^ tơlơi hơdip mơda mơnuih [on sang.

Yua anun, kiăng gơ`ăm nao tơlơi hiam klă, tu\ yua amăng bruă pơphun jơnum amăng djo\p mơta bruă.

Bruă jơnum Khul khoa moa apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang kiăng pơplih phrâo, djơ\ hăng tơlơi hơmâo sit nik [ơi tơring ]ar, anăm ngă mă kiăng kơ giong đôc\ ôh, kho\m ngă djơ\ tui hăng tơlơi phiăn, pơhlôm djơ\ ako\ tlôn hră pơ-ar’’.

Rơngiao kơ anun dong, Khul pơ ala mơnuih [on sang djo\p tơring ]ar kiăng pơplih phrâo bruă git gai mơng mông jơnum hăng hơdră pơc\eh phrâo, thâo rơgơi, ngă aset [iă hrơi lăi pơthâo tơlơi hơmâo mơng djo\p tal jơnum, pioh lu mông kơ bruă bơkơtoai;

hơdôm hră pơsit mơng Khuk khoa moa apăn bruă pơ ala mơnuih [on sang kho\m lăi pơthâo [ơi djo\p anih, pok pơhai hăng wai lăng bruă ngă tui.

Khoa git gai pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar ta git gai pơtrut đ^ tơlơi gơgrong bruă mơng Khul khoa moa pơ ala mơnuih [on sang, biă mă `u le\ tơlơi thâo mơbruă bơkơtoai, bưp mơnuih [on sang, tơ`a bla, lăi glăi, tơlơi rơgơi pơhiăp [ơi anăp hơdôm mơta tơlơi yôm bom, tơnap, bơkơtoai amăng grup, [udah jak iâu khoa moa pơ ala mơnuih [on sang dêh ]ar bơkơtoai nao rai boh thâo mơbruă amăng bruă jơnum pơhiăp nao rai.

                                                              Siu H’Mai: Pô c\ih hăng pôr