VOV4.Jarai - Neh wa djuai ania Bơnông Gar, [ơi să Dă Rsal, tơring glông Dam Rong, tơring ]ar Lâm Đồng, ư-ang biă yua kơ hmâo tha plơi Nơm Y Biêng.

~u le\ hmâo ara\ng đăo gơnang, bruă mă nao hrom hăng bôh pơhiăp, ngă gru hlâo amăng djop bruă hăng pôr pơhing, pơtô brơi neh wa ngă tui.

~u hmâo gum hơgo#p laih tơlơi mut hrom neh wa djuai ania [ia\ [ơi să, gum pran hrom kơnuk kơna pơdo\ng să Dă Rsal ngă giong ta` jơlan hơdră plơi pla phrâo, jing să blung a amăng 64 bôh tơring glông [un rin mơng đơ đam dêh ]ar ta dưi tu\ yap djơ\ hăng plơi pla phrâo.

Tha plơi Nơm Y Biêng (tơkeng thun 1940) [ơi plơi Păng Pe# Dơng, să Dă Rsal, tơring glông Dam Rong, tơring ]ar Lâm Đồng, khă [u do# hmâo pran lu samơ\ bôh ako# `u ăt do# hơde] hmar mơn. Thâo [ing gơmơi mơng ataih nao, tha plơi pơhiăp tlao tu\ jum ră ruai.

~u brơi thâo, neh wa plơi Păng Pe# Dơng leng kơ ngă tui jơlan gah hơdră bruă mơng Ping gah, tơlơi phiăn mơng Kơnuk kơna, bơwih [ong klă, pơgang plơi pla hơđong hăng thâo mut hrom tơdruă djă pioh bôh thâo đưm phiăn juăt:

“Kâo juăt pơtă pơtăn neh wa gir run bơwih [ong huă. Kiăo tui Ping gah, Kơnuk kơna. Triăng bơwih [ong huă, ăt kah hăng djă pioh phiăn juăt mơng ơi yă ta đưm.

Neh wa [ing gơmơi bơni kơ gong gai hơdôm gưl hmâo lăng ba lu laih, hmâo lu hơdră bruă, rơwang bruă gum djru brơi kơ neh wa.

Kâo amra lăi pơhing kơ neh wa kơ hơdră pơtrun, jơlan gah mơng Ping gah, Kơnuk kơna. Neh wa [ơi anai hơđong pran jua bơwih [ong huă, hơd^p klă đăo hiam.

Neh wa [ơi anai hmâo tơlơi mut hrom klă biă, hmâo tơlơi thâo hluh, hơđong tơlơi rơnuk rơnua dưi pơhlôm. Kâo mơ-ak biă kơ tơlơi anun”.

Gru ba jơlan hlâo amăng tơlơi hơd^p mơda rim hrơi, tha plơi Y Biêng [u djơ\ kơnong kơ pơtô lăi ană amon nao hlâo amăng bruă bơwih [ong huă ngă đang hmua, ôh mơ\, `u do# djă pioh bôh thâo đưm mơng djuai ania pô dong.

Rim tal ngă yang jơnum ngui [udah rim mông jơnum plơi ăt kah hăng bưp hơdôm bôh sang ano#, `u leng kơ iâu pơthưr neh wa pô thâo ngă tui hơdôm phiăn juăt klă hiam mơng ơi yă ta, kah hăng atông ]ing hơgor, adôh tơlơi adôh đưm, phiăn hơdor tơngiă…; hăng lui tui [ơ [rư\ phiăn [u tu\ yua amăng rơnuk phrâo anai, kah hăng bruă ngă yang pơ]rang jâu lom duam ruă, pu\ pơnu\ lu rơgao đơi…

Lăi kơ tha plơi Y Biêng, ayong Păng Ting Y Tâm, Khoa plơi Păng Pe# Dơng ư-ang:

“Lăi hrom tơlơi bơwih [ong neh wa amăng plơi ăt do# [un rin. Khă hnun hai, ăt kah hăng hơdôm tơlơi hơge\t mơ\ tha plơi phrâo lăi le\, neh wa hmư\ tui Ping gah, Kơnuk kơna biă.

Biă `u, tha plơi le\ mơnuih hmâo ara\ng đăo gơnang, tha plơi ngă gru klă kơ neh wa amăng plơi hrăm tui, iâu pơthưr ană bă amăng sang ano# ngă gru hlâo kiăng neh wa hrăm tui, gir run amăng bruă bơwih [ong  huă.

~u pơtă pơtăn neh wa amăng plơi khom thâo ngă tui hơdôm noa yôm klă hiam mơng phiăn juăt mơng ơi yă ta đưm pioh glăi, biă `u le\ gru grua bôh thâo mơng djuai ania Bơnông”.

Ơi {on Krong Y Mrong, Kơ-iăng Khoa git gai Ping gah să Dă Rsal, brơi thâo, gơnang kơ hmâo mơnuih ara\ng đăo gơnang amăng plơi pla kah hăng tha plơi Y Biêng, hmâo djru laih gong gai să amăng bruă lăi pơhing jơlan gah, hơdră bruă mơng Ping gah, tơlơi phiăn mơng Kơnuk kơna ngă tui ba glăi bôh tơhnal hloh.

Neh wa hmư\ tui Ping gah, Kơnuk kơna, triăng bơwih [ong huă hăng djă pioh gru grua bôh thâo đưm mơng djuai ania:

“Să hmâo abih bang 7 bôh plơi, amăng anun hmâo 4 bôh plơi neh wa djuai ania Yuan hăng 3 bôh plơi neh wa djuai ania [ia\ mơ\ biă `u le\ neh wa djuai ania Bơnông Gar.

Hơdôm tơlơi pơtô lăi mơng tha plơi, neh wa đăo gơnang biă hăng hrăm tui hăng hơdră gir run, triăng mă bruă ngă đang hmua, hmư\ tui Ping gah, Kơnuk kơna, hăng tơlơi yôm phăn hloh dong le\ neh wa hmâo djă pioh klă biă tơlơi hơđong amăng plơi pla, ngă tui gru grua yôm phăn mơng djuai ania.

Hơđong bơwih [ong huă, hrăm tui hơdră ngă đang hmua rơgơi mơng hơdôm anih anom pơkon.

Khă tơlơi hơd^p mơda bơwih [ong huă akă sit nik pơdrong hai samơ\ hmâo laih tơlơi pơ plih phrâo bơhmu hăng hlâo adih, tơlơi hơd^p mơda jai hrơi hơđong, [u hmâo tơlơi truh rung răng amăng plơi pla”.

Hăng tơlơi djơ\ pran hrom mơng m[s, thun 2017, să Dă Rsal, tơring glông Dam Rong, tơring ]ar Lâm Đồng, dưi tu\ yap djơ\ hăng plơi pla phrâo.

Anai le\ să blung a gah 64 bôh tơring glông [un rin 30a mơng đơ đam dêh ]ar ta djơ\ hăng plơi pla phrâo.

Kiăng dưi hmâo bôh than anai hmâo [ơ [ia\ tơlơi gum hơgo#p mơng hơdôm ]ô mơnuih ara\ng đăo gơnang kah hăng tha plơi Nơm Y Biêng, pơsur neh wa gum pran jua hrom kơnuk kơna pơdo\ng tơlơi hơd^p mơda jai hrơi jai drơi pơđao yâu mơ-ak./.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr