VOV4.Jarai - {ơi dêh c\ar Việt Nam, bruă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi laih dong pơhlôm brơi tơlơi dưi kơ [ing đah kơmơi le\ hơdră bruă yôm phun mơng Ping gah hăng Kơnuk kơna; le\ sa amăng hơdôm hơdră djru mơnuih mơnam yôm amăng dêh c\ar ta amăng thun blan mut hro\m hăng jar kmar.

Gir run pơtrut ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi [u djơ\ kơnong pơhlôm brơi tơlơi hơdip kơ [ing đah kơmơi [ơi kual mơnuih djuai ania [iă đôc\ ôh mơ\ ăt pơgôp ngă pơgiong hơnong pơkă dêh c\ar amăng bruă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi [ơi dêh c\ar Việt Nam.

Tơdơi kơ Tơlơi pơsit mrô 24- NQ/TW lơ 12/3/2003 mơng Khul apăn buă Ping gah dêh c\ar (tal IX) kơ bruă djuai ania ba tơbiă, hơmâo laih giăm 118 jơlan hơdră, ako\ bruă, hơdră bruă yôm kiăng pơtrut tơlơi bơwih [ong huă – mơnuih mơnam [ơi kual mơnuih djuai ania [iă hăng kual ataih, asuek, amăng anun hơmâo sa, dua hơdră bruă brơi kơ [ing đah kơmơi mơnuih djuai ania [iă.

Bruă c\ih pơkra tơlơi phiăn kiăng kơ ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi laih dong pơhlôm brơi tơlơi dưi kơ [ing đah kơmơi hơmâo đing nao, hăng Tơlơi phiăn bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi thun 2006, hơdră bruă dêh c\ar kiăng ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi rơwang thun 2011-2020.

Laih dong, hơmâo wo\t hơdră bruă brơi hơdôm kual mơnuih djuai ania [iă anun le\ Ako\ bruă plai [iă pơdô| rơkơi bơnai mơng muai hăng pơdô| rơkơi bơnai ha kơtăk drah amăng plơi pla mơnuih djuai ania [iă rơwang thun 2015-2025; ako\ bruă djru bruă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi kual mơnuih djuai ania [iă rơwang thun 2018-2025…

Bruă ngă plai [iă pơdô| rơkơi bơnai mơng muai hăng pơdô| rơkơi bơnai ha kơtăk drah hơmâo hơmâo tơlơi đing nao mơng djop gưl, gơnong bruă hăng abih bang mơnuih [on sang, biă mă `u le\ mơnuih hơdip [ơi kual ataih, asuek, kual mơnuih djuai ania [iă. Yă Phạm Thị Huyền, [ơi [ut plơi 6 să Ea Tiêu, tơring glông C|ư\ Kuin, tơring c\ar Daklak brơi thâo:

Mut hro\m bruă ngă anai amra ba glăi tơlơi dưi kơ [ing đah kơmơi kiăng [ing gơmơi thâo hluh rơđah dong hăng pơhlôm hu\i taih amang sang ano\. {ing gơmơi thâo tong ten dong kơ tơlơi yôm mơng sang ano\ hăng thâo pơgang mă pô.

Tơdah [u taih amang sang ano\ hăng lơ\m lăng ta pô [u thâo ngă hiưm pă amra gơnang nao khul grup, gong gai kiăng kơ khul grup pơsir brơi kiăng sang ano\ hơdip rơnom yâo mơ-ak lui h^ taih amang sang ano\. Tơdah sang ano\ hơdip yâo mơ-ak amra [u do\ taih amang sang ano\ dong tah.

Hăng tơlơi đing nao mơng Ping gah hăng Kơnuk kơna, bruă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi [ơi kual mơnuih djuai ania [iă hơmâo ba glăi tơlơi dưi prong prin amăng tơlơi hơdip kơ ană plơi pla anun le\: bơkơnar amăng bruă kơđi c\ar; bơkơnar amăng bơwih [ong huă, pơtô hrăm, ia jrao hăng bơwih brơi tơlơi suaih pral.

Tơlơi anai pơdah rơđah lơ\m Sang gum hơbit djop dêh c\ar lăng Việt Nam le\ sa boh dêh c\ar ngă klă hơdôm hơnong pơkă ha rơbâo thun lăi hro\m hăng ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi hnun mơn.

Kiăng kơ lui h^ hơdôm tơlơi phiăn [u klă [u hiam ngă pơc\lah đah rơkơi đah kơmơi [ơi kual mơnuih djuai ania [iă, lơ 28/11/2017, Khua dêh c\ar ta hơmâo ba tơbiă Tơlơi pơsit mrô 1898/QĐ-TTg tu\ yap Ako\ bruă djru bruă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi kual mơnuih djuai anai [iă rơwang thun 2018-2025 hăng hơnong pơkă tong ten:

Anai le\ amra ngă klă dong lơ\m ngă tui bruă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi hăng pơhlôm brơi tơlơi dưi kơ đah kơmơi [ơi kual mơnuih djuai ania [iă, pơgôp pơtrut ngă pơgiong hơdôm hơnong pơkă dêh c\ar kiăng ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi.

Ako\ bruă ăt c\ih tong ten hơdôm hơnong pơkă: truh thun 2025, 100% mrô mơnuih apăn bruă mă bruă gah djuai anai [ơi [on lan, 50% mrô mơnuih apăn bruă ngă bruă bơdjơ\ nao ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi gưl tơring glông, să hăng [ing mơnuih arăng đăo gơnang, [ing tha plơi, khua plơi kual mơnuih djuai ania [iă do\ hơdip hơmâo arăng pơtô pơblang brơi tơlơi phiăn bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi laih pơtô hrăm brơi kiăng thâo hluh rơđah, hrưn đ^ klă dong lơ\m ngă tui hơdră bruă, tơlơi phiăn ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi.

Gir run 80% mrô sang ano\ mơnuih djuai ania [iă dưi tu\ mă tơlơi pơhing kiăng kơ ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi hăng tơlơi phiăn. 100% mrô mơnuih, sang hră pơtô hrăm [ing mơnuih djuai ania [iă hơmâo arăng pơtô brơi tơlơi hơdip, kơ bruă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi hăng boh tơhnal laih dong mông pơkă lăp djơ\ hăng r^m c\ô mơnuih.

{iă biă mă `u 50% mrô mơnuih apăn bruă mă bruă gah djuai ania [ơi tơring glông, să hơmâo mơnuih djuai ania [iă do\ hơdip hơmâo arăng pơtô hrăm brơi bruă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi, hăng hơmâo lu jơlan hơdră pơtô hrăm laih dong pơphun ngă tui hơdră djru, hơmâo 30-50% mrô să hơmâo mơnuih djuai ania [iă do\ hơdip pơjing hơdră bruă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi laih dong pơgăn bruă kơtư\ juă [ing đah kơmơi.

Jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh c\ar amăng pơđ^ kyar djop mơta [ơi kual ataih, asuek hăng kual mơnuih djuai ania [iă rơwang thun 2021-2030 hơmâo lu ako\ bruă, amăng anun hơmâo pơplah wo\t hơdôm hơnong pơkă ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi laih dong pơhlôm tơlơi dưi đah kơmơi. Anai le\ bruă yôm phun hăng gêh gal brơi tơlơi gir run mơng Việt Nam lơ\m ngă bơkơnar đah rơkơi hăng đah kơmơi [ơi kual mơnuih djuai ania [iă pơ anăp anai.

Siu Đoan: Pơblang