Na nao hơdôm thun jê̆ hăng anai, kual glai klô mơ̆ng Sang bruă plah tơsiong đang kyâo Krông Bông, tơring glông Krông Bông – gah ngŏ dơnung tơring čar Dak Lak, jing phun mơ̆ng tơlơi phă glai. Hơdôm kual giăm hăng hơdôm bôh tơring glông Ea Kar, M’drak (tơring čar Dak Lak hăng tơring glông Khánh Vĩnh (tơring čar Khánh Hòa), biă ñu lĕ hơdôm kual lŏn rôk tui jơlan đuăi hmar Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột glăk man pơkra, glai răm rai kơtang. Lu anih anom glai klô arăng koh phă, čuh lui ngek ngok pŏng kyâo. Lu phun kyâo arăng oă lui hăng phrâo čuh, păng prong truh hơdôm čô mơnuih kuar.

Ơi Bùi Quốc Tuấn, Khua Sang bruă plah tơsiong đang kyâo Krông Bông brơi thâo, rơbêh kơ 2.000 bôh sang anô̆, năng ai ñu 17.000 čô mơnuih rai mơ̆ng hơdôm bôh tơring čar kual Kơdư dêh čar nao pơ̆ kual lŏn sang bruă, ba truh phă glai ƀu thâo jơlan wai lăng. Hrŏm hăng anun, lu rơwang bruă phun gah hnoh ia, jơlan nao rai pok pơhai ƀơi plơi pla hmâo mă pơhrui glăi lŏn dô̆, lŏn ngă đang hmua mơ̆ng mơnuih ƀôn sang samơ̆ akă ngă klă bruă pơdŏng plơi pla phrâo, kual ngă đang hmua phrâo, ba truh mơnuih ƀôn sang luh nao pơ̆ kual lŏn mơ̆ng sang bruă phă glai, mă ča lŏn.

 “Na nao hơdôm thun jê̆ hăng anai pok pơhai hơdôm rơwang bruă prong, anun lĕ dơnao ia Krông Pač gah hlâo, jơlan Đông Trường Sơn, hăng prong hloh jơlan đuăi hmar Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột. Plah tơsiong Ea Tlong lĕ anih gơgrong ba lu hloh mơ̆ng glông jơlan đuăi hmar lĕ tơlơi raih put jrao pơdjai phun kyâo, tơnap biă hăng bruă wai lăng, pơgang glai klô. Hăng anô̆ pioh glăi sat mơ̆ng ñu tui anun hă ngă răm rai glai tañ biă”.

Gah yŭ kơdư tơring čar Dak Lak, rơbêh kơ 5.800 ektar amăng mrô 8.800 ektar Sang bruă đang kyâo Buôn Ja Wầm (tơring glông Čư̆ Mgar) ƀu hmâo glai klô dong tah. Năng ai ñu 3.000 ektar dô̆ glăi, dưi iâo lĕ hmâo glai samơ̆ hret tui laih. Ră anai, glai ƀơi anai ăt hmâo arăng pha ča mơn. Črăn hmâo arăng phă lar hyu prong, ataih mơ̆ng hơdôm anom wai lăng, pơgang glai klô hơdôm rơtuh met. Ơi Trần Hồng Minh, mơnuih apăn bruă Anom wai lăng pơgang glai mrô 1, Sang bruă plah tơsiong đang kyâo Buôn Ja Wầm brơi thâo, mơnuih phă glai jê̆ hăng anai ƀu đing kơ hlơi ôh hăng ngă kơtang tui. Ƀu yap jê̆ ƀudah ataih ôh, sit dô̆ glai hă dô̆ phă đôč. Lơm hmâo arăng thâo, ƀing gơñu amra kơdŏng glăi, kơsung blah khul pơgang glai klô mơtăm. Drơi pô ơi Minh hmâo ha tal pluh čô mơnuih taih amang khom ba nao pơ̆ sang ia jrao:

 “Mơnuih ƀôn sang gơñu rô hyu dô̆ djop anih amăng glai, gơñu mă tŭ ča lŏn, anun tơnap tap biă. Ră anai glêh tơnap biă, drơi pô kâo nao mă bruă hă gơñu hil neč, gơñu nao tơl anom anai gơñu taih khom đih sang ia jrao, gơñu ngă kơtang biă”.

Ơi Nguyễn Công Văn, Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Čư̆ Mgar, tơring čar Dak Lak lăi kơ bôh nik lăp bơngot ƀơi tơring glông lơm mơnuih ƀôn sang rô hyu dô̆ hơdư̆ či hor luh nao phă glai, mă tŭ ča lŏn drŏn. Lơm tơlơi glêh tơnap hăng glai klô jai hrơi jai prong lĕ khul mơnuih pơgang glai glăi pơdơi bruă ha amăng plĕ. Lu pô glai ră anai ƀu dưi pơgang glai dong tah. Glai ƀơi tơring glông amra rơngiă abih.

 “Hmâo lu mơnuih lui bruă ba truh hơdôm sang bruă đang hmua đang kyâo ƀơi tơring glông Čư̆ Mgar kah hăng abih bang ƀu dưi wai lăng, pơgang glai klô. Ƀơi tơring glông Čư̆ Mgar lĕ glai lăi kah hăng hmâo arăng phă giăm abih laih. Pel ĕp bôh nik glai rơngiă mơ̆ng hơbin akon thâo rơđah mơn”.

Lơm glai răm rai kơtang, lu pô glai ƀơi Dak Lak glăi glăk tlaih lui tơngan wai lăng. Đa, yua kơ huĭ pô gơgrong, lu pô glai ƀu lăi pơthâo glăi tơlơi hmâo sit, ba truh lơm ƀirô wai lăng glai kyâo pơphun bruă, glai ƀu hmâo kyâo dong tah, lŏn glai arăng mă tŭ ča ngă đang hmua, tơnap pơsir biă. Ơi Lê Văn Nuôi, Kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Buôn Đôn, tơring čar Dak Lak, lăi đĭ bôh nik ñu:

 “Hlâo adih ƀu thâo rơđah ôh, pel ĕp ƀu abih, dua lĕ dop anô̆ pô ƀu dưi ngă. Tơlơi mơnuih đuăi hyu dô̆ hơdơ̆ či hor phă glai rơgao hăng anai 10 thun mơ̆ truh ră anai kah mơ̆ng thâo, tui anun rơđah rơđông pô glai huĭ kơ bruă pô ƀu dưi ngă, anun ƀu khin lăi pơthâo glăi hăng gong gai tơring glông, hăng hơdôm gơnong bruă glai klô mơ̆ng tơring čar pioh ĕp jơlan pơsir. Lơm thâo tui anun lĕ, ƀu thâo bruă gơgrong kơ hlơi, laih anun jăm nao rai tơdruă”.

Thun 2023 khul apăn bruă glai klô Dak Lak thâo, ngă hră pơ-ar 1.036 mơta tơlơi ngă soh gah phiăn glai klô, 246 ektar glai răm rai. Mrô mơta tơlơi hăng kual lŏn glai răm rai dưi yap, akă lăi djơ̆ tui bôh nik hmâo. Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Dak Lak ăt lăng ƀuh mơn, bruă thâo, bŏng glăi, pơsir hơdôm tơlơi ngă soh tơlơi phiăn glai klô dô̆ pơdah lu bruă akă dưi ngă. Tơlơi hyu mă, blơi sĭ, pơgiăng kyâo ƀu djơ̆ phiăn, ngă đang hmua ča, rô̆ mă hăng mă glăi ča dong lŏn ia ăt dô̆ ngă glêh tơnap đôč.

Ơi Nguyễn Hoài Dương, Ding kơna Grŭp apăn bruă Ping gah tơring čar, Khua Gơnong bruă đang hmua hăng pơđĭ kyar ƀôn lan tơring čar Dak Lak brơi thâo, lăp bơngot hloh ră anai lĕ tơlơi mơnuih ƀôn sang rô hyu dô̆ ča amăng glai klô, mă tŭ ča lŏn glai hang tơngia ƀơi kah hăng abih bang hơdôm bôh tơring glông. Anô̆ pioh glăi mơ̆ng tơlơi anai prong biă, samơ̆ tơring čar akă hmâo jơlan gah phun, kiăng truh Kơnuk kơna lăng ba gum djru.

 “Lu kual ăt dô̆ mơn tơlơi mơnuih đuăi hyu dô̆ hơdư̆ či hor ăt akă dưi dưm dăp, hơđong ba truh lu anô̆ pioh glăi kah hăng phă glai, mă ča lŏn drŏn. Ƀơi anăp tơlơi anai, tơring čar ăt hmâo črâo ba mơn hơdôm gơnong bruă, jơnum min, hơdôm bôh tơring glông, plơi prong čih pơkra hơdôm rơwang bruă hơđong tơlơi đuăi hyu dô̆ hơdơ̆ či hor. Khă hnun hai, ră anai glăk bưp lu tơlơi tơnap, prăk mă yua mơ̆ng Kơnuk kơna tuh pơplai kơ hơdôm jơlan hơdră hơđong mơnuih ƀôn sang đuăi hyu dô̆ akă dưi pơsir".

Hăng tơlơi glai klô arăng phă ča čot, mơnuih phă glai ƀu đing nao kơ tơlơi phiăn pơkă, lu anih anom mơ̆ng Dak Lak glai amra rơngiă abih./.