Rơgao mơ̆ng anai krep 60 thun, lơ 15/4/1965, Anom bruă khua tơhan kông an mơnuih ƀôn sang blah ngă ră anai pơ anăn tơhan pơgang guai dêh čar, hơmâo mơ-it rai khua mua hăng ƀing tơhan thâo amăng bruă blah ngă mơ̆ng kual gah Kơdư, nao djru bruă mă brơi kơ tơring čar Gia Lai. Truh blan 7 thun anun, tơhan blah ngă pơgang rơnuk rơnua Gia Lai dưi pơphun khul tơhan 3 gưl, pok pơhai tŭ yua djop bruă mă kiăng blah ayăt, pơrai ƀing kơnuă ngă sat kơ ană plơi pla, mut nao sua glăi tơlơi dưi kơ mơnuih ƀôn sang. Amăng 10 thun hlâo kơ thun pơklaih rơngai kual Dơnung, ƀing tơhan anai hơmâo tơgŭ blah hrŏm hăng lu khul tơhan hơkrŭ kơsung nao blah pơrai, pơdjai ƀing ayăt hăng rơka rơkač hơdôm rơtuh čô tơhan ayăt, hơmâo pơgôp pran jua prong prin amăng bruă rơngai plơi pla, pơlir lŏn ia jing sa.
Tơdơi kơ thun 1975, ƀing tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar Gia Lai khin hơtai blah ayăt kiăng pơgang lŏn ia ƀơi kual giăm guai dêh čar, ƀuh rơđah hơdôm tơlơi pơgôp hrŏm anun lĕ blah hơtŭn glăi ƀing tơhan Khmer mriah dêh čar Kur. Ră anai, tơhan pơgang guai dêh čar hlăk wai pơgang 80 km jơlan guai dêh čar sô̆ hăng tơring čar Rattanakiri dêh čar Kur, amăng 7 boh să 3 boh tơring glông ƀơi guai dêh čar. Amăng anih mă bruă tơnap tap, khua mua, ling tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar Gia Lai ăt ngă giong bruă jao mơdua, tlâo bruă glăm ba kơ lŏn ia kah hăng ngă bruă pơgang guai rah hăng djru ană plơi pla bơwih ƀong huă, pơđĭ kyar tơlơi bơwih ƀong huă mơnuih mơnam amăng tơring čar.
Kơnang kơ lu jơlan hơdră hiam klă kah hăng bruă ngă djru ba “Čung adơi nao sang hră”, “Bơbung sang pơđao brơi kơ mơnuih ƀun rin ƀơi guai dêh čar”, “Brơi ană rơmô djuai kơ mơnuih ƀun rin rông”.....ƀing tơhan pơgang guai dêh čar hơmâo djru lu biă mă kơ ană plơi pla dŏ ƀơi guai dêh čar, ngă kơjăp tui tơlơi đăo kơnang plah wah ană plơi hăng ƀing tơhan.
Ƀrô djơ̆ tal anai, Khua tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar Gia Lai hok mơak hơmâo tŭ mă Miđai Pơgang lŏn ia hơnơ̆ng Dua yua Khua mir sir apah bơni, bruă ngă pơgôp prong dưi pơgang guai lŏn ia, ngă pô ƀơi guai dêh čar. Khua jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar ăt ƀơk hră apah bơni kơ 6 khul grup hăng 9 čô khua mua, ling tơhan hur har hloh hơmâo pơgôp prong amăng bruă pơgang guai dêh čar. Thượng tá Ngôn Ngọc Cương, Khua puih kơđông tơhan pơgang guai dêh čar Ia Puč, tơring glông Čư̆ Prong, sa amăng hơdôm čô dưi tŭ mă hră apah bơni anun ñu lăi:
“Kâo pô pơư ang biă mă dưi hơmâo Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar apah bơni ƀrô hơdor glăi 60 thun gru grua. Pơ anăp anai, kâo hrŏm hăng khul ling tơhan gir run hloh, biă mă ñu hrŏm hăng anom bruă ping gah, khua mua puih kơđông ngă tui djơ̆ tơlơi git gai pơčrâo bruă mơ̆ng dlông, kiăng ngă hrŏm hyu tir, ĕp na nao tơlơi pơhing ƀơi jơlan guai pioh pơgang dêh čar. Pơtô lăi jak iâu mơnuih ƀôn sang, brơi ngă tui djơ̆ jơlan hơdră mơ̆ng Ping gah, tơlơi phiăn kơnuk kơna pơtrun”.
Pơhiăp ƀơi mông jơnum ngă yang hrơi hơdor glăi, Thiếu tướng ơi Nguyễn Đức Mạnh, Kơ-iăng Khua tơhan pơgang guai dêh čar bơni hăng pơpŭ kơ boh tơhnal dưi ngă mơ̆ng djop gưl khua mua, ling tơhan pơgang guai dêh čar. Ñu lăi, găn rơgao hơdôm rơwư̆ amăng gru phun dêh čar, ling tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar hơmâo gir run ngă kơjăp tui, akŏ pơdong puih kơđông, anih dŏ gak amăng glai klô brơi tong ten, kơjăp kơtang hăng pơđĭ tui na nao tơlơi thâo thăo, beč bal amăng bruă mă kơ ƀing ngă khua hăng ling tơhan kiăng lăp hăng tơlơi pơhing rơnuk phrâo.
Ƀơi mông jơnum, ơi Hồ Văn Niên ding kơna ping gah dêh čar, Khua git gai ping gah tơring čar Gia Lai đĭ pơhiăp čih pioh hăng lăng yom bruă mă tơlơi gơgrong ba mơ̆ng ƀing tơhan pơgang guai dêh čar lơ̆m blah ngă hăng ayăt laih anun amăng rơnuk man pơdong lŏn ia amăng kual Dap Kơdư. Lăi pơtong tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar Gia Lai hơmâo pơđĭ tui tơlơi gơgrong ba wai lăng, pơgang tơlơi dưi ngă pô, rơnuk rơnua hơđong ƀơi guai dêh čar, pơgôp hrŏm bruă pơtrut bơwih ƀong huă pơđĭ kyar mơnuih mơnam ƀơi kual ataih, plơi pla asuek.
Khua git gai ping gah tơring čar Gia Lai rơkâo, thun blan pơ anăp, Ping gah, khua mua tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar ăt pơtrut ngă hrŏm djop sang bruă, anom bruă amăng tơring čar pơgang guai giăm dêh čar Kur, pok pơhai ngă tui lu hơdră pơgang jơlan guai dêh čar mơak klă, rơnuk rơnua, ngă hrŏm, pơđĭ kyar hơđong kơjăp; kơtưn bruă hyu pơtô pơblang, pơhrăm ƀing khua mua, ling tơhan, mơnuih ping gah hăng mơnuih ƀôn sang thâo hluh dơlăm bruă pơgang tơlơi dưi ngă pô ƀơi guai dêh čar hăng anih mă bruă, tơlơi gơgrong ba yom biă mă mơ̆ng tơhan pơgang guai dêh čar amăng rơnuk phrâo.
Viết bình luận