Rơgao hăng anai 70 thun, găh yŭ tơlơi git gai djơ̆, kơjăp mơ̆ng Ping gah, ling tơhan hăng mơnuih ƀôn sang ta hmâo Tlaih rơngai laih Điện Biên Phủ “Ư-ang ƀơi djop anih anom – Ngă kơtuăi rŏng lŏn tơnah”, blah prai ƀing kơtư̆ juă, git gai mơ̆ng ayăt Prang hăng ayăt Mi. Truh kih bruă blah ayăt anun hmâo pơđut tơlơi blah ngă, pơjing tơlơi rơnuk rơnua ƀơi Đông Dương. Thun blan lơm rơnuk rơnua, Điện Biên Phủ ăt kơnong kơ dô̆ lĕ sa anih hơhuai anô̆ răm rai hăng bă kơ nam bôh ƀôm bôh phao ngă tơpluk hrŏm hăng hơdôm tơlơi ruă pran jua đut hlah. Ơi Vũ Văn Kiệm, mơnuih ƀôn sang phường Mường Thanh, plơi prong Điện Biên Phủ, tơring čar Điện Biên hơdor glăi:

 “Anih anom lơm anun hơhuai biă, kơnong kơ hmâo 3, 4 bôh sang ƀrik, mơ̆ng Kơdư A1 nao truh giăm sang čơ phun ƀu hmâo ƀirô hơpă ôh. Điện Biên Phủ tlaih rơnhai laih samơ̆ mơnuih ƀôn sang ăt dô̆ rin rơpa tơnap tap mơn, biă ñu neh wa djuai ania ƀiă, hrơi ƀong huă 2 wot ƀu trơi kiăn ôh”.

Hơdôm thun rơgao, Ping gah, gong gai hăng mơnuih ƀôn sang djop djuai ania tơring čar Điện Biên djă pioh na nao phiăn juăt hơkrŭ, lăng yôm pran jua Điện Biên Phủ sông kơtang amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong, gum hrŏm hơbit, hơkrŭ pơsir anô̆ răm rai tơdơi kơ blah ngă rơgao. Mơ̆ng sa anih hơhuai brăk brai kơ bôh ƀôm, bôh phao, hram bă kơ ia hâ̆o hăng drah kơtăk ling tơhan hăng mơnuih ƀôn sang ta, Điện Biên ră anai pơplih laih, pơplih asar gar, hrưn đĭ pô amăng sa plơi prong phrâo hur har, rơnuk anai, pơđĭ kyar hăng mut hrŏm kơtang hrŏm hăng đơ đam dêh čar. Lu ring bruă dưi pơkra giong mă yua kah hăng tơdrŏn rơdêh por Điện Biên Phủ tô nao rai 2 kual bơwih ƀong phun mơ̆ng lŏn ia lĕ Ƀôn prong Hà Nội hăng ƀôn prong Hồ Chí Minh.

Ră anai hơdôm bôh plơi prong tơring čar Điện Biên glăk pok prong hăng pơđĭ kyar tui jơlan gah pơsit pơkă kual, pơkă tơring čar. Bruă pơkă kual plơi prong, pơkă kual pơdŏng dưi đing nao, pơhlôm tơhnal abih bang hăng nao hlâo sa yak, ngă gru than pioh pơdŏng kơčăo bruă hăng pok pơhai hơdôm rơwang bruă tuh pơplai pơdŏng, pơplih pơkra, pơđĭ kyar plơi prong. Amăng rơwang 2020-2023, tơring čar Điện Biên hmâo pơsit năng ai ñu 20 akô̆ bruă pơkă kual ƀơi hơdôm kual plơi prong, biă ñu ƀơi plơi prong Điện Biên Phủ. Truh ră anai, mrô pơsir djop kual pơkă rơđah ƀơi kual pơkă hrŏm hơnong ñu đơ đam tơring čar hmâo năng ai ñu 36%. Biă ñu, tơhnal pơkă truh thun 2025, tơring čar amra pơtrut pơplih phrâo abih bang, pơjing phrâo amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong – mơnuih mơnam, đing nao iâo pơhrui ngăn rơnoh pơdŏng anom mă yua hăng plơi pla ha amăng plĕ tui rơnuk anai.

Hơdôm tơlơi pơplih ƀu pơdơi anun ƀu kơnong kơ ngă tuai čuă ngui ôh mơ̆, ñu dô̆ jing pô mơnuih ƀơi Điện Biên ăt ƀu tlaih mơn ƀuh heng hong. Ơi Lò Văn Diên, mơnuih ƀôn sang ƀơi phường Him Lam, plơi prong Điện Bien Phủ ruai glăi:

 “Kâo ƀuh gah anom mă yua pơđĭ kyar biă, biă ñu hơdôm thun jê̆ hăng anai, yua anun neh wa mơnuih ƀôn sang mơ-ak biă kơ bruă pơđĭ kyar bơwih ƀong anom mă yua mơ̆ng plơi prong. Drơi pô kâo hăng neh wa mơnuih ƀôn sang ăt čang rơmang mơn ngă tui pran jua pô pioh djru pơdŏng plơi pla jai hrơi jai pơđĭ kyar”.

Ơi Lê Thanh Đô, Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Điện Biên brơi thâo: Thun 2022, tơring čar Điện Biên dŏng tal 2 gah rơnoh pơđĭ kyar amăng mrô 14 bôh tơring čar kual ia rơsĭ hăng kual čư̆ siăng gah Kơdư dêh čar, dăp 24/63 bôh tơring čar, ƀôn prong amăng đơ đam dêh čar, jing rơnoh đĭ kyar prong hloh amăng lu thun jê̆ hăng anai. Tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang wot pran jua hăng gơnam tam dưi pơplih rơđah biă, anom mă yua hmâo tuh pơplai pơdŏng pơkra jai hrơi jai ha amăng plĕ, klă hiam. Thun 2023, rơnoh đĭ kyar GRDP mơ̆ng tơring čar him lăng hmâo 7,1%, lu hloh bơhmu hăng tơhnal pơkă hlâo Tơlơi pơtrun pơsit Jơnum Ping gah tơring čar, dưi ngă prong bơhmu hăng hơnong pơkă hrŏm đơ đam dêh čar, gah ƀut phun mơ̆ng 14 bôh tơring čar amăng kual dơnung hăng kual čư̆ siăng gah Kơdư dêh čar. Pơhrui mơ̆ng bruă tuai čuă ngui him lăng hmâo 1.750 klai prăk hăng ăt lĕ thun blung a tuai čuă ngui mơ̆ng tơring čar djơ̆ rơnoh pơkă 1 klăk wot čô tuai čuă ngui.

Thun anai, tơring čar Điện Biên amra hơdor glăi 70 thun Tlaih rơngai Điện Biên Phủ hăng pơphun thun Tuai čuă ngui lŏn ia – Điện Biên 2024, tơring čar hmâo tơlơi gơgrong hlâo amăng bruă prăp lui hăng čang rơmang pơjing rai hơdôm yak pơhrâo amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong mơnuih mơnam mơ̆ng kual Yŭ Kơdư pơ̆ anăp anai. Ơi Lê Thành Đô pơtŏng sit:

 “Mơnuih apăn bruă, mơnuih mă bruă čar, khul ling tơhan, mơnuih ƀôn sang djop djuai ania hăng khul bơwih ƀong sĭ mơdrô mơ̆ng tơring čar Điện Biên glăk đing nao gir run ngă tui phiăn juăt Điện Biên Phủ sông kơtang, pơtrut kơtang pơplih phrâo, pơčeh phrâo, mă yua ba glăi bôh tơhnal anô̆ gal, anô̆ hmâo mơ̆ng tơring čar pioh pơplih phrâo amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong mơnuih mơnam čơkă mơ-ak hơdor glăi 70 thun tlaih rơngai Điện Biên Phủ”.

70 thun tơdơi kơ tlaih rơngai ư-ang djop dêh, kơtuă rŏng lŏn hăng hmâo bôh yua, tơhnal phrâo, hăng pran ư-ang jing laih pran pơtrut kơtang gum pran kơtang mơ̆ng gum hrŏm hơbit mơ̆ng abih bang mơnuih ƀôn sang, Ping gah, gong gai hăng mơnuih ƀôn sang djop djuai ania ƀơi anai hmâo hăng glăk ngă brơi Điện Biên jing gru rơđah ƀơi jơlan pơplih phrâo kuak rơnuč Yŭ mơ̆ng Lŏn ia./.