Hăng tơlơi pơmin pran jua hơdor kơ hơdôm hrơi pơklaih rơngai tơring čar Dak Lăk, ơi Y Per Niê, dŏ ƀơi phường Đạt Hiếu, plơi prong Buôn Ma Thuột (hlâo adih ngă bruă pơ kual ngă kơphê prong Rossi rơnuk kơnuk kơna hơđăp) brơi thâo: Tơdơi kơ pơklaih rơngai, kual pla kơphê prong Rossi yua mơnuih hơdip amăng kơnuk kơna hơđăp akŏ pơdong, hơmâo jao glăi kơ kơnuk kơna phrâo wai lăng. Djŏp gưl gong gai pơphun glăi bruă mă, akŏ pơdong glăi plơi pla:“Pơklaih rơngai giong, Kual pla kơphê prong hơmâo kơnuk kơna wai lăng, akŏ pơjing kual ngă hmua prong, pơƀut bơwih ƀong, iâu pơthưr pơkra bơnư̆, dơnao kŏng ia, bơnư̆ kŏng ia ƀuôn T’rinh mơ̆ng kual ngă hmua Rossi bruăi nao truh pơ adih či pruih kơphê, pơđoh ia amăng hmua pơdai, mơnuih ƀôn sang hok mơka biă mă, yua hnun gơñu gir ngă tom. Gơñu klơi, bruăi amăng bưng pơđoh ia hăng pran jua phrâo mơ̆ng hrơi rơngai lŏn ia. Lăi nao abih bang kông ñơn hăng mơnuih ƀôn sang hlơi hlơi lêng kơ hok kơdok yua mơ̆ng anai rơngai yơh, huăi hơmâo arăng kơtư̆ juă dong tah”.

Tơdơi kơ 50 thun Blah rơngai Buôn Ma Thuột hăng blah rơngai tơring čar Dak Lăk, pran jua ană plơi bă blai tơlơi hok mơ-ak, pơ-ư pơ-ang biă mă. Hơdôm thun blan glêh tơnap jing thun blan kơdrưh kơtang, pok rai sa rơnuk phrâo đĭ kyar bơwih ƀong huă - mơnuih mơnam hiam ƀhêm. Biă ñu, phun kơphê - phun pơ ala brơi kual Dap Kơdư - djru prong biă amăng bruă ĕp prăk kăk hơđong, pơđĭ tui anŏ yôm kơ gơnam mơ̆ng hmua, laih anun pơsit kơdrưh kơ-ang mơ̆ng kơphê Việt Nam ƀơi jar kmar. Ơi Ama H’Loan dŏ ƀơi phường Thắng Lợi, plơi prong Buôn Ma Thuột hok mơ-ak pơ-ư pơ-ang:“Yôm biă mă thun anai jing Ngă lơphet 50 thun Blah rơngai Buôn Ma Thuột, laih anun hơmâo pơphun Jơnum ngui kơphê prong hloh kơ mơ̆ng hlâo. Bruă kâo hăng ƀing kơhnâo pơkŏn amăng plơi kiăng ngă lĕ pơƀuh gru grua hiam mơ̆ng djuai ania Êđê. Anun jing eng ao, goong brô̆ đưm kah hăng: Kipah, Đinh năm, đing t’rưng....Biă ñu thun anai ngă lơphet 50 thun pơklaih rơngai tơring čar Dak Lăk, kâo lăng tơlơi hơdip neh met wa pơplih lu baih, bơwih ƀong đĭ. Neh met wa pơplih tơlơi pơmin, bơwih ƀong đĭ tui; biă ñu mơ̆ng thun hlâo truh thun anai, kơphê pơmă. Anun jing tơlơi mơak prong biă hăng mơnuih ngă kơphê”.

Jơnum ngui kơphê Buôn Ma Thuột tal 9 thun 2025 hơmâo lu bruă pơpŭ kơ mơnuih pla kơphê, pơkra hăng sĭ mơdrô kơphê; pơƀuh tơlơi gêh gal tuai čuă ngui, tuh pơ alin amăng bruă pơkra kơphê hăng hơdôm mơta gơnam mơ̆ng hmua; pơƀuh hyu gru grua hiam mơ̆ng mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă, biă ñu lĕ Jơnum ngui ngor atông čing kual Dap Kơdư - Boh thâo pioh glăi mơ̆ng rơnuk đưm hăng Gru grua boh thâo ngui ngor ngă yang mơ̆ng ană mơnuih. Yă H’Bích Byă ƀơi ƀuôn Brê, să Hòa Phú, plơi prong Buôn Ma Thuột lăi:“Jơnum ngui anai jing hrơi mơ-ak prong biă kơ abih bang mơnuih ƀơi tơring čar ƀing ta. Mơnuih ƀôn sang pla kơphê ăt mơka mơn yua kơphê hơmâo nua pơmă, hơmâo prăk pioh ngă hmua. Kâo ăt pơư pơang mơn yua anai jing tơlơi gêh gal kiăng kơphê ƀing ta hrưn đĭ pơ rŏng lŏn tơnah. Lăng glăi 50 thun rơgao, tơlơi hơdip neh met wa đĭ kyar laih, biă ñu amăng hơdôm thun giăm anai, kơphê pơmă, neh met wa tla abih hnưh, anun jing mơak biă”.

Hăng tơlơi pôr “Buôn Ma Thuột – anih drông găn mơ̆ng kơphê rŏng lŏn tơnah”, Jơnum ngui kơphê Buôn Ma Thuột tal 9 pơpŭ kơ ƀing rơgơi bruă tuai hyu ngui, thâo hluh kơ kơphê hăng gru grua kual Dap Kơdư. Ayong Y Miu Niê dŏ ƀơi să Ea Drông, plơi prong Buôn Hồ, jing sa amăng hơdôm čô mơnuih djru pôr pơthâo Jơnum ngui kơphê tal anai glăk gir pôr pơhing “Buôn Ma Thuột – anih drông găn mơ̆ng rŏng lŏn tơnah”.“Kâo lăng Jơnum ngui kơphê yôm biă mă, mơ-ak biă mă, neh met wa hur har čơkă jơnum ngui. Mơ̆ng anun, pơtrut neh met wa gir ngă hmua. Čang rơmang mơ̆ng hrơi jơnum ngui amra djru ngă brơi nua gơnam pơmă ƀiă, neh met wa hơmâo tơlơi hơdip trơi pơđao yâo mơ-ak hloh. Kâo jing hlăk ai, samơ̆ mơ̆ng tơlơi ră ruai rơnuk đưm hăng tơlơi hơdip rơnuk anai, tơdơi kơ 50 thun pơklaih rơngai, tơlơi hơdip neh met wa pơplih phrâo laih, klă hiam hloh, rơgơi hloh, đĭ kyar hloh".

“Buôn Ma Thuột – Kơdrưh kơtang hăng hiam ƀhêm” jing hơdôm tơlơi ƀing t dưi mưn amăng pran jua amăng hơdôm hrơi blan klâo hing ang. Ha mơkrah rơnuk thun rơgao, mơ̆ng hrơi blah dưi lơ 10/3/1975, Buôn Ma Thuột ăt kjăp pran kơdrưh kơ-ang Dap Kơdư. Hrơi anai, ƀơi kual lŏn hơmâo gru grua hiam, Jơnum ngui kơphê Buôn Ma Thuột ƀhêm ia iŏm, djă ba tơlơi pơư pơang pơjeh kơphê Dap Kơdư –klă yôm kual dăp kơdư” hrưn nao pơ rŏng lŏn tơnah./.